Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 472 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | polski


Znaleziono 8941 przypisów.

specyfik (z łac. specificus: swoisty) — tu: specyficzna, swoista cecha. [przypis edytorski]

spektator (z łac. a. z fr.) — widz. [przypis edytorski]

spektator (z łac. spectare: patrzeć) — widz. [przypis edytorski]

Spera in Deo (łac.) — ufaj Bogu (tu z Ps 42, 6; fragm. tekstu mszy katolickiej w rycie rzymskim, odmawiany przez wiernych). [przypis edytorski]

speranda (daw., z łac. speranda: coś, na co ma się nadzieję, czego się spodziewa) — przyszły spadek. [przypis edytorski]

speranda (daw., z łac. sperandum: coś, czego się oczekuje) — nadzieja; por. desperacja: utrata nadziei. [przypis edytorski]

Sperchejos (gr.) a. Spercheus (łac.) — rzeka we Ftiotydzie w Tesalii, w starożytności czczona jako bóstwo. [przypis edytorski]

Spes Patriae (łac.) — Nadzieja Ojczyzny. [przypis edytorski]

Spica (łac., z gr. Stachys) — Kłos; najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Panny. [przypis edytorski]

Spinaeiliacae ant. sup. (łac., med.) — Spina iliaca anterior superior, kolec biodrowy przedni górny, część talerza kości biodrowej. [przypis edytorski]

spiritualis cum saeculari (…) (łac.) — stan duchowny z świeckim, rycerski z senatorskim. [przypis redakcyjny]

spiritu prophetico (łac.) — duchem prorockim. [przypis redakcyjny]

spiritus dominat formam (łac.) — duch rządzi kształtem. [przypis autorski]

spiritus et vita (łac.) — duch i życie. [przypis redakcyjny]

spiritus familiares (łac.) — duchy familijne. „W całej Skandynawii (tj. w Danii, Szwecji i Norwegii) przechowuje się wiara w duchy familijne, tzw. nisser… zwykle dobroduszne i uczynne karzełki w czerwonych czapeczkach, które za postawioną miskę kaszy chętnie pomagają gospodarzom młócić zboże, robić ciasto itp.” (Rosznecki, s.353). [przypis redakcyjny]

spiritus familiaris (łac.) — duch służebny; występująca w rozmaitych wierzeniach istota sprowadzona poprzez działanie magiczne i służąca swemu panu (pani) do uzyskania konkretnych nadnaturalnych umiejętności. [przypis edytorski]

spiritus flat ubi reporter vult (z łac.; żart.) — duch tam wieje (tchnie, wionie), gdzie reporter chce. [przypis edytorski]

spiritus (łac.) — dusza, duch; tu: gra językowa wykorzystująca podwójne znaczenie słowa: zarówno duch, jak i alkohol, który tego ducha „ożywia”. [przypis edytorski]

spiritus (łac.) — dusza, duch; tu: gra językowa wykorzystująca podwójne znaczenie słowa: zarówno duch, jak i alkohol. [przypis edytorski]

spiritus lenis (łac.) — znak diakrytyczny w alfabecie greckim oznaczający brak głoski. [przypis edytorski]

spiritus movens (łac.) — siła sprawcza, główna przyczyna działania, motor; dosł. duch poruszający. [przypis edytorski]

Spiritus Rector (łac.) — duch kierujący. [przypis redakcyjny]

Spiritus Sanctus (łac.) — Duch święty. [przypis edytorski]

Spiritus, ubi vult, spirat (łac.) — Duch tchnie, gdzie chce. [przypis redakcyjny]

spiritus vini rectificativus cum (łac.) — spirytus winny rektyfikowany w (kropelkach). [przypis edytorski]

spirytualizm (filoz., z łac.) — stanowisko głoszące, że realnie istnieją wyłącznie byty duchowe (dusze). [przypis edytorski]

spirytysta (z łac. spiritus: duch) — wyznawca spirytyzmu, wiary w możliwość kontaktowania się z duchami zmarłych za pośrednictwem osób mających do tego specjalne predyspozycje (tzw. mediów). [przypis edytorski]

