Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 477 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | zoologia

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 3649 przypisów.

gdyż nad naszą możność węgle zwyczajne zdrożały funt do dwunastu franków, zaś ziemnych kosztował funt piętnaście franków — dziś popr.: gdyż nad naszą możność funt węgla zwyczajnego zdrożał do dwunastu franków, zaś funt węgla ziemnego kosztował piętnaście franków. [przypis edytorski]

Gdyż Pan Bóg sąd kapłański i duchowną jurysdycyą postawił i wyniósł pierwej i wyższej niżli świecką w swojej ś. Ewangeliej i we wszytkim na świecie chrześcijaństwie — Skarga wskazuje tutaj Mt 16[, 17-19] i 18[, 17–18] oraz J 20[, 22-23] i 21[, 15–17] (najważniejsze fragmenty tekstów Nowego Testamentu przywoływane jako argumenty za hierarchiczną władzą kościelną). [przypis edytorski]

gdy z Agesilaosem miał wyruszyć w pochód z Azji do Beocji — w roku 394 p.n.e., na wyprawę przeciwko koalicji Aten, Teb, Koryntu i Argos, zakończoną bitwą pod Koroneją. [przypis edytorski]

Gdy zaś na czele Plejad Hiady blask Oriona przyćmią — w oryginale mowa o zanurzaniu się Plejad, Hiad i silnego Oriona, tj. o ich zachodzeniu za horyzont. [przypis edytorski]

Gdy zaś następnie ujrzano, jak szybko drapałem się po masztach, zewsząd dały się słyszeć okrzyki podziwu — po tym zdaniu w innym wyd. znajduje się jeszcze zdanie: „Na statkach z ożaglowaniem łacińskim rejka pełni funkcję rei, ale o wiele trudniej jest się utrzymać na rejce niż na rei, reje bowiem umieszczone są w pozycji pionowej”. [przypis edytorski]

Gdy zaś ósmy z dziewiątym się wznosi miesiąc — omyłka tłumacza: w oryginale mowa o ósmym i dziewiątym dniu miesiąca, nie o ósmym i dziewiątym miesiącu. [przypis edytorski]

Gdy zdrowie w cale — gdy zdrowie jest zachowane w całości, tj. nie nadszarpnięte chorobą. [przypis edytorski]

gdzie bądź jest teraz, jak Hermia szczęśliwa — sens: zgubił się podobnie jak Hermia. [przypis edytorski]

gdziebych nie odżałował (starop.) — gdybym nie odżałował. [przypis edytorski]

gdziebym (starop.) — gdybym. [przypis edytorski]

gdziebym (starop.) — tu: gdybym. [przypis edytorski]

gdziebyście (starop.) — tu: gdybyście. [przypis edytorski]

gdziebyśmy (starop.) — gdybyśmy. [przypis edytorski]

gdziebyś (starop.) — gdybyś. [przypis edytorski]

gdzieby (…) siedział (daw.) — dziś popr.: gdzie by siedział. [przypis edytorski]

gdzieby (starop.) — gdyby; jeśli by [nie zgubił, nie stracił]. [przypis edytorski]

gdzieć (…) nie przyniosę (starop.) — gdy ci nie przyniosę; jeśli ci nie przyniosę. [przypis edytorski]

gdzieć się kolwiek (…) być przytrefi (starop.) — gdziekolwiek ci się trafi (zdarzy) być. [przypis edytorski]

gdzieć się zda (starop.) — gdzie ci się zda; gdzie chcesz. [przypis edytorski]

gdzie ci, co kościoły i rzeczy Boskie połupili i Pana Boga odstąpili, łupieni i karani być mają. Jeśli dla jednego Achana takiego wszytkiego wojsku Pan Bóg szczęścia i zwycięstwa umknął, ani się im wróciło, aż się świętokradźca ukarał — Joz 7. [przypis edytorski]

gdzie co wadzi (starop. forma) — gdzie coś stoi na przeszkodzie. [przypis edytorski]

gdzie do tego przydzie (starop.) — gdy do tego przyjdzie; gdy do tego dojdzie. [przypis edytorski]

gdzie — dziś popr.: w którym. [przypis edytorski]

gdzie gdzie już znany był pobyt — dziś: gdzie wiedziano już o pobycie. [przypis edytorski]

gdzie indziej i z kim innym — dziś popr.: gdzieś indziej i z kimś innym. [przypis edytorski]

gdzieindziej (starop. forma ort.) — dziś popr.: gdzie indziej. [przypis edytorski]

