Przypisy

Surat — wielkie miasto w zach. Indiach; dawniej duży, prosperujący port morski, od połowy XVIII w. podupadało wskutek powstania i rozwoju Bombaju. [przypis edytorski]

Sur aulcunes dames vieilles, qui aiment autant à faire l'amour que les jeunes (daw. fr.) — w tłumaczeniu T. Boya-Żeleńskiego ten tytuł (stylizowany na starop.) brzmi: O niektórych białych głowiech szedziwych, które łase są na miłowanie niegorzey młódek. [przypis edytorski]

Suraż — niewielkie miasteczko w pow. białostockim. [przypis edytorski]

surdut — część męskiej garderoby, przedłużana marynarka. [przypis edytorski]

surdut — długa, dwurzędowa marynarka męska. [przypis edytorski]

surdut — długa, dwurzędowa marynarka, noszona dawniej przez mężczyzn. [przypis edytorski]

surdut — długa dwurzędowa marynarka, popularna na przełomie XIX i XX w. [przypis edytorski]

surdut — długa dwurzędowa marynarka popularna na przełomie XIX i XX w. [przypis edytorski]

surdut — długa, obcisła dwurzędowa marynarka bądź krótki płaszcz. [przypis edytorski]

surdut — długa, obcisła, dwurzędowa marynarka, noszona jako wizytowy ubiór męski w XIX i na początku XX w. [przypis edytorski]

surdut — rodzaj ciemnej, dwurzędowej marynarki, popularnej na przełomie XIX i XX w. [przypis edytorski]

surdut — rodzaj dwurzędowej marynarki męskiej, popularnej na przełomie XIX i XX w. [przypis edytorski]

surdut — rodzaj dwurzędowej marynarki, popularnej na przełomie XIX i XX w. [przypis edytorski]

surdut — rodzaj przedłużanej marynarki męskiej, popularny na przełomie XIX i XX w.. [przypis edytorski]

surdut — rodzaj przedłużanej marynarki, uznawany za elegancki strój na przełomie XIX i XX w. [przypis edytorski]

surdut — rodzaj przedłużonej marynarki. [przypis edytorski]

surdut, w jaki ubierał się — dziś popr.: surdut, w który ubierał się. [przypis edytorski]

sure (ang.) — pewnie, z pewnością. [przypis edytorski]

surekscytacja (z fr. surexcitation) — nadmierne podniecenie. [przypis edytorski]

surella Colomba (kors.) — siostra Kolomba. [przypis edytorski]

surfboat (ang.) — łódź wiosłowa przystosowana do pływania na dużej, silnej fali. [przypis edytorski]

surfbot, popr.: surfboat (ang.) — łódź wiosłowa przystosowana do pływania na dużej, silnej fali. [przypis edytorski]

surgit amari aliquid (łac.) — wznosi się coś gorzkiego (Lukrecjusz, De rerum natura). [przypis edytorski]

Sur i Pompadyta a. Sur i Pumbedita — dwa z trzech ośrodków, gdzie znajdowały się wyższe szkoły talmudyczne, niezwykle ważne centra akademickie; leżały ok. 60 km od Bagdadu. [przypis edytorski]

Surły — w innej wersji: Człuchy. [przypis edytorski]

Sur le pont d'Avignon tout le monde y danse… (fr.) — Na moście w Awinionie, wszyscy tam tańczą. [przypis edytorski]

Sur le pont d'Avignon — tytuł fr. wesołej piosenki opowiadającej o tańcach na moście w Awinionie, kolejne jej zwrotki wymieniają tańczących panów, damy, żołnierzy i muzyków; okolice mostu, pochodzącego z XII w. i łączącego brzegi Rodanu, rzeczywiście były tradycyjnie miejscem zabaw. [przypis edytorski]

sur le retour (fr.) — zaczynająca się starzeć. [przypis edytorski]

surmacz (daw.) — trębacz; por. surma: trąbka alarmowa. [przypis edytorski]

surmacz (daw.) — trębacz wojskowy; od surma: instrument dęty używany w daw. wojsku do sygnalizacji. [przypis edytorski]

surma — daw. trąba bojowa. [przypis edytorski]

surma — daw. trąbka wojskowa. [przypis edytorski]

surma — dęty instrument muzyczny. [przypis edytorski]

surma — drewniany lub z kości słoniowej instrument dęty, pochodzenia azjatyckiego, używany w dawnym wojsku. [przypis edytorski]

surma — instrument dęty o przenikliwym brzmieniu, używany w dawnym wojsku do sygnalizacji. [przypis edytorski]

surma — instrument dęty o przenikliwym brzmieniu, używany w daw. wojsku do sygnalizacji. [przypis edytorski]

surma — instrument dęty (rodzaj trąbki) używany w wojsku w dawnej Polsce, szczególnie by dać sygnał do natarcia. [przypis edytorski]

surma — instrument dęty (rodzaj trabki) używany w wojsku w dawnej Polsce, szczególnie by dać sygnał do natarcia. [przypis edytorski]

surma — instrument dęty (trąba) używany daw. w wojsku w celach sygnalizacyjnych. [przypis edytorski]

surma — instrument dęty używany w wojsku. [przypis edytorski]

surma — instrument dęty, w daw. wojsku używany do grania sygnałów. [przypis edytorski]

surma — instrument dęty, w wojsku używany do grania sygnałów. [przypis edytorski]

surma — instrument dęty z drewna lub kości słoniowej używany w daw. wojsku do sygnalizacji. [przypis edytorski]

surma (muz.) — drewniany instrument dęty. [przypis edytorski]

surma — trąba bojowa. [przypis edytorski]

surma — trąba dawniej używana w wojsku do celów sygnalizacyjnych. [przypis edytorski]