spissitudo illi supra humani corporis habitum erat, longitudo vero tanta (łac.) — wielkość jego była ponad rozmiar ludzkiego ciała, długość zaś taka właśnie. [przypis edytorski]

splendor (z łac.) — zaszczyt, blask. [przypis redakcyjny]

spolaryzowany (z łac. polus: biegun) — taki, w którym występuje polarność, wyróżnienie dwu przeciwstawnych sobie kierunków a. działających sił. [przypis edytorski]

spolia opima (łac.) — świetne łupy. [przypis edytorski]

spolia opima (łac.) — „świetne łupy”; starorzymski zwyczaj wojenny, zgodnie z którym wojownik, pokonawszy w pojedynku wodza wrogiej armii, dostępował zaszczytu złożenia zbroi zwyciężonego w świątyni Jowisza na Kapitolu. [przypis edytorski]

spoliare (łac.) — pozbawić. [przypis redakcyjny]

spoliarium (łac.) — miejsce na zapleczu amfiteatru służące do składania zwłok. [przypis edytorski]

spondam regis Nicodemis (łac.) — „wezgłowiem króla Nikodema” (Suetonius, Vita Caesaris, 45; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Spongia solis (łac.) — Plamy na słońcu będące zapowiedzią, iż kiedyś ono zgaśnie. [przypis tłumacza]

spongia vulgaris (łac.) — gąbka pospolita; prymitywne, beztkankowe zwierzę prowadzące osiadły tryb życia na dnie mórz; mających wodochłonne właściwości gąbek z gatunku Spongia officinalis od starożytności używano do utrzymania czystości ludzkiego ciała, obecnie zwykle korzysta się z gąbek kąpielowych wytworzonych z materiałów tekstylnych. [przypis edytorski]

sponsa (łac.) — narzeczona, żona. [przypis edytorski]

sponsa (łac.) — przyszła małżonka, narzeczona. [przypis edytorski]

spostponować (z łac.) — obrazić, poniżyć. [przypis edytorski]

spostponować (z łac.) — obrazić, zhańbić, upokorzyć. [przypis edytorski]

spostponować (z łac.) — obrazić, zlekceważyć. [przypis redakcyjny]

spostponować (z łac. postpono, postponere) — obrazić, poniżyć. [przypis edytorski]

spostponować (z łac.) — zlekceważyć. [przypis edytorski]

S. P. Q. R (łac.) — skrót od Senatus populusque Romanus, tj. senat i lud rzymski. [przypis edytorski]

sprezentować się (daw., z łac. praesentare: pokazywać) — przedstawić się. [przypis edytorski]

spytano Agesilausa (…) mężami (łac.) — Plutarch, Powiedzenia spartańskie. [przypis tłumacza]

sq. (łac.) — skrót od sequens: następny (wers), lub sequentes: następne. [przypis edytorski]

Stabat Mater (łac.) — stała matka (mowa o Maryi stojącej pod krzyżem, na którym ukrzyżowany był Chrystus). [przypis edytorski]

stabiliendo ulteriorem cursum (łac.) — ustalając dalszy bieg. [przypis redakcyjny]

stagnacja (z łac.) — zastój. [przypis edytorski]

stante abdicatione (łac.) — w razie zrzeczenia się (abdykacji). [przypis redakcyjny]

stante pede (łac.) — bezzwłocznie, natychmiast. [przypis edytorski]

stante pede (łac.) — na jednej nodze, tj. natychmiast. [przypis edytorski]

stante pede (łac.) — natychmiast (dosł.: na jednej nodze). [przypis edytorski]

stat sua cuique dies et ineluctabile fatum (łac.) — każdego czeka jego dzień i nieuniknione przeznaczenie. [przypis redakcyjny]

statuiti (łac.) — nakładacie. [przypis redakcyjny]

statum (…) Reipublicae (łac.) — okoliczności życia mojego, nie sprawy Rzeczypospolitej. [przypis redakcyjny]

status caelestis terrenos status (łac.) — polityka niebieska politykę ziemską. [przypis redakcyjny]

status controversiae (łac.) — przedmiot sporu, sprawa, o którą faktycznie toczy się spór. [przypis edytorski]

