Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | dawne | gwara, gwarowe | hiszpański | łacina, łacińskie | rosyjski

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 1001 przypisów.

powiastkę z rękopisów prowansalskich (…) spisano go około r. 1250 — rękopis znajduje się w Bibliotece Laurencjańskiej. P. Raynouard przytacza go w t. V swoich Trubadurów, s. 189. Tekst jego zawiera wiele błędów; zanadto chwalił, a za mało znał trubadurów. [przypis autorski]

powięgła (gw.) — powiędła. [przypis autorski]

Powiedzcie teraz, co mam uczynić? […] żeby owa przekupka pod Długoszowym domem wszystkie swoje garnki i misy na drobne okruchy potłukła? — na tle anegdoty z Dworzanina Ł. Górnickiego. [przypis autorski]

Powiedziałem nierozmyślnie rzeknie: albowiem, czyliż krew tych ludzi, którzy wraz z szlachtą, a w większej liczbie ginęli, była wodą — Słyszałem wielu mówiących, że gdyby sprzedażność dóbr wszystkim Polakom była pozwoloną, natenczas z czasem wyginęłyby familie szlacheckie. Ja nie rozumiem, jak by przez to mogły zaginąć familie, przez co niezawodnie utrzymałby się kraj. Ale, na koniec, z dwóch złych roztropność mniejsze obierać radzi. Niechajże szlacheckie familie poczynią niektóre majoraty, jak uczyniła szlachta w Anglii i w Francji. Mniej złego krajowi uczyni kilkanaście majoratów na jednej części Polski, aniżeli dzisiaj niewola całej ziemi. [przypis autorski]

Powiedział sobie po prostu, że wszystkie klasyfikacje są (…) fałszywe i sztuczne (…) stworzywszy najbardziej szablonowy chyba z podziałów — M. Kridl, Krytyka i krytycy, Warszawa 1923, s. 231–232. [przypis autorski]

Powieść spopularyzowała literaturę piękną, ale jak zwykle w tych razach obniżyła jej polot (…) uświadomi zwycięsko okres nowy, antytezę świetlaną minionego — M. Komornicka, Szkice, Warszawa 1894, s. 7–8. [przypis autorski]

powietrzyca (gw.) — wichura. [przypis autorski]

powinni być obierani na całe życie, jak to bywało u Rzymian — Urzędników wybierano na rok, senatorów dożywotnio. [przypis autorski]

powinni być obierani na całe życie, jak to bywało u Rzymian, w Sparcie — „Likurg, powiada Ksenofon (de Republ. Lacedoem.) żądał, aby wybierano senatorów spomiędzy starców, iżby się nie zaniedbywali nawet na schyłku życia; stanowiąc ich zaś sędziami męstwa młodych ludzi, uczynił ich starość zaszczytniejszą od krzepkości tamtych”. [przypis autorski]

Powinniśmy wyrwać dzieci spod zgubnego wpływu rodziców… — W. N. Kokovtzoff, Le bolchévisme à l'oueuvre, s. 188. [przypis autorski]

powstało nad górami Judei i stamtąd oświetliło Europę, a potem resztę świata — ibid., s. 246. [przypis autorski]

Powstał wreszcie zwyczaj konfiskowania wszystkich majętności Żydów przyjmujących chrześcijaństwo. Ten tak dziwny zwyczaj znamy z prawa, które go znosi. Podawano na to bardzo liche racje; powiadano, iż chciano ich doświadczyć i sprawić, aby w nich nie zostało nic z niewoli czarta. Ale jasne jest, że ta konfiskata była rodzajem odszkodowania — We Francji Żydzi byli niewolnikami, a panowie dziedziczyli po nich. P. Brussel przytacza układ z r. 1206 miedzy królem a Tybotem, hrabią Szampanii, w którym postanowiono, że Żydzi jednego nie będą pożyczali w ziemiach drugiego. [przypis autorski]

