Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski
Znaleziono 10195 przypisów.
W taką noc podpalono Troję — cytat ze sztuki Szekspira Henryk VI, część II, akt I, scena 4. [przypis edytorski]
[W takiej ciszy słyszała, jak na godzin stopnie…] — tekst stanowi dłuższą, alternatywną redakcję końcowych partii utworu Wybór. [przypis edytorski]
w takiej toni — wobec takiego zagrożenia. [przypis edytorski]
w takiememli to u was poważeniu (starop. forma) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy w takim [jest]em to u was poważaniu; czy tak to mnie szanujecie. [przypis edytorski]
w taki (gw.) — w takiej. [przypis edytorski]
w takim kole — sens: wobec zgromadzonych tu osób. [przypis edytorski]
w tak małym wieku — w tak młodym, delikatnym wieku. [przypis redakcyjny]
w tak niebezpieczną duszę waszą (…) zawodzą tonią — tj.: w tak niebezpieczną toń wiodą waszą duszę (szyk przestawny i daw. forma fleksyjna B. r.ż: w tonią). [przypis edytorski]
w takt jakiejś melodii, którą podśpiewywał sobie, a do której tekst już chodził mu po głowie. — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem: Boy (rys. K. Sichulski). [przypis edytorski]
w takt jakiejś (…) melodii (…) poczęły zjawiać się (…) wizje, wspomnienia, myśli i słowa — Taka też mniej więcej była zwykła kolej twórczości Schillera według jego własnego wyznania. [przypis redakcyjny]
w tamtym prawdziwym Luwrze — chodzi o magazyn noszący tę nazwę, mieszczący się przy ul. Tivoli. [przypis redakcyjny]
wtargnienie — dziś: wtargnięcie. [przypis edytorski]
WTD — Warszawskie Towarzystwo Dobroczynności, założone w 1814; utworzona przez nią instytucja biblioteczna, tzw. „Wydział Czytelń przy WTD”, otworzyła (ok. 1860) w dzielnicy staromiejskiej pierwszą na terenie b. Kongresówki bibliotekę publiczną, która zapoczątkowała sieć bibliotek w Warszawie. [przypis edytorski]
W tę bądź przedsię panem — w stateczności bądź właśnie bogaty, posiadaj ją w dostatecznym stopniu. [przypis redakcyjny]
w tę chwilę — daw. forma; dziś: w tej chwili, w tym momencie. [przypis edytorski]
W tę cichą, senną, wonną noc majową (…) I złud, i strat… — K. Tetmajer, Poezje, S. I, s. 143. [przypis autorski]
W téj sali zachowano ekran (…) — [zob.] Staroż[ytna] Polska, t. III, s. 419 i 420. [przypis autorski]
w tę waszą świątynię podziemną — Erynie jako boginie podziemne mają podziemne świątynie. [przypis redakcyjny]
W Tebach był ród, który od maleńkości miał na ciele znamię grotu włóczni: i kto go nie miał, uważany był za nieprawego — por. Plutarch, O odwlekaniu kary przez bogów, 21, gdzie mowa o jednym współczesnym autorowi przypadku dziecka z takim znamieniem starożytnego pochodzenia, podczas gdy od pokoleń znaku u nikogo nie widziano; nie ma też mowy o uznawaniu dzieci bez znamienia za pochodzące z nieprawego łoża. [przypis edytorski]
Wtedy artyzm się złoży w całość narodowej sztuki — Długo, długo myślałem i szukałem, gdzie jest przystań dla sztuki polskiej, tego dziecka natchnień, a matki prac, tego momentu wytchnień. Przekonałem się, że uczucie harmonii między treścią a formą życia będzie u nas posadą sztuki. Przekonałem się, że sztuka, wyłącznie harmonią treści i formy zatrudniona, inaczej rozwijać się nie może, i, że gdzie tego nie ma, tam z badań nad klasycyzmem (to jest, formą) i nad romantyzmem (to jest, treścią), przychodzi do oczyszczenia wpierw bagnetem formy całospołecznej, bo najwyższa sztuka jest heroizm!. [przypis autorski]