Gdzie i samemu mocno zadrży pod kolany — objaw strachu. [przypis edytorski]

gdzie jeden mówi Mamertynomi, iż prawa nie mają głosu wobec wojsk (…) — Plutarch, Pompejusz, 10 [w:] Żywoty sławnych mężów. [przypis edytorski]

gdziem mamki dostał (starop. forma) — gdzie dostałem mamkę (tj. gdzie wynająłem mamkę). [przypis edytorski]

gdziem mieszkała — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: gdzie mieszkałam. [przypis edytorski]

gdziem (…) mieszkała (starop.) — gdzie mieszkałam. [przypis edytorski]

Gdzie moje Amazonki? — miasto Efez miały założyć wojownicze Amazonki, które zapoczątkowały w tym miejscu kult Artemidy. [przypis edytorski]

gdziem przedstawił — inaczej: gdzie przedstawiłem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

gdziem się znajdował — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: gdzie się znajdowałem. [przypis edytorski]

gdziem (…) stał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: gdzie stałem. [przypis edytorski]

gdziem zawżdy robił (gw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: gdzie zawżdy robiłem (tj. gdzie zawsze pracowałem). [przypis edytorski]

Gdzie Napoleon wielki? — parafraza Wielkiego testamentu François Villona, wers 357 i dalej. [przypis edytorski]

gdzie na stronę — dziś: gdzieś na bok. [przypis edytorski]

gdzie (…) obrały — gdzie mają miejsce. [przypis edytorski]

gdzie ona teraz? — ślad rosyjskiej składni, pomijającej orzeczenie; po polsku raczej: gdzie ona teraz jest. [przypis edytorski]

Gdzie ona zwęża się — tzw. Brama Kraszewskiego. [przypis edytorski]

gdzie ono ziemię w się zawiera (starop.) — tzn. gdzie morze zawiera w sobie ziemię; gdzie ze wszech stron otacza ląd. [przypis edytorski]

gdzie padł już przecież pierwszy strzał — 20 maja 1939 r. hitlerowskie bojówki w Kałdowie spaliły budynek, w którym urzędowali celnicy polscy. Przy próbie ataku na interweniujących urzędników polskich, został zastrzelony jeden z napastników. [przypis edytorski]

gdzie (pot.) — tu: jak bardzo. [przypis edytorski]

Gdzie prowansala rycerski duch pała — Prowansja; kraina w płd. Francji. [przypis edytorski]

gdzieściś (gw.) — gdzieś. [przypis edytorski]

Gdzieśkolwiek jest, jesliś jest — Jan Kochanowski, Tren X. [przypis edytorski]

gdzieśmy (…) znaleźli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: gdzie znaleźliśmy. [przypis edytorski]

gdzieś szukał — tu: gdzie szukałeś. [przypis edytorski]

gdzie święty Ludwik umarł wśród popiołów — Ludwik IX Święty (1214–1270), król Francji, podczas zorganizowanej przez siebie wyprawy krzyżowej do Tunisu (1270) padł ofiarą epidemii. Rozkazał, by położono go na usypanym z popiołu łożu w kształcie krzyża, na którym zmarł. [przypis edytorski]

gdzie się to mieści (daw.) — gdzie się to znajduje; gdzie to jest. [przypis edytorski]

gdzie się turniej odbywał — jeden z anachronizmów w stosunku do epoki Artura jako króla Brytów żyjącego w V/VI w.: turnieje rycerskie w Brytanii ani w całej w Europie w tych czasach jeszcze nie istniały. [przypis edytorski]

gdzie siedem razy na dzień dzwony biją — sens: gdzie odprawiana jest liturgia godzin, to jest modlitwa obowiązkowo odmawiana siedem razy na dzień przez osoby ze święceniami duchownymi. [przypis edytorski]

gdzie stąpię — stąpnę, postawię stopę. [przypis edytorski]

gdzie (starop.) — gdy. [przypis edytorski]

gdzie (starop.) — tu: gdy. [przypis edytorski]

gdziesz (starop. forma ort.) — gdzież. [przypis edytorski]

gdzieta (gw.) — gdzież tam. [przypis edytorski]

gdzie trzech się zbierze w imię Chrystusa, tam znajdzie się Duch Boży — Mt 18, 20. [przypis edytorski]

gdzie — tu: dokąd idziesz. [przypis edytorski]

