Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 472 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski


Znaleziono 10195 przypisów.

w tym samym czasie zaszła bitwa morska pod Salaminą i walka z Kartagińczykami na Sycylii — według Herodota w tym samym dniu, w którym Grecy pokonali inwazyjną flotę perską w bitwie pod Salaminą, rozegrała się wielka bitwa pod Himerą na Sycylii, w której wojska Gelona, króla Syrakuz, i Terona, tyrana Agrigentum, zwyciężyły ekspedycyjną armię Kartagińczyka Hamilkara (Herodot, Dzieje VII, 166). Obie bitwy stanowiły przełomowe zdarzenia w zmaganiach z wielkimi zagrożeniami dla cywilizacji greckiej. [przypis edytorski]

W tym samym czasie — zbombardowanie Belgradu w grudniu 1788 (przed wypowiedzeniem wojny). [przypis redakcyjny]

w tym samym miejscu, gdzie Elaina wyratowała się niegdyś z barki — wypadek ten opisany jest w powieści Ania z Zielonego Wzgórza. [przypis tłumacza]

W tym samym roku Pańskim do Angli, o dziwo, przywieziono indyki, herezję, chmiel, piwo — ok. 1531 r. król Henryk VIII spowodował oderwanie kościoła angielskiego od papiestwa, a z Ameryki przywieziono indyki i chmiel do produkcji piwa. [przypis edytorski]

W tym się nam okazała miłość a łaskawość zbawiciela naszego Boga, iż nie z uczynków naszych, ale z miłosierdzia jego jestechmy zbawieni — Tt 3, 4–5. [przypis edytorski]

w tym smutnym skądinąd kierunku — w innym wydaniu: „w tym smutnym skądinąd położeniu” (B. Leśmian, Przygody Sindbada Żeglarza, Czytelnik, Warszawa 1957). [przypis edytorski]

w tym stadzie — w tym zgromadzeniu (odnosi się do ludzi). [przypis redakcyjny]

wtym (starop.) — dziś: wtem; naraz, nagle. [przypis edytorski]

w tym (starop. forma) — dziś popr.: wtem; nagle, naraz. [przypis edytorski]

w tym (starop.) — tu: wtem, nagle, naraz. [przypis edytorski]

W tym tedy szerszym znaczeniu posługiwać się zamierzam słowem: absolutny — ponieważ u nas obecnie wyraz ten bywa nadużywany w mowie potocznej, zastępuję go zazwyczaj w dalszym ciągu wyrazem: bezwzględny. [przypis tłumacza]

W tym też roku [1603] (…) umarła 15 czerwca (…) Katarzyna z Tymińskich (…) Kaplicę wyposażył nasz Piotr Kochanowski (…) wystawili obaj bracia, Adam i Piotr, w tejże kaplicy pomnik przekazujący potomności pamięć tej dobrej matki — [por.] ks. Gacki, O rodzinie Jana Kochanowskiego, s. 131 i n. [przypis redakcyjny]

w [tym] towarzystwie [do którego należy] — słów w klamrze nie ma w przekładzie Schultzego. [przypis tłumacza]

w tym trakcie — w trakcie tego, w tym czasie. [przypis edytorski]

w tym tylko błądzisz, / Że wielu serca twemu podobnymi sądzisz — mylisz się tylko sądząc, że wielu ma serce podobne do twojego. [przypis edytorski]

w tym waszmościankaś biegła — w tym jesteś waszmościanka biegła; być biegłym w czymś: znać się na czymś dobrze. [przypis edytorski]

W Tym, w kim się radość poczyna i ginie — To znaczy: w Bogu. Dusze błogosławione czytają najskrytsze myśli poety, bowiem wzrok ciągle mają utkwiony w Bogu, w którym wszystko, a zatem i dusza każdego człowieka, jak w zwierciadle się odbija. [przypis redakcyjny]

w tym wszystkim złość nic nie miała — złość (względnie: zło, zła wola) nie miała w tym żadnego udziału. [przypis edytorski]