wtedy jakaś nowa Młoda Polska wydobędzie znowu dzieła Przybyszewskiego (…) aby doprowadzić do końca przerwane dzieło pogardy — K. Irzykowski, Czyn i słowo, Lwów 1913, s. 8. [przypis autorski]
wtedy jeszcze nie uczestniczyłem w życiu politycznym — wojna fokijska wybuchnęła w r. 355, a pierwszą mowę niesądową wygłosił Demostenes w r. 354. [przypis tłumacza]
wtedy łatwiej zdołam rozproszyć ich smutek — zakończenie Dnia siódmego i początek Dnia ósmego zasadniczo różnią się w wersji z 1804 i 1810 r. Późniejsza kończy się w tym miejscu. Poniżej wersja z 1804 r. [przypis edytorski]
wtedym czuł — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: wtedy czułem. [przypis edytorski]
wtedym (…) nie widział — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: wtedy nie widziałem. [przypis edytorski]
Wtedym to (…) wycisnął — przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: wtedy to (…) wycisnąłem. [przypis edytorski]
wtedym zostawał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: wtedy zostawałem. [przypis edytorski]
wtedy przewiduje niejedno z przyszłości — wiara w sny, jako w proroctwo bogów, jest w starożytności powszechna; podzielają ją także filozofowie. [przypis tłumacza]
Wtedy Rebeka poszła do beit hamidraszu Sema i Awera — w Biblii hebrajskiej (Rdz 25,22–23) Rebeka prosi o wyjaśnienie Boga, a nie kapłanów w domu modlitwy. [przypis edytorski]
wtedy (rusycyzm) — dosł. tłum. ros. тогда; tu: zatem, w takim razie. [przypis edytorski]
Wtedy rzekła Cnota — tu dowiadujemy się, że drugiej niewieście na imię Cnota. [przypis tłumacza]
wtedyś ty dźwigał — dziś: wtedy dźwigałeś. [przypis edytorski]
wtedy spożywają ten posiłek jako obiad — posiłek przeznaczony na śniadanie jedzą na obiad; obiad ten wypada późno, podobnie jak i dziś w Anglii główny posiłek dzienny spożywa się przed wieczorem; my nazwalibyśmy to wieczerzą. [przypis tłumacza]
Wtedy Szymon chwycił rządy — rok 143 p.n.e. [przypis tłumacza]
Wtedy to ukazał mi się w pierwszych zarysach i ów utwór — Szkice węglem. [przypis redakcyjny]
wtedy właśnie zabicie pokonanego jest prawem wojny — w księdze I, rozdz. IV dowodził Russo, że prawo wojny daje prawo zniszczyć państwo prowadzące wojnę, lecz nie zabijać jego obywateli, gdy broń złożą. Tutaj wojnę prowadzi człowiek, więc prawem wojny może być zniszczony, tzn. zabity. [przypis tłumacza]
Wtedy — z tęsknem wejrzeniem — Wtedy, tj. po dokonaniu wyżej wymienionych czynności. Jaśniej byłoby zam. wtedy powiedzieć: potem. Tak samo też w w. 1418. [przypis redakcyjny]
w te jamy — w podziemia kopalń.DO WERYFIKACJI [przypis edytorski]
W tej chwili jeszczem biedny Egipcjanin — jedyne słowa przypominające nam, że Egipt traci niepodległość. [przypis tłumacza]
w tej chwilim upadł — przykład ruchomej końcówki fleksyjnej czasownika; inaczej: w tej chwili upadłem. [przypis edytorski]
W tej chwili sam król uderzył go ostrzem w odkryte czoło i własną ręką zabić go raczył — niedokładny cytat z Kroniki Jana Długosza, z której Sienkiewicz korzystał, opisując bitwę pod Grunwaldem. [przypis edytorski]
W tej części świata , skąd ciepły powiewa wiatr do Europy — Hiszpania, ojczyzna św. Dominika, który współcześnie ze św. Franciszkiem urodził się w roku 1170, w mieście Kallaroga, w starej Kastylii. Jego rodzice, ojciec Feliks Guzman, matka Joanna Aza, pochodzili ze szlachetnego i świetnego rodu. Do dzisiaj jeszcze książęta z Medina Sidonia swój rodowód w prostej linii z krwi Guzmanów prowadzą. [przypis redakcyjny]