Powszechne jest mniemanie, że skorpion otoczony żarem sam siebie żądłem zabija. Naturaliści sprzeczają się dotąd, czy owad popełnia samobójstwo dobrowolne, czy tylko wpadłszy w konwulsje, mimowolnym ruchem żądła ranę sobie zadaje. Dla dobra skorpionów życzyć by należało, aby to pytanie rostrzygniono. Skoro by raz uznano, że skorpiony są Katonami owadów, zostawionoby przecie w pokoju tych męczenników historii naturalnej. [przypis autorski]

Powszechnie szanowany pułkownik (…) już jej nie ujrzał — rad jestem, że mogę cudzymi słowami opowiedzieć niezwykłe fakty, które miałem sposobność oglądać. Z pewnością bez p. Weissa nie byłbym przytoczył tego rysu. Opuściłem nie mniej znamienne spostrzeżenia Z Walencji i z Wiednia. [przypis autorski]

powtórzenie formuły Matuszewskiego w Słowacki i nowa sztuka — I. Matuszewski, Słowacki i nowa sztuka, Warszawa 1902, s. 274. [przypis autorski]

powtórzmy raz jeszcze i wbijmy sobie w pamięć głęboko… — Stanisław Tarnowski, Historia literatury polskiej, t. V, s. 503. [przypis autorski]

Po wybuchu wpada do głównej Czeka blady, wzruszony Dzierżyński i wydaje rozkaz natychmiastowego rozstrzelania… — Mielgunow, op. cit., s. 14. [przypis autorski]

pożar — rozdział wspomina autentyczne zdarzenie z 27 stycznia 1880 r. [przypis autorski]

pożyte (gw., daw.) — spełnione. [przypis autorski]

pożytek, który był cnotą republik średniowiecza — G. Pecchio w swoim gorącym liście do pięknej Angielki o wolnej Hiszpanii, która jest średniowieczem nie zmartwychwstałym, lecz wciąż żywym, powiada na s. 60: „Celem Hiszpanów była nie chwała, lecz niepodległość. Gdyby Hiszpanie bili się jedynie dla honoru, wojna byłaby się skończyła bitwą pod Tudelą. Honor posiada szczególną właściwość: raz splamiony, traci wszelką siłę… Toteż liniowe wojsko hiszpańskie, przepojone przesądem honoru (to znaczy przekształcone na nowoczesne europejskie), pobite, rozproszyło się z myślą, że wszystko jest stracone wraz z honorem” etc. [przypis autorski]

pożywię (gw., daw.) — pożyję. [przypis autorski]

poza buczki wyskoczyli — „wyskoczyć po za buczki”, znaczy do dziś dnia iść na zbój, zostać zbójnikiem. [przypis autorski]

Poza moim osobistym „kulturalnym” i „ucywilizowanym ja” (…) ubożuchnych moich wrażeń — S. Przybyszewski, Moi współcześni, I, s. 27. [przypis autorski]

Poza swoimi zasadniczymi punktami wyjścia, tj. poza szukaniem nastroju i wrażenia moderniści (…) są tylko jednym pokoleniem, które w poszczególnych indywidualnościach (…) wypowiada dziwne znamiona czasu — M. Posner-Garfein, Kilka słów o modernizmie, z. IV, s. 229. Bardziej tradycyjnych poetów młodego pokolenia wyłączano niekiedy z kręgu modernizmu. Zygmunt Różycki pisał w przedmowie do antologii Najmłodsza Polska w pieśni (Warszawa 1903, s. 6): „W wyborze moim nie rządziłem się względami żadnej partii i chociaż z pojęciem »młoda sztuka« łączy się u nas przeważnie pojęcie »modernizm« — w antologii niniejszej obok modernistów znaleźli miejsce i poeci stojący poza wszelką szkołą (…). Zarówno jak mogę się zachwycać poezjami Rydla, Dębickiego, Rygiera, dalekimi od modernizmu, tak samo mogę podziwiać poezję Micińskiego, Staffa i innych”. [przypis autorski]

poza władzą — co bądź o tym mówi ten i ów minister hipokryta, władza jest największą z rozkoszy. Zdaje mi się, że jedna miłość może ją przeważyć, ale miłość jest szczęśliwą chorobą, której nie można wydreptać jak posady ministra. [przypis autorski]