W tymże 1348 r. Kiejstut nad rzeką Strawą o parę mil od Trok starł się nieszczęśliwie z Krzyżakami (…) — niektórzy z historyków porażkę Litwinów w dzień Oczyszczenia Panny Marii, w któréj miało polec 10 000 Litwinów i Rusi, kładą na r. 1386. (Ob[acz:] Kronika pruska [właśc. Kronika mistrzów pruskich] ks. [Marcina] Muriniusa w Bibl[ioteka] star[ożytna] pis[arzy] polsk[ich] s.112). Miechowita liczbę poległych Litwinów kładzie na 18 000. [przypis autorski]

W tym, że przedstawiciel klasy robotniczej, wyzyskiwanej przez kupców i fabrykantów, jest rzemieślnikiem fabryki jedwabiu, można dopatrzyć się echa wrażenia, jakie na Krasińskim wywarły rozruchy tkaczy lyońskich. [przypis redakcyjny]

w tymże tomieDioptryka, Meteory i Geometria ukazały się zrazu w tym samym tomie, co ta rozprawa. [przypis tłumacza]

W tym zakresie należy szczególnie polecić opracowanie M. Judy, Przywileje drukarskie w Polsce, Lublin 1992 oraz J. Ptaśnik, Cracovia impressorum XV et XVI saeculorum, Lwów 1922. [przypis autorski]

W tym zakresie warto odesłać m.in. do M. Jankowska, Autor i prawo do autorstwa, Warszawa 2011. [przypis autorski]

w tym zarządzie jednostka przedstawia istotę zbiorową — rząd jako personifikacja siły zbiorowej państwa. [przypis tłumacza]

w „Tyro” przychodzi do skutku rozpoznanie przez wannęTyro, nieznana Sofoklesa tragedia. Tyro porzuciła zrodzone z Posejdona dzieci w wannie, po której poznane zostały. [przypis tłumacza]

w tyrreńskiej fali — w Tybrze. [przypis edytorski]

wualia (zniekszt. fr.: voilà) — oto; otóż to. [przypis edytorski]

wualka — dziś popr.: woalka; był to element stroju damy: fragment siatkowej tkaniny, który spuszczało się z ronda kapelusza, aby osłonić twarz. [przypis edytorski]

wualka — dziś: woalka. [przypis edytorski]

w ubierze (starop. forma) — zamiast [Msc.lp]: w ubiorze; stara forma, podobnie: żenie zamiast: żonie, pieśń VII zwr. 11; ścienie zamiast: ścianie, pieśń III zwr. 51. [przypis redakcyjny]

w uczciwe swoje urażony (starop.) — tzn. doznawszy ujmy na honorze. [przypis edytorski]

w uczciwości (daw.) — w poważaniu. [przypis edytorski]

w uczitielskoj (ros.) — w gabinecie profesorskim. [przypis autorski]

w uczonym sporze — w oryginale: Kontroverse. [przypis tłumacza]

w udziele — dziś popr. forma Msc.lp: w udziale. [przypis edytorski]

w udziele — dziś popr.: w udziale. [przypis edytorski]

wujam niedźwiedzia uwięził — uwięziłem wuja niedźwiedzia. [przypis edytorski]

wujaszek — ks. Piekarski. [przypis redakcyjny]

Wuj Bernard wyjechał przed kilku laty do Karoliny, aby tam budować miasto Charlestown — Charlestown, najstarsze miasto kolonii Karolina Południowa w Ameryce Płn. zostało założone w 1670; w 1736 Gabrielowi Bernardowi Rousseau powierzono zaplanowanie i nadzór nad budową fortyfikacji miejskich. [przypis edytorski]

Wujek, Jakub (1541–1597) — polski duchowny katolicki, jezuita, pisarz religijny, autor tłumaczenia Biblii (1599), które aż do opracowania Biblii Tysiąclecia (1965) pełniło rolę podstawowego polskiego przekładu katolickiego. [przypis edytorski]