w tej dobie (daw.) — w tym czasie a. w tej sytuacji. [przypis edytorski]
w tej dobie (daw.) — w tym czasie. [przypis edytorski]
w tej dobie (daw.) — w tym momencie. [przypis edytorski]
Wtej (gw.) — wtedy. [przypis edytorski]
w tej mierze — w sposób następujący. [przypis edytorski]
w tej mierze — w tej sprawie. [przypis edytorski]
w tej mierze — w tej sytuacji. [przypis redakcyjny]
w tej mierzy — dziś popr.: w tej mierze. [przypis edytorski]
W tej perle — W tej gwieździe. [przypis redakcyjny]
w tej porze — w tych okolicznościach. [przypis redakcyjny]
W tej pracy odtwórczej fantazji młodego chłopca pomagało (…) dzieło z wielkimi sztychami hellenistycznych ruin Baalbeku i Palmiry na terenie Syrii — jak wielkie wrażenie wywierały na Słowackiego te sztychy, świadczy fakt, że pamiętał o nich jeszcze w 1837 r., Listy do Matki, wyd. Leon Piniński, Warszawa 1932 r., t. II. str. 30. [przypis redakcyjny]
w tej pracy zabawnych (przestarz.) — zajmujących się tą pracą. [przypis edytorski]
W tej ślicznej grocie — we wzmiankowanej wcześniej Grocie Pana na północnym stoku Akropoli. [przypis tłumacza]
W tej samej chwili (…) — w tłumaczeniu pominięto poprzednie zdanie, w oryg. niem Die Menge brüllte auf (Tłum ryknął a. Tłum rozwrzeszczał się); red. WL. [przypis edytorski]
W tej to szkole (…) spędzi młodość Racine — urodził się w Ferté-Milon w r. 1639, z rodziny mieszczańskiej, licznymi węzłami zbliżonej do Port-Royal. [przypis tłumacza]
w tej tu śmiertelności — na tym świecie podległym śmierci. [przypis redakcyjny]
W tej wielkiej księdze — To jest: w Bogu. [przypis redakcyjny]
W tej wojnie, Hipolicie, coś ją miał (…) Piętnaście galer wziąwszy oraz Wenetowi — ma na myśli zwycięstwo kardynała Hipolita d'Este nad Wenecjanami, którym odebrał liczne galery. [przypis redakcyjny]
w tej zmroczy — od zmrocze: mroczne miejsce, mrok; w tym mrocznym miejscu. [przypis edytorski]
w temci (starop. forma) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci; wtem (zniżyła się). [przypis edytorski]
wtemem jechała (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: wtem jechałam; tj. tu: w tym (usposobieniu) jechałam. [przypis edytorski]
w temem obaczył (starop. forma) — wtem obaczyłem; nagle zobaczyłem. [przypis edytorski]
wtem jem rozkazał miejsce czynić wodzie (starop.) — wtedy rozkazał wodzie, aby im uczyniła miejsce. [przypis edytorski]
Wtem nam się góra pokazała w dali — Według wykładu jednych komentatorów Dante przez tę górę chciał wyrazić czyściec; według drugich: chciał przez tę górę wyrazić fantastyczną wyspę Atlantis w Oceanie Atlantyckim. Może pragnął przestrzegać przed zbyt śmiałymi wyprawami morskimi. A może chciał wyrazić tę prawdę, że pragnienie wiedzy dążące poza granice umysłowi ludzkiemu zakreślone, gotuje zgubę człowiekowi. [przypis redakcyjny]
w tem razie (starop.) — w tym razie; w tym przypadku. [przypis edytorski]
wtem spostrzegli — w oryginale niem. waren aber gewaltig erschrocken, tj.: wtem przerażeni spostrzegli. [przypis edytorski]
Wtem stanął starzec szlachetny (…) — Tym starcem szlachetnym jest Katon, strażnik czyśćcowy. [przypis redakcyjny]
w tem (starop. forma) — dziś popr.: wtem; nagle, naraz. [przypis edytorski]
w tem (starop. forma) — dziś popr.: wtem. [przypis edytorski]
w tem (starop. forma ort.) — wtem; naraz, nagle. [przypis edytorski]
