Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 477 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski


Znaleziono 10195 przypisów.

wsypać (tu pot.) — wymierzyć (komuś uderzenia), zbić. [przypis edytorski]

wsypa — worek z materiału, do którego wsypuje się pierze, aby powstała pierzyna. [przypis edytorski]

wsypka (gw.) — worek z gęstej tkaniny, który wypełnia się pierzem, aby zrobić poduszkę lub pierzynę. [przypis edytorski]

W systemach prawa kontynentalnego (cywilnego) dokonuje się rozróżnienia konstrukcji nazywanej licencją ustawową (ang. statutory license) od licencji przymusowej (ang. compulsory license). Licencja ustawowa oznacza ograniczenie treści praw autorskich, przewidziane bezpośrednio w ustawie, która umożliwia korzystanie z chronionych prawem utworów bez zgody podmiotu uprawnionego, niekiedy przewidując obowiązek zapłaty dodatkowego wynagrodzenia, niekiedy pozwalając na bezpłatne korzystanie. W przeciwieństwie do tego, licencja przymusowa oznacza sytuację, w której podmiot uprawniony zobowiązany jest do udzielenia licencji innemu podmiotowi, a w przypadku braku porozumienia co do jej szczegółowych warunków (w tym wysokości wynagrodzenia), licencji udzieli sąd lub wyznaczony do tego specjalny organ. M. F. Makeen, From „Communication in Public” to „Communication to the Public”; An Examination of the Authors's Rights of Broadcasting, Cabling, and the Making Available of Works to the Public Under the Copyright Laws of the USA, the UK, and France, King's College 1999, https://kclpure.kcl.ac.uk/portal/files/2932667/392285.pdf, (dostęp 16.02.2014), s. 105, przypis 185, R. Sanjek, American Popular Music and Its Business: The First Four Hundred Years: Volume III, from 1900 to 1984, New York 1988, s. 22–23; H. B. Abrams, Copyright's First Compulsory License, „Santa Clara High Tech. L.J.” 215 (2009), http://digitalcommons.law.scu.edu/chtlj/vol26/iss2/2, (dostęp 10.04.2013), s. 219; H. G. Henn, The Compulsory License Provisions of the U.S. Copyright Law Copyright, „Law Revision Studies” no. 5–6, July 1956, http://www.copyright.gov/history/studies/study5.pdf s. 11. [przypis autorski]

W systemach prawa kontynentalnego (cywilnego) dokonuje się rozróżnienia konstrukcji nazywanej licencją ustawową (ang. statutory license) od licencji przymusowej (ang. compulsory license). Licencja ustawowa oznacza ograniczenie treści praw autorskich, przewidziane bezpośrednio w ustawie, która umożliwia korzystanie z chronionych prawem utworów, bez zgody podmiotu uprawnionego, niekiedy przewidując obowiązek zapłaty dodatkowego wynagrodzenia, niekiedy pozwalająca na bezpłatne korzystanie. W przeciwieństwie do tego, licencja przymusowa, oznacza sytuację, w której podmiot uprawniony zobowiązany jest do udzielenia licencji innemu podmiotowi, a w przypadku braku porozumienia co do jej szczegółowych warunków (w tym wysokości wynagrodzenia), licencji udzieli sąd lub wyznaczony do tego specjalny organ. M. F. Makeen, From „Communication in Public” to „Communication to the Public”; An Examination of the Authors's Rights of Broadcasting, Cabling, and the Making Available of Works to the Public Under the Copyright Laws of the USA, the UK, and France, King's College 1999, https://kclpure.kcl.ac.uk/portal/files/2932667/392285.pdf, (dostęp 16.02.2014), s. 105, przypis 185. [przypis autorski]

wszak ci — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci. [przypis edytorski]

wszakcim go obudził — dziś: przecież go obudziłem. [przypis edytorski]

Wszak cim ja nie ostała — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika połączoną z partykułą wzmacniającą ci, znaczenie: wszak ci ja nie ostałam; przecież nie zostałam. [przypis edytorski]

wszakciż — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci- oraz -że skróconą do -ż; dziś: wszakże, wszak ci. [przypis edytorski]

