Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski


Znaleziono 10225 przypisów.

wybierać naczelników państwa za pomocą bobu — przy wyborze urzędników głosowano za pomocą czarnego i białego bobu; biała barwa za kandydatem, czarna przeciw. [przypis tłumacza]

Wybierałem się najczęściej do Św. Marka (…) aż do Padwy — fragment skreślony. [przypis tłumacza]

wybieży — dziś popr.: wybiegnie. [przypis edytorski]

wybijać (starop.) — wypędzać. [przypis redakcyjny]

wybijaną (godziną) — końcem. [przypis redakcyjny]

wybija ona takt wraz z Reblem — Rebel zajmował stanowisko Battre de mesure, czyli, jakbyśmy dziś powiedzieli, kapelmistrza Opery paryskiej. [przypis tłumacza]

wybiórka a. selekcja — w gwarze obozowej: wybieranie spośród chorych lub inwalidów kandydatów do zagazowania. [przypis edytorski]

wybiórka — w gwarze obozowej selekcja do gazu. [przypis edytorski]

wybiórka — w gwarze obozowej: wybieranie z zespołu chorych lub inwalidów kandydatów na zagazowanie lub śmiertelny zastrzyk. [przypis edytorski]

Wybitni ludzie kochali zawsze tylko prostytutki — Mówię, naturalnie, przez cały czas nie tylko o kupnej ulicznicy. [przypis autorski]

wybitny — tu i dalej: wyrazisty, wyraźnie się zaznaczający, np. wybitna odmiana, czyli wyraźnie odróżnialna. [przypis edytorski]

wybłądzić wzad do stanowiska (starop.) — trafić. [przypis redakcyjny]

wybleszczyć — wytrzeszczyć. [przypis autorski]

wyblichowany (daw.) — wybielony. [przypis edytorski]

wyblinka — rodzaj węzła marynarskiego mającego tę zaletę, że zawsze pozostaje ciasny. [przypis autorski]

wyblinki wantwanty to stalowe liny stabilizujące maszt na żaglowcu, zaś wyblinki to krótkie, poziome linki łączące sąsiednie wanty, tworzące szczeble drabiny przeznaczonej do wspinania się na maszt. [przypis edytorski]

Wybór czterdziestu fantazji — tytuł wyboru ballad i piosneczek. [przypis redakcyjny]

wybór nowego papieża — 20 lutego 1878 r., po śmierci Piusa IX, został papieżem kardynał Joachim Pecci jako Leon XIII, znany później ze swych wystąpień przeciw ruchowi socjalistycznemu. [przypis redakcyjny]

wybór — pierwszeństwo, wyróżnienie. [przypis redakcyjny]

Wybór pism. Hamburg 1884, tom XII. Turgieniew zwraca uwagę na to, że Hamleta i Don Kichota wydrukowano po raz pierwszy w jednym i tym samym roku (1603); Shakespeare i Cervantes w jednym też roku umarli (1616). [przypis autorski]

wyboczyć (daw.) — zboczyć, skręcić. [przypis edytorski]

wy Boga mi nie gródźcie — nie zagradzajcie mi [drogi do] Boga. [przypis edytorski]

wyborcą do Sejmu jest każdy obywatel państwa bez różnicy płci, który w dniu ogłoszenia wyborów ukończył lat 21 — artykuł 1 Dekretu o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego wydanego 28 listopada 1918 przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego. [przypis edytorski]

wyborczy (daw.) — wyborowy, złożony z najlepszych, wybranych jednostek. [przypis edytorski]

wyborgować (starop.) — pożyczyć. [przypis redakcyjny]

wybornaś — skrócenie od: wyborna [jeste]ś. [przypis edytorski]

wyborniejszym i wiedzy naszej godniejszym jest rozpatrywanie czynności ludzkich aniżeli zwierzęcych (…) o tym obszerniej w innym miejscu — Autor miał tutaj na myśli zapewne Traktat polityczny. Zob. też Przyp. 2. do Tw. 37. [przypis redakcyjny]

Wybornie (…) przedsięwzięciu. — Przez cały czas rozmowy Alcest siedzi chmurny; wreszcie wybucha, instynktownie jednak zwracając swą złość i ironię nie przeciw kobiecie, którą kocha, ale przeciw Bogu winnym głuptasom, którzy go niecierpliwią i o których jest zazdrosny. [przypis tłumacza]

wyborny — doskonały, świetny. [przypis edytorski]

wybrać oczy — tj. na oślep. [przypis redakcyjny]

wybrać się za — tu: wyjść za mąż. [przypis edytorski]

wybrakować (daw.) — przebrać, oddzielić niewłaściwe a. uszkodzone elementy. [przypis edytorski]

wybrakowani — dobrani. [przypis redakcyjny]

Wybrałem sobie znajomego z Lukki — Buonadżinta rodem z Lukki, wspomniany wyżej w tej pieśni, był, jak się później dowiemy, dość miernym poetą. On przepowiada Dantemu, że kiedyś, będąc wygnańcem, odwiedzi miasto Lukkę i tam wpadnie mu w oczy młoda dziewczyna na imię Gentuka, w której się zakocha. [przypis redakcyjny]

Wybrał sobie na spowiednika młodego intryganta, który chciał zostać biskupem (jak spowiednik ze Szpilbergu) — por. ciekawe Pamiętniki pana Andryane'a, zajmujące jak opowieść, a które pozostaną jak Tacyt. [przypis autorski]

wybrali trzy tysiące, jakby ta liczba z jakiejś konieczności przedstawiała wytwornych i dobrych… — Teramenes, w przeciwieństwie do towarzyszy, miał swój ideał polityczny, o którym mówi niżej. Prawa obywatelskie pragnął uzależnić od pewnych warunków, a ilu Ateńczyków odpowie tym warunkom, nie można z góry obliczyć. O przyjęciu do równouprawnionych nie rozstrzyga, czy liczba ich jest już wyczerpana, czy nie, lecz to, czy dany człowiek potrafi się własnym kosztem uzbroić do służby przy ciężkozbrojnej piechocie lub w jeździe. [przypis tłumacza]

Wybrańszymi drzewami opasane pole (…) W jakim lubił rozprawiać Krates z Epikurem — Krates, jeden z uczniów Platona, wykładał filozofią sposobem akademików, to jest przechadzając się po miejscach wolnym tchnących powietrzem, nieobjętych murem. To miejsce „wszystkich wnioskujących”, rozumujących filozofów, „wpuszcza w swe obręby”, otwarte jest dla nich. [przypis redakcyjny]

wybran (daw.) — tu: forma krótsza przymiotnika r.m., z końcówką zerową, użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca; forma podst.: wybrany. [przypis edytorski]

Wybrane duchy (…) jak gdy owce wychodzą z zagrody — W piekle widzieliśmy duchy pogrążone w wiecznym grzechu, w ciągłej między sobą walce i nienawiści wzajemnej; tu przeciwnie, widzimy duchy łączące się z sobą miłością, jedną i wspólną chęcią oczyszczenia się od zmaz grzechowych. Zaiste, miłość jest pierwszym owocem usiłowań tych, którzy chcą postąpić dalej na drodze poprawy moralnej. Samo to porównanie duchów do owiec wychodzących z zagrody pełne jest prawdy i dziwnie plastyczne. [przypis redakcyjny]

wybranica — dziś popr. forma męska: wybraniec, natomiast żeńska: wybranka. [przypis edytorski]

wybrani męże — dziś popr.: wybrani mężowie. [przypis edytorski]

wybran — wybrany (daw. krótka forma przym.). [przypis edytorski]

wybrany (daw.) — wyborny, najlepszy. [przypis redakcyjny]

wybrany (starop.) — wyborny, wyjątkowy. [przypis edytorski]

wybredzać — grymasić, wybrzydzać. [przypis edytorski]

wybryki pijanego Wezuwiusza kipiącego pod żyrandolem — mowa o żywiołowo reagującej publiczności zajmującej miejsca na najwyższym piętrze, pod świecznikami, od których buchało gorąco. [przypis edytorski]

wybrzeże des Augustins — ośrodek księgarski położony na lewym brzegu Sekwany. [przypis edytorski]

wybrzeże ryczy — Homer, Iliada XVII 265. [przypis tłumacza]

wybrzuszała się — wyrażenie wzięte w tym znaczeniu właśnie odnośnie do piramidy z książki gen. Składkowskiego o marszałku Piłsudskim. [przypis autorski]

wybuchiwał — dziś tylko: wybuchał (również w odniesieniu do formy wielokrotnej). [przypis edytorski]

wybuchiwały — dziś popr.: wybuchały. [przypis edytorski]

wybuchliwy (daw.) — wybuchowy, tu: porywczy. [przypis edytorski]

wybudował lub dokończył wielu świątyń — dziś popr.: wybudował lub dokończył wiele świątyń. [przypis edytorski]

wyćwiczeńszy — dziś popr.: bardziej wyćwiczony. [przypis edytorski]

wycackany — wypielęgnowany, wymuskany. [przypis edytorski]

wycelać — celować. [przypis edytorski]

wycelił — dziś popr. forma: wycelował. [przypis edytorski]

wycelił — dziś popr.: wycelował. [przypis edytorski]

wycelił — dziś: wycelował. [przypis edytorski]

wychadzają (starop. forma) — wychodzą. [przypis edytorski]

wychadzała (starop. forma) — dziś: wychodziła. [przypis edytorski]

wychędożoną — wyczyszczoną aż do połysku. [przypis redakcyjny]

wychędożony (daw.) — tu: uporządkowany, wyczyszczony. [przypis edytorski]

wychlipce (reg.) — wychłepce. [przypis edytorski]

wychód (daw.) — wolne. [przypis edytorski]

wychówek (daw.) — wychów; wychowanie. [przypis edytorski]

wychod a. wychód (starop.) — wychodek, latryna. [przypis edytorski]

wychodnie — wychodźcy. [przypis edytorski]

wychod (starop.) — wychodek, toaleta. [przypis edytorski]

wychodźca — emigrant, wygnaniec. [przypis edytorski]

Wychodźcie z łodzi, oto wrota — Tu wchodzi poeta w krąg szósty, gdzie są karani pierwsi ustawodawcy rozmaitych odszczepieństw religijnych. Duchy zbuntowane przeciwko Bogu z wielkim gniewem bronią przystępu do bramy podróżnemu, którego tu rozum prowadzi. Chciałyby nawet sam rozum na swoją stronę przyciągnąć, zaiste na to, ażeby go uwięzić, a tym samym odjąć podróżnemu jedynego jego przewodnika. [przypis redakcyjny]

wychodząc witaliśmy gwiazdy — Każda część Boskiej komedii kończy się słowem: gwiazda, która tu jest symbolem naszego nieśmiertelnego ducha wchodzącego coraz wyżej do najwyższego dobra i wiekuistej prawdy, jakimi są: Niebo i Bóg! Myśl ta w tym symbolu ukryta głównym jest celem i ostatnim wyrazem tej arcy chrześcijańskiej epopei Dantowskiej. [przypis redakcyjny]

Wychodzą — w oryg. „chodzą dookoła sceny” — była to umowna zmiana miejsca akcji. [przypis redakcyjny]

Wychodzą wszyscy prócz Enobarba i Menasa — uwaga sceniczna: w całej części sceny aż do tego miejsca wybornie określony jest charakter Pompejusza, którego cechami są próżność, brak dyplomatycznego taktu i skłonność do patetycznej deklamacji, często zupełnie nie w porę. [przypis tłumacza]

wychodzić z tej kolei — uchylać się od tego. [przypis edytorski]

Wychodzi krwawy ze smutnego lasu — Przez ten las poeta rozumie Florencję. [przypis redakcyjny]

Wychodzi — objaśnienie to dodał Czubek na podstawie rękopisu. [przypis redakcyjny]

wychodztwo (daw.) — wychodźstwo. [przypis edytorski]

wychorzeć (daw.) — przestać być chorym, wyzdrowieć. [przypis edytorski]

wychować się (daw.) — [tu:] wybrać się, nabrać dobrego wyglądu. [przypis redakcyjny]

Wychował ci pewien człek lwie szczenię, z pustynnych zabrane leż — według przepowiedni Parys miał stać się przyczyną zagłady Troi, dlatego po narodzeniu nakazano porzucić go na śmierć na pustkowiu, w górach, skąd zabrał go i wychowywał ze swoimi dziećmi miejscowy pasterz. [przypis edytorski]

wychowanica — dziewczyna wzięta na wychowanie przez kogoś. [przypis edytorski]

wychowanie Ksawerego — Branickiego. [przypis redakcyjny]

wychowaniem dzieci pana de Mably (…) Uczniów miałem dwóch (…) Jeden (…) nazwiskiem Sainte-Marie (…) Młodszy, Condillac — w czasach autora członkowie szlachty przybierali często nazwiska od posiadłości ziemskich, dlatego członkowie rodziny mają różne nazwiska. [przypis edytorski]