Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 111463 przypisów.

rzekszy (starop. forma) — dziś: rzekłszy; powiedziawszy. [przypis edytorski]

rzekszy (starop. forma) — dziś: rzekłszy. [przypis edytorski]

rzemięsło (daw.) — rzemiosło. [przypis edytorski]

rzemięsnik (starop.) — rzemieślnik. [przypis edytorski]

rzemieni — na których kładziono materace. [przypis edytorski]

rzemiennym dyszlem — nie wprost, ale meandrując raz w jedną, raz w inną stronę. [przypis edytorski]

rzemieśle (daw. forma) — dziś Msc.lp: (w) rzemiośle. [przypis edytorski]

rzemieśle (starop. forma) — dziś N.lp: (w) rzemiośle. [przypis edytorski]

rzemieślników (…) od starszyzny cechowej dla niezapłaconego cechu wolnego używania rzemiosła niemających — rzemieślników, którzy nie otrzymali od starszyzny cechu zezwolenia na wykonywanie swego fachu, ponieważ nie wnieśli wymaganej opłaty. [przypis edytorski]

rzemiesło (daw.) — rzemiosło. [przypis edytorski]

rzemiosły (daw. forma) — dziś popr. N.lm: rzemiosłami. [przypis edytorski]

rzemiosły — dziś popr. forma N. lm: rzemiosłami. [przypis edytorski]

rzepa (gw.) — tu: w zachodniej części części Podhala tak nazywane są ziemniaki. [przypis edytorski]

Rzepecka-Moszczeńska, Izabela (1864–1941) — liberalna publicystka, później współpracowniczka konserwatywnego „Kuriera Warszawskiego”, w „Życiu” krak. drukowała drobne nastrojowe nowelki. [przypis edytorski]

Rzepicha — żona Piasta i matka Ziemowita (Siemowita). [przypis edytorski]

rzeskie (daw.) — związane z Rzeszą; Rzesza to hist. określenie państwa niemieckiego, przedstawiające je jako jedność złożoną z mniejszych tworów politycznych. [przypis edytorski]

Rzeskie miasto — autonomicze miasto Rzeszy, np. Strasburg. [przypis edytorski]

rzeski — prawdop.: skłonny do rzezi. [przypis edytorski]

Rzesza Niemiecka — hist. określenie państwa niemieckiego, przedstawiające je jako jedność złożoną z mniejszych tworów politycznych; I Rzesza (Stara Rzesza) istniała w latach 962–1806, było to państwo niemieckie (od 1474 Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego), którego władcy nawiązywali do tradycji starożytnych cesarzy rzymskich. [przypis edytorski]

Rzesza Niemiecka — historyczne określenie państwa niemieckiego; I Rzesza (Stara Rzesza) istniała w latach 962–1806, było to historyczne państwo niemieckie (od 1474 Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego), którego władcy nawiązywali do tradycji starożytnych cesarzy rzymskich; II Rzesza funkcjonowała 1871–1918 i stanowiła federalne, konstytucyjne cesarstwo niemieckie pod panowaniem Hohenzollernów; III Rzeszą nazywane były w propagandzie Niemcy hitlerowskie 1933–45. [przypis edytorski]

rzesza — tu: tłum, mnóstwo ludzi. [przypis edytorski]

rzeszoto — rodzaj sita o dużych otworach, używanego do przesiewania większych ziaren, np. grochu. [przypis edytorski]

rzeszoto — sito o dużych otworach. [przypis edytorski]

rzetelny — wypełniający należycie swe obowiązki. [przypis edytorski]

rzewliwy (daw.) — pełen smutku, rzewny. [przypis edytorski]

rzewliwy (daw.) — smutny, pobudzający do płaczu. [przypis edytorski]

rzewliwy — rzewny, pełen żalu, smutku. [przypis edytorski]

rzewnie (daw.) — czule, pełne żalu. [przypis edytorski]

rzewnie i dobrze — w rękopisie dalej znajdowała się strofa o czasowniku: A czasownik, pal go czart: / prężnych sprężyn rzutny chan. / Gdy wytryska w nagły ruch, / ściera rzewność w pył i puch; / nie ma miejsca na zmrok lila, / bez do okien się nie schyla — / jeśli ból, to twardy ból, / nie smętnica żalnych pól. / Gdy o szczęście walczyć mam, / zerwę, zburzę opór tam: / żywy mięsień, żywa pięść / może zdobyć tkliwość szczęść — / Wszystkie smętki, precz do diaska! — / stoi słowo, koniem parska, / staje dęba, wpada w szał — / tylko siąść i pędzić w cwał. [przypis edytorski]

rzewność — smutek, tęsknota. [przypis edytorski]

rzewny — smutny, melancholijny, pełen żalu. [przypis edytorski]