Wszak dzieci te, kleine lallende Kinder, nie należą do żadnego narodu… — Ten ustęp i inne przytaczam w skróceniu. [przypis autorski]

wszakeście — konstrukcja ze skróconą do samej końcówki formą odmiany czasownika być dodaną do zaimka przysłownego wszak; znaczenie: wszak jesteście. [przypis edytorski]

Wszak go mieszczę w mych przyjaciół rzędzie — Co nie przeszkadza, iż słówko pochwały rzucone przez Filinta pobudzi ją do „oporządzenia” tego przyjaciela bardzo skrupulatnie. Zauważyć należy, iż Filint nie bierze udziału w tym turnieju obmowy: jedyne słowa, jakie wtrącił, są słowami pochwały. Ale kto wie, może ten salonowy bywalec zdaje sobie sprawę, iż ta pochwała pobudzi najsnadniej ostry języczek Celimeny? [przypis tłumacza]

Wszak jedynie rozkazom twym jestem powolną — Istotnie to przypomnienie było potrzebne, aby złagodzić drażliwość roli Elmiry w następnej scenie. Uczciwa i delikatna Elmira pragnie, aby jej oszczędzono tej wstrętnej dla niej komedii (co nie przeszkadza, iż zagra ją wybornie). Autor przypomina nam, iż Orgon może w każdej chwili położyć koniec tej grze, i że cała odpowiedzialność za to, że dochodzi ona do tak dalekich granic, spada na niego. [przypis tłumacza]

Wszak każda nacja jedną ma stolicę, A my szczęśliwcy mamy ich aż trzy! — te dwa wersy oznaczono: „bis”. [przypis edytorski]

Wszak myśmy z tego zrobili nazwiska, błyski i ogień wyzbierali skrzętnie — por. Juliusz Słowacki, Do Polski: Wszak myśmy z twego zrobili nazwiska pacierz, co płacze, i piorun, co błyska. [przypis edytorski]

Wszak nie Rzym (…) twemu — Cicero głosił, że dla mędrca cały świat jest domem, więc wygnanie nie jest wielkim nieszczęściem; gdy jego wygnano z Rzymu, bardzo rozpaczał. [przypis redakcyjny]

wszakom (…) nosiła — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika, inaczej: wszak nosiłam; przecież nosiłam. [przypis edytorski]

Wszak to człowiek stworzony, by go za nos wodzić — Może dopiero te słowa, wprost do niego zwrócone, dopełniły miary cierpliwości Orgona. Tartufe, pewien wspólnictwa Elmiry, już zrzucił maskę do szczętu. [przypis tłumacza]

wszak to siostry twojego rodzica — jako bóg rzeczny Inachos, ojciec Io, był synem Okeanosa i Tetydy, a więc bratem Okeanid. [przypis edytorski]

wszakże Akademia ma obowiązek powoływać do swego grona najlepsze umysły królestwa, nie zaś biskupów-wujów tych osób, które mają wpływy — chciał powiedzieć, że beneficjum królewskie nadane biskupowi nie ma nic wspólnego z kwalifikacjami akademickimi. [przypis autorski]

Wszakże (…) bezpiecznym! — Głęboki i szczery ból Alcesta staje się właśnie wskutek nicości tego rywala nieco komicznym, a ostatni wykrzyknik naiwnym. [przypis tłumacza]

wszakże (daw.) — jednak, przecież. [przypis edytorski]

wszakże (daw.) — przecież. [przypis edytorski]

wszakże (daw.) — tu: jednak, ale. [przypis edytorski]

Wszakże (…) Kasię lub Marysię? — nie chcę nazywać rzeczy po imieniu, ale łaskawy czytelnik sam sobie słowa moje przełoży na język Arystofanesa. [przypis autorski]