Gdzie twe ojce, gdzie twe Bogi — tj. tam, gdzie twoi ojcowie i gdzie twoi bogowie. [przypis edytorski]

Gdzie ty Kajus, tam i ja Kaja — formuła wypowiadana podczas ceremonii zaślubin przez kobiety rzymskie. [przypis edytorski]

Gdzie ty, Kajus, tam i ja, Kaja (łac. Ubi tu, Gaius, ibi ego, Gaia) — rzymska formuła przysięgi małżeńskiej. [przypis edytorski]

gdzie wziąć, tu wziąć (starop.) — przysł.: brać, skąd się da. [przypis edytorski]

gdzie wziąć tu wziąć (starop.) — wszystko jedno, skąd brać (zwrot przysłowiowy). [przypis edytorski]

gdzieżbych (…) był (starop.) — gdybym był. [przypis edytorski]

gdzieżbyś chciał na radę — gdzie chciałbyś szukać rady. [przypis edytorski]

Gdzież się to dzisiaj zobaczyłem z Wami! — cytat z Grobu Agamemnona Juliusza Słowackiego. [przypis edytorski]

Gdzież twoja Ofelijka, Hamleciku? — żart. nawiązanie do postaci z dramatu Williama Shakespeare'a Hamlet: wrażliwa, delikatna Ofelia była nieszczęśliwie zakochana w księciu Hamlecie, targanym rozterkami wewnętrznymi idealiście. [przypis edytorski]

gdzież ty harce zwodzą (starop.) — gdzież się odbywają te zawody. [przypis edytorski]

Gdzież waćpanny ojciec? / W domu, mości książę — w tym miejscu Ofelia kłamie, doskonale wie przecież, że jej ojciec wraz z królem podsłuchują jej rozmowę z Hamletem za kotarą; Hamlet być może usłyszał jakiś odgłos w pobliżu i dlatego, znając obyczaje Poloniusza, pyta Ofelię o ojca; może to być jednak tylko ciąg dalszy refleksji o ojcostwie i dziedziczeniu szpetnych cech charakteru. [przypis edytorski]

Gdzież więc ten człowiek… co się Bogiem ze mną mierzył? — aluzja do Mickiewicza. [przypis edytorski]

gdzie zaś! (gw.) — gdzie tam, skądże. [przypis edytorski]

gędolić — dźwięczeć (por. daw. gędźba: muzyka). [przypis edytorski]

gędźba (daw.) — akompaniament muzyczny do recytacji lub śpiewu; również samo granie lub śpiewanie. [przypis edytorski]

gędźba (daw.) — mówienie, opowiadanie; tu: muzyka. [przypis edytorski]

gędźba (daw.) — muzyka towarzysząca śpiewowi lub recytacji. [przypis edytorski]

gędźba — muzyka, akompaniament do śpiewu a. opowiadania. [przypis edytorski]

gędźba — muzyka towarzysząca, akompaniament. [przypis edytorski]

gędźbiarz — muzykant i poeta zarazem, gęślarz; por. gędźba: muzyka towarzysząca recytacji lub śpiewowi a. daw. instrument strunowy, gęśl. [przypis edytorski]

gędzić a. gąść (daw.) — w dawnej polszczyźnie: muzykować, grać. [przypis edytorski]

gędzić (daw.) — grać, muzykować. [przypis edytorski]

gędzić (daw.) — grać na instrumencie. [przypis edytorski]

gędzić (daw.) — grać na muzycznym instrumencie. [przypis edytorski]

gędzić (daw., gw.) — opowiadać. [przypis edytorski]

gędzić (daw., gw.) — rozmawiać, opowiadać. [przypis edytorski]

gędziebny (daw.) — muzyczny (od „gędźba”, muzyka). [przypis edytorski]

gędziebny (daw.) — śpiewny; od gędźba: śpiew. [przypis edytorski]