Wujek, Jakub (1541–1597) — polski duchowny katolicki, jezuita, pisarz religijny, autor tłumaczenia Biblii (1599), które aż do opracowania Biblii Tysiąclecia (1965) pełniło rolę podstawowego polskiego przekładu katolickiego. [przypis edytorski]

wuj Izmael — tu przen.: Turcja, Imperium Otomańskie. [przypis edytorski]

Wuj jego — książę Adam Czartoryski. [przypis redakcyjny]

Wuj Sam (ang. Uncle Sam) — narodowa personifikacja Stanów Zjednoczonych; przedstawiany najczęściej jako srogi, starszy mężczyzna z siwymi włosami i bródką, w ubraniu o barwach i elementach zaczerpniętych z flagi amerykańskiej. [przypis edytorski]

Wuj Tom — bohater popularnej powieści amerykańskiej autorki Harriet Beecher Stowe pt. Chata wuja Toma (1852), poruszającej temat niewolnictwa w ówczesnych Stanach Zjednoczonych. [przypis edytorski]

wuj Tom ze starej powieści — bohater popularnej powieści amerykańskiej autorki Harriet Beecher Stowe pt. Chata wuja Toma (1852), poruszającej temat niewolnictwa w ówczesnych Stanach Zjednoczonych. [przypis edytorski]

Wuj tymczasem włożył kamizelkę i surdut, który zdjął do kopania… — ten fragment tekstu znajdował się w druku w rozdziale trzecim. Został przesunięty do rozdziału drugiego, ponieważ przynależy do niego logicznie i według angielskiego oryginału. [przypis edytorski]

wulgarna żaba — błędny dosłowny przekład łac. nazwy gatunkowej rana vulgaris (obecnie Bufo bufo, tj. ropucha szara). [przypis edytorski]

wulgarny (z łac. vulgus: pospólstwo, tłum) — pospolity; prostacki; ordynarny. [przypis edytorski]

wulgaryzator (z łac. vulgus: pospólstwo, tłum) — ten, który coś czyni dostępnym dla wszystkich; popularyzator. [przypis redakcyjny]

Wulkan (mit. rzym.) — bóg ognia i kowalstwa, odpowiednik gr. Hefajstosa. [przypis edytorski]

Wulkan (mit. rzym) — bóg ognia jako siły niszczącej. [przypis edytorski]

Wulkan (mit. rzym.) — kulawy bóg ognia i kowalstwa, mąż bogini Wenus, odpowiednik gr. Hefajstosa. [przypis edytorski]

Wulkanów syn, z prochu samego urodzony… — Erechteus, król ateński. [przypis redakcyjny]

Wulkan — rzymski bóg ognia i rzemiosł metalurgicznych. [przypis edytorski]

wulkan — tu: porywczy, skory do wybuchów. [przypis redakcyjny]

Wulkan — w mitologii rzymskiej bóg ognia i opiekun kowalstwa. [przypis redakcyjny]

Wulkan — w mit. rzym. odpowiednik Hefajstosa z mit. gr., boga ognia, kowali i złotników; kuźnia Hefajstosa miała się znajdować we wnętrzu wulkanu Etna. [przypis edytorski]

Wulturnus — wiatr południowo-wschodni. [przypis redakcyjny]

wu, mosie le prezidę (zniekszt. fr. Vous, monsieur le president) — pan, panie prezesie. [przypis edytorski]

Wunderful! — Nadzwyczajnie! [przypis autorski]

Wundt, Wilhelm (1832–1920) — filozof niemiecki, jeden z twórców psychologii eksperymentalnej, poprzednik Freuda [przypis edytorski]

Wundt, Wilhelm (1832–1920) — niemiecki filozof i psycholog, twórca psychologii eksperymentalnej, w myśl której psychologia jest nauką przyrodniczą, a jej dziedzina powinna być badana metodami eksperymentalnymi. [przypis edytorski]

Wundt, Wilhelm (1832–1920) — niemiecki psycholog, filozof, fizjolog, twórca psychologii eksperymentalnej, zajmował się etnopsychologią (psychologią ludów), profesor uniwersytetu w Heidelbergu i Lipsku. [przypis edytorski]

