Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 477 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 114106 przypisów.

spałaż — skrócone: spała że; czy spała. [przypis edytorski]

spał pod namioty (starop. forma) — dziś N.lm: (…) pod namiotami. [przypis edytorski]

spaląć — spalą cię (w tym zdaniu jest jednocześnie skróconą od: -ci partykułą wzmacniającą). [przypis edytorski]

Spalato a. Split — miasto w płd.-zach. części Chorwacji. [przypis edytorski]

Spalato — w spisie treści wiersz występuje pod tytułem gorąc. [przypis edytorski]

spalenie Reichstagu — Wydarzenie to, do którego doszło 27 lutego 1933 r., posłużyło za pretekst do pełnego przejęcia władzy przez NSDAP. [przypis edytorski]

spaleni — nawiązanie do obrzędu palenia ciał zmarłych na stosie pogrzebowym. [przypis edytorski]

spalis — minant atsiskiriantis nuo pluošto linų sumedėjusio stiebo šapelis. [przypis edytorski]

Spallanzani, PasteurLazzaro Spallanzani (1729–1799) — włoski przyrodnik, prowadził m.in. badania nad mikroorganizmami, wykazując, że są to żywe organizmy, a nie cząsteczki dające organizmom siłę życiową, oraz odkrył zdolność części z nich do życia w warunkach beztlenowych; Ludwik Pasteur (1822–1895): francuski chemik i twórca podstaw mikrobiologii, wykazał, że procesy fermentacyjne są wywoływane przez drobnoustroje, badał mikroorganizmy występujące w powietrzu, co obaliło ostatecznie teorię samorództwa, wynalazł pasteryzację (niszczenia zawartych w żywności drobnoustrojów przez ogrzewanie); jego badania przyczyniły się do opracowania szczepionki ochronnej dla ludzi przeciwko wściekliźnie. [przypis edytorski]

spalonych deszczem siarki — tak jak biblijne miasta Sodoma i Gomora, zniszczone deszczem ognia i siarki przez Boga za niegodziwości i złamanie prawa gościnności wobec podróżnych-aniołów. [przypis edytorski]

Spa — miasto uzdrowiskowe w Belgii, w prowincji Liège, znane ze źródeł mineralnych. [przypis edytorski]

spamięcić (neol.) — upamiętnić. [przypis edytorski]

spamiętać się — opamiętać się; powstrzymać się. [przypis edytorski]

spancer właśc. spencer (ang.) — krótki kaftan. [przypis edytorski]

spaniałomyślnej — dziś popr.: wspaniałomyślnej. [przypis edytorski]

spaniałomyślność — dziś: wspaniałomyślność. [przypis edytorski]

spaniele king charles — rasa angielskich psów do towarzystwa, nosząca nazwę na cześć króla Karola II Stuarta (1630–1685), który przyczynił się do jej rozpropagowania. [przypis edytorski]

Spanish Town — miasto na Jamajce, w zespole miejskim Kingston. [przypis edytorski]

spanoszony — zachowujący się jak pan sytuacji; po pańsku. [przypis edytorski]

spanoszyć się (daw.) — stać się panem. [przypis edytorski]

spanoszyć się — stać się panem; zyskać bogactwo, władzę, panowanie. [przypis edytorski]

spara (starop.) — szpara. [przypis edytorski]

sparcieją — tu: osłabną; parcieć (o tkaninach): rozpadać się ze starości. [przypis edytorski]

Sparkasa (z niem.) — kasa oszczędnościowa. [przypis edytorski]

sparła (daw.) — przyparła, wywołała popęd seksualny. [przypis edytorski]

sparła się — ścisnęła się, stłoczyła się. [przypis edytorski]

sparła się — zaparła się. [przypis edytorski]

sparł się — dziś: wsparł się, oparł się. [przypis edytorski]

sparłszy — dziś: wsparłszy. [przypis edytorski]

sparły się wojska — wojska oparły się o siebie, tj. zderzyły się, starły się. [przypis edytorski]

sparli się — tu: stłoczyli się, zebrali się. [przypis edytorski]

sparowanie — tu: połączenie w pary. [przypis edytorski]

sparszeć — nabawić się grzybicy głowy, zwanej parchem. [przypis edytorski]

Spartakus (ok.103–71 p.n.e.) — niewolnik, gladiator rzymski, przywódca największego i najgroźniejszego w historii Rzymu powstania niewolników (73–71 p.n.e.). [przypis edytorski]

Spartakus (zm. 71 p.n.e.) — niewolnik i gladiator rzymski,przywódca największego powstania niewolników w Rzymie. [przypis edytorski]

Spartakus (zm. 71 p.n.e.) — niewolnik rzymski, gladiator, przywódca krwawo stłumionego powstania niewolników. [przypis edytorski]

Spartanin — mieszkaniec starożytnego miasta Sparta; Spartaninie słynęli z surowego trybu życia. [przypis edytorski]