Wszakże miłością jest to, co dziś czuję — Petrarka, wiersz pierwszy Sonetu LXXXVIII: S'amor non e, che dunque e quel chio sento? / Ma s'egli e amor, per Dio, che cosa e quale? / Se buona, onde'e l'effetto aspro mortale? / Seria, ond'e si dolce ogni tormento? [przypis tłumacza]

wszakżem (…) znała; (…) miłegom ściskała — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: wszakże znałam, miłego ściskałam. [przypis edytorski]

Wszakże nie omyli nas w zapłacie on najłaskawszy niebieski ojciec , który i czaszę wody zimnej w imię swoje daną obiecał nagrodzić — zob. Mt 10, 42. [przypis edytorski]

wszakżeśmy — skrócone od: wszakże jesteśmy. [przypis edytorski]

w szale Pentejowi Eumenid złych twarze (mit. gr.) — król Teb Penteusz opierał się wprowadzeniu kultu Dionizosa (w mit. rzym. Bachusa) w swoim państwie, za co bóg opętał szałem jego matkę i inne kobiety tebańskie, które rozszarpały nieposłusznego Penteusza. [przypis edytorski]

w szale — w oryginale rabies, czyli wścieklizna. [przypis edytorski]

W szapkie zołota (…) drugoho (ros.) — stary rosyjski olbrzym w czapie z litego złota wypatrywał drugiego olbrzyma. [przypis edytorski]

w Szarakowę (daw.) — dziś: w Szarakową. [przypis edytorski]

wszarka (obelż.) — osoba podła, niemoralna. [przypis edytorski]

wszarz (obelż.) — osoba podła, niemoralna. [przypis edytorski]

wsza (starop.) — wszystka, cała; wszej biady: wszelkiej biedy. [przypis edytorski]

wszcząć się (daw.) — zacząć się. [przypis edytorski]

wszcząt (starop.) — doszczętnie. [przypis edytorski]

wszczęt — doszczętnie, całkowicie. [przypis edytorski]

wszczęty — zaczęty. [przypis edytorski]

w szcześliwe czasy — w szczęśliwych czasach. [przypis redakcyjny]

wszczynać — zaczynać. [przypis edytorski]

wszędyć (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą ci, skróconą do -ć; wszędy: wszędzie. [przypis edytorski]

wszędy (daw.) — wszędzie. [przypis edytorski]

Wszędzie, gdzie duchowieństwo tworzy korporację — należy wyraźnie zaznaczyć, że duchowieństwo związane jest w jedno ciało nie tyle dzięki formalnym zgromadzeniom, takim jak francuskie, ile dzięki wspólnocie Kościołów. Wspólnota ta i ekskomunika stanowią układ społeczny duchowieństwa, układ, przy pomocy którego będzie ono zawsze panem narodów i królów. Wszyscy księża, pozostający z sobą we wspólnocie, są współobywatelami, choćby przebywali na dwóch krańcach świata. Ten wynalazek jest arcydziełem politycznym. Nic podobnego nie istniało u kapłanów pogańskich, toteż nigdy nie tworzyli oni korporacji duchowieństwa. [przypis autorski]

Wszędzie, gdzie przyjęto nietolerancję teologiczną, musi mieć ona jakieś państwowe skutki — na przykład małżeństwo, będąc umową cywilną, wywiera skutki prawnocywilne, a nawet nie jest rzeczą możliwą, by społeczność bez nich się utrzymała. Przypuśćmy więc, że duchowieństwu uda się w końcu przyznać sobie wyłączne prawo udzielania tego aktu, prawo, które musi z konieczności przywłaszczyć sobie w każdej nietolerancyjnej religii; czyż nie jest jasne, iż wówczas, wysuwając w porę władzę Kościoła, sprawi, że władza księcia stanie się daremna, że będzie on miał tych tylko poddanych, których duchowieństwo zechce mu oddać. Będąc panem zaślubiania lub niezaślubiania ludzi, zależnie od tego, czy będą wyznawać lub nie, taką lub inną doktrynę, zależnie od tego, czy będą przyjmować lub odrzucać taki lub inny formularz, zależnie od tego, czy będą mu więcej lub mniej oddani, ostrożnie postępując i nie ustępując w niczym, czyż nie jest jasne, że samo będzie rozrządzać spadkami, urzędami, obywatelami, państwem nawet, które złożone z samych bękartów nie będzie mogło utrzymać się? Powie mi kto: ależ będzie się odwoływało do panującego, pozywało, skazywało, zajmowało dobra doczesne. Aż litość bierze! Duchowieństwo, byleby tylko miało trochę nie odwagi nawet, ale rozsądku, spokojnie pozwoli apelować, pozywać, skazywać, zajmować, w końcu zaś pozostanie panem. Zdaje mi się, że nie jest to wielkim poświęceniem poniechać jakiejś cząstki, gdy się jest pewnym owładnąć wszystkim. (Uwaga usunięta przez Russa w ostatniej chwili z pierwszego wydania 1762 r.). [przypis autorski]

