Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 8241 przypisów.

kuluar (z fr.) — korytarz. [przypis edytorski]

kuluar (z fr.) — tu: korytarz; pomieszczenie na zewnątrz sali reprezentacyjnej (sali obrad, sali widowiskowej, widowni teatru), pełniące funkcje komunikacyjne i rekreacyjne w czasie przerw w obradach, imprezach, przedstawieniach. [przypis edytorski]

kumać się — bratać się; por. daw. kum: sąsiad a. kuzyn. [przypis edytorski]

kumać się (daw.) — stowarzyszać się, przyjaźnić. [przypis edytorski]

kuma (daw.) — matka chrzestna w stosunku do ojca chrzestnego i rodziców dziecka albo matka dziecka w stosunku do rodziców chrzestnych; pot.: dobra znajoma, sąsiadka; tu: baba, wiejska kobieta. [przypis edytorski]

kuma (daw. pot.) — przyjaciółka, koleżanka. [przypis edytorski]

kuma (daw., pot.) — przyjaciółka. [przypis edytorski]

kuma (daw.) — przyjaciółka, koleżanka. [przypis edytorski]

Kumai gród — Kume (łac. Cumae), staroż. miasto w regionie Kampanii na Płw. Apenińskim (dziś k. Neapolu we Włoszech), założone przez Greków z Eubei; słynęło m.in. z wyroczni Sybilli. [przypis edytorski]

kuma — krikšto motina. [przypis edytorski]

kumak — rodzaj płaza bezogonowego, podobnego do ropuchy. [przypis edytorski]

Kumanowie a. Połowcy — ałtajski lud, posługujący się językiem z grupy kipczackiej; od VIII w. wędrowali z rejonu dzisiejszego Kazachstanu na tereny obecnej Ukrainy, w XII w. wyparci przez władcę Rusi Kijowskiej za Don i Wołgę, wchodzili w koalicje z książętami ruskimi, ich wodzowie wżeniali się w dynastie panujące Serbii, Węgier i Bułgarii, ale także organizowali najazdy na te ziemie. W następnych wiekach zasymilowali się wśród ludów Złotej Ordy. Połowiecki dostojnik, sprzedany w niewolę do Egiptu, założył tam dynastię rządzącą w latach 1250–1382. [przypis edytorski]

Kumanowie a. Połowcy — lud pochodzenia ałtajskiego, w średniowieczu wschodni sąsiedzi Słowian; w XI–XII w. plądrowali przygraniczne tereny kijowskie i węgierskie, najechali także ziemie polskie; w XIII w. pokonani i wchłonięci przez Mongołów Złotej Ordy. [przypis edytorski]

Kumanowie — Połowcy, lud koczowniczy przybyły znad Morza Czarnego na Węgry. [przypis edytorski]

Kumanowie — tu: mieszkańcy starożytnego miasta Kyme (łac. Cumae), w Eolii, na wybrzeżu płn.-zach. Azji Mniejszej; miejscowy obyczaj karania cudzołóstwa podaje Plutarch, Moralia. Quaestiones Graecae 2, objaśniając pochodzenie określenia „dosiadająca osła”. [przypis edytorski]

kuma — sąsiadka a. kuzynka. [przypis edytorski]

Kumasi — miasto w Ghanie, ok. 250 km na płn.-zach. od Akry; od 1695 stolica państwa Aszantów, częściowo zniszczona podczas trzeciej wojny Brytyjczyków z Aszantami w 1874; obecnie stolica regionu Aszanti. [przypis edytorski]

