Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | czeski | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7716 przypisów.
czyliż (daw.) — czy. [przypis edytorski]
czyliż — (daw.) — konstrukcja z partykułą pytającą -li oraz skróconą partykułą -ż w funkcji wzmacniającej; znaczenie: czy rzeczywiście, czy naprawdę. [przypis edytorski]
czyliż — konstrukcja z partykułą -li-; znaczenie: czy też, czyż. [przypis edytorski]
czyliż — konstrukcja z partykułą pytającą -li- i partykuła wzmacniającą -ż; inaczej: czy aby, czy może. [przypis edytorski]
czyliż — konstrukcja z partykułą pytającą -li- oraz partykułą wzmacniającą -ż; inaczej: czyżby. [przypis edytorski]
czyliż — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -li-; dziś raczej tylko: czyż. [przypis edytorski]
czyliż — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -li; znaczenie: czyż. [przypis edytorski]
czyliż nie wypłaciłeś (daw.) — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż oraz partykułą -li-; znaczenie: czy nie wypłaciłeś, czyż nie wypłaciłeś. [przypis edytorski]
Czyliż (…) podoba? — Od pierwszych słów Celimena, ten pierwowzór „wielkich zalotnic” późniejszego teatru, staje przed nami jak żywa. Świadoma swej siły wobec Alcesta, pewna, iż za lada czulszym spojrzeniem znajdzie się u jej stóp, igra z nim swobodnie, udając, od niechcenia zresztą, niewiniątko. [przypis tłumacza]
czyliż to jest podobna (daw.) — czy to możliwe. [przypis edytorski]
czyliż — tu: czy też może, czyżby (daw. konstrukcja z partykułą pytającą -li oraz partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż). [przypis edytorski]
czy mam samotny teraz dalej — być może: czy mam samotny iść teraz dalej. [przypis edytorski]
Czy Maria ciebie kocha, mój drogi, mój miły, więcej niż wolno… — fragment powieści poetyckiej Maria Antoniego Malczewskiego (1793–1826) brzmi następująco: „Czy Maria ciebie kocha? Mój drogi, mój miły, / Więcej niż kochać wolno i niż mogą siły”. [przypis edytorski]
Czym ci dziewka — czy uważasz mnie za dziewczynę lekkich obyczajów. [przypis edytorski]
Czym ci jasno przedstawił, czy mam rzec inaczej? — cytat z Eurypidesa Hipsipili. [przypis tłumacza]
czymciś (daw. a. gw.) — czymś. [przypis edytorski]
czymciś (daw., gw.) — czymś. [przypis edytorski]
czym duch — czym prędzej. [przypis autorski]
czym dzieje się (daw.) — w jaki sposób (przez co, z jakiego powodu) się dzieje. [przypis edytorski]
Czymem już był bezpieczniejszy — im bardziej czułem się bezpieczny. [przypis redakcyjny]
czymem się zajmować powinien — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: czym się zajmować powinienem. [przypis edytorski]
czymeście się (…) powinni kierować — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: czym się powinniście kierować. [przypis edytorski]
czym go kiedy widział — inaczej: czy go kiedy(ś) widziałem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
czym jej ma świadomość — czym jest dla niej moja świadomość. [przypis edytorski]
czym jest szlachetnie urodzonym — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: czy jestem szlachetnie urodzonym. [przypis edytorski]
Czym kiedy tak Cezara miłowała? — konstrukcja z ruchomą końcówka czasownika; inaczej: Czy kiedy[ś] tak Cezara miłowałam? [przypis edytorski]
czym Lukasz poczuł się mocno urażony — kapitan Sagner i porucznik Lukasz prowadzili rozmowę w języku czeskim. [przypis autorski]
czym mu jest — dziś: czym jest dla niego. [przypis edytorski]
Czym (…) naraził — inaczej: czy naraziłem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
Czy mnie uniosła żarliwość zbyt płocha — Poeta powziąwszy wiadomość od grzesznika, kto on był za życia, zdobywa się na odwagę ojcu świętemu w piekle powiedzieć prawdę. Lecz waha się ją powiedzieć z bojaźni, ażeby zanadto nie uniósł się prawdomównością. [przypis redakcyjny]
Czym nuty w akordzie, tym narodowości są w człowieczeństwie… — Zygmunt Krasiński, wstęp do poematu mesjanistycznego Przedświt. [przypis edytorski]
Czy mógł się rys, wspólny wszystkim Sokratykom wytworzyć bez wpływu mistrza? — Arystofanes Ptaki w. 1282 powiada wyraźnie, że kto tylko w Atenach był Spartofilem, ten „sokratesował”. [przypis tłumacza]
czym opowiedział — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: czy opowiedziałem. [przypis edytorski]
Czym oślepiał faryzeuszów — Łk 13, 14. [przypis tłumacza]
