Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | chemiczny | chiński | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 10747 przypisów.

król Dawid, kiedy budował swoją świętą wieżę, to urobił ją z kości — w biblijnej Pieśni nad pieśniami występuje wzmianka o warownej wieży zbudowanej przez żydowskiego króla Dawida (Pnp 4, 4), którą utożsamia się z występującą w innym porównaniu wieżą z kości słoniowej (Pnp 7, 5). [przypis edytorski]

Król Dawid, prorok w świecie rzadki, Boiaźni bożey zzuł kaydany Widząc gładziuchne dwa pośladki — aluzja do historii Dawida i Batszeby. [przypis edytorski]

król (…) dowiedział się od Tissafernesa — Tissafernes przy pierwszym starciu nie uciekł z resztą swego skrzydła, lecz przełamał peltastów greckich wzdłuż linii Eufratu, a potem połączył się z królem w Cyrusowym obozie. [przypis tłumacza]

Król-Duch — nieukończony poemat historiozoficzny napisany przez Juliusza Słowackiego w latach 1845–1849. [przypis edytorski]

Król Duch — poemat historiozoficzny z okresu mistycznego Juliusza Słowackiego, który wydano po raz pierwszy w 1847 roku. [przypis edytorski]

król duński — Fryderyk III (1648–1670). [przypis redakcyjny]

król dzwonkowy — figura w kartach do gry. [przypis edytorski]

królech (daw.) — dziś popr. Ms. lm: królach. [przypis edytorski]

Król Edyp (mit. gr.) — Edyp został królem Teb, ponieważ uwolnił miasto od Sfinksa, który zadawał przechodniom zagadkę i zabijał tych, którzy nie umieli odpowiedzieć. [przypis edytorski]

króle — dziś popr. forma: królów. [przypis edytorski]

króle — dziś popr.: forma M. lm: królowie. [przypis edytorski]

Króle — dziś popr. forma M. lm: królowie. [przypis edytorski]

króle — dziś popr. forma M. lm: królowie. [przypis edytorski]

królem Hyrkanów — τῶν Ὑρκανῶν; Hyrkania: kraina na południowo-wschodnim pobrzeżu Morza Kaspijskiego, od zachodu graniczyła z Medią, od południa z Partami. [przypis tłumacza]

królestwiech (daw.) — dziś popr. Ms. lm: królestwach. [przypis edytorski]

królestwo Agryppy — p. dalej. III, III, 5. [przypis tłumacza]

królestwo Aragonii — państwo, którego zjednoczenie z królestwem Kastylii dało początek Hiszpanii; istniało w latach 1035–1707, od 1469 w unii z Kastylią. [przypis edytorski]

Królestwo bez sprawiedliwości jest rozbójstwo — Augustyn z Hippony, Państwo Boże (De civitate Dei) IV, 4, 1 (w oryginale w formie pytania retorycznego). [przypis edytorski]

królestwo Boże nie wspiera się na ciele, ale na duchu — Rz 8, 2 i n. [przypis tłumacza]

królestwo Gebarim — Być może Francja; gebarim: kraj kogutów. [przypis tłumacza]

królestwo ichmość — ich królewskie moście; król i królowa. [przypis edytorski]

Królestwo i tyranię uważał za dwie formy rządu — Grek, republikanin, ustrojowi monarchicznemu nie raczyłby może nadać zaszczytnej nazwy „rząd”; „rząd” może być jedynie republikański. [przypis tłumacza]

Królestwo, które tobie (…) służyć nie będzie, upadnie i narody spustoszeją — Iz 60, 12. [przypis edytorski]

królestwo Kusz — starożytna kraina położona nad Nilem. Obecnie tereny północnego Sudanu. [przypis edytorski]

królestwo Lizaniasza — [oryg.: βασιλείαν τὴν Λυσανίου; obejmowało ono region wokół stołecznego miasta Abila, ok. 20 km na płn.-zach. od Damaszku; red. WL]; Ἄβιλα (Ἄβελ), Starożytności XIX, V, 1; Ἀβιληνή, Łk 3, 1. [przypis tłumacza]

Królestwo Lombardzko-Weneckie — Królestwo Lombardzko-Weneckie powstało na mocy postanowień kongresu wiedeńskiego w 1815 r. [przypis redakcyjny]

królestwo Nizam — królestwo Hajdarabadu w płd. Indiach, istniejące w latach 1724–1954, rządzone przez islamskich władców zwanych nizamami. [przypis edytorski]

królestwo — para królewska; [przypis edytorski]

Królestwo Polskie a. Królestwo Kongresowe, a. Kongresówka — państwo utworzone w 1815 roku decyzją kongresu wiedeńskiego, połączone unią personalną z Imperium Rosyjskim (praktycznie zabór rosyjski). [przypis edytorski]