Rzewuski, Wacław (1706–1779) — hetman wielki koronny. W czasie Sejmu Repninowskiego jako jeden z przywódców opozycji antyrosyjskiej został wraz z bp. krakowskim Kajetanem Sołtykiem porwany przez posła rosyjskiego Nikołaja Repnina i zesłany na 5 lat do Kaługi. [przypis edytorski]

rzeź armeńska (1894–1897) — masakry Ormian w Imperium Osmańskim, w których zginęło ok. 100–300 tys. osób; zwane masakrami hamidiańskimi, od imienia sułtana Abdülhamida II, który przyczynił się do prześladowań, po klęsce w wojnie rosyjsko-tureckiej i utracie posiadłości na Bałkanach uważając Ormian, jako chrześcijan, za zagrożenie dla jego islamskiego państwa; w masakrach brała udział miejscowa ludność muzułmańska, żołnierze armii osmańskiej oraz hamidije, uzbrojone grupy złożone głównie z Kurdów, mające półoficjalny status i wolną rękę ze strony państwa w atakowaniu i grabieniu Ormian. [przypis edytorski]

rzeź Francuzów i Naczezów w Luizjanie — sprowokowani przez francuskiego komendanta Nachezi w listopadzie 1729 zaatakowali fort Rosalie, zabijając niemal wszystkich spośród 150 osadników i uprowadzając kobiety, dzieci i niewolników. W odwecie Francuzi i sprzymierzeni z nimi Czoktawowie najechali wioski Naczezów. W latach 1730–31 Naczezi zostali całkowicie pokonani i rozproszeni, pojmanych sprzedano w niewolę, pozostali dołączyli do innych plemion; do 1736 przestali istnieć jako odrębny lud. [przypis edytorski]

rzeźwość — rześkość. [przypis edytorski]

rzeźwy (daw.) — tu: pełen werwy. [przypis edytorski]

rzezać (daw.) — zabijać, zarżnąć. [przypis edytorski]

rzezać (daw.) — zarzynać, zabijać. [przypis edytorski]

rzezane formy — rzeźbione stalle, rzędy krzeseł dla duchownych i zakonników przy ołtarzu w kościele. [przypis edytorski]

rzezania (daw.) — rzeźbienia. [przypis edytorski]

rzezania — rzeźby, płaskorzeźby. [przypis edytorski]

rzezaniec (daw.) — kastrat, eunuch. [przypis edytorski]

rzezaniec — kastrat, nadzorca haremu. [przypis edytorski]

rzezany (daw.) — cięty. [przypis edytorski]

rzezany (daw.) — szlifowany, rzeźbiony. [przypis edytorski]

rzezany (daw.) — wycinany, rzeźbiony. [przypis edytorski]

rzezimieszek (daw.) — złodziej; dosł. ten, który odcina mieszki (woreczki na pieniądze), żeby je ukraść. [przypis edytorski]

rzezimieszek — złoczyńca, pierwotnie złodziej przecinający ”mieszki” (trzosy) w celu kradzieży pieniędzy. [przypis edytorski]

rzezimieszek — złodziej, rabuś. [przypis edytorski]

rzezuń (z ukr. rezun) — siepacz, zabijaka, tu mowa o hajdamakach, uczestnikach buntu chłopskiego. [przypis edytorski]

rzezuń (z ukr. rezun) — zabijaka, hajdamak. [przypis edytorski]

rzkąc (daw.) — rzekąc, mówiąc. [przypis edytorski]

rzkomo (daw.) — jak, niby. [przypis edytorski]

rznąć — dziś raczej: rżnąć. [przypis edytorski]

rznięte podwoje — rzeźbione drzwi. [przypis edytorski]

rznięty — cięty a. rzeźbiony. [przypis edytorski]

rznięty — wycinany; tu: sztucznie wykopany, równy. [przypis edytorski]

Rzplitej — Rzeczpospolitej; skrót stosowany w XVII w. [przypis edytorski]

Rzplitej — skrót od: Rzeczpospolitej. [przypis edytorski]

Rzpltej — skrót od: Rzeczypospolitej. [przypis edytorski]

rzucał z dachów dachówki na żołnierzy — por. z innym dziełem Stendhala pt. Życie Henryka Brulard, s. 492. [przypis edytorski]

Rzucam tę dziesięciogroszówkę na ziemię. Jeśli na górze będzie orzeł, ty zwyciężyłeś, jeśli reszka… — tłumacz, zgodnie z dawniejszym obyczajem, zmienił nieco realia, zastępując monetę używaną przez niemieckich bohaterów opowiadania polską dziesięciogroszówką. [przypis edytorski]

rzuca swoje „hasło” we wszechświat: QRT — w międzynarodowym kodzie trzyliterowych skrótów radiotelegraficznych, przyjętym w 1912, kod QRT oznacza: „Przestańcie nadawać”. [przypis edytorski]

rzucęć się (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]

rzucił mu na stół swoją kartę — tj. wyzwał go na pojedynek. [przypis edytorski]

rzucił papieros — dziś częściej B. lp w formie: rzucił papierosa. [przypis edytorski]

Rzucisz dom twój i matkę twoją… — parafraza fragm. Mt 19,29. [przypis edytorski]

rzuciwszy Europę — Cieśnina Kimeryjska (Bosporus Cimmerius) stanowiła w starożytności granicę Europy i Azji. [przypis edytorski]

rzuciwszy raz jeszcze na koronkę pałacu — prawdopodobnie: rzuciwszy okiem a. rzuciwszy spojrzenie. [przypis edytorski]

rzuconoć — rzucono cię (w tej konstrukcji jednocześnie cząstka -ć pełni rolę partykuły wzmacniającej). [przypis edytorski]