Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 477 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 3883 przypisów.

lądotrzęs — wywołujący trzęsienia ziemi. [przypis edytorski]

lądowali na zamkniętych motorach — przy wyłączonych silnikach, którym zamknięto dopływ paliwa. [przypis edytorski]

l'âpre sa­veur des crêpes de blé noir, cu­ites sur un feu d'ajoncs (fr.) — ostry smak naleśników gryczanych smażonych na ogniu z janowca. [przypis edytorski]

Là, voilà (fr.) — oto jest. [przypis edytorski]

ląże — dziś popr.: lęgnie. [przypis edytorski]

Labadie, Jean (1610–1674) — fr. teolog kalwiński i mistyk. [przypis edytorski]

Laban Arami, Laban Ramai — gra słów po hebrajsku: Arami to Aramejczyk, Ramai znaczy oszust. [przypis edytorski]

Laban — syn Batuela, brat Rebeki (Rdz 24,29), ojciec Lei i Racheli (Rdz 29,16). Przyjął do siebie Jakuba, po tym jak ten wyłudził od starszego brata Ezawa ojcowskie błogosławieństwo pierworodnego (Rdz29, 13–14). [przypis edytorski]

La barca! La barca! (wł.) — Łodzi! Łodzi! [przypis edytorski]

labarum — sztandar legionów rzymskich (vexillum) używany wtedy, gdy wojsku towarzyszył cesarz: czworokątna, purpurowa chorągiew imperium na poprzecznej belce, ozdobiona u dołu ze złotymi frędzlami, a na górze pierwotnie podobizną orła (jako symbolu Jowisza), a później, od czasów Konstantyna Wielkiego chrystogramem złożonym z liter chi i rho. [przypis edytorski]

labas — gerovė. [przypis edytorski]

la bassesse du style (fr.) — niski styl; wulgarność stylu. [przypis edytorski]

Labé, Louise (ok. 1520–1566) — francuska poetka renesansowa. [przypis edytorski]

la belle cousine (fr.) — siostra cioteczna. [przypis edytorski]

Laberthonnière, Lucien (1860–1932) — francuski ksiądz, teolog i filozof; opowiadał się za personalizmem chrześcijańskim; ostro krytykował system Tomasza z Akwinu, propagowany przez Kościół, uznając tomizm za „niechrześcijański”; potępiał utożsamianie Kościoła z hierarchią kościelną oraz jej bałwochwalczy stosunek do prawd dogmatycznych przy jednoczesnym odrzucaniu chrześcijańskiej cnoty miłości; w 1906 jego książki Essais de philosophie religieuse oraz Le réalisme chrétien et l'idéalisme grec zostały potępione przez cenzurę kościelną, w 1913 prowadzony przez niego miesięcznik „Annales de philosophie chrétienne” wpisano do Indeksu ksiąg zakazanych, a jemu samemu zakazano publikowania czegokolwiek. [przypis edytorski]

Laberthonnière, Lucien (1860–1932) — francuski ksiądz, teolog i filozof. [przypis edytorski]

labiausiai atsakanti — labiausiai tinkanti. [przypis edytorski]

Labiche, Eugène (1815–1888) — fr. komediopisarz. [przypis edytorski]

Labiche, Eugène (1815–1888) — komediopisarz francuski. [przypis edytorski]

Labiche, Eugène Marin (1815–1888) — fr. komediopisarz, znany szczególnie z farsy Słomkowy kapelusz (1851). [przypis edytorski]

labilność (z łac.) — zmienność, chwiejność. [przypis edytorski]

labirinto d'amore (wł.) — labirynt miłości. [przypis edytorski]

Labirynt — opisywana przez starożytnych historyków ogromna, skomplikowana budowla w oazie Fajum. Podobno liczyła 3000 w zawiły sposób połączonych pomieszczeń. Według Herodota połowa z nich znajdowała się pod ziemią, chowano w nich zmarłych władców oraz święte krokodyle. W XIX wieku we wskazanej okolicy odkryto szczątki otoczonego murem wielkiego kompleksu architektonicznego w sąsiedztwie piramidy Amenemhata III (ok.1860–1814 p.n.e.). Prawdopodobnie była to towarzysząca piramidzie świątynia grobowa. [przypis edytorski]

Lablache, Louis (1794–1858) — śpiewak operowy (bas) pochodzenia francusko-irlandzkiego. [przypis edytorski]

Lablache, Luigi (1794–1858) — śpiewak operowy (bas), obdarzony potężnym głosem i zdolnościami aktorskimi, które wykorzystywał w rolach komicznych. [przypis edytorski]

La bonne papa (z fr. le bon papa: dobry tata) — dobra tata. [przypis edytorski]

Labora — iš lot. darbas. [przypis edytorski]

laborando, laborando — pracować, pracować. [przypis edytorski]

Labori, Fernand (1860–1917) — francuski adwokat i polityk, obrońca w głośnych procesach Alfreda Dreyfusa i Émile'a Zoli. [przypis edytorski]

Labori, Fernand (1860–1917) — francuski adwokat; obrońca w głośnych procesach, m.in. Alfreda Dreyfusa. [przypis edytorski]

Labor mendacii (łac.) — praca kłamstwa. [przypis edytorski]

labor omnia vincit improbus (łac.) — ciężka praca przezwycięża wszystko. [przypis edytorski]

Labor omnia vincit improbus (łac.) — ustawiczna praca zwycięża wszystko; cytat z Georgik (I, 145–146) Wergiliusza. [przypis edytorski]

Labor vincit omnia (łac.) — Praca zwycięża wszystko. [przypis edytorski]

la bourgeoisie polonaise (fr.) — polska burżuazja. [przypis edytorski]

Labour Party (ang.: Partia Pracy) — brytyjska socjaldemokratyczna partia polityczna, powstała w 1900 jako federacja związków zawodowych oraz organizacji socjalistycznych. [przypis edytorski]

La Bourse ou la vie! — (franz.) Geld oder Leben! [przypis edytorski]

la bourse ou la vie (fr.) — pieniądze albo życie; dosł. sakiewkę albo życie. [przypis edytorski]

labradorowy — zrobiony z labradoru a. labradorytu; labrador: minerał, jeden z krzemianów, charakteryzujący się mieniącą się barwą (zjawisko irydyzacji), niebieskawą, zielonawą a. różowawą, którego złoża odkryto w XVIII w. na półwyspie Labrador (stąd nazwa), labrador jest składnikiem skał magmