Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 449 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 116655 przypisów.
podkomorzy (daw.) — zarządca książęcego dworu. [przypis edytorski]
podkomorzy — od XIV w. urzędnik ziemski rozstrzygający spory graniczne. [przypis edytorski]
podkomorzy — urzędnik zarządzający dworem. [przypis edytorski]
podkomorzy — urzędnik zarządzający dworem władcy. [przypis edytorski]
podkomorzy — wysoki urzędnik dworski, zarządzający dobrami publicznymi. [przypis edytorski]
pod (…) kopyty — dziś popr. forma N. lm: kopytami. [przypis edytorski]
podkoszulek tałesowy — mężczyźni na co dzień pod ubraniem noszą „mały tałes”, rodzaj podkoszulka z frędzlami (cyces). [przypis edytorski]
podkoszulki tałesowe — „małe tałesy”, rodzaj podkoszulków noszonych na co dzień pod ubraniem, z frędzlami (hebr. cicit, jid. cyces) przy rogach. [przypis edytorski]
Podkowiński, Władysław (1866–1895) — malarz i ilustrator, prekursor impresjonizmu polskiego, następnie symbolista. Najbardziej znany jego obraz, Szał uniesień, przedstawia nagą kobietę na stającym dęba koniu; pierwszemu wystawieniu Szału, w warszawskiej „Zachęcie” (1894), towarzyszyła atmosfera skandalu i publicznego oburzenia. [przypis edytorski]
Podkowiński, Władysław (1866—1895) — malarz i ilustrator, prekursor impresjonizmu polskiego, następnie symbolista. Najbardziej znany jego obraz, Szał uniesień, przedstawia nagą kobietę na stającym dęba koniu; pierwszemu wystawieniu Szału, w warszawskiej „Zachęcie” (1894), towarzyszyła atmosfera skandalu i publicznego oburzenia. [przypis edytorski]
Podkowiński, Władysław (1866–1895) — malarz tworzący w okresie Młodej Polski. [przypis edytorski]
pod kozyriok (z ros.) — „bicie w dach” (w domyśle: czapki żołnierskiej); salut. [przypis edytorski]
Pod królem jednym nalepszy rząd; pod rzecząpospolitą nade wszytko nagorszy — Skarga cytuje tutaj tekst Arystotelesa Polityka za Bellarmina De controversiis. [przypis edytorski]
podkrzesywanie — usuwanie najniższych gałęzi w celu eliminacji potencjalnych sęków z surowca drzewnego. [przypis edytorski]
pod których regimentem — dziś: pod których dowództwem. [przypis edytorski]
podkurek — posiłek nocny, spożywany, kiedy kur, tj. kogut, pieje. [przypis edytorski]
podkurek — posiłek przed snem, po kolacji. [przypis edytorski]
podkurek — posiłek spożywany w nocy (przed pianiem kura, czyli koguta). [przypis edytorski]
podłabić (daw.) — zdławić a. pozabijać. [przypis edytorski]
podłość — tu: uniżoność. [przypis edytorski]
podłota — dziś popr.: podłość. [przypis edytorski]
podłota — podłość. [przypis edytorski]
podłożyłem był — [przypis edytorski]
podług (daw.) — według. [przypis edytorski]
podług (daw.) — według. [przypis edytorski]
podług (daw.) — według. [przypis edytorski]
podług (daw.) — według. [przypis edytorski]
po długim względzie, rozględzie — po długim namyśle. [przypis edytorski]
podługowaty — podłużny. [przypis edytorski]
podług — przestarz. wtedy. [przypis edytorski]
podług rachunków gwiazdziarskich za trzy tysiące lat wszystkie gwiazdy po wielkim okręgu na swoje miejsca powrócą (…) — w tym miejscu na marginesie poniższego wywodu znajduje się adnotacja: „Trzytysięcznych lat zmartwychwstanie”. [przypis edytorski]
