Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 472 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 114240 przypisów.

słońca — tu: gwiazdy. [przypis edytorski]

Słońce kirem zachodzi — zaćmienie Słońca. [przypis edytorski]

Słońce ku stepom się spuszcza, ale mniejsza o to: Astrachan moim dziś będzie (…) — W oprac. Hertza rozdzielone (nielogicznie) na dwa akapity: pierwszy narracyjny aż do „ale mniejsza o to”, zakończony kropką, drugi dialogowy (od „Astrachan moim”), stanowiący wypowiedź Zaruckiego. [przypis edytorski]

„Słońce na zachodzie, czas stracony” — popularna wśród rosyjskiego ludu piosenka z tekstem Mitrofanowa z 1799. [przypis edytorski]

słońce nie przyćmiło jej twarzy — w XIX w., kiedy Henryk Sienkiewicz pisał niniejszą nowelę, uważano, że piękna może być tylko kobieta o jasnej cerze, nieopalona. [przypis edytorski]

„słońce spod Austerlitz” — aluzja do słów, które wypowiedział Napoleon Bonaparte („Oto słońce spod Austerlitz”), przypominając żołnierzom zwycięstwo w bitwie pod Austerlitz z 1805 roku. [przypis edytorski]

Słońce to szczere, lite złoto etc. — nazwy planet, zgodnie z tradycją alchemiczną, oznaczają tu metale; Słońce to złoto, Księżyc — srebro, Merkury — rtęć, Wenus — miedź, Mars — żelazo, Jowisz — cyna, Saturn — ołów. [przypis edytorski]

Słoń nie ma stawów, aby się mógł kłaniać — powszechne dawniej, lecz błędne przekonanie, że słoń nie może zginać nóg w kolanach, wywodzące się od Ktezjasza (V w. p.n.e.), który jako pierwszy Grek widział i opisał słonia. [przypis edytorski]

Słoneczko, śliczne oko… — fragment Żeńców Szymona Szymonowica. [przypis edytorski]

słonecznem — daw. forma dla r.ż. i r.n.; dziś: słonecznym. [przypis edytorski]

słonecznik bulwiasty, zwyczajowo: bulwa (biol.) — gatunek rośliny z rodziny astrowatych mający jadalne bulwy, pochodzący z Ameryki Płn., uprawiany na różnych kontynentach jako warzywo, roślina pastewna i ozdobna. [przypis edytorski]

słoneczny bóg (mit. gr.) — Helios. [przypis edytorski]

słonić (daw.) — dziś: osłaniać, zakrywać. [przypis edytorski]

słonić (daw.) — osłaniać. [przypis edytorski]

słonić — dziś raczej: zasłaniać. [przypis edytorski]

słonić (neol.) — zasłaniać. [przypis edytorski]

słonić — osłaniać, chronić. [przypis edytorski]

słonić się — zasłaniać się; chować się. [przypis edytorski]

słonić — tu: zasłaniać, osłaniać. [przypis edytorski]

słoni — dziś popr.: słoniowy. [przypis edytorski]

Słonim, brus. Слoнім — miasto w zach. części dzisiejszej Białorusi. [przypis edytorski]

Słonimski, Antoni (1895–1976) — poeta, felietonista i humorysta pochodzenia żydowskiego, członek grupy literackiej „Skamander”, w czasie wojny na emigracji w Paryżu i w Londynie, po wojnie działał w Związku Literatów Polskich i w opozycji. [przypis edytorski]

Słonimski, Antoni (1895–1976) — polski poeta, dramatopisarz, prozaik, felietonista. [przypis edytorski]

Słonimski, Antoni (1895–1976) — polski poeta, satyryk, felietonista i krytyk teatralny. Współtworzył kabaret literacki Pikador i grupę poetycką Skamander. W międzywojniu współpracował z „Wiadomościami Literackimi”. Wiele kabaretów (m.in. kabarety Czarny Kot, Qui Pro Quo, Cyrulik Warszawski) korzystało z jego tekstów satyrycznych. [przypis edytorski]