czym paradoks ten wytłumaczyć, zapytuje Adam Grzymała Siedlecki — por. „Słowo” z 1 września 1936, przedruk z „Kuriera Warszawskiego”. [przypis autorski]
czym (…) postąpił (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: czy postąpiłem. [przypis edytorski]
czym przeszedł — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: czy przeszedłem. [przypis edytorski]
Czym różni się genialny twórca religii od każdego innego geniusza?… — Tutaj omówiona ma być kwestia, którą rozmyślnie uważaliśmy za stosowne usunąć z roztrząsań rozdziałów od czwartego do ósmego. [przypis autorski]
czymś oderwanym od Angeliki (patrz co do tego s. 359 w. 19 i n.) — autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; tu na odnośnej stronie znajduje się fragment: „czyż jego późniejszy kult Angeliki był rzeczywiście kultem jej samej, najsamszej? (Błąd, hipostazja jednolitego, transcendentalnego „ja” zamiast „ja” empirycznego, złożonego)” (rozdział XVIII). [przypis edytorski]
czymś więcej jak — dziś popr.: czymś więcej niż. [przypis edytorski]
czymś więcej jak zwyczajnym górnikiem — dziś popr.: kimś więcej niż zwyczajnym górnikiem. [przypis edytorski]
czym sama w tym mieście (daw.) — czy jestem sama w tym mieście. [przypis edytorski]
czymsić (gw.) — czymś. [przypis edytorski]
czym się dzieje (daw.) — dziś popr.: jak (to) się dzieje. [przypis edytorski]
czym się dzieje (daw.) — jak to się dzieje; w jaki sposób (przez co, z jakiego powodu) się dzieje. [przypis edytorski]
czym się dzieje (daw.) — jak to się dzieje; w jaki sposób się to dzieje. [przypis edytorski]
czym się dzieje (daw.) — w jaki sposób (przez co, z jakiego powodu) się dzieje. [przypis edytorski]
czym się dzieje (daw.) — w jaki sposób się dzieje. [przypis edytorski]
czym się dzieje — dziś: jak to się dzieje. [przypis edytorski]
czym się już zemściła — dziś raczej: czy się już zemściłam. [przypis edytorski]
czym się omylił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; znaczenie: czy się omyliłem. [przypis edytorski]
czym się to dzieje? (daw.) — jak się to dzieje? [przypis edytorski]
czym się to dzieje (daw.) — jak to się dzieje; w jaki sposób to się dzieje. [przypis edytorski]
czym się to dzieje — daw. konstrukcja; znaczenie: jak to się dzieje, z jakiej przyczyny się to dzieje. [przypis edytorski]
czym się to dzieje — dziś: jak to się dzieje. [przypis edytorski]
czym się źle wywiązał — inaczej: czy się źle wywiązałem; przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika. [przypis edytorski]
czymsiś (daw.) — czymś. [przypis edytorski]
czymsiś — dziś: czymś. [przypis edytorski]
czym to się dzieje (daw.) — jak to się dzieje; w jaki sposób (przez co, z jakiego powodu) się dzieje. [przypis edytorski]
czymu (gw.) — czemu. [przypis edytorski]
Czym umarł? — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: Czy umarłem? [przypis edytorski]
Czy murem… — mowa o ucieczce przez mur getta. [przypis edytorski]
czy mu się gdzie gospoda nie szykuje (pot.) — dziś raczej: czy mu się gdzieś gospoda nie szykuje. [przypis edytorski]
czym wiek leciał — inaczej: czy wiek leciałem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
czymże będzie ciemność — Mt 6, 23. [przypis tłumacza]
Czymże jednak w końcu jest prawo? Dopóki będziemy zadowalać się podkładaniem pod to słowo metafizycznych jedynie idei… — ustęp ten zwrócony jest przeciw Monteskiuszowi, który, choć w I księdze Ducha praw bada różne znaczenia słowa prawo, nie daje dokładnej definicji prawa państwowego i zdaje się je wiązać z prawem natury. Według Russa, prawa przyrody nie są prawami w znaczeniu normatywnym. Również prawo natury, jako biorące za punkt wyjścia metafizyczną naturę człowieka, nie może służyć za podstawę logiczną praw, którymi się rządzą społeczeństwa. Prawo społeczne jest czymś odrębnym i samoistnym, i by je zdefiniować, należy dokładnie określić, jaką ma mieć formę i treść. [przypis tłumacza]
czymże się stało, że (…) (daw. składnia) — jak to się stało, że. [przypis edytorski]
czymże się to dzieje (starop.) — daw. konstrukcja składniowa; dziś: czemuż tak się dzieje, dlaczego tak się dzieje. [przypis edytorski]
Czymże to było wobec nieszczęść narodowych i społecznych! (por. s. 107) — autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; w tym przypadku we wskazanym miejscu znajduje się fragment rozdziału V: „a do zupełnego otrzeźwienia go przyczyniła się powódź (…) w sam czas”. [przypis edytorski]