podług ustaw toru — według prawem wyznaczonego przebiegu sprawy sądowej. [przypis edytorski]
podłużnych, karmazynowych kwiatów (…) — storczyk samczy (Orchis masculus), którego „sprośność” kryła się nie w amarantowo-fioletowych kwiatach, lecz bulwach korzeniowych o kształcie jąder; sporządzano z nich substancje mające wzmagać popęd płciowy u mężczyzn, obok lubczyku dodawano też do naparów mających wzbudzić miłość ukochanego. [przypis edytorski]
podły (daw.) — niskiego stanu. [przypis edytorski]
podły gmin — nisko urodzeni, przedstawiciele ludu. [przypis edytorski]
podły — tu: marny, lichy. [przypis edytorski]
podły — tu: niskiego stanu. [przypis edytorski]
podlący — tu: przywodzący innych do podłych postępków a. podłego bytowania. [przypis edytorski]
Podlasiak — mieszkaniec Podlasia, historycznej krainy położonej w centralnej Polsce. [przypis edytorski]
Podlasie — historyczna kraina położona w centralnej Polsce. [przypis edytorski]
podlata — dziś popr. forma: podlatuje. [przypis edytorski]
podlec — człowiek podły. [przypis edytorski]
podle czego (starop.) — obok czego. [przypis edytorski]
podle (daw., gw.) — obok, wzdłuż, pod. [przypis edytorski]
podle (daw., gw.) — wzdłuż, obok, nieopodal. [przypis edytorski]
podle (daw.) — obok. [przypis edytorski]
podle (daw.) — obok. [przypis edytorski]
podle (daw.) — obok, według. [przypis edytorski]
podle (daw.) — obok, w pobliżu. [przypis edytorski]
podle (daw.) — obok, wzdłuż. [przypis edytorski]
podle (daw.) — pod; wzdłuż. [przypis edytorski]
podle (daw.) — w pobliżu. [przypis edytorski]
podle (daw.) — wzdłuż, pod; tu: obok. [przypis edytorski]
Podlega wielu nędz — dziś popr.: Podlega wielu nędzom; nędza (daw.): nieszczęście, niedola. [przypis edytorski]
podległości Dworowi Moskiewskiemu — w wydaniu z 1816 r.: w podległości obcym. [przypis edytorski]
podle (gw.) — wzdłuż, obok. [przypis edytorski]
podlejsześ losy znosiło [o, serce] — inaczej: podlejsze losy znosiłoś (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika, tu w rodzaju nijakim). [przypis edytorski]
podlejszy (daw.) — mniej wartościowy, gorszy. [przypis edytorski]
podlejszy (daw.) — niższego stanu, gorszy. [przypis edytorski]
podle — podług, wedle, obok. [przypis edytorski]
Podlesie — obecnie Wólka-Podlesie, polska wieś położona w województwie łódzkim, w powiecie skierniewickim, w gminie Lipce Reymontowskie. [przypis edytorski]
podle (starop.) — obok. [przypis edytorski]
podle (starop.) — obok, przy. [przypis edytorski]
podle (starop.) — pod, u (progu). [przypis edytorski]
podle — tu: podług, obok. [przypis edytorski]
podleżaszczeje (…) priedłożenii (ros.) — podmiotem nazywamy przedmiot, o którym mówi się w zdaniu. [przypis edytorski]
pod liczbą kładzie — numeruje, porządkuje zapisane „liście”, karty. [przypis edytorski]
podlotek — dorastająca dziewczyna. [przypis edytorski]
podlot — nastolatek, człowiek dorastający. [przypis edytorski]
podmalówka — pierwsza warstwa farby nakładana na zagruntowane płótno, nadająca ogólną tonację kolorystyczną; czasem służąca jako rodzaj szkicu malarskiego, często uproszczonego i jednobarwnego, który pozwala artyście przy wykonywaniu drugiej warstwy skoncentrować się na detalach i kolorystyce. [przypis edytorski]