Pozdrawiałem śmierć myślą (…) jak niegdyś kochankę — Z. Krasiński, Pisma, Kraków 1912, VIII (cz. 2), s. 118 (Marzenie człowieka przeżytego). [przypis autorski]

pozłotek — papier złocony. [przypis autorski]

Poznałem całą grozę wątpień, co żrą serce… Oeuvres, t. I, s. 44. [przypis autorski]

pozorzysty — okazały. [przypis autorski]

Pozostała część literatury przedmiotu znajduje się w bibliografii. [przypis autorski]

pozostała tylko grupa pewnych intelektualistów katolickich — oddając tekst wywiadu do przejrzenia dr. Maranonowi, poprosiłem go o dodatkowe wytłumaczenie mi, dlaczego, jego zdaniem, grupa tych intelektualistów katolickich, właśnie ona jedna, mogła się przyłączyć do czerwonych. Dr Maranon dopisał mi w odpowiedzi zdanie, które zacytuję tu tylko po francusku, gdyż mówi on może więcej o goryczy tego człowieka, niż wyjaśnia tamtą kwestię: „L'adhesion des intellectuels catholiques au Front Populaire (aprés la révolution) n'a pas d'explication normale. Je connais quelque chose au sujet des malades, mais pas des monstres” [fr.: Przylgnięcie katolickich intelektualistów do Frontu Ludowego (po rewolucji) nie ma normalnego wytłumaczenia. Wiem coś na temat chorych, ale nie potworów; red. WL]. [przypis autorski]

Pozwala znaleźć szczęście nawet bez majątku — pierwszy tom Nowej Heloizy i wszystkie tomy, gdyby Saint-Preux miał bodaj cień tego charakteru; ale to był prawdziwy poeta, ślamazarny gaduła, rezolutny dopiero wtedy, kiedy wyciął perorę, zresztą figura nader płaska. Tacy ludzie mają tę olbrzymią przewagę, że nie drażnią dumy kobiecej i nigdy nie budzą w kochance zdumienia. Proszę zważyć to słowo; w nim tkwi może cała tajemnica powodzenia pospolitych mężczyzn u niepospolitych kobiet. Ale miłość jest namiętnością jedynie o tyle, o ile każe zapomnieć o miłości własnej. Nie czują tedy zgoła miłości owe kobiety, które jak L[enora] żądają od niej zadowoleń dumy. Ani wiedząc o tym, znajdują się na tym samym poziomie co człowiek prozaiczny, przedmiot ich wzgardy, który w miłości szuka miłości i próżności. One chcą miłości i dumy, ale miłość odchodzi z rumieńcem na czole; jest to najpyszniejszy z despotów: albo jest wszystkim, albo niczym. [przypis autorski]

Pozycje węzłowiskowiczów-upośledzeniowców świetnie są bronione — Zawsze zwracam uwagę, że mówię o porządnych snardzach, wskutek nierozwiązania kompleksów zabłąkanych. Tzw. „zimnych draniów” nikt od sadyzmu nie oduczy i jeśli tylko ktoś się przekona, że z takim panem ma do czynienia, a sam na pewno takim istotnie nie jest, powinien zerwać z nim, póki czas, i nigdy się na powrót nie godzić. [przypis autorski]

pp. Curie i Debierne zbudowali ogólną teorię radioaktywności (…) — [por.] „Comptes rendus”, 29 lipca 1901. [przypis autorski]

PPS-owcy, socjaldemokraci, zwolennicy odrębnej żydowskiej partii socjalistycznej (…) w tym kierunku z rokiem każdym posuwamy się coraz dalej — „Promień”, nr 12 (grudzień 1904), s. 392. [przypis autorski]