Królestwo Polskie — państwo utworzone na mocy postanowień kongresu wiedeńskiego z terenów dawnej Rzeczpospolitej pod zaborem rosyjskim, połączone unią personalną z Imperium Rosyjskim, istniejące w latach 1815–1918; granica pomiędzy Królestwem Polskim a Galicją, wchodzącą w skład austriackiego państwa Habsburgów, przebiegała wzdłuż Wisły, od Krakowa do ujścia Sanu pod Sandomierzem, i na płn.-wsch. od Doliny Dolnego Sanu. [przypis edytorski]

Królestwo Polskie — państwo utworzone na mocy postanowień kongresu wiedeńskiego z terenów dawnej Rzeczpospolitej pod zaborem rosyjskim, połączone unią personalną z Imperium Rosyjskim, istniejące w latach 1815–1918. [przypis edytorski]

Królestwo Polskie — państwo utworzone na mocy postanowień kongresu wiedeńskiego z terenów dawnej Rzeczpospolitej pod zaborem rosyjskim, połączone unią personalną z Imperium Rosyjskim, istniejące w latach 1815–1918. [przypis edytorski]

królestwo prawdy (…) co mnie na wieczne wygnanie skazało — Wergiliusz jako poganin wejść do nieba nie może, ponieważ rozum bez wiary objawionej i łaski oświecającej sam o swojej sile nie jest mocen podnieść się do nieba. [przypis redakcyjny]

Królestwo się przenosi od narodu do narodu, dla niesprawiedliwości i krzywd, i potwarzy, i dla rozmaitych zdrad. — Syr 10, 8. [przypis edytorski]

Królestwo — tu: Królestwo Polskie a. Królestwo Kongresowe (pot. Kongresówka), utworzone na mocy postanowień kongresu wiedeńskiego z terenów dawnej Rzeczpospolitej pod zaborem rosyjskim, istniejące w latach 1815–1918. [przypis edytorski]

Królestwo — tu: Królestwo Polskie a. Królestwo Kongresowe, pot. Kongresówka (utworzone na mocy postanowień kongresu wiedeńskiego). Tereny daw. Polski pozostające pod zaborem rosyjskim w latach 1815–1918. Królem tego organizmu państwowego był car Rosji. Początkowo Królestwo miało odrębną konstytucję, sejm, walutę i wojsko, ale utraciło je w ramach represji po powstaniu listopadowym; zaborcy zaczęli też używać wtedy nazwy Kraj Nadwiślański. [przypis edytorski]

Królestwo — tu: Królestwo Polskie a. Królestwo Kongresowe, pot. Kongresówka (utworzone na mocy postanowień kongresu wiedeńskiego). Tereny dawnej Polski pozostające pod zaborem rosyjskim w latach 1815–1918. Królem tego organizmu państwowego był car Rosji. Początkowo Królestwo miało odrębną konstytucję, sejm, walutę i wojsko, ale utraciło je w ramach represji po powstaniu listopadowym. [przypis edytorski]

królestwo — tu: król i królowa. [przypis edytorski]

królestwo — tu: para królewska; król i królowa. [przypis edytorski]

królestwy (daw.) — dziś popr. forma N. lm: królestwami. [przypis edytorski]

królewiątko — tak określano szczególnie bogatych i wpływowych magnatów, dla podkreślenia, że są niewiele mniej potężni od króla. [przypis edytorski]

Królewiak — mieszkaniec Królestwa Kongresowego. [przypis edytorski]

królewica (starop. forma) — królewicza. [przypis edytorski]

królewic (daw.) — dziś: królewicz. [przypis edytorski]

królewic (daw.) — syn króla. [przypis edytorski]

królewice (starop. forma) — dziś W.lp: królewiczu. [przypis edytorski]

Królewic mały — syn króla obojga Sycylii i Neapolu Ferdynanda II, późniejszy Franciszek II. [przypis redakcyjny]

królewicowa (daw.) — żona królewica; królewic (daw.): syn króla. [przypis edytorski]

królewic (starop. forma) — królewicz. [przypis edytorski]

królewic — syn króla (por. wojewodzic: syn wojewody itp.); dziś: królewicz. [przypis edytorski]

królewicze — dziś popr. forma: królewiczów. [przypis edytorski]

królewicze — królewiczu. [przypis edytorski]

królewicz na idajskiej górze (mit. gr.) — Ganimedes, syn króla Trosa. [przypis edytorski]

królewiczowi — właściwie: τοῦ βασιλέως; Caesaris, des Prinzen (Cl.), [pominięto tłum. na rosyjski]. „Das Wort bezeichnet auch die Söhne des wirklichen Königs”, Pape. [przypis tłumacza]

królewicz — Władysław IV Waza (1595–1648), najstarszy syn Zygmunta III, brał udział w wojnach moskiewskich i w wyprawie chocimskiej, król Polski od 1632 roku, tytularny król Szwecji i car Rosji. [przypis edytorski]

