Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 114106 przypisów.

spirytualizm (filoz., z łac.) — stanowisko głoszące, że realnie istnieją wyłącznie byty duchowe (dusze). [przypis edytorski]

spirytysta (z łac. spiritus: duch) — wyznawca spirytyzmu, wiary w możliwość kontaktowania się z duchami zmarłych za pośrednictwem osób mających do tego specjalne predyspozycje (tzw. mediów). [przypis edytorski]

spirytysta — zwolennik spirytyzmu, wiary w istnienie duchów i możliwość kontaktu z nimi za pośrednictwem wybranych osób, tzw. mediów, podczas specjalnych seansów. [przypis edytorski]

spisa — broń drzewcowa kawalerii; włócznia. [przypis edytorski]

spisa — długa broń drzewcowa o małym grocie, używana przez Kozaków od XVI do XIX w. [przypis edytorski]

spisa — długa broń drzewcowa, pika. [przypis edytorski]

spisa (niem. Spiess) — broń piechoty niemieckiej w XV i XVI w.; metalowy grot osadzony na długim drzewcu i wzmocniony metalowymi okuciami w kształcie sterczących ku bokom wąsów; pika. [przypis edytorski]

spisa — rodzaj broni kozackiej, pika. [przypis edytorski]

spisa — rodzaj włóczni; Kozacy używali najczęściej spis krótkich, z ostrymi grotami na obu końcach. [przypis edytorski]

spisa — tu: długa broń drzewcowa. [przypis edytorski]

spisek knuje — doniesienie do tzw. rzezi niewiniątek. [przypis edytorski]

Spis ludności w Betlejem — obraz Pietera Bruegla Starszego z 1566, przedstawiający wydarzenie z Ewangelii wg świętego Łukasza w zimowej scenerii niderlandzkiego miasteczka. [przypis edytorski]

spi, spiemy, spią — dziś popr.: śpi, śpimy, śpią; formy charakterystyczne dla Słowackiego. [przypis edytorski]

spissitudo illi supra humani corporis habitum erat, longitudo vero tanta (łac.) — wielkość jego była ponad rozmiar ludzkiego ciała, długość zaś taka właśnie. [przypis edytorski]

spisywać się — korespondować; tu: spiskować. [przypis edytorski]

Spisz — region historyczny w Karpatach Zachodnich, na północnym zachodzie sąsiadujący z Podhalem; od 2. poł. XVIII w. należący do Austrii, zamieszkiwany przez ludność słowacką, polską, niemiecką i węgierską; obecnie niemal cały Spisz należy do Słowacji, płn-zach. skrawek do Polski. [przypis edytorski]

Spisz — region historyczny w Karpatach Zachodnich, w dorzeczu Popradu i Dunajca. [przypis edytorski]

spisz (starop. forma) — śpisz. [przypis edytorski]

spitras — neprimatantis. [przypis edytorski]

Spitridates — perski dowódca, służył pod rozkazami Farnabazosa przeciwko Dziesięciu Tysiącom greckich najemników podczas ich powrotu (por. Anabaza VI 5). [przypis edytorski]

Spitzbube (niem.) — szelma, hultaj, łotr. [przypis edytorski]

Spitznagel, Ludwik (1807–1827) — polski poeta epoki romantyzmu, orientalista, tłumacz; przyjaciel Juliusza Słowackiego, pierwowzór starszego z chłopców w poemacie Godzina myśli. [przypis edytorski]

spiża — dziś popr. spiż (D. lp.: spiżu), rodzaj brązu, stop o dużej trwałości. [przypis edytorski]

spiżarnia — dziś popr.: spiżarnia. [przypis edytorski]

spiżarnia — pomieszczenie w domu służące do przechowywania zapasów żywności. [przypis edytorski]

spiżarnia — pomieszczenie, w którym przechowuje się żywność. [przypis edytorski]

spiżarnie (starop. forma D., lp, r.ż.) — dziś popr.: spiżarni. [przypis edytorski]

spiża (starop. forma) — dziś r.m.: spiż. [przypis edytorski]

spiża (starop. forma) — dziś r.m.: spiż; z twardej spiże: z twardego spiżu. [przypis edytorski]

spiża — właśc. spiż, tj. stop miedzi, cyny i cynku. [przypis edytorski]

spiż — brąz odlewniczy; stop miedzi z cynkiem, cyną i ołowiem. [przypis edytorski]

spiż koryncki, dziś najczęściej: brąz koryncki — wysoko ceniony w starożytności stop metali, prawdopodobnie miedzi ze złotem i srebrem lub z oboma. [przypis edytorski]

spiżownik — rzemieślnik odlewający przedmioty ze spiżu. [przypis edytorski]

spiżowy — wykonany ze spiżu, stopu miedzi, cyny i cynku; w czasach opisywanych w poemacie raczej nie korzystano z broni żelaznej. [przypis edytorski]

spiżowy — wykonany ze spiżu, tj. ze stopu miedzi, cynku i cyny. [przypis edytorski]

spiżowy — wykonany ze spiżu, tj. ze stopu miedzi, cynku i cyny, używanego często do odlewania dzwonów; przen. o głosie a. dźwięku: silny, głęboki. [przypis edytorski]

spiż — stop miedzi, cyny, cynku i ołowiu, służący jako materiał do budowy pomników, broni lub dzwonów. Symbol trwałości. [przypis edytorski]