Praca jest jedyną rzeczą ludzką mającą swe znaczenie w przyrodzie i jest jedyną mową, którą rozumie kosmos — S. Brzozowski, Legenda Młodej Polski, s. 435. [przypis autorski]

pracę o literaturze lat porewolucyjnych ogłosił Antoni Mazanowski jeszcze w roku 1914 — A. Mazanowski, Pogłosy Młodej Polski w dramacie, powieści i krytyce literackiej, „Przegląd Powszechny” 1914, 1917. [przypis autorski]

prace Eduarda Wechsslera, wychodzące również z założeń humanistycznych posiadają (…) znaczenie dokumentów — najważniejsze Die Generation als Jugendreihe und ihr Kampf um die Denkform, 1930; Jugendreihen des deutschen Menschen, 1733–1933, 1934. [przypis autorski]

pracownicą niesłychanie pracowitą, nie jest skłonna do nadużyć … — H. Z. Pietkiewicz, Kobieta w szkicach społecznych. [przypis autorski]

pracy (…) Samuela Reimarusa, zawierającej krytykę chrześcijaństwa ze stanowiska „rozumnej czci Boga”Apologie oder Schutzschrift für die vernünftigen Verehrer Gottes [Apologia albo Pismo w obronie rozumnych czcicieli Boga; red. WL]. [przypis autorski]

praeteritum plus quam perfectum — dawno minione (łac.). [przypis autorski]

prairie chickenCupidonia americana. [w dzisiejszej terminologii: Tympanuchus cupido, występujący w Ameryce Płn. ptak z podrodziny bażantów; red. WL] [przypis autorski]

Pranciškus Deak — garbingiausias kariautojas už vengrų laisvę. [przypis autorski]

prasimanė ginklą — Taip matom vienokį beveik žodį graikiškoj ir lietuviškoj kalbose: αίχμή — iešmas. [przypis autorski]

prawa ateńskie, które wydawały wyrok na jednego — ostracyzm. [przypis autorski]

prawa, które karały pijanego człowieka — Jak uczynił Pittacus, wedle Arystotelesa. Polit., II, 3, żył w klimacie, gdzie pijaństwo nie jest przywarą narodową. [przypis autorski]

Prawa nakazujące, aby każdy trwał w swoim rzemiośle i przekazywał je dzieciom, są i mogą być użyteczne jedynie w państwach despotycznych — w istocie spotykamy tam często takie prawa. [przypis autorski]

prawa, obyczaje, zwyczaje, nawet te, które zdają się obojętne, jak sposób ubierania się, są dziś na Wschodzie takie same, jak były tysiąc lat temu — Widzimy z fragmentu Mikołaja z Damaszku znalezionego przez Konstantyna Porfirogeneta, iż był dawny obyczaj na Wschodzie posyłać stryczek namiestnikowi popadłemu w niełaskę: zwyczaj ten sięgał czasu Medów. [przypis autorski]

Prawa przeciw zbytkowi mogą mieć też na celu wstrzemięźliwość względną. Państwo, czując, iż zbyt drogi zagraniczny towar wymagałby takiego wywozu własnych produktów, iż bardziej nadwyrężyłby jego potrzeby z jednej strony, niż zaspokoił je z drugiej, zabrania bezwarunkowo przywozu tego towaru: oto duch praw, jakie wprowadzono za naszych czasów w Szwecji — Zakazano tam wysokich win i innych zbytkownych towarów. [przypis autorski]

Prawa winny usunąć wśród szlachty prawo starszeństwa — Tak postanowiono w Wenecji, Amelot de la Houssaye, s. 30 i 31. [przypis autorski]

Prawdą, której nie ukryje teraz żadna zasłona… — por. Bierdiajew, Nowoje sredniewiekowje, Berlin 1924. [przypis autorski]

prawda absolutna w systemie Ogólnej Ontologii — stwierdzenie możliwości jakiegokolwiek poglądu fizykalnego jest prawdą absolutną, ale nie implikuje w ogóle to prawdziwości w znaczeniu naukowym każdego takiego danego poglądu w obrębie fizyki. [przypis autorski]