Słonimski, Antoni (1895–1976) — polski poeta, satyryk, felietonista i krytyk teatralny. Współtworzył kabaret literacki Pikador i grupę poetycką Skamander. W międzywojniu współpracował z „Wiadomościami Literackimi”. Wiele kabaretów (m.in. kabarety Czarny Kot, Qui Pro Quo, Cyrulik Warszawski) korzystało z jego tekstów satyrycznych. W czasie wojny przebywał na emigracji w Paryżu i w Londynie, po wojnie działał w Związku Literatów Polskich i w opozycji. [przypis edytorski]

słoniów — dziś popr. forma: słoni. [przypis edytorski]

słoniony — osłonięty; słonione przejścia: podcienia. [przypis edytorski]

słonki, bekasy — średniej wielkości (ok. 30 cm) ptaki wędrowne z rodziny bekasowatych, występujące na terenach podmokłych. [przypis edytorski]

słopiec (ros. слопец) — pułapka na zwierzęta, przywalająca je swym ciężarem. [przypis edytorski]

słota — długotrwały deszcz. [przypis edytorski]

słotne Hyjady — grupa gwiazd w konstelacji Byka, w którą Słońce wchodzi w poł. maja, rozpoczynając porę deszczową; tu z przydomkiem „słotne”, w oryg. ich gr. nazwa znaczy tyle do „deszczowe”. [przypis edytorski]

słowa (…) Arystotelesa (…) nie ma na świecie przyjaciół — parafraza, por. Diogenes Laertios, Arystoteles, [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, V, 21. [przypis edytorski]

Słowacki, Euzebiusz (1772–1814) — dramatopisarz, teoretyk literatury, zwolennik klasycyzmu; ojciec Juliusza Słowackiego. [przypis edytorski]

Słowacki, Euzebiusz (1773–1772) — historyk i teoretyk literatury, ojciec Juliusza Słowackiego. [przypis edytorski]

Słowacki, Juliusz (1809–1849) — polski poeta, dramaturg i epistolograf. [przypis edytorski]

Słowacki, Juliusz (1809–1849) — polski poeta romantyczny, dramaturg i epistolograf. [przypis edytorski]

Słowacki, Juliusz (1809–1849) — polski poeta romantyczny, dramaturg i epistolograf. [przypis edytorski]

Słowacki, Juliusz (1809–1849) — polski poeta romantyczny. [przypis edytorski]

Słowacki, Juliusz (1809–1849) — wielki poeta i dramatopisarz romantyczny; autor m.in. poematu Król-Duch, w którym występuje postać Wandy. [przypis edytorski]

słowa czynne (daw.) — czasowniki. [przypis edytorski]

słowa Dawida — słowa biblijnych Psalmów, których autorstwo przypisywano królowi Izraela Dawidowi (1040–970 p.n.e.). [przypis edytorski]

słowa Jopowe — słowa Hioba (J 14,1). [przypis edytorski]

słowa Petrarki: „Cnota pochwyci za oręż (…) męstwo jeszcze nie wygasło w piersiach włoskich” — z cancony Italia mia, benché 'l parlar sia indarno. [przypis edytorski]

Słowa, słowa, słowa — jedna z najsłynniejszych kwestii Hamleta, który czując się wezwany do czynu przez ducha swego ojca, jednocześnie nie znajduje w sobie sił i determinacji, aby przystąpić do działania; w związku z tym wszelkie rozważania i literackie dywagacje wydają mu się jałowe. Tradycja komentatorska wiąże tę kwestię w sztuce Shakespeare'a z wydawanym w l. 1580–1595 zbiorem esejów Michaela de Montaigne Próby, których pierwsze tłumaczenie na angielski (Johna Florio) ukazało się w 1603 r. [przypis edytorski]

Słowa, słowa, słowa, słowa — cytat z kwestii tytułowego bohatera w Hamlecie Shakespeare'a. [przypis edytorski]

słowa Wilhelma Orańskiego z siedemnastego wieku… — omyłka autora, słowa Wilhelma I Orańskiego przypisał jednemu z jego następców, Wilhelmowi III Orańskiemu (1650–1702). [przypis edytorski]

słowianofagia — żywienie się Słowianami; pożeranie Słowian. [przypis edytorski]

Słowiczku mój! a leć, a piej!… — Adam Mickiewicz, Liryki lozańskie: Do B. Z. (Bohdana Zalewskiego). [przypis edytorski]

Słowiesnost' (ros.) — piśmiennictwo; tu: wypisy z literatury rosyjskiej. [przypis edytorski]

słowo boże (…) w miarę — parafraza Biblia, Rz 12:3. [przypis edytorski]

słowo (daw.) — czasownik. [przypis edytorski]