w tem (starop. forma) — wtem, naraz, nagle. [przypis edytorski]
w tem (starop. forma) — wtem; tymczasem, w tym czasie, wtedy. [przypis edytorski]
wtem (starop.) — tu: tymczasem. [przypis edytorski]
wtem (starop.) — w tym czasie. [przypis edytorski]
Wtem wąż, i za to odtąd wężów lubię — Poeta polubił węże, odkąd widział, jak jeden z nich ducha bluźniącego Bogu ukarał. [przypis redakcyjny]
wtem znowu odzyskał przytomność — w oryg. niem. da kam er wieder zu sich: wtedy znów uspokoił się (doszedł do siebie). [przypis edytorski]
Wtenczas dan Pelejowi upominek drogi, Gdy cię w łoże śmiertelne wprowadzały bogi (mit. gr.) — małżeństwo Tetydy i Peleusa, rodziców Achillesa, było zaaranżowane przez Zeusa. Na wesele zostali zaproszeni też pozostali bogowie. [przypis edytorski]
wtenczas działa, kto pił wód tych dwoje — Ci tylko przypomnieniem swoich dobrych uczynków rzeczywiście mogą być orzeźwieni, którym przypomnienie złych wad i skłonności już nie będzie dogryzać. [przypis redakcyjny]
wtenczas — dziś popr.: wtedy. [przypis redakcyjny]
w tenczasem (…) ślubował (starop. forma) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: wtenczas ślubowałem; wtedy ślubowałem. [przypis edytorski]
wtenczas jeszcze, kiedy nań ostrym zarabiano żelazem — tj. w czasie, kiedy wojsko ruszono z leż zimowych przeciw Moskwie. [przypis redakcyjny]
w tenczas (starop.) — dziś: wtenczas; wówczas, w tym czasie. [przypis edytorski]
w ten czas (starop. forma) — wtenczas, wówczas; wtedy. [przypis edytorski]
w ten czas (starop. forma) — wtenczas, wówczas; w tym czasie, wtedy. [przypis edytorski]
w ten czas (starop.) — w tym czasie; wówczas. [przypis edytorski]
Wtenczas ujrzałem cały otwór jamy — W siódmym oddziale kręgu ósmego karani są złodzieje, widzimy ich pod postacią wężów i gadów, to pod postacią człowieka, za lada dotknięciem przemieniają swoje postaci, jeden w drugiego kształty przechodzi, a każdy broni się od przyobleczenia się w kształty nieswojskie; nawzajem radzi sobie szkodzą i wzajem się nienawidzą. W tej i następnej pieśni poeta zadziwia czytelnika bogactwem swojej fantazji, która po głębszej rozwadze nie wyda się wszakże tylko próżną grą wyobraźni, ale najlogiczniej zastosowaną do charakteru występku, jaki się tu karze. Wiadomo jest, że choć złodzieje łączą się z sobą w złym zamiarze, udzielają sobie nawzajem swych wiadomości i praktyk i tak niejako przemieniają się jeden w drugiego, przecie lada większa korzyść waśni ich, w razie potrzeb jeden drugiego nie szczędzi i na ofiarę poświęca. Że potępieni są wzajemnym narzędziem swojej kary w piekle, nic w tym dziwnego; zdarza się to między złymi ludźmi i na ziemi. [przypis redakcyjny]
W ten czas urodzi się mąż serdeczny i śmiały — Hipolit Esteński ur. w r. 1479 („a pisać do piąciuset lat dwadzieścia będą” 4, 8), któremu poeta poświęca strofy 5–8. [przypis redakcyjny]
wtenczas — wtedy, zaimek odnoszący się do pewnego czasu w przeszłości lub przyszłości. [przypis edytorski]
w ten sposób dochodzi do zawieszenia broni — Tebanie uznają się więc za pokonanych; Koroneja zmyła plamę porażki pod Haliartos. Po raz nie wiadomo który dowiedli Spartanie swej wyższości bojowej nad resztą Greków. Gdyby nie klęska pod Knidos, ta bitwa skończyłaby wojnę zwycięstwem Sparty. Tymczasem wojna wlecze się jeszcze lat siedem. Jedynym skutkiem Koronei było, że nie ważono się stawać Spartanom w otwartym polu. [przypis tłumacza]