pod Maratonem — chodzi o bitwa pod Maratonem (490 p.n.e.), najważniejszą bitwę pierwszej inwazji perskiej na Grecję: wojska ateńskie pod dowództwem Miltiadesa pokonały w niej armię perską, która wylądowała w Attyce, 40 km od Aten. [przypis edytorski]
podmawiać (daw.) — namawiać, podjudzać. [przypis edytorski]
pod męką Pańską — tu: pod krzyżem. [przypis edytorski]
podmiesięczny (daw.) — podksiężycowy, tj. ziemski. [przypis edytorski]
podmiesięczny (daw.) — podksiężycowy; ziemski, dotyczący Ziemi. [przypis edytorski]
pod Mławą — bitwa pod Mławą, trwająca od 1 do 3 września 1939, stanowiła próbę powstrzymania niemieckiego natarcia z Prus Wschodnich. [przypis edytorski]
podmówić kogoś — namówić, podjudzić. [przypis edytorski]
podmówić — namówić, nakłonić kogoś do zrobienia czegoś; często: podburzyć do czegoś złego. [przypis edytorski]
Pod Moskwę, na gniazdo Carów, wiodłam Cezara Franków — wzmianka dotycząca wyprawy Napoleona I na Rosję w 1812 r. [przypis edytorski]
podmowa — podstępne namawianie. [przypis edytorski]
pod murem cmentarza — mowa o zabytkowym cmentarzu ewangelicko-augsburskim w dzielnicy Wola w Warszawie, przy ulicy Młynarskiej 54/58. [przypis edytorski]
podmykać (starop.) — podchodzić. [przypis edytorski]
pod namiotem żywym (starop.) — pod ludzkim ciałem. [przypis edytorski]
pod namioty — dziś popr. forma N. lm: pod namiotami. [przypis edytorski]
podnaszać (daw.) — podnosić wielokrotnie. [przypis edytorski]
pod nazwiskiem — tu: imienia. [przypis edytorski]
podniebienie — tu: spodnia strona baldachimu. [przypis edytorski]
pod niebiosy (starop. forma) — dziś N.lm: pod niebiosami; pod niebem. [przypis edytorski]
podniebny — tu: dziejący się pod niebem, a więc na ziemi. [przypis edytorski]
podniecenie — w oryg. niem. eifrig: gorliwy, pilny, zapalony; Es war mir interessant zu sehen, wie du eifrig wurdest (Interesującym było dla mnie widzieć, w jaki wpadasz zapał); red. WL. [przypis edytorski]
pod niemi — dziś popr. forma N. lm: pod nimi. [przypis edytorski]
pod niepewnymi czasy — autor przyznaje się do niedokładnej chronologii, dalej tłumacząc ją zagubieniem dziennika. [przypis edytorski]
podnieść (pieniądze z banku) (daw.) — pobrać, wypłacić. [przypis edytorski]
podnieść — tu: podnieść się. [przypis edytorski]
podniesienie — część mszy, następująca po konsekracji. [przypis edytorski]
Podniesienie — część mszy św., gdy kapłan ukazuje wiernym Ciało i Krew Chrystusa. [przypis edytorski]
podniesienie — najuroczystszy moment katolickiej mszy: podniesienie przez księdza celebrującego mszę i ukazanie zgromadzonym wiernym ciała i krwi Chrystusa pod postaciami chleba (w formie hostii) i wina. [przypis edytorski]
podniesienie — najuroczystszy moment katolickiej mszy św., w którym odprawiający obrzęd kapłan podnosi opłatek mający uobecniać ciało Chrystusa. [przypis edytorski]
podniesienie — najważniejszy moment mszy świętej, w którym zgodnie z doktryną katolicyzmu dokonuje się przemiana wina i chleba (pod postacią hostii) w krew i ciało Jezusa Chrystusa. [przypis edytorski]
podniesienie — w liturgii katolickiej część mszy następująca po konsekracji. [przypis edytorski]