Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 111463 przypisów.

starozakonny (przym.) — starotestamentowy; odnoszący się do judaizmu. [przypis edytorski]

starszy (daw.) — tu: przełożony. [przypis edytorski]

starszy nad pospólstwem — trybun ludowy (urząd w staroż. Rzymie). [przypis edytorski]

starszy — tu: starszy rangą; stojący wyżej w hierarchii społecznej. [przypis edytorski]

starszy — tu: ważniejszy, wyżej w hierarchii; król jest starszy od pułkownika — pułkownik musi słuchać rozkazów króla; rozkaz króla jest ważniejszy niż rozkaz pułkownika. [przypis edytorski]

Start Point — przylądek w hrabstwie Devon, jeden z najbardziej wysuniętych na południe punktów Anglii. [przypis edytorski]

starunek — opieka, troskliwość; tu: leczenie, opatrzenie ran. [przypis edytorski]

starunki — dziś: starania. [przypis edytorski]

starunrk (daw.) — staranie, opieka. [przypis edytorski]

staruszek teoski — Anakreont z Teos (ok. 570 p.n.e. – ok. 485 p.n.e.), gr. poeta liryczny, często piszący o winie, śpiewie i miłości. [przypis edytorski]

Staruszek — według tradycji św. Józef, który pojął za żonę brzemienną Maryję, był od niej dużo starszy. [przypis edytorski]

Staruszek z Calais — dwutomowa powieść Victora Ducange pt. Agathe, ou le Petit Vieillard de Calais z 1819. [przypis edytorski]

staruszka — według tradycji Józef, poślubiając Maryję, był od niej dużo starszy. [przypis edytorski]

Stary budrys wezwał nie trzech, ale dwóch synów i podzielił między nich królestwo pędzla — aluzja do ballady Adama Mickiewicza Trzech budrysów. [przypis edytorski]

Stary Calabar — dawna europejska nazwa miasta Calabar w Nigerii, nad rzekami Calabar i Great Qua. [przypis edytorski]

Stary Doktór — pseudonim, którym Janusz Korczak podpisywał niektóre swoje utwory; doktór — dziś popr.: doktor. [przypis edytorski]

stary — dziś częściej śpiewa się „święty” [przypis edytorski]

stary król nieboszczyk — Zygmunt III Waza. [przypis edytorski]

Stary Lasek — w oryginale ang.: Lynwood Castle. [przypis edytorski]

staryli to — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy to stary. [przypis edytorski]

starym już (daw.) — skrót od: jestem już stary. [przypis edytorski]

stary — niedźwiedź; istniał przesąd, że wymawianie nazwy tego zwierzęcia jest niebezpieczne, zwłaszcza po zmroku, toteż często zastępowano ją synonimami. [przypis edytorski]

stary ojciec — Komandor, ojciec Dony Anny, postać z opery Don Giovanni (Don Juan). [przypis edytorski]

Stary Świat — nazwa historyczna Europy, Afryki i Azji jako kontynentów znanych Europejczykom przed epoką wielkich odkryć geograficznych; w przeciwstawieniu do Ameryki Północnej i Ameryki Południowej, określanych mianem Nowego Świata. [przypis edytorski]

Stary traktat, podpisany w Wadi Ras — traktat pokojowy zawarty w 1860, kończący wojnę hiszpańsko-marokańską (1859–60). [przypis edytorski]

Stary — właśc. Stary Sącz, miasto w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim. [przypis edytorski]

Stary Zakon (daw.) — Stary Testament, judaistyczna część Biblii. [przypis edytorski]

starzec doznanej wiary — w oryg. łac. senex fidelis; epitet stale nadawany przez kronikarza Marcinowi, arcybiskupowi gnieźnieńskiemu. [przypis edytorski]