Królewiec — historyczne miasto pruskie, obecnie Kaliningrad w Rosji. Znany jest powszechnie fakt, że mieszkający w Królewcu Immanuel Kant prawie nigdy nie opuszczał tego miejsca. [przypis edytorski]

królewiecka — tj. tu: Kantowska. [przypis edytorski]

Króle winne, czerwienne… — staropolskie nazwy kolorów w kartach, obok których w XVIII w. wprowadzono nazwy francuskie: pik, kier, trefl, karo. [przypis redakcyjny]

królewna rumiana — w alchemii mianem „młodej królowej” określano tzw. „dziewiczą ziemię”, z której powstawać miały wszystkie minerały. [przypis edytorski]

królewne — dziś M.lm: królewny. [przypis edytorski]

królewnej — dziś popr. forma D.lp: królewny. [przypis edytorski]

Królewno lutnie złotej — zwrot do Erato, muzy poezji lirycznej; lutnie (daw. D. lp rodz. ż.): lutni. [przypis redakcyjny]

królewska droga — via regia. [przypis redakcyjny]

królewska opaska — Oznaką królewskiej godności była wełniana opaska na głowę ozdobiona frędzlą, wykonana przez dziewice Słońca. [przypis autorski]

królewski chłopiec — tu: syn Eneasza, Askaniusz (Jul). [przypis edytorski]

królewskiego pogrzebu dostąpił w ojczystej krainie — król lacedemoński za życia nie ma władzy tyrana i słucha praw na równi ze zwykłymi Spartanami, ale po śmierci ma pogrzeb wspaniały i odbiera cześć jako półbóg (bohater, którego czczą, jak np. Herakles, trojańscy bohaterowie itd.); cześć bohaterów u Greków można porównać z czcią świętych u ludów katolickich. [przypis tłumacza]

królewski opis kobiety rumuńskiej — rozprawa w „Revue des Revues” Carmen Silvy: O kobiecie rumuńskiej. [przypis autorski]

królewski przyjaciel — ranga na dworze perskim. [przypis tłumacza]

królewski szczep z jego nasienia (…) zdradą niszczał i przepadał — Zdradą tych, którzy się przyczynili do usunięcia dzieci jego [Karola Martela; red. WL] od tronu. [przypis redakcyjny]

królewszczyzna (daw.) — dobra ziemskie należące do króla. [przypis edytorski]

królewszczyzna (daw.) — własność państwowa oddawana w dzierżawę w ręce prywatne. [przypis edytorski]

królewszczyzna — własność ziemska należąca w średniowieczu do króla, a od XVI w. do skarbu państwowego. [przypis edytorski]

królewszczyzny — „Królewszczyzny, dobra niegdyś stołu królewskiego, obrócone na nadgrodę zasług i stąd pospolicie nazwane panis bene merentium (chleb dobrze zasłużonych). Dwojakiej były natury: jedne z jurysdykcją (tzw. starostwa), drugie żadnego nie mają obowiązku i te się tenutami albo dzierżawami nazywały. Przedtem według upodobania król jednej osobie kilka królewszczyzn bez jurysdykcji nadawał […]. Starostowie pograniczni, choć bez jurysdykcji, zamków i granic strzec powinni. Lustracja królewszczyzn co lat 5 być powinna i kwarta z nich sprawiedliwa, to jest czwarta część dochodów do skarbu publicznego idzie”. (Zbiór potrzebn. wiad.). Na sejmie rozbiorowym w r. 1775 rozdawnictwo starostw i królewszczyzn wyjęte zostało spod praw przysługujących królowi. [przypis redakcyjny]

król Fezu (…) wygrał (…) bitwę — w r. 1578. Opowieść zaczerpnięta z: Jacques Auguste de Thou, Historia sui temporis LXV. [przypis tłumacza]

Król Filip zebrał razem najgorszych ludzi (…) — por. Plinius, Naturalis historia, IV, 11. [przypis tłumacza]

Król Francji, który się nie mści za księcia Orleanu — król Ludwik Filip I, który po objęciu tronu w 1830 oświadczył, że nie będzie się mścić za prześladowania, których w czasach Restauracji, kiedy nosił tytuł księcia Orleanu. [przypis edytorski]