Słowo honornu — garbės žodis. [przypis edytorski]

Słowo — konserwatywny dziennik informacyjno-polityczny wydawany w latach 1882–1919 w Warszawie. [przypis edytorski]

Słowo — konserwatywny dziennik wydawany w latach 1922–1939 w Wilnie, organ prasowy litewskiego ziemiaństwa. [przypis edytorski]

słowom dostał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: słowo dostałem. [przypis edytorski]

Słowo od redakcji — artykuł wstępny („wstępniak”) w czasopiśmie, w którym poruszane są najważniejsze problemy, omawiane aktualne wydarzenia lub główne tematy innych artykułów w numerze. Artykuł wstępny często pisany jest przez redaktora naczelnego lub jego zastępcę. Tekst wstępniaka może znacząco wpływać na opinie czytelników, a nawet na wydarzenia społeczne i polityczne; niekiedy tytuł takiego artykułu lub jego fragment staje się hasłem, sloganem funkcjonującym w powszechnym obiegu. [przypis edytorski]

Słowo Pańskie zapaliło go, posłał król i z więzienia go wyjął, i postanowił go panem domu swego… — Ps 104, 19–22. [przypis edytorski]

słowo swoje iszcząc — spełniając swoje słowo; dotrzymując słowa. [przypis edytorski]

Słowo twórcze, które było na początku, było u Boga i było Bogiem, a „wszystko przez nie się stało…”, bo „w nim był żywot” — por. J 1, 1–4. [przypis edytorski]

słowo — żart nawiązujący do dawnego znaczenia wyrazu słowo: czasownik. [przypis edytorski]

słowo zdzierży (daw.) — dotrzyma słowa. [przypis edytorski]

słowo z Ewangelii: Haceldama, co znaczy: cena krwi — taką nazwę miało nosić pole pod Jerozolimą przez chrześcijan wiązane z osobą Judasza, który za pieniądze zdradził Jezusa i wydał go prześladowcom (Mt 27, 3–8; Dz 1, 18–19). [przypis edytorski]

słowy chełpliwemi — dziś popr. forma: chełpliwymi słowami. [przypis edytorski]

słowy (daw.) — dziś N. lm: słowami. [przypis edytorski]

słowy (daw.) — forma N. lm; dziś: słowami. [przypis edytorski]

słowy — daw. forma N.lm; dziś: słowami. [przypis edytorski]

słowy (daw. N. lm) — słowami. [przypis edytorski]

słowy — dziś popr. forma C.lm: słowom. [przypis edytorski]

słowy — dziś popr. forma N.lm: słowami. [przypis edytorski]

słowy — dziś popr.: słowami. [przypis edytorski]

słowy pieszczotliwymi — dziś popr. forma N. lm: słowami pieszczotliwymi. [przypis edytorski]

słowy prędkiemi — dziś popr. forma N. lm: słowami prędkimi. [przypis edytorski]

słowy prostymi — dziś: słowami prostymi. [przypis edytorski]

słowy smutnemi, głosy straszliwemi — dziś popr. forma N. lm: smutnymi słowami, straszliwymi głosami. [przypis edytorski]

słowy (starop. forma) — dziś N.lm: słowami; słowy nasze lżył uszczypliwemi: lżył naszych uszczypliwymi słowami. [przypis edytorski]

słowy zimnemi — dziś popr. forma N. lm: zimnymi słowami. [przypis edytorski]

słożyć (starop.) — złożyć, ułożyć. [przypis edytorski]

słuchać harmonii planet — wg poglądów pitagorejczyków orbity poruszających się ciał niebieskich pozostawały ze sobą w takich samych prostych stosunkach liczbowych jak dźwięki muzyki; koncepcja ta była popularna od starożytności aż do czasów Keplera (XVII w.), lecz na ogół harmonii sfer nie rozumiano dosłownie, jako słyszalnych dźwięków. [przypis edytorski]

słuchaczów — dziś popr. forma: słuchaczy. [przypis edytorski]

słuchaczów — dziś raczej: słuchaczy. [przypis edytorski]

słuchajcie i zważcie u siebie, Że według Bożego rozkazu… — Adam Mickiewicz, Dziady, część II. [przypis edytorski]

słuchajęcy (daw.) — kiedy słuchał. [przypis edytorski]