Kumassi — dziś popr.: Kumasi, miasto w Ghanie, ok. 250 km na płn.-zach. od Akry; od 1695 stolica państwa Aszantów, częściowo zniszczona podczas trzeciej wojny Brytyjczyków z Aszantami w 1874; obecnie stolica regionu Aszanti. [przypis edytorski]

kuma — tu: matka chrzestna (w oryginale wł.: comare). [przypis edytorski]

kumbrinti — eiti susikūprinus. [przypis edytorski]

kum (daw.) — ojciec chrzestny w stosunku do matki chrzestnej i rodziców dziecka albo ojciec dziecka w stosunku do rodziców chrzestnych; pot.: dobry znajomy, sąsiad. [przypis edytorski]

kumetbutis — kumečių pirkia, kumetynas. [przypis edytorski]

kumetis — dvarininko samdomas valstietis. [przypis edytorski]

kumisas — totorių alkoholinis gėrimas, pagamintas iš fermentuoto pieno. [przypis edytorski]

kum — kolega, sąsiad. [przypis edytorski]

kum — ojciec chrzestny, pot. przyjaciel; kuma: matka chrzestna, (pot.) przyjaciółka, sąsiadka. [przypis edytorski]

ku Mokotowu — w stronę Mokotowa. [przypis edytorski]

kumosia (zdr.), właśc. kuma (daw.) — przyjaciółka lub sąsiadka. [przypis edytorski]

kumoszka (daw., pot.) — kuma; przyjaciółka, koleżanka. [przypis edytorski]

kumoszka — kobieta gadatliwa, plotkara. [przypis edytorski]

kumoszka (pot.) — kobieta gadatliwa, wścibska. [przypis edytorski]

kumoszka (pot.) — kobieta zajmująca się plotkami. [przypis edytorski]

„Kumoszki” — Ferrand i Minard, para jansenistów wspomnianych w księdze X. [przypis edytorski]

kumoter — ktoś z grupy osób związanych wspólnymi interesami. [przypis edytorski]

kumoter — tu: ojciec chrzestny. [przypis edytorski]

kumpiak (gw.) — szynka, udziec. [przypis edytorski]

kumpiak (gw.) — szynka, udziec; tu: udo zwierzęcia. [przypis edytorski]

kum (pot.) — kolega a. powinowaty. [przypis edytorski]

kumščia — kumštis. [przypis edytorski]

kumštė — sen.: kumštis. [przypis edytorski]

kum — sąsiad, kolega. [przypis edytorski]

kum — tu: kolega, sąsiad. [przypis edytorski]

kum — tu: ojciec chrzestny. [przypis edytorski]

kum — tu: przyjaciel. [przypis edytorski]

Kum, właśc. Kom — miasto w środkowym Iranie, u podnóża gór Kuh-e Rud; jedno ze świętych miast szyitów; w Kum, dokąd grobowiec Fatimy, żony Alego a córki Mahometa ciągnie pobożne tłumy: celem pielgrzymek do Kom jest grobowiec Fatimy al-Masumy, siostry ósmego imama Alego ar-Ridy i córki siódmego imama Musy al-Kazima. [przypis edytorski]

kumys — musujący napój alkoholowy, przyrządzany z mleka klaczy (także oślicy, wielbłądzicy, samicy jaka), znany przede wszystkim ludom koczowniczym (Mongołom, Tatarom, Kirgizom i in.). [przypis edytorski]

kumys — musujący napój ze sfermentowanego mleka końskiego, zawierający od 1% do 3% alkoholu. Ważny element kultury wielu ludów centralnej Azji. W XIX w. w Europie był nazywany mlecznym szampanem. [przypis edytorski]

kumys — napój alkoholowy ze sfermentowanego mleka, najczęściej mleka klaczy. [przypis edytorski]

kumys — napój ze sfermentowanego mleka. [przypis edytorski]

kuna — metalowa obejma na szyję, która utrzymywała skazańca przy pręgierzu. [przypis edytorski]

kuna — pręgierz; sztaba, w którą zakuwano skazańca. [przypis edytorski]

kuna — pręgierz; żelazne obręcze, w które zakuwano szyję i ręce skazanego. [przypis edytorski]

kuna — słup z kółkiem żelaznym. [przypis edytorski]

kuna — żelazna klatka umieszczona na rynku, w której zamykano za karę drobnych przestępców, wystawiając ich na publiczne zniewagi. [przypis edytorski]