wszędzie go znają (…) — W różnych miejscowościach, różnie go też zowią: Janko Sablik, Janek Czakor; Krzeptowski jest nazwiskiem rodziny; Sabałą nazywają go od posiadłości, którą po ojcu odziedziczył. [przypis autorski]

wszędzie łatwo miejscowym tradycjom się poddając z posłuszeństwem słowiańskim szkole każdej, wzór cierpliwości, zaparcia się i pokory — cytat z Menego Cypriana Kamila Norwida [cytat nieznacznie zmieniony; red. WL]. [przypis autorski]

wszędzie tam, gdzie prawa, starzejąc się, słabną, istnieje dowód, że nie ma już władzy prawodawczej i że już państwo nie żyje — dopóki naród sprawuje władzę zwierzchniczą, państwo żyje. Gdy prawa przeszły w krew narodu, w jego obyczaj, państwo jest silne i zdrowe. Gdy prawa tracą na sile, przestają być przestrzegane, spójność narodu się osłabia i państwo choruje. Gdy naród nie zaradza temu, nie stanowi nowych praw w miejsce praw nieodpowiadających już potrzebom, nie stara się naprawić zła, władzę przywrócić prawom — sprzeniewierza się swej misji zwierzchnika. Zwierzchnik przestaje istnieć, a z nim i państwo. [przypis tłumacza]

wszędzie uczeni idą przeciw zwyczaiowi — pisma niektóre powstaią przeciw Akademikom francuskim, nazwanym Jch Mość Czterdziestu; iż doskonaląc ięzyk, piszą częstokroć przeciw zwyczaiowi. To może dało pochop Pirronowi do żartu: Jch Mość Czterdziestu maią rozum za czterech. [przypis autorski]

wszechistota, podlegająca jednakowoż rozmaitym zmianom — W wyd. 1751, 1753 (Amst..) i 1775 (Berlin) czytamy w tym miejscu: „wszechistota, podlegająca zmianom”. [przypis tłumacza]

Wszechmoc Lewiatana (…) przedstawił jeszcze w r. 1902 w tryskających dowcipem dialogach — [Wojciech Dzieduszycki], Mesjanizm Polski a prawda dziejowa, Kraków 1902. [przypis autorski]

wszechmocność (daw. forma) — dziś: wszechmoc. [przypis edytorski]

wszechnica — uczelnia, uniwersytet. [przypis edytorski]

wszech piękniejsza / Co ich kolwiek… — piękniejsza od wszystkich, co ich… [przypis redakcyjny]

wszech — przedrostek świadczący o najwyższym stopniu wzmożenia, a zarazem powszechności. [przypis edytorski]

wszechprzytomny (daw.) — wszechobecny. [przypis edytorski]

Wszechrozum — Eurypides, novi aevi praeco, herold nowego wieku i pokolenia składa ofiarę Bóstwu swemu, Wszechrozumowi. Wielka Rewolucja Francuska wali ołtarze dawne a stawia nowe dla nowego bóstwa Rozumu, la Raison. [przypis tłumacza]

wszech rzeczy płodnej rodzicielki — ziemi. [przypis edytorski]

wszechświatu — gram. forma poprawna, dziś raczej: wszechświata. [przypis edytorski]

wszechwidny (daw.) — wszystko widzący. [przypis edytorski]

wszechwiedny — dziś: wszechwiedzący. [przypis edytorski]