status imperii Ottomanici (łac.) — rozum polityczny państwa otomańskiego. [przypis redakcyjny]

status minister (łac.) — ministrem. [przypis redakcyjny]

status quo ante (łac.) — poprzedni stan rzeczy. [przypis redakcyjny]

status quo ante (łac.) — stan wcześniejszy, stan sprzed zmiany. [przypis edytorski]

status quo (łac.) — aktualny stan rzeczy. [przypis edytorski]

status quo (łac.) — obecny stan rzeczy; w stosunkach międzynarodowych: stan prawno-polityczny, np. granic, istniejący w danym momencie. [przypis edytorski]

status quo (łac.) — stały, obecny stan rzeczy. [przypis edytorski]

status quo (łac.) — stan prawny lub polityczny w danej chwili. [przypis edytorski]

status quo (łac.) — taki sam stan rzeczy; tak jak przedtem. [przypis edytorski]

Stercus et urina (…) collige grana (łac.) — Kał i uryna są to najprzedniejsze potrawy lekarza. Z czego innego plewy, z tych zasię zbierasz ziarna. [przypis tłumacza]

Sterilisque (…) aratrum (łac.) — „Gdzie niegdyś toń bezpłodną łódź wiosłami porze,/ Tam siedzą ludne miasta lub pług ziemię orze” (Horatius, Ars poetica, 65; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

sterilitas (łac.) — nieurodzaj. [przypis edytorski]

stet diabolus a dextris eius (łac.) — „a kto tego powodem, niech diabeł stanie po jego prawicy”. [przypis redakcyjny]

Stetit (…) metuens (łac.) — „Z twarzą nieustraszoną stał wsparty na wale/ Zasługując, by raczej jego się lękano,/ On, nie znający lęku!” (Lucanus, Pharsalia, V, 316; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

stet pro ratione voluntas (łac.) — niech (moja) wola będzie dowodem; końcówka zdania z jednej z satyr (Satyry, VI, 223) rzym. poety Juwenalisa, w którym żona zwraca się do męża wzbraniającego się ukarać niewinnego niewolnika: hoc volo, sic iubeo, sit pro ratione voluntas: tego chcę, tak rozkazuję, niech (moja) wola będzie (wystarczającym) dowodem (winy). [przypis edytorski]

stet quilibet fortiter in vocatione sua (łac.) — niech każdy trwa dzielnie w swym powołaniu. [przypis redakcyjny]

stilum (łac.) — stylu. [przypis redakcyjny]

stilus (łac.) — styl; dosł.: rylec, czyli metalowa, lekko zaostrzona pałeczka używana przez starożytnych Rzymian do pisania na tablicach woskowych. [przypis edytorski]

stimulans (łac.) — pobudzanie, stymulowanie. [przypis edytorski]

stola (łac., z gr.) — długa, fałdzista szata kobieca w staroż. Rzymie. [przypis redakcyjny]

stricto sensu (łac.) — w ścisłym znaczeniu. [przypis edytorski]

structura huius universi (łac.) — budowa tego świata. [przypis redakcyjny]

studere (łac.) — starać się. [przypis redakcyjny]

studiosissimus eoque bellandi ignarus, in bellis tamen infaustis vilam multiformi consumpsit fortuna (łac.) — jako wielce dbały o pokój i przez to nieznając się na rzemiośle wojennym, wśród wojen przecież nieszczęśliwych przepędził życie z nader zmiennym szczęściem. [przypis redakcyjny]

studiosus (łac.) — student. [przypis edytorski]

studium humanitatis (łac.) — studia humanistyczne, wprowadzone w renesansie, koncentrujące się na wykształceniu w językach klasycznych oraz na literaturze antycznej z dodatkiem historii i filozofii. [przypis edytorski]

studium (łac.) — staranie. [przypis redakcyjny]

stultitiam (łac.) — Św. Paweł, 1 Kor 1, 19. Quia in Dei sapientia non cognovit mundus, non cognovit mundus per sapientiam Deum, placuit Deo per stultitiam praedicationis salvos facere credentes. [przypis tłumacza]