Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 474 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 114505 przypisów.

siklawica — wodospad (w gwarze góralskiej). [przypis edytorski]

sikor (gw. przestępcza) — zegarek, naszyjnik. [przypis edytorski]

Sikorski, Władysław (1881–1943) — polityk i wojskowy, legionista, premier polskiego rządu na wychodźstwie. [przypis edytorski]

siksa a. sziksa — dziewczyna (szczególnie: atrakcyjna) nie-Żydówka; gojka. [przypis edytorski]

siksulka — zdrobn. od siksa a. sziksa (jid.): nieżydowska dziewczyna; gojka (szczególnie: atrakcyjna). [przypis edytorski]

siksy a. sziksa — dziewczyna a. kobieta nie-Żydówka; gojka. [przypis edytorski]

sikwiaki (biol.) — niewielka grupa morskich zwierząt bezkręgowych, blisko spokrewniona z pierścienicami. [przypis edytorski]

siłą, co złego pragnie, a dobro płodzi — Goethe, Faust, część pierwsza, scena w pracowni (Mefistofeles w odpowiedzi na pytanie Fausta, kim jest). [przypis edytorski]

siła atrakcyjna — przyciąganie. [przypis edytorski]

siłaczów — dziś popr. forma D. lm: siłaczy. [przypis edytorski]

siła (daw.) — dużo, mnóstwo; moc. [przypis edytorski]

siła (daw.) — dużo, mnóstwo. [przypis edytorski]

siła (daw.) — dużo, mnóstwo, wiele. [przypis edytorski]

siła (daw.) — dużo. [przypis edytorski]

siła — daw. dużo, wiele, mnóstwo. [przypis edytorski]

siła (daw.) — dużo, wiele, moc. [przypis edytorski]

siła (daw.) — dużo, wiele. [przypis edytorski]

siła (daw.) — mnóstwo. [przypis edytorski]

siła (daw.) — tu: wiele, mnóstwo. [przypis edytorski]

siła (daw.) — wiele, dużo; bardzo. [przypis edytorski]

siła (daw.) — wiele, dużo, moc. [przypis edytorski]

siła (daw.) — wiele. [przypis edytorski]

siła (daw.) — wielu, dużo. [przypis edytorski]

siła duszna — dziś: siła duchowa. [przypis edytorski]

Siła jest dziwów, lecz nad wszystkie sięga (…) — druga pieśń chóru, obejmująca wersy 332–383 tekstu oryginalnego. [przypis edytorski]

siła końska (daw.) — tu: koń parowy a. koń mechaniczny, jednostka mocy, powstała z potrzeby porównania mocy nowo tworzonych w XIX w. maszyn do mocy koni pociągowych: maszyna o mocy 1 konia parowego, działająca całą dobę, miała zastąpić 3 konie, pracujące po 8 godzin każdy. Dlatego 1 koń mechaniczny stanowi równowartość 75 kgfm/s (kilogramometrów na sekundę), czyli ok. 735,5 W (Wat). [przypis edytorski]

siła ma nadeń (starop.) — wiele ma nad niego; przewyższa go o wiele. [przypis edytorski]

siłam się natrudził (daw.) — bardzo się namęczyłem. [przypis edytorski]

siła (przestarz.) — dużo. [przypis edytorski]

siłaśmy nędze (…) użyli (starop. forma) — przeżyliśmy wiele utrapień; nędze: nędzy. [przypis edytorski]

siła (starop.) — dużo, wiele. [przypis edytorski]

siła (starop., gw.) — dużo, wiele. [przypis edytorski]

siła (starop.) — mnóstwo. [przypis edytorski]

siła (starop.) — mnóstwo, wiele; siła na tym zależy: wiele od tego zależy. [przypis edytorski]

siła (starop.) — tu: wielu. [przypis edytorski]

siła (starop.) — wiele, mnóstwo; siła ich zabiia: wielu ich zabija. [przypis edytorski]

siła (starop.) — wiele, moc. [przypis edytorski]

siła (starop.) — wiele. [przypis edytorski]

siła — wielu; znaczenie frazy: na którym [to szczęściu doznanym w młodości] wielu ludzi by poprzestało. [przypis edytorski]

siłę (daw. forma) — dziś nieodmienne: mnóstwo, wiele. [przypis edytorski]

siłęm uronił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: siłę uroniłem; straciłem siłę. [przypis edytorski]

siłyć (…) będę dodawała (starop. forma) — siły ci będę dodawała. [przypis edytorski]

Si, la casa. Si, si, niña (hiszp.) — Tak, dom. Tak, tak, pani. [przypis edytorski]

s'il a le coeur sensible (fr.) — jeśli ma wrażliwe serce. [przypis edytorski]

Silanion (IV w. p.n.e.) — rzeźbiarz grecki z Aten, znany z rzeźb portretowych, m.in. Safony i Platona. [przypis edytorski]

Silbergrafy, Goldbarony (z niem.) — srebrni hrabiowie, złoci baronowie. [przypis edytorski]