Król francuski jest stary — w r. 1713 Ludwik XIV liczył 75-ty rok życia a 70-ty panowania. [przypis tłumacza]

król Galantuomo — król włoski Wiktor Emanuel II (1820–1878). [przypis redakcyjny]

Król Henryk, pomny wielkich zasług rodu Zborowskich względem swej osoby czasu elekcji, wydał na Samuela wyrok łagodny — Samuel Zborowski nie zastosował się do wyroku banicji, w 1584 r. wjechał na teren Polski, został aresztowany i stracony. [przypis edytorski]

Król Henryk VIII — wedle większości krytyków znaczną część tej sztuki napisał Fletcher. Pogląd ten opiera się także na badaniach metrycznych. W partiach przepisywanych Fletcherowi, który miał zamiłowanie do żeńskich końcówek, stosunek ich do męskich wedle Speddinga wyraża się cyframi 1:1,7, w Szekspirowskich 1:3. [przypis tłumacza]

król Hieronim — Hieronim Bonaparte (1784–1860), młodszy brat Napoleona I, w l. 1807–1813 król nowo utworzonego Królestwa Westfalii. [przypis edytorski]

król hiszpański — Alfons XIII (1886–1941), król Hiszpanii do 1931. [przypis edytorski]

Król Hyrkanii — Hyrkan IV, jeden z bohaterów dramatu Witkacego Mątwa, czyli Hyrkaniczny światopogląd. Sztuka w jednym akcie (1922 r.). [przypis edytorski]

królik amerykański, właśc. królak, Sylvilagus (biol.) — rodzaj ssaków z rodziny zającowatych, występujących w Ameryce Północnej, Środkowej i Południowej. [przypis edytorski]

Królikowski, Ludwik (1799–1878/1881) — publicysta i poeta, myśliciel religijny, wydawca i redaktor „Polski Chrystusowej” (rocznik, wyd. 1843, 1844, 1846), na łamach której propagował mesjanistyczną wizję przyszłego, religijnie uzasadnianego komunizmu, równoważnego z zaistnieniem Królestwa Bożego na Ziemi; autor m.in. publikacji: Westchnienie pobożne za dynastią Czartoryskich w Polsce (1840), Pochwała rodu gęsiego wypowiedziana przed obliczem Bożem ku przestrodze i zbudowaniu braci szukających zbawienia wiecznego swojej ojczyzny (1862), Zbawienie ojczyzny hasłem naszem! (1865). [przypis edytorski]

Królikowski, Ludwik (1799–ok. 1879) — polski filozof, działacz społeczny i publicysta; przedstawiciel polskiego mesjanizmu i religijnie uzasadnianego komunizmu; wydawca i redaktor rocznika „Polska Chrystusowa”. [przypis edytorski]

Królikowski — wydawca paryski. [przypis redakcyjny]

królik — tu: lokalny władca, król małego państewka. [przypis edytorski]

królik — w oryginale jest wren, czyli strzyżyk. [przypis edytorski]

Król i tyran (…) — Powyższe wiersze to skróty odnoszące się do zamierzonej Rozprawy o stanie możnych. [przypis tłumacza]

król Jagiełło — Władysław II Jagiełło, (ok. 1362–1434), syn wlk. księcia Olgierda, wielki książę litewski, król Polski od małżeństwa z Jadwigą (1386). Dwukrotnie ochrzczony (przez matkę Juliannę w obrządku wschodnim i przez biskupów polskich przed ślubem w obrządku łacińskim), osobiście dowodził w bitwie pod Grunwaldem. [przypis edytorski]

król Jan a. Jan II Dobry (1319–1364) — król Francji od 1350 r. z dynastii Walezjuszów. [przypis edytorski]

król Janaj Pierwszy — czyli Jochanan Hyrkan. [przypis tłumacza]

król Janaj — pochodził z rodziny Hasmoneuszy. Był też kapłanem. Żydowscy uczeni, z powodów politycznych i religijnych chcieli unieważnić jego kapłaństwo. [przypis tłumacza]

król jednak nie obrał tego kierunku — którego się należało spodziewać, lecz podążył tam, gdzie przed pierwszą bitwą: centrum jego stało i wychodziło poza lewe skrzydło przeciwników. [przypis tłumacza]

Król jest reprezentantem Narodu — zasada sformułowana przez Mirabeau w mowie z 25 czerwca od razu stała się hasłem ogólnym; reprezentant — w wyd. 1816 r.: naczelnik. [przypis redakcyjny]

król Karol ukrywał się jeszcze w pniu dębu — chodzi o króla Karola II Stuarta, który po bitwie pod Worcester, w której został pokonany przez armię parlamentu pod dowództwem Cromwella, w 1651 roku ukrywał się przez jakiś czas w dębie. [przypis tłumacza]