kuna — żelazna obręcz na głowę lub rękę skazanego, przypinanego nią do słupa. [przypis edytorski]

kuna — żelazna obręcz, w którą zakuwano szyję skazańca, przymocowana do pręgierza a. ściany budynku (np. ratusza, gdzie odbywały się sądy, kościoła itp.); daw. narzędzie tortur. [przypis edytorski]

kuna — żelazne obręcze, służące do zawieszania czegoś na ścianie, także do przykuwania do ścian np. kościoła lub ratusza skazańców wystawionych na widok publiczny. [przypis edytorski]

Kun, Béla, pierwotnie Béla Kohn (1886–1939) — węgierski działacz komunistyczny, uczestnik rewolucji październikowej w Rosji 1917, przywódca komunistycznej Węgierskiej Republiki Rad (marzec–sierpień 1919); od 1920 w Rosji, po zdobyciu Krymu przez Armię Czerwoną mianowany przewodniczącym krymskiego Komitetu Rewolucyjnego; od 1921 członek Komitetu Wykonawczego Międzynarodówki Komunistycznej; w 1937 aresztowany przez NKWD, skazany na śmierć i stracony. [przypis edytorski]

Kun, Bela właśc. Kohn, Béla (1886–1939) — węgierski działacz komunistyczny, w 1919 r. współorganizator Węgierskiej Republiki Rad. Zginął w czystkach stalinowskich. [przypis edytorski]

Kundgebung (niem.) — wiec, manifestacja. [przypis edytorski]

kundlów — dziś popr. forma B. lm.: kundle. [przypis edytorski]

kundman (daw.) — klient. [przypis edytorski]

kundman (daw., z niem. Kunde) — klient. [przypis edytorski]

kundman (daw., z niem. Kundmann) — klient, odbiorca. [przypis edytorski]

kundmanka — stała klientka. [przypis edytorski]

kundman (z niem.) — stały klient, odbiorca. [przypis edytorski]

Kundry — główna kobieca bohaterka dramatu muzycznego Ryszarda Wagnera Parsifal, archetyp kobiety-kusicielki. [przypis edytorski]

Kundry — główna kobieca bohaterka dramatu muzycznego Ryszarda Wagnera Parsifal, pokutująca grzesznica, która wyśmiała Jezusa podczas drogi krzyżowej i została za to skazana na niemożność płaczu oraz wieczną tułaczkę; próbując odkupić swoją winę, służy rycerzom świętego Graala w ich zamku, lecz jej drugą naturą jest natura kusicielki. [przypis edytorski]

kundys (daw.) — kundel. [przypis edytorski]

kundys (daw.) — pies pasterski lub gospodarski. [przypis edytorski]

kundys (daw.) — pies pasterski. [przypis edytorski]

Kungur — miasto w Rosji, w Kraju Permskim, siedziba administracyjna rejonu kungurskiego. [przypis edytorski]

Kunicka, Halina (ur. 1938) — piosenkarka. [przypis edytorski]

kuniec postrunka (gw.) — koniec postronka. [przypis edytorski]

ku niemu — do niego. [przypis edytorski]

ku niemu; (…) jego odwiedzin — forma grzecznościowa; dziś: ku panu, pana odwiedzin itp. [przypis edytorski]

kunigas (lit.) — książę; moznowładca litewski. [przypis edytorski]

kunigas — średniowieczne określenie księcia litewskiego. [przypis edytorski]

Kunkietojowie (mit. litew.) — cienie rycerzy. [przypis edytorski]

Kunktator, Quintus Fabius Maximus Verrucosus (ok. 280–203 p.n.e.) — rzymski polityk i wódz, pięciokrotny konsul i dwukrotny dyktator. Przydomek Kunktator (łac. „zwlekający”) odnosi się do jego strategii rozmieszczenia wojsk podczas II wojny punickiej. [przypis edytorski]