Spartanka — mieszkanka starożytnego miasta Sparta; Spartanie i Spartanki słynęli z surowego trybu życia. [przypis edytorski]

Sparta, Slavia — tu: nazwy klubów sportowych. [przypis edytorski]

sparteni, właśc. sparteini (łac.) — sparteina, substancja roślinna stosowana przy chorobach serca. [przypis edytorski]

Spartiata — pełnoprawny obywatel Sparty; zwalisty Spartiata, który zna tylko styl meldunków wojskowych: obawa buntu znacznie liczniejszej od nich ludności podbitej powodowała, że Spartiaci od dzieciństwa byli szkoleni do służby wojskowej, uczono ich również zwięzłego i treściwego wyrażania się. [przypis edytorski]

sparty (daw.) — oparty, wsparty; tu: leżący lub siedzący wygodnie. [przypis edytorski]

sparty — dziś: uparty. [przypis edytorski]

sparva — giliantis ir kraują čiulpiantis, į musę panašus vabzdys. [przypis edytorski]

sparzony — tu: dobrany w pary. [przypis edytorski]

sparzyć się — odbyć stosunek płciowy (zwykle w odniesieniu do zwierząt). [przypis edytorski]

sparzyć — tu: dobrać w pary. [przypis edytorski]

spaść z ciała — schudnąć. [przypis edytorski]

spasabas (lenk.) — būdas. [przypis edytorski]

spasabas (sl.) — būdas. [przypis edytorski]

spasać — tu: zawłaszczać. [przypis edytorski]

spasibo a. spasiba (ros.) — dziękuję. [przypis edytorski]

spasibo (ros., zniekszt.) — dziękuję. [przypis edytorski]

spasij nas (z ros.) — wybaw nas. [przypis edytorski]

Spasowicz, Włodzimierz (1829–1906) — krytyk literacki, publicysta, prawnik. [przypis edytorski]

Spasowicz, Włodzimierz (1829–1906) — polski prawnik, działacz społeczny, krytyk literacki i publicysta. [przypis edytorski]

Spas (ukr.) — Zbawiciel. [przypis edytorski]

Spasybi (…) położu (daw. gw. ukr.) — Dziękuję za waszą łaskawość, ale ani pić, ani jeść nie będę, póki nie zobaczę się z wojewodą. Bójcie się Boga, puśćcie, muszę zaraz jechać do Bociok. Zbudźcie pana, bo przysięgam Bogu, że on na was gniewać się będzie, kiedy się dowie, że wy mnie nie wpuściliście; a jeśli kłamię, to potem bijcie mnie na śmierć, sam się nawet położę. [przypis edytorski]

spatas (vok.) — kastuvas. [przypis edytorski]

SPATiF — tu: jeden z klubów utworzonego w 1950 r. Stowarzyszenia Polskich Artystów Teatru i Filmu (w miejsce rozwiązanego przedwojennego ZASP: Związku Artystów Scen Polskich; od 1952 funkcjonowała nazwa związku SPATiF-ZASP). [przypis edytorski]

spatrzyć (daw.) — sprawdzić. [przypis edytorski]

spaty budu (z ukr.) — spać będę. [przypis edytorski]

spavėdoti (brus.) — klausytis išpažinties. [przypis edytorski]

spavedojo — klausė išpažinties. [przypis edytorski]

spaviednė — išpažintis. [przypis edytorski]

spaviednė (sl.) — išpažintis. [przypis edytorski]

spaviedninkas (lenk.) — nuodėmklausys. [przypis edytorski]

spaźniam — celowo użyta gwarowa forma odmiany. [przypis edytorski]

spazmatyczny — nerwowy, kurczowy, konwulsyjny. [przypis edytorski]

spazmatyczny — tu: gwałtowny. [przypis edytorski]

spazm — gwałtowny płacz, któremu towarzyszy łkanie. [przypis edytorski]

spazm — mimowolny skurcz. [przypis edytorski]

spazmować — gwałtownie płakać, zachłystując się i łkając. [przypis edytorski]

spazmy — gwałtowny płacz, któremu towarzyszy łkanie. [przypis edytorski]

spazmy — gwałtowny płacz połączony z zachłystywaniem się, łkaniem. [przypis edytorski]

spécialement pour nous (fr.) — specjalnie dla nas; szczególnie dla nas. [przypis edytorski]

Spécialité pour les musiciens… (fr., niem., ang.) — specjalnie dla muzyków, wyostrza zmysł słuchu, zachwycająca wrażliwość na muzykę. [przypis edytorski]

spędzał po parę miesięcy w jednym z klasztorów francuskich — w XI w., w czasach przed najazdem Normanów, szlachta saksońska z Anglii często wysyłała synów na naukę do szkół klasztornych w Normandii. [przypis edytorski]

spędzanie płodu — aborcja, przerwanie ciąży; w Niemczech w tym czasie nielegalne, więc dla lekarza ryzykowne, ale przynoszące duży zysk. [przypis edytorski]