Wszechwładco bogów, demonów i duchów — Pierwszą wskazówkę wiary w demony spotykamy u Hezjoda. U pitagorejczyków wchodziła ona w skład misteriów. Plato sprowadził ją do sfery psychologicznej, ale u neoplatonistów weszła ona na powrót do rzędu pojęć mistycznych. Demony tedy były to twory pośrednie pomiędzy bogami a ludźmi. [przypis tłumacza]

wszechwłady — dziś popr.: wszechwładny. [przypis edytorski]

wsze (daw.) — skrócone od: wszystkie. [przypis edytorski]

wszedł na bardzo duży (plac) — Place de la Madelaine, plac Magdaleny. [przypis redakcyjny]

wszedłszy (…) bym poszedł — dziś: wszedłszy, by pójść. [przypis edytorski]

wszegoby sie napełniły (daw.) — dziś: napełniłyby się wszystkim. [przypis edytorski]

wszego (daw.) — całego. [przypis edytorski]

wszego obfituje (daw.) — obfituje we wszystko; ma wszystko. [przypis edytorski]

wszekom ja twoje dziecię (starop.) — przecież jestem twoim dzieckiem. [przypis edytorski]

wszeko (starop.) — wszak, wszelako; przecież. [przypis edytorski]

wszelaki — wszelki. [przypis edytorski]

Wszelako Abrokomas nie uczynił tego — władca Cylicji, Syennesis, nie starał się zatrzymać górskich przełęczy głównie na skutek dywersji floty Cyrusa. Teraz można było przy jej pomocy obejść Abrokomasa, gdyby się uparł przy obronie wejścia do Syrii. Abrokomas jednak ustąpił. Był to prawdopodobnie satrapa Syrii i karanos południowych okręgów wojskowych państwa perskiego. Spodziewano się po nim oporu, ale on wolał czekać na rozstrzygnięcie walki między obu braćmi i nie narażać się możliwemu przyszłemu zwycięzcy. [przypis tłumacza]

Wszelako za każdym razem (…) strumieni ulewy — fragment dopisany. [przypis tłumacza]

wszelijakiego (gw.) — wszelakiego. [przypis autorski]

Wszelka miłość na ziemi (…) — Księgę tę przetłumaczono swobodnie z włoskiego rękopisu p. Lisio Visconti, bardzo niepospolitego młodzieńca, który zmarł niedawno w Volterra, swej ojczyźnie. W dniu niespodziewanego zgonu pozwolił tłumaczowi ogłosić swój szkic o miłości, o ile zdoła mu nadać przyzwoitą formę. Castel Fiorentino, 10 czerwca 1819 r. [Lisio Visconti to podobnie jak baron Bottmer i Delfante, alter ego Stendhala; w Volterra, w czerwcu 1819 r. Stendhal zwątpił w możliwość pozyskania wzajemności Matyldy Dembowskiej; przyp. red.]. [przypis autorski]

Wszelka sprawiedliwość pochodzi od Boga (…) gdybyśmy jednak umieli otrzymywać ją z tak wysoka, nie potrzebowalibyśmy ani rządu, ani praw… — idee dobra, sprawiedliwości są absolutne i wieczne, ale by zrealizować się, muszą być ujęte w prawa pozytywne, które opatrzone sankcjami, mogą być wymuszane. W ten tylko sposób zapanuje sprawiedliwość nad rzeczywistymi stosunkami, stanie się regułą, faktycznie stosowaną przez wszystkich ludzi wzajemnie wobec siebie. W stanie natury nie można mówić o sprawiedliwości, nie ma w nim ani praw, ani obowiązków. Sprawiedliwość może się realizować dopiero w stanie społecznym. [przypis tłumacza]

Wszelka synteza natomiast jest twórczością i na odwrót (…) tam będziemy mieli z „nagą duszą” do czynienia — J. Żuławski, Prolegomena, Kraków 1902, s. 86 (Teoria sztuki „nagiej duszy”). [przypis autorski]