czymże ty się szczycisz, Sokratesie? (…) Rajfurzeniem — myśl głębsza prostackiego tego wyrażenia jest taka: Sokrates pośredniczy przy zawieraniu znajomości między kochanką-filozofią a jej wielbicielami. Obecni tego nie rozumieją i są zaciekawieni ogromnie. Sokrates czasem pozwalał sobie na wyrażenia mniej odpowiednie w dobrym towarzystwie. [przypis tłumacza]
czymżeż (…) jest — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że; znaczenie: czym zatem jest, czym więc jest. [przypis edytorski]
Czym (…) żyje to społeczeństwo (…) dowcipem — staropolskie słowo dowcip, tak dobrze oddające francuskie ésprit, zwyrodniało, ścieśniło się w nowoczesnej polszczyźnie w pojęcie żartu, konceptu; w ten sposób dla wyrażenia dawniejszego pojęcia powstała luka trudna do zapełnienia. [przypis tłumacza]
czym z niego obfitujecie (daw.) — w co obfitujecie dzięki niemu. [przypis edytorski]
Czyńcie dzieła godne pokuty — por. Mt 3, 8. [przypis tłumacza]
Czyń jak Orygenes — Orygenes wykastrował się, by nie czuć ziemskich pokus. [przypis edytorski]
Czyńmy pokutę, aby przekonać się, czy przypadkowo nie ulituje się — Jon 3, 9. [przypis tłumacza]
Czyń wszystkie rzeczy wedle wzoru, jaki ci ukazano na górze — Por. fragm. 673. [przypis tłumacza]
czyna (starop. forma) — dziś popr. D.lp: czynu. [przypis edytorski]
czyn (daw.) — [tu:] machina wojenna. [przypis redakcyjny]
czynel — perkusyjny instrument muzyczny złożony z dwóch metalowych talerzy, które, uderzane o siebie, wydają dźwięki. [przypis edytorski]
czynel (z wł. cinelle) — perkusyjny instrument muzyczny złożony z dwóch metalowych talerzy, które, uderzane o siebie, wydają dźwięki. [przypis edytorski]
Czyngis-chan (1162–1227) — władca mongolski, jeden z największych zdobywców w historii, twórca imperium mongolskiego; znany z brutalności swoich kampanii wojennych, podczas których mordowano oporne plemiona, wsie i miasta. [przypis edytorski]
Czyngis-chan (1162–1227) — władca mongolski, jeden z największych zdobywców w historii, twórca imperium mongolskiego; znany z brutalności swoich kampanii wojennych. [przypis edytorski]
Czyngis-chan (1162–1227) — władca mongolski, twórca imperium mongolskiego; prowadził politykę podbojów, prąc na zachód, m.in. w 1223 r. w bitwie nad Kałką jego wojska pokonały siły ruskie sprzymierzone z Połowcami, zaś najazdy wojsk jego wnuków zakończyły się zdobyciem Kijowa, upadkiem Wielkiego Księstwa Kijowskiego i trwającym 200 lat panowaniem Mongołów na Rusi. [przypis edytorski]
Czyngiskan — właśc. Czyngis-chan a. Dżyngis-chan (1162–1227), do 1206 r. nosił imię Temudżyn, władca mongolski, twórca Imperium Mongolskiego; prowadził politykę podbojów (zajął m.in. północne Chiny); w 1223 r. w bitwie nad Kałką jego wojska pokonały siły ruskie sprzymierzone z Połowcami. [przypis edytorski]
czynią aparycje — ukazują się. [przypis redakcyjny]
czyniąc bezpieczne powątlone mury (starop. kostrukcja) — czyniąc bezpiecznymi nadwątlone mury. [przypis edytorski]
czynią je przedmiotem (…) sztuki — uzupełnić: „lekarskiej”. [przypis tłumacza]
(…) czynią podobnie iak ci, którzy dla rozrywki kupuią bilet na teatr, aby się napłakali za swoie pieniądze, patrząc na tragiczną scenę (…) — w tey wielości mod, dziwactw i rozrywek, które są w miastach wielkich, nic dziwnego, iż maiętni nudzą sobą zamiast zabawy. Częste używanie przytępia czułość nerwów i sama tylko odmiana może być lekarstwem uśmierzaiącym. Ta ciągnie ich wszędzie. Bo się im zdaie, iż tam, gdzie ich nie ma, naylepiey by się bawili. A tak większa część zabawy schodzi na tym, iż przeieżdzaiąc z mieysca na mieysce, powracaią na koniec gorzey znudzeni, niż wyiechali z domu. [przypis autorski]
czyniać (daw.) — czynić (robić) coś zwykle, stale. [przypis edytorski]
czyniać — zwykle czynić (robić) coś. [przypis edytorski]
czynić (daw.) — walczyć, potykać się. [przypis edytorski]
czynić kwoli komuś (daw.) — postępować zgodnie z czyjąś wolą. [przypis edytorski]
czynić mieli (starop.) — tu: mieli walczyć. [przypis edytorski]
czynić przez umocowanego — działać przez pełnomocnika, tu: posła. [przypis redakcyjny]
czynić (starop.) — tu: bić się. [przypis edytorski]
czynić (starop.) — tu: walczyć, atakować; aby (…) czynił wstępnem bojem: aby rozpoczął atak. [przypis edytorski]
czynić (starop.) — tu: walczyć; mieć do czynienia. [przypis edytorski]
czynić (starop.) — tu: walczyć. [przypis edytorski]
czynić — tu: działać. [przypis edytorski]