Silence à la mort (fr.) — milczenie jak w grobie. [przypis edytorski]

silence (fr.) — cisza. [przypis edytorski]

silentium (łac.) — cisza, milczenie. [przypis edytorski]

silentium (łac.) — milczenie, cisza. [przypis edytorski]

silentium (łac., r n.)— cisza. [przypis edytorski]

Silenus — Sylen, postać występująca w dramatach satyrowych w charakterze przewodnika chóru. [przypis edytorski]

silfium (łac.) a. sylfion (gr.) — niezidentyfikowana, zapewne wymarła roślina, której sok uznawano w starożytności za lek, a zarazem za przyprawę; ważny towar eksportowy staroż. greckiej kolonii Kyrene w płn. Libii. [przypis edytorski]

Silhouette, Étienne de (1709–1767) — generalny kontroler finansów w 1759, za panowania Ludwika XV; w przewidywaniu ogromnego deficytu królestwa, toczącego wówczas wojnę siedmioletnią, usiłował ograniczyć wydatki państwa i zreformować system podatkowy; ustąpił ze stanowiska po ośmiu miesiącach. [przypis edytorski]

silić się (starop.) — tu: nasilać się. [przypis edytorski]

silinga (sl.) — stipri. [przypis edytorski]

silk-hat — cylinder. [przypis edytorski]

Silla de Caracas — przełęcz w Wenezueli, niedaleko miasta Caracas, na wys. 2315 m n.p.m. [przypis edytorski]

S'il me prend de force, je n'éleverai pas mes pieds au plancher, je ne ferai rien que de mauvaise grace et avec froideur (fr.) — skoro weźmie mnie siłą, nie ruszę nogą ani nie zrobię nic, chyba że jak z łaski i z oziębłością. [przypis edytorski]

silnem — daw. forma N. i Ms. przymiotników określających rzeczowniki rodz. żeńskiego i nijakiego; dziś forma ujednolicona do daw. rodz. męskiego: silnym. [przypis edytorski]

silnemi — daw. forma N. i Msc. lm przymiotników r.ż. i r.n.; dziś tożsama z r.m.: silnymi. [przypis edytorski]

Silnica, Tulczynka — rzeki w okolicach Tulczyna, rodowej posiadłości Potockich. [przypis edytorski]

silno wielka (starop.) — bardzo wielka; bardzo duża. [przypis edytorski]

silny Dryjant, Kajnej nieśmiertelny, Pejrytoj i Eksadios, i Polifem dzielny — Lapitowie, wsławieni w walkach z centaurami. [przypis edytorski]

silnym — tu skrócenie od: silny jestem. [przypis edytorski]

silny — w oryg. niem. starker, tu: krępy. [przypis edytorski]

siluit terra (łac.) — zamilkła ziemia (z Wulgaty, łac. tłumaczenia Biblii (1 Mch 1,3), o Aleksandrze Macedońskim: et siluit terra in conspectu eius: i zamilkła przed nim ziemia). [przypis edytorski]

silva rerum (łac. dosł.: las rzeczy) — rodzaj notatnika-pamiętnika, zawierającego zapiski i teksty na różne tematy, spisywane na bieżąco, popularnego wśród szlachty polskiej w XVII–XIX w.; silvae rerum to łac. D. lp. [przypis edytorski]

Silva rerum (łac.: las rzeczy) — rodzaj notatnika-pamiętnika, prowadzonego przez polskich szlachciców (często kolejno przez różnych członków danej rodziny) w XVII–XIX w. Wpisywano tam ważne wydarzenia rodzinne i polityczne, przemówienia, sentencje itp. [przypis edytorski]

Silver City (ang.) — srebrne miasto. [przypis edytorski]

Silver Palace (ang.: srebrny pałac) — nazwa luksusowych wagonów sypialnych wprowadzonych do użytku w 1866 przez przedsiębiorstwo kolejowe Central Pacific Railroads, konkurencyjne wobec Union Pacific Railroads; w 1883 Central Pacific wymieniło ten typ wagonów na wygodniejsze wagony Pullmana. [przypis edytorski]

Silvio Pellico (1789–1854) — wł. pisarz i poeta, karbonariusz, za działalność spiskową więziony m.in. w twierdzy Szpilberg na Morawach; autor książki Moje więzienia. [przypis edytorski]

silwu ple aseje wu (zniekszt. fr. s'il vous plait asseyez vous) — proszę niech pan usiądzie; tu tyle co: proszę siadać. [przypis edytorski]

Simancas, Diego (Jacobus) (1513–1583) — hiszpański jurysta, biskup Ciudad Rodrigo, Badajoz i Zamory. [przypis edytorski]

Simchat Tora — Radość Tory, święto obchodzone zaraz po święcie Sukkot. [przypis edytorski]

Simchat Tora — Radość Tory; święto związane z zakończeniem cyklu czytania Tory, obchodzone jest w ostatnim dniu święta Szałasów, zwanych również świętem Sukkot. [przypis edytorski]