„Prawda i błąd to tylko różne kostiumy (…)”, interpretuje on Nietzschego — S. Brzozowski, O Stanisławie Przybyszewskim, „Droga” 1928, nr. 5. [przypis autorski]

prawda jest zbiorem tych złudzeń, które umożliwiają istnienie danego gatunku — S. Brzozowski, Filozofia Fryderyka Nietzschego, „Przegląd Filozoficzny” 1912, s. 484. [przypis autorski]

Prawda musi się wcielać, musi się realizować, oto hasło całej działalności Brzozowskiego — Silvester, Stanisława Brzozowskiego drogi do Rzymu, „Verbum” 1935, s. 563. [przypis autorski]

Prawdopodobnie szturgnąłem nieraz histeryków i polucjonistów w literaturze (…) moim własnym rachunkiem — L. Krzywicki, W otchłani, Warszawa 1909, s. 217–218. [przypis autorski]

Prawdziwym (transcendentalnym) pojęciem nieskończoności jest, że kolejna synteza jednostek w wymierzaniu jakiejś ilostki nigdy nie może być ukończoną — ta zawiera przez to mnogość (danych jednostek), która jest większą od wszelkiej liczby; co jest matematycznym pojęciem nieskończoności. [przypis autorski]

Prawdziwy Żyd, jak i kobieta prawdziwa, żyją oboje tylko w gatunku, nie zaś jako indywidualności — Wiara w Jehowę i nauka Mojżesza są tylko wiarą w to żydowskie plemię i jego żywotność; Jehowa jest uosobioną ideą żydostwa. [przypis autorski]

prawie pewni, iż stąd i z Assini prowadzi nowa, nieznana dotąd droga do Timbuktu… — Poświęciłem temu słów kilka w nr 35 „Wędrowca” z 1883 r. [przypis autorski]

Prawie wszystkie prawa Sylli mieściły jedynie zakaz wody i ognia. Cezar dodał do tego konfiskatę dóbrPoenat facinarum auxit, cum locupletes eo facilius scelere se obligarent, quod integris patrimonis exularent. Swetoniusz, in Julio Caesare. [przypis autorski]

prawiów — rybaków, właścicieli łodzi. [przypis autorski]

prawo acilijskie — Winni podlegali grzywnie; tracili prawo zasiadania w rzędzie senatorów i piastowania jakiegokolwiek urzędu. Dion, Ks. XXXVI. [przypis autorski]

prawo ateńskie dawało żonie, zarówno jak mężowi, możność odtrącenia — Było to prawo Solona. [przypis autorski]

prawo budowania synagogi zwykle udzielał za pewną opłatą biskup wileński, pod warunkami (…) — widzieliśmy także pozwolenie Karaimom na zbudowanie synagogi w miasteczku Nowém Mieście wydane przez biskupa wileńskiego Ignacego Massalskiego w 1765 roku. [przypis autorski]

prawodawcy rzymscy (…) pozwolili oskarżonym udać się na wygnanie przed wyrokiem — Dobrze to wyłożono w mowie Cycerona pro Coecinna, pod koniec. Było to prawo ateńskie, jak okazuje się z Demostenesa. Sokrates nie chciał z niego korzystać. [przypis autorski]

Prawo do synchronizacji to prawo zezwalania na łączenie muzyki z filmem. [przypis autorski]

prawo dwunastu tablic pełne jest zarządzeń bardzo okrutnych — Znajduje tam kara ognia, kary prawie zawsze gardlane, kara śmierci za kradzież etc. [przypis autorski]