Wundt, Wilhelm (1832–1920) — niemiecki psycholog i filozof. [przypis edytorski]

Wundt, Wilhelm (1832–1920) — niemiecki psycholog i filozof, uważany za twórcę psychologii eksperymentalnej. [przypis edytorski]

w uniwersytecie — dziś popr.: na uniwersytecie. [przypis edytorski]

w uniwersytecie na Krakowskim Przedmieściu — przy ulicy Krakowskie Przedmieście w Warszawie znajduje się Uniwersytet Warszawski. [przypis edytorski]

Wurm — nazwisko znaczące: niem. Wurm oznacza robaka. [przypis edytorski]

Wurm — nazwisko znaczące, w jęz. niem. oznacza robaka. [przypis edytorski]

w uroczystym nawoływaniu Bakchosa u Owidiusza — [patrz: Owidiusz,] Metamorph., lib. IV, v. 19–20. [przypis redakcyjny]

wurszajta — w systemie rel. daw. Bałtów: kapłan-ofiarnik. [przypis edytorski]

w uściech (daw.) — dziś popr.: w ustach. [przypis edytorski]

w uściech — daw. forma Msc. lm., dziś: w ustach. [przypis edytorski]

w uściech (daw. forma) — w ustach (tj. tu: w słowach, w deklaracjach słownych). [przypis edytorski]

w uściech (daw.) — w ustach. [przypis edytorski]

w uściech — dziś popr. forma Msc.lp: w ustach [przypis edytorski]

w uściech — dziś popr. froma Msc.lp: w ustach. [przypis edytorski]

w uściech — dziś popr.: w ustach. [przypis edytorski]

W USA byli oni w większości zrzeszeni w ramach Amerykańskiego Stowarzyszenia Przemysłu Nagraniowego Chroniącego Autorów Piosenek (ang. Record Industry Association of America, RIAA). [przypis autorski]

W USA byli oni w większości zrzeszeni w ramach Stowarzyszenia Chroniącego Autorów Piosenek (ang. Songwriters Protective Assosication, SPA), które wyznaczało standardowe zasady przenoszenia praw; por. szerzej: H. G. Henn, The Compulsory License Provisions of the U.S. Copyright Law Copyright, „Law Revision Studies” no. 5–6, July 1956, http://www.copyright.gov/history/studies/study5.pdf (dostęp 26.04.2014), s. 47. [przypis autorski]

W USA byli oni w większości zrzeszeni w ramach Stowarzyszenia Chroniącego Wydawców Muzycznych (ang. Music Publishers Pretective Assosication, MPPA). [przypis autorski]