W ten sposób głosowano w Rzymie. [przypis redakcyjny]
W ten sposób Grecy rozumieli to słowo „tyran”: dawali je zarówno dobrym, jak złym książętom, których władza nie była legalna — „Omnes enim et habentur et dicuntur tyranni, qui potestate utuntur perpetua in ea civitate, quae libertate usa est” (Korneliusz Nepos, Żywot Miltiadesa VIII) [łac.: Uważa się i nazywa tyranami tych wszystkich, którzy sprawują dożywotnią władzę w państwie niegdyś wolnym; przyp. tłum.]. Wprawdzie Arystoteles (Etyka nikomachejska, ks. VIII, rozdz. X) odróżnia tyrana od króla przez to, że pierwszy rządzi dla swojej własnej korzyści, drugi zaś jedynie dla korzyści poddanych, lecz — pomijając już, że na ogół wszyscy autorzy greccy używali słowa tyran w innym znaczeniu, jak to widać przede wszystkim z Hierona Ksenofonta — wynikałoby z rozróżnienia Arystotelesa, że od początku świata nie było jeszcze ani jednego króla. [Hieron: dialog Ksenofonta, w którym tyran syrakuzański Hieron rozprawia z poetą Simonidesem o położeniu tyranów i o sposobach zaskarbienia sobie przez nich miłości poddanych; przyp. tłum.]. [przypis autorski]
W ten sposób mali despoci sprowadzają do zera znaczenie opinii — Tr. J. F. M. 31 [Zapis ten może mieć dwojakie znaczenie: Trieste, janvier, février, mars 1831 (Triest, styczeń, luty, marzec 1831 r.) albo Troubles, janvier, février, mars 1831 (Rozruchy w Modenie, styczeń, luty, marzec 1831 r.); Red.]. [przypis autorski]
w ten sposób mistyk prawdziwy nigdy nie argumentuje — „Mistyka nie ma nic wspólnego z okultyzmem ani wszelakim ezoteryzmem, podobnie jak religia nie ma nic wspólnego ze spirytyzmem: są to sprawy absolutnie różnego pokroju, jedne mieszczą się na płaszczyźnie empirycznej, na której zamierza się odkryć dane dostępne zmysłom według kierunku naszych dotychczasowych doświadczeń, drugie na płaszczyźnie świata niedostępnego ciekawości i zmysłowemu eksperymentatorstwu, do której można dotrzeć jedynie wewnętrznym nawróceniem i przetworzeniem duchowym naszej istoty moralnej; tak, że nie oczekując tutaj tzw. obiektywnych, na podobieństwo wtajemniczenia, stwierdzeń, rzec trzeba, że mistyk przestałby wierzyć w mistykę, gdyby się ją pragnęło sprowadzić do dowodów czy danych rzeczywistych w pierwszym rodzaju”. (M. Blondel, Le probleme de la mystique, w książce zbiorowej Qu'est-ce que la mystique?, Paris 1929, „Cahiers de la Nouvelle Journée”, nr 2, s. 8–9). [przypis autorski]
### — w ten sposób oznaczone są miejsca, w których rękopis lub maszynopis był nieczytelny. [przypis edytorski]
# — w ten sposób oznaczone są miejsca, w których rękopis lub maszynopis był nieczytelny. [przypis edytorski]
[…] — w ten sposób oznaczone są miejsca, w których rękopis lub maszynopis był nieczytelny. Wyrazy ujęte w nawiasy kwadratowe to domyślne lub możliwe warianty odczytania słowa, zasugerowane przez Bożenę Keff, redaktorkę wydania źródłowego: Tango łez śpiewajcie Muzy. Poetyckie dokumenty Holokaustu (Warszawa 2012). [przypis edytorski]
[…] — w ten sposób oznaczone są miejsca, w których rękopis lub maszynopis był nieczytelny (za Bożeną Keff, redaktorką wydania źródłowego: Tango łez śpiewajcie Muzy. Poetyckie dokumenty Holokaustu, Wydawnictwo ŻIH, Warszawa 2012). [przypis edytorski]
w ten sposób pierwotnie czysta nauka jęła się paczyć i wykoślawiać — [Przybyszewski], Moi współcześni, s. 246. [przypis autorski]