Prawo dwunastu tablic przyjmowało dwa takie ograniczenia: skazywało na odwet jedynie wówczas, kiedy nie można było ułagodzić tego, który się skarżyłSi membrum rupit, ni cum eo pacit, talio esto Aul. Gell. XX, 1. [przypis autorski]

prawo, jakie układ społeczny daje zwierzchnikowi nad poddanymi, nie przekracza granic pożytku publicznego — markiz d'Argenson powiada: „W republice każdy jest zupełnie wolny w tym, co nie szkodzi innym”. Oto niezmienne granice; nie można ich dokładniej wykreślić. Nie mogłem odmówić sobie przyjemności cytowania czasami tego rękopisu, aczkolwiek nieznanego publiczności, by oddać cześć pamięci sławnego i szanownego człowieka, co nawet na urzędzie ministra zachował serce prawdziwego obywatela oraz proste i zdrowe poglądy na rząd swego kraju. [Markiz d'Argenson (1694–1757): minister spraw zagranicznych w latach 1744–1747, autor Uwag nad dawnym i obecnym rządem Francji. Dzieło to, napisane przed 1737 r., znane było z odpisów, wyszło jednak drukiem dopiero w 1764 r. D'Argenson krytykuje w nim w ostry sposób metody rządów despotycznych, jest jednak zwolennikiem oświeconego absolutyzmu. Jest zdecydowanym wrogiem wszelkich przywilejów stanowych: jego ideałem jest równość, i to nie tylko wobec prawa. W dążeniu swym do połączenia monarchii z demokracją był d'Argenson gorącym propagatorem samorządu lokalnego o bardzo szerokich uprawnieniach; przyp. tłum.]. [przypis autorski]

Prawo Jedności jest niezachwiane, wszechświat streszcza się w bryzgu rosy. Mysikrólik stanie się mikrokosmem świata czującego — Włast [Maria Komornicka], Powieść, „Chimera” 1902, t. V, z. 17, s. 312 b. [przypis autorski]

Prawo juliańskie orzekło, iż nie wolno oskarżyć kobiety o cudzołóstwo, nie oskarżywszy wprzód jej męża, iż popiera jej wyuzdanie; co wielce ograniczyło to oskarżenie i, można powiedzieć, unicestwiło je — Konstantyn zniósł je zupełnie. „Niegodna to jest rzecz, powiada, aby spokojne małżeństwo miało być zakłócone przez zuchwalstwo obcych”. [przypis autorski]

Prawo maldywskie pozwala wziąć z powrotem żonę, którą się odtrąciło — Bierze raczej tę niż inną, gdyż łączy się to z mniejszym wydatkiem. [przypis autorski]

prawo nasze zniesło karę śmierci na oskarżonych o czary, tudzież wszelki rodzay tortur — na seymie 1776. Za podanym proiektem od Tronu. [przypis autorski]

Prawo nie wymagało, aby podać przyczyny rozwodu — Justynian odmienił to. [przypis autorski]

Prawo publicznego wykonywania innych niż dramatyczne utworów literackich zostało przyznane w USA dopiero w 1952 roku. Jednak nawet wtedy toczono dyskusję na temat szczegółowego brzmienia tego prawa i w konsekwencji przyjęto, że prawo publicznego wykonywania literackich utworów niedramatycznych będzie ograniczone jedynie do przypadków wykonywania ich dla zysku, por. szerzej B. Varmer, Limitations on Peforming Rights, „Copyright Law Revision Studies” no. 16, October 1958, http://www.copyright.gov/history/studies/study16.pdf (dostęp 26.04.2014), s. 81, 83–84. [przypis autorski]

Prawo u Rzymian oddawało kobiety w stałą opiekę, o ile nie znajdowały się pod władzą mężaNisi convenissent in manam viri. [przypis autorski]