spiż — stop miedzi i cynku z dodatkiem cyny i ołowiu, odporny na korozję, przysłowiowo trwały materiał, twardszy od żelaza; w starożytności stosowany do wyrobu broni, w średniowieczu przede wszystkim dzwonów, a następnie armat. [przypis edytorski]

spiż — stop miedzi z cyną, cynkiem i ołowiem; twardy i odporny na korozję, w starożytności używany do wyrobu broni. [przypis edytorski]

spiż — stop miedzi z cyną, cynkiem i ołowiem; używany często do odlewania dzwonów. [przypis edytorski]

spiż — twardy stop miedzi, cynku, cyny i ołowiu. [przypis edytorski]

spław (daw.) — zbieg rzek, spływ. [przypis edytorski]

spławić do Gdańska — dawna forma transportu towarów, tzw. flis; towary, głównie zboże (na specjalnie do tego przystosowanych statkach rzecznych, komięgach) lub drewno (przeważnie uformowane w tratwy) były spławiane rzekami do Gdańska i dalej drogą morską sprzedawane za granicę. [przypis edytorski]

spławić — tu: wrzucić do wody. [przypis edytorski]

spłókać — dziś popr. pisownia: spłukać. [przypis edytorski]

spłonąć a. spłonić się (daw.) — zaczerwienić się. [przypis edytorski]

spłonąć (daw.) — zaczerwienić się. [przypis edytorski]

spłonić się (daw.) — zaczerwienić się, oblać się rumieńcem. [przypis edytorski]

spłonić się — oblać się rumieńcem. [przypis edytorski]

spłoniony — zarumieniony, oblany rumieńcem. [przypis edytorski]

spłynął — dziś popr.: upłynął. [przypis edytorski]

spląta — dziś popr. forma: splącze. [przypis edytorski]

splątanymi głosy (daw.) — dziś: splątanymi głosami. [przypis edytorski]

splantować — wyrównać grunt; tu: zrównać z ziemią, pokonać. [przypis edytorski]

splantować — wyrównać teren; tu: pokonać, wykończyć. [przypis edytorski]

splasnąć — dziś popr.: plasnąć, klasnąć. [przypis edytorski]

splasnąć — plasnąć, klasnąć. [przypis edytorski]

spleen (ang.) — nastrój przygnębienia, melancholii; rodzaj depresji, chandra, apatia. [przypis edytorski]

spleen (ang.) — nuda i przygnębienie, wynikające z poczucia beznadziejności życia. [przypis edytorski]

spleen (ang.) — nuda i przygnębienie wynikające z poczucia beznadziejności życia. [przypis edytorski]

spleen (ang.) — stan przygnębienia, beznadziejności i apatii. [przypis edytorski]

spleen (ang.) — zniechęcenie, przygnębienie, apatia. [przypis edytorski]

spleen — nuda i przygnębienie, wynikające z poczucia beznadziejności życia. [przypis edytorski]

spleen (z ang.) — poczucie smutku i beznadziejności życia. [przypis edytorski]

spleen (z ang.) — stan przygnębienia i złości; apatia; depresja. [przypis edytorski]

splendeca (daw., z wł.) — splendor, przepych. [przypis edytorski]

Splendeurs et miséres de M. de Chateaubriand (fr.) — splendory i nieszczęścia pana de Chateaubriand. [przypis edytorski]

splendid (ang.) — wspaniały. [przypis edytorski]

splendid isolation (ang.) — doskonała izolacja; wspaniała izolacja (odosobnienie). [przypis edytorski]

splendid isolation (ang.) — wspaniała izolacja (pierwotnie określenie polityki Wielkiej Brytanii pod koniec XIX w.). [przypis edytorski]

splendid! splendid! (ang.) — wspaniała! wspaniała! [przypis edytorski]

splennik (z ang. spleen: nuda, chandra) — człowiek znudzony, melancholik, malkontent. [przypis edytorski]

spletła — dziś: splotła. [przypis edytorski]

spluwaczka — naczynie, do którego można wypluć nadmiar śliny z ust, powszechnie używane w XIX w. w miejscach publicznych oraz w domach prywatnych. [przypis edytorski]

Spódnicę na twym zawiesimy grobie. — w późn. wyd. uzupełniono tłumaczenie, dodając po tym wersie: „Coś krzywo patrzysz i lica masz blade,/ W twych oczach widzę ołowianą szpadę”. [przypis edytorski]

spójrzeć — dziś popr. pisownia: spojrzeć. [przypis edytorski]

spójrzenie — dziś: spojrzenie. [przypis edytorski]

spółczesny — dziś popr.: współczesny. [przypis edytorski]

spółczucie (daw.) — współczucie. [przypis edytorski]

spółek (daw.) — rzecz wspólna, związek. [przypis edytorski]

spółpoeta — współpoeta; neol. na wzór: współtowarzysz. [przypis edytorski]

spół — razem, wspólnie. [przypis edytorski]

spółrodak — dziś: rodak. [przypis edytorski]

spółrzędne — dziś popr.: współrzędne. [przypis edytorski]

spółtowarzysz (daw.) — dziś: towarzysz podróży. [przypis edytorski]

spółubiegać — konkurować. [przypis edytorski]

spół żyjąc — żyjąc wspólnie, razem. [przypis edytorski]

spólne — dziś popr.: wspólne. [przypis edytorski]