W uwadze przytoczę jeszcze jedną scenę z komedii Beaumonta i Fletchera — uwaga Lessinga: The Sca-Voyage, act. III, sc. 1. Francuski korsarz zostaje wraz z okrętem na odludną wyspę zapędzony. Chciwość i zawiść poróżniły jego załogę i dają sposobność kilku nędznikom, którzy w ostatecznej nędzy sporo już czasu na tej wyspie spędzili, odpłynąć z okrętem na morze. Atoli pozbawieni naraz wszelkich zapasów żywności, widzą ci nędznicy tuż przed sobą najhaniebniejszą śmierć, a jeden wobec drugiego wyraża następnie swój głód i swą rozpacz: LAMURE. Oh, what a tempest have I in my stomach!/ How my empty guts cry out! My wounds ake,/ Would they would bleed again, that I might get/ somethig to quensh my thirst./ FRANVILLE. O, Lamure, the happiness my dogs had,/ When I kept house at home! They had a storchouse,/ A storchouse of most blessed bones acd crusts,/ Happy crusts. Oh, how sharp hunger pinches me!/ LAMURE. How now, what news? MORILLAR. Hast any Meat yet?/ FRANVILLE. Not a bit that I can see;/ Here be goodly quarries, but they be cruel hard/ To gnaw. I ha'got some mud, we'll cut it with spoons,/ Very good thick mud; but it stinks damnably,/ There's old rotten trunks of trus too,/ But not a leaf nor blossom in all the island./ LAMURE. How it looks!/ MORILLAR. It stinks too./ LAMURE. It may be poison./ FRANVILLE. Let it be any thing;/ So I can get it down. Why man,/ Poison's a princely dish./ MORILLAR. Hast thou no bisket?/ No crumbs left in thy pocket? Here is my doublet,/ Give me but three small crumbs./ FRANVILLE. Not for three kingdoms,/ If I were master of'em. Oh, Lamure,/ But one poor joint of mutton, we ha' scornd, man,/ LAMURE. Thou speak'st of Paradise/ Or but the snuffs of those healths,/ We have lewdly at midnight flang away./ MORILLAR. Ah! but to lick the glasses. Ale wszystko to niczym jeszcze nie jest wobec następnej sceny, w której ukazuje się chirurg okrętowy. FRANVILLE. Here comes the Surgeon. What/ Hast thou discover'd? Smile, smile and comfort us./ SURGEON. I am expiring/ Smile they that can! I can find nothing, gentleman,/ Here's nothing can be meat, without a miracle./ Oh that I had my boxes and my lints now,/ My stupes, my tents, and those sweet helps of Nature,/ What dainty dishes could I make of'em./ MORILLAR. Hast ne'er an old suppository?/ SURGEON. Oh would I had, sir./ LAMURE. Or but the paper where such a cordial/ Potion, or pills hath been entomb'd./ FRANVILLE. Or the best bladder where a covling-glister./ MORILLAR Hast thou no scarchoths left!/ Nor any old pultesses?/ FRANVlLLR. We care not to what at hath been ministrod./ SURGEON. Sure I have none of these dainties, gentlemen./ FRANVLLLE. Where's the great wen/ Thou cut'st from Hugh the sailor's schoulder?/ That would serve now for a most princely Banquet./ SURGEON. Ay if we had it, Gentlemen./ I flung it over-bord, slave that I was./ LAMURE. A most improviden villain. [przypis edytorski]

w uwagach pod tekstem — uwagi umieszczone pod tekstem na poszczególnych stronach zostały zmienione na przypisy redakcyjne i przypisy tłumacza (zależnie od treści uwag). [przypis edytorski]

w uwagach — zmuszony do uważania. [przypis edytorski]

w wązkiém przejściu, wiodącém do Cavaedium (głównego podwórca) — z grecka zwano je Diathyrum. [przypis autorski]

w walce o panowanie dał sobie wybić oko, złamać obojczyk, okaleczyć rękę, nogę — historyczne; Aleksander Wielki odziedziczył po ojcu tę samą zapalczywość; Plutarch wylicza 10 ran Aleksandra Wielkiego. [przypis tłumacza]

w Walencji — czytaj: w Mediolanie. [przypis redakcyjny]

w wapnie żywem — tj. niegaszonym. [przypis edytorski]

w (…) Warszawę — rusycyzm.DO WERYFIKACJI [przypis edytorski]

w was jednych upatrzył współzawodników na tym polu — podobne pochlebstwa dla demokracji, bez której zagłady Filip ma nie widzieć dla siebie ratunku, znajdują się w mowie O Chersonezie. [przypis tłumacza]

w wczorajszym — dziś popr.: we wczorajszym. [przypis edytorski]

w węgle — w rogu, w narożniku; tu: w rozwidleniu. [przypis edytorski]

W wersie tym zawarta jest aluzja do walki olbrzymów przeciwko Zeusowi i bogom olimpijskim. Giganci zostali pobici piorunem Zeusa. Gigantomachia została opisana w Metamorfozach Owidiusza, który podobnie jak Szarzyński pod wpływem miłości zaczął opiewać inny temat. Zob. Owidiusz Miłoski (Amores). [przypis edytorski]

w Werterze — tj. w dziele Cierpienia młodego Wertera, 1774. [przypis edytorski]