Prawo u Rzymian oddawało kobiety w stałą opiekę, o ile nie znajdowały się pod władzą męża. Opieka ta przypadała najbliższemu krewnemu po mieczu; i zdaje się, sądząc z pospolitego wyrażenia, iż kobiety bardzo nią były skrępowane.Ne sis mihi patruus oro. [przypis autorski]

prawoznawcy francuscy powiadają: „We Francji wszystko dzieje się z dobrej wiary” — Skazuje się tam na koszta nawet tego, od którego żądano więcej niż jest winien, o ile nie ofiarował i nie zeznał tego, co jest winien. [przypis autorski]

predrazsudki (z ros.) — przesądy. [przypis autorski]

Prejsiż-Iłów — zapewne Preussisch-Eylau. [przypis autorski]

prejudykat — wyrok, stanowiący wskazówkę dla późniejszych wypadków. [przypis autorski]

pretorowie wynaleźli inne formuły postępowania, które nazwano wedle dobrej wiary — w którym używano słów: ex bona fide. [przypis autorski]

pretor wybierał sędziów za zgodą stron — Nasi przodkowie nie chcieli, powiada Cicero Pro Cluentio, XLIII), aby człowiek, na którego strony się nie zgodziły, mógł być sędzią nie tylko czci obywatela, ale nawet w najdrobniejszej sprawie pieniężnej. [przypis autorski]

P. R. Goold, Why the U.K. Adaptation Right Is Superior to the U.S. Derivative Work Right, 92 „Neb. L. Rev.” (2014), http://digitalcommons.unl.edu/nlr/vol92/iss4/5, (dostęp 28.07.2014), s. 840. [przypis autorski]

prima charitas ab ego — pierwsza miłość od siebie (łac.). [przypis autorski]

Primilivt Society, Chap. on „Justice”, p. 387, English edition. [przypis autorski]

Privatbrief — Man hat aus Erfurcht für diesen trefflichen Herrn gedachten Brief und einen anderen, dessen weiter hinten erwähnt wird, dieser Sammlung entzogen, weil man nicht glaubte, eine solche Kühnheit durch den wärmsten Dank des Publikums entschuldigen zu können. [przypis autorski]

Próbę zużytkowania terminu „dekadentyzm” jako nazwy prądu literackiego (…) podjął w roku 1897 Maciej Szukiewicz — M. Szukiewicz, Stanisław Przybyszewski, „Dziennik Krakowski” 1897, nr 330–347 i „Przegląd Tygodniowy” 1897, nr 14–16. [przypis autorski]

„Próchno” opowiedziane nie byłoby już „Próchnem” (…) rozpaczy, na różne psychiczne tony — S. Brzozowski, Dzieła wszystkie, Warszawa 1936, IV, s. 68 (Współczesna powieść w Polsce). [przypis autorski]

„Próchno” zawierało jakby zbiór sakralnych formuł naszych przeżyć, nastrojów, tęsknot, całych sytuacji — J. E. Skiwski, Książka o naszym życiu, „Tygodnik Ilustrowany” 1933, nr 7. [przypis autorski]

Próżno w swej duszy przepastne otchłanie (…) niedojrzanego dla niej pozostanie — K. Tetmajer, Poezje, S. III, s. 28. [przypis autorski]

proboszcz kościoła św. Doroty w Wiedniu Stefan Lanzkranna piętnował twierdzenie podobne jako szaleństwo — ibid., s. 317. [przypis autorski]

Proch! Jupiter! — „Ach! Jowiszu”; zwykły wykrzyknik u Rzymian. [przypis autorski]

Prochristum — była to flaszeczka zawierająca trochę krwi męczennika, złożona na jego piersiach w trumnie, z wyrżniętymi literami: p. Ch., co znaczyło „za Chrystusa”. Dotąd w katakumbach po takowym znaku poznają ciała męczenników, gdyż nieraz żadnego napisu nie ma przy nich, ani na grobie. [przypis autorski]

Professor C G. Seligman, op. cit., Chapters XXXV, XXXVI, XXXVII. [przypis autorski]

Professor C. G. Seligman, op. cit., pp. 170 and 171; 187 and 188 about the Koita and Motu; and B. Malinowski, The Mailu, pp. 647–652. [przypis autorski]