surma — trąba. [przypis edytorski]

surma — trąba; szczególnie wojskowa, której dźwięk wspomaga komendy. [przypis edytorski]

surma — trąba; szczególnie wojsk. trąba sygnałowa. [przypis edytorski]

surma — trąba używana dawniej w wojsku do celów sygnalizacyjnych. [przypis edytorski]

surma — trąba wojskowa; surmów — dziś popr. forma D. lm: surm. [przypis edytorski]

surma z tyrreńskiej miedzi — trąbkę uważano za wynalazek Tyrrenów, ludu, który wg Herodota mieszkał w Lidii, w Azji Mniejszej, a następnie morzem wywędrował do środkowej Italii (Etruskowie). [przypis edytorski]

surmia — rodzaj rośliny dającej jagody. [przypis edytorski]

surmowy dźwięk — dźwięk wydawany przez surmę, czyli rodzaj używanego w wojsku dętego instrumentu sygnałowego. [przypis edytorski]

surmy (daw.) — trąba; instrument dęty, najczęściej drewniany używany w wojsku do celów sygnalizacyjnych. [przypis edytorski]

surogat (daw.) — namiastka. [przypis edytorski]

surogat — namiastka, produkt zastępczy. [przypis edytorski]

surogat — namiastka. [przypis edytorski]

surogat — namiastka, substytut. [przypis edytorski]

surogat — rzecz o charakterze zastępczym, substytut. [przypis edytorski]

surogat — tu: namiastka. [przypis edytorski]

surogat (z łac.) — namiastka, coś zastępczego. [przypis edytorski]

surogat (z łac.) — namiastka, coś zastępczego. [przypis edytorski]

surogat (z łac.) — namiastka, produkt zastępczy dla czegoś. [przypis edytorski]

surowiec (daw.) — niegarbowana skóra. [przypis edytorski]

Surowiecki, Antoni (1857–1944) — adwokat, dr praw, działający w Tarnobrzegu społecznik, twórca kasy pożyczkowo-oszczędnościowej. [przypis edytorski]

surowiec — niewyprawiona skóra. [przypis edytorski]

surowiec — niewyprawiona skóra zwierzęca. [przypis edytorski]

surowiec — surowa, niewyprawiona skóra. [przypis edytorski]

surowiec — tu: surowa, niegarbowana skóra. [przypis edytorski]

surowie (daw.) — dziś popr. forma przysłówka: surowo. [przypis edytorski]

surowie — dziś popr.: surowo. [przypis edytorski]

surowie — dziś: surowo. [przypis edytorski]

surowie (starop. forma) — surowo. [przypis edytorski]

surowy — tu: nieukształtowany, nieokrzesany. [przypis edytorski]

surowy — tu: prymitywny, pozbawiony wykształcenia. [przypis edytorski]

surowy — w oryg. niem. hart: twardy. [przypis edytorski]

surpryza (z fr.) — niespodzianka. [przypis edytorski]

Surrey — hrabstwo na południe od Londynu. [przypis edytorski]

surrogat (daw., z łac.) — zastępca. [przypis edytorski]

sursum corda (łac.) — w górę serca. [przypis edytorski]

Sursum corda (łac.) — w górę serca. [przypis edytorski]

Sursum corda! (łac.) — w górę serca. [przypis edytorski]

sursum corda — (wznieśmy) w górę serca. [przypis edytorski]

sur toute la ligne! (franc.) — na całej linii. [przypis edytorski]

Sur une gamme chromatique… (fr.) — fragment wiersza Sur les lagunes Gautiera. [przypis edytorski]

susceptant (daw.) — pomocnik notariusza; urzędnik sądowy przyjmujący zeznania. [przypis edytorski]

suscipiat a te (łac.) — przyjęty przez ciebie. [przypis edytorski]

suspendować — zawieszać w pełnieniu obowiązków, w czynnościach urzędniczych. [przypis edytorski]

suspensa (daw.) — zawieszanie kogoś w urzędowaniu; zawieszenie mocy obowiązującej dokumentu; w Kościele katolickim pozbawienie osoby duchownej prawa pełnienia funkcji. [przypis edytorski]

suspensorium (z łac. suspensus: zawieszony) — część zbroi rycerzy ochraniająca męskie genitalia, pełniący podobną rolę ochraniacz noszony przez sportowców lub przy chorobach jąder. [przypis edytorski]

Suspicione si quis (…) animi conscientiam — Motto jest cytatem z Prologu (do Eutychusa) do Księgi III bajek Fedrusa (ok. 15 – ok. 50 r. n.e.), który przyswoił łacinie greckie bajki Ezopa. Tłumaczenie P. Gruszki brzmi: „Gdyby w przyszłości, w śledztwie, ktoś uniósł się w gniewie / i, co wspólne dla wszystkich, brał tylko do siebie, / w głupi sposób obnaży swą duszę prostaka” (Fedrus, Bajki Ezopa, Gdańsk 1999, w.45–47). [przypis edytorski]

suspicja (daw., z łac.) — podejrzenie. [przypis edytorski]

suspicja (łac.) — przypuszczenie. [przypis edytorski]

suspicja — podejrzenie. [przypis edytorski]

suspicyja (daw.) — podejrzenie, osądzenie. [przypis edytorski]

suspir albo ekspir — suspir: z fr. soupir, westchnienie, także: muzyczny znak pauzy ćwierćnutowej; ekspir: zapewne żartobliwie utworzony odpowiednik od fr. expiration: wydech. [przypis edytorski]

Sussex — historyczne hrabstwo w płd.-wsch. Anglii, nad kanałem La Manche. [przypis edytorski]

sustawa a. sustaw (daw.) — staw. [przypis edytorski]

sustaw (daw.) — dziś: staw. [przypis edytorski]