Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | chemiczny | chiński | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 10727 przypisów.

krotochwilny (daw.) — zabawny, żartobliwy. [przypis edytorski]

krotochwilny (daw.) — zabawny, żartobliwy. [przypis edytorski]

krotochwilny (przestarz.) — żartobliwy, śmieszny, zabawny. [przypis edytorski]

krotochwilny (przestarz.) — żartobliwy, śmieszny, zabawny; tu pojawia się też w przestarz. pisowni: krotofilny. [przypis redakcyjny]

krotochwilny — tu: skłonny do żartów, obdarzony poczuciem humoru. [przypis edytorski]

krotochwilny — żartobliwy, zabawny, wesoły. [przypis edytorski]

krotochwilny — żartowniś, dowcipny. [przypis edytorski]

krotochwilny — zabawny, dowcipny. [przypis edytorski]

krotofila a. krotochfila (daw.) — żart. [przypis edytorski]

krotofila a. krotochfila (daw.) — żart, zabawa. [przypis edytorski]

krotofila a. krotochfila — żart, anegdota. [przypis edytorski]

krotofila a. krotochfila — żart, dowcip; farsa. [przypis edytorski]

krotofila a. krotochfila— żart, farsa. [przypis edytorski]

krotofila a. krotochwila (daw.) — dowcip. [przypis edytorski]

krotofila a. krotochwila (daw.) — dowcip, żart, psota. [przypis edytorski]

krotofila a. krotochwila (daw.) — żart, dowcip. [przypis edytorski]

krotofila a. krotochwila (daw.) — żart. [przypis edytorski]

krotofila a. krotochwila (daw.) — żart, zabawa; żartobliwy utwór. [przypis edytorski]

krotofila a. krotochwila (starop.) — zabawa. [przypis edytorski]

krotofila a. krotochwila — żart. [przypis edytorski]

krotofila (daw.) — żart. [przypis edytorski]

krotofila (daw.) — żart, zabawa. [przypis edytorski]

krotofila (starop.) — dowcip; rozrywka, zabawa. [przypis edytorski]

krotofila (starop.) — żart, zabawa. [przypis edytorski]

krotofila (starop.) — żart, zabawa. [przypis redakcyjny]

krotofila (starop.) — zabawa, wesołość. [przypis edytorski]

krotofilnie (daw.) — żartobliwie. [przypis edytorski]

krotofilnik (daw.) — żartowniś. [przypis edytorski]

krotofilny a. krotochwilny (starop.) — żartobliwy, dowcipny. [przypis edytorski]

krotofilny (daw.) — dowcipny, żartobliwy. [przypis edytorski]

krotofilny (daw.) — skłonny do żartów; krotochwila — farsa, żartobliwy utwór sceniczny bądź żart, dowcip. [przypis edytorski]

krotofilny (daw.) — ucieszny. [przypis edytorski]

krotofilny (starop.) — zabawny. [przypis edytorski]

krotofilny, właśc. krotochwilny (daw.) — żartobliwy. [przypis edytorski]

krotofilny — żartobliwy, dowcipny. [przypis edytorski]

Krotoniata — Mieszkańcy Krotony słynęli z siły i zręczności w zapasach. [przypis autorski]

Kroton — osada grecka w południowej Italii. [przypis redakcyjny]

krowa morska (niem. Seekuh) — tu: manat (Trichechus inunguis lub Trichechus manatus). W dzisiejszej polszczyźnie termin krowa morska oznacza wytępiony gatunek Hydrodamalis gigas, żyjący do 1768 r. w Morzu Beringa. [przypis edytorski]

krowę ze złoconymi rogami — w starożytności złocono rogi zwierząt przeznaczonych na ofiarę dla bogów. [przypis edytorski]

krowianka — wirus wywołujący chorobę skóry bydła domowego, używany w XIX w. jako pierwsza szczepionka u ludzi. Przejście tej niegroźnej choroby uodparniało organizm na śmiercionośnego wirusa ospy prawdziwej (czarnej ospy), dziś już niewystępującego. [przypis edytorski]

krowieniec — nawóz krowi. [przypis edytorski]

krowieniec — tzw. drzewo krowie, wydzielające sok podobny w smaku do mleka. [przypis autorski]

krowienta (teatr.) — początkująca, niezgrabna aktorka, rzadziej aktor. [przypis edytorski]

Kroże (lit. Kražiai, żmudz. Kražē) — miasteczko na Żmudzi położona w okręgu szawelskim; w 1893 r. doszło tu do tzw. „rzezi kroskiej” na terenie pobenedyktyńskiego barokowego kościoła, który po kasacji zakonu w 1891 władze planowały przebudować na cerkiew; miejscowa ludność zgromadzona pod kościołem uniemożliwiała wyniesienie wyposażenia kościoła, interweniowała policja i żandarmi, a wreszcie 22 listopada 1893 gubernator miasta Klingenberg wezwał na pomoc kozaków, którzy zabili 9 osób i ranili 50 spośród zgromadzonych, doszło także do aresztowań i procesów (35 skazano na więzienie lub zesłanie); wydarzenia odbiły się szerokim echem w Europie i w efekcie spowodowały złagodzenie polityki carskiej wobec kościoła katolickiego. [przypis edytorski]

krtań przecięty (starop.) — r.m.; krtaniem zamiast: krtanią; por. Potocki Wojna chocimska, gdzie także „krtań” rodzaju męskiego. [przypis redakcyjny]

krubeczka, krubka a. krobka — skrzynka lub koszyczek z kory. [przypis edytorski]

kruchta — przedsionek kościoła. [przypis edytorski]

kruchta (z daw. niem. Kruft) — przedsionek kościoła. [przypis edytorski]

krucy — dziś popr. forma M.lm: kruki. [przypis edytorski]