Starzec Morski — postać z piątej podróży Sindbada Żeglarza, jednej z opowieści z Księgi tysiąca i jednej nocy: starzec, który poprosił Sindbada o przeniesienie na drugi brzeg rzeki, ale nie chciał później zejść z jego grzbietu i nie sposób go było zrzucić. [przypis edytorski]

starzec z Askry — Hezjod. [przypis edytorski]

Starzec (…) Zastygły pod wspomnień bryłą — chodzi tu o Juliana Ursyna Niemcewicza (1758–1841), cieszącego się sporym autorytetem pisarza, poetę i dramaturga (autora m.in. Powrotu posła i Śpiewów historycznych) oraz pamiętnikarza. Był posłem w czasie Sejmu Wielkiego i współtwórcą projektu Konstytucji 3 Maja, a w czasie insurekcji kościuszkowskiej sekretarzem Tadeusza Kościuszki. Po upadku insurekcji przebywał w więzieniu w Petersburgu, a uwolniony wyjechał wraz z Kościuszką do Ameryki, gdzie mieszkał kilka lat. Do Polski powrócił w 1807, by osiąść w podwarszawskim majątku i poświęcić się literaturze. Sprawował jednak również różne urzędy i funkcje publiczne. Od 1826 r. był prezesem Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Po wybuchu powstania listopadowego udał się z misją dyplomatyczną do Londynu, a następnie z upoważnienia rządu powstańczego zajmował się badaniem dokumentów tajnej policji. Po upadku powstania znalazł się na emigracji w Paryżu, gdzie pozostał do śmierci. Był związany z Hotelem Lambert i Adamem Jerzym Czartoryskim. [przypis edytorski]

Starzec z katarynką — w tekście sztuki: Stary Człowiek. [przypis edytorski]

starzec z Tarentu — postać z poematu rzymskiego poety Wergiliusza pt. Georgiki (IV 125–148), poświęconego pracom rolniczym: mieszkający w Tarencie starzec, który na kawałku opuszczonej, mało urodzajnej ziemi urządził ogród. [przypis edytorski]

Starzeński, Michał Franciszek (1715–1779) — ur. jako Łukasz herbu Lis; benedyktyn, opat lubiński, autor pism teologicznych. [przypis edytorski]

Starzewski, Rudolf (1870–1920) — dziennikarz, od 1905 redaktor konserwatywnego „Czasu”; zginął śmiercią samobójczą, czego jednym z powodów mogła być miłość do żony Tadeusza Boya-Żeleńskiego. [przypis edytorski]

Staśko, Paweł (1892–1943) — pisarz, dramaturg i poeta pochodzenia chłopskiego, związany z Borzęcinem; popularny w okresie międzywojnia, zestawiany z Heleną Mniszkówną i okrzyknięty autorem literatury „dla kucharek”; autor powieści Szalona sielanka, Sabath życia, nowel (zbiór Odaliska) i in.; publikował m.in. w czasopiśmie „Nowa Reforma”. [przypis edytorski]

Staśko, Paweł (1892–1943) — popularny w Dwudziestoleciu autor powieści romansowych. [przypis edytorski]

Staś W puszczy i na pustyni — powinno być „(…) jak Staś we W pustyni i w puszczy”. [przypis edytorski]

Stasinek (Sierosławski) siadał posłusznie do fortepianu — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem: Stasinek. [przypis edytorski]

Staszic, Stanisław (1755–1826) — duchowny katolicki, działacz oświeceniowy, pisarz, publicysta, uczony; jeden z inicjatorów reform Sejmu Wielkiego, prezes Towarzystwa Przyjaciół Nauk, zasłużony dla rozwoju gospodarki; autor m.in. Uwag nad życiem Jana Zamoyskiego, Przestróg dla Polski, O ziemiorództwie Karpatów i innych gór i równin Polski. [przypis edytorski]

Staszic, Stanisław (1755–1826) — ksiądz katolicki, działacz oświeceniowy w zakresie polityki i gospodarki, pisarz, publicysta, uczony. Jeden z inicjatorów reform Sejmu Wielkiego, prezes Towarzystwa Przyjaciół Nauk, zasłużony dla rozwoju gospodarki. Dzieła: Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego, Przestrogi dla Polski, O ziemiorództwie Karpatów i innych gór i równin Polski. [przypis edytorski]

Staszic, Stanisław (1755–1826) — polski pisarz polityczny i publicysta. [przypis edytorski]

Statecznąć przyjaźń (…) niesiemy (starop.) — inaczej: niesiemy ci stateczną przyjaźń; stateczny (starop.): stały, niewzruszony. [przypis edytorski]

stateczna myśl (starop.) — tu: pewność siebie. [przypis edytorski]

statecznie (daw.) — stale, niezmiennie. [przypis edytorski]

statecznie — stale, niezmiennie. [przypis edytorski]

statecznie (starop.) — poważnie; tu: (wiedzieć) solidnie, na pewno. [przypis edytorski]

statecznie (starop.) — tu: stanowczo, nieugięcie. [przypis edytorski]

stateczność (starop.) — tu: postanowienie. [przypis edytorski]

stateczny (daw.) — pokaźny, duży. [przypis edytorski]

statek a. statki (daw.) — naczynia. [przypis edytorski]

statek a. statki — sprzęt domowy, naczynia, narzędzia. [przypis edytorski]

statek (daw.) — mienie, dostatek. [przypis edytorski]

statek (daw.) — mienie ruchome; sprzęt domowy, naczynia, narzędzia. [przypis edytorski]

statek (daw.) — mienie, zwł. ruchome. [przypis edytorski]

statek (daw.) — rozum, rozsądek. [przypis edytorski]

statek (daw.) — stateczność, rozsądek. [przypis edytorski]

statek (daw.) — stateczność; stałość w sposobie postępowania i wierność zasadom. [przypis edytorski]

statek (daw.) — stateczność, umiarkowanie, stałość w uczuciach. [przypis edytorski]

statek (daw.) — tu: rozum. [przypis edytorski]

Statek Pijany — tytuł jednego z najbardziej znanych utworów poetyckich Arthura Rimbaude'a (1854–1891), poety fr. zaliczanego do grona tzw. poètes maudits („poetów przeklętych”); poemat Statek pijany (oryg. Le Bateau ivre, 1871) jest pisany aleksandrynem, strofami czterowersowymi i liczy dokładnie sto wersów. [przypis edytorski]

statek pocztowy — niewielki statek kursujący regularnie na stałej trasie i przewożący przesyłki pocztowe, pasażerów oraz niewielkie ilości towarów. [przypis edytorski]

statek spacerowy „Bajka” — Osiadł na dnie 12 sierpnia 1944 r. w wyniku uszkodzeń od ostrzału niemieckiego. Powstańcy urządzili na jego wystającym ponad wodę pokładzie punkt opatrunkowy. [przypis edytorski]

statek — stateczność, powaga, umiar. [przypis edytorski]

statek — tu: dobytek. [przypis edytorski]

statek — tu: dostatek, dobytek, tj. zwierzęta hodowlane. [przypis edytorski]

statek — tu: spokój ducha. [przypis edytorski]

statek — tu: stabilność. [przypis edytorski]

statek — tu: stateczność, powaga. [przypis edytorski]

Statek tych czasów nie płaci — stateczność jest w tych czasach nieopłacalna. [przypis edytorski]

statery, sykle, darejki, ariandiki — złote i srebrne monety greckie, palestyńskie i perskie z różnych okresów. [przypis edytorski]

stathouder — namiestnik, w Niderlandach tytuł osoby sprawującej władzę nad prowincją w imieniu króla, później tytuł książąt Oranii, którzy sprawowali zwierzchnią władzę w niepodległej Holandii (Republice Zjednoczonych Prowincji). [przypis edytorski]

statki (daw.) — brudne naczynia, które zostały po jedzeniu. [przypis edytorski]

statki (daw.) — brudne naczynia pozostałe po zjedzeniu posiłku. [przypis edytorski]