Krucygerzy — Krzyżacy (z łac. „cruciger”, niosący krzyż). [przypis redakcyjny]

krucy krakają — dziś popr.: kruki kraczą. [przypis edytorski]

krucz — czerń, czarna barwa. [przypis edytorski]

kruczeć — burczeć w brzuchu (z głodu). [przypis edytorski]

kruczek (gw.) — pogrzebacz, zakrzywiony na końcu pręt, służący do przegrzebywania żaru w piecu. [przypis edytorski]

kruczem — dziś popr. forma: kruczym. [przypis edytorski]

kruczgankach — krużganek to galeria okalająca wewnętrzny dziedziniec, często na każdym z pięter budynku. [przypis edytorski]

Kruczkowski, Leon (1900–1962) — pisarz, dramaturg i publicysta, wielokrotny poseł na sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. [przypis edytorski]

Krüdener, Barbara von (1764–1824) — rosyjska pisarka i kaznodziejka-mistyczka pochodzenia niemiecko-bałtyckiego, autorka romansu sentymentalnego Valérie (1803); w epoce wojen napoleońskich uznała Napoleona Bonaparte za antychrysta, wieściła nadchodzący koniec świata, ogłosiła się prorokinią; przez kilka lat miała ogromny wpływ na cara Aleksandra I; wędrowała po Europie, obwieszczając swoją misję i przekonując nawróconych, by sprzedali wszystko i podążali za nią. [przypis edytorski]

Krugis z Budrajcami (mit. litew.) — bóstwa kowali, główne i posługacze. [przypis autorski]

kruk (daw.) — hak; tu: dulka, element w kształcie widełek przymocowanych do burty, służący do utrzymywania wiosła w odpowiedniej pozycji. [przypis edytorski]

Krukis suum est deus qui religiose colitur ab Budraicis hoc est fabris ferrariis (łac.) — Kurkus jest bogiem świń, który jest wiernie czczony przez Budraicis, to jest kowali żelaza. [przypis edytorski]

kruk — Maksymilian Sforza, syn Ludwika Moro, zwyciężony przez Franciszka I. [przypis tłumacza]

kruk morski — κορακῖνος, coracinus, prawdopodobnie: Chromis nilotica (Kiehm) [dziś: Tilapia nilowa, Oreochromis niloticus; red. WL]. [przypis tłumacza]

Krukowiecki, Jan (1770–1850) — generał wojska polskiego, gubernator miasta Warszawy, w r. 1831. podpisał akt poddania miasta generałowi ros. Paskiewiczowi. [przypis edytorski]

Krukowiecki, Jan (1770–1850) — polski generał, uczestnik wojen napoleońskich i powstania listopadowego; od marca 1831 gubernator Warszawy, faktyczny wódz w końcowym okresie walk; skrajnie konserwatywny, przeciwny kontynuowaniu powstania, prowadził rokowania z rosyjskim generałem Paskiewiczem o warunki kapitulacji. [przypis edytorski]

Krukowski, Kazimierz (1901–1984) — aktor kabaretowy, rewiowy i filmowy pochodzenia żydowskiego; używał pseudonimu „Lopek”. [przypis edytorski]

Krukowski, Kazimierz (1902–1984) — wybitny polski aktor kabaretowy, znany jako „Lopek”. [przypis edytorski]

Krumani a. Krumanowie (z fr. l. poj. krouman) — pierwotnie Afrykanie z ludu Kru, pochodzący się z Liberii, od XVIII w. zatrudniani na europejskich statkach lub jako tragarze; później nazwą krumanów, wywodzoną z ang. crewman (członek załogi), określano całą kategorię społeczno-zawodową żeglarzy i tragarzy z Liberii i Wybrzeża Kości Słoniowej pracujących w służbie osadników na wybrzeżach zachodniej Afryki. [przypis edytorski]

Krumani, Krumanowie (z fr. l. poj. krouman) — pierwotnie Afrykanie z ludu Kru, pochodzący się z Liberii, od XVIII w. zatrudniani na europejskich statkach lub jako tragarze; później nazwą krumanów, wywodzoną z ang. crewman (członek załogi), określano całą kategorię społeczno-zawodową żeglarzy i tragarzy z Liberii i Wybrzeża Kości Słoniowej pracujących w służbie osadników na wybrzeżach zachodniej Afryki. [przypis edytorski]

krumkają — dziś popr.: chrumkają. [przypis edytorski]

Krumłowski, Konstanty (1872–1938) — dramatopisarz i satyryk, autor wodewilu Królowa przedmieścia. [przypis edytorski]

Kruny — Krunoi, miasto w Elidzie, jego nazwa znaczy „Źródła”. [przypis edytorski]

krup — błonica, dyfteryt, choroba zakaźna atakująca gardło lub krtań, występująca kiedyś często u dzieci (obecnie rzadsza ze względu na obowiązkowe szczepienia). Towarzyszą jej problemy z oddychaniem i „szczekający” kaszel; może wystąpić zablokowanie dróg oddechowych. [przypis edytorski]

krup — błonica krtani, ostra choroba zakaźna występująca w pierwszych latach życia, objawiająca się utrudniającą oddychanie opuchlizną gardła. Przy braku odpowiedniej pomocy prowadzi do uduszenia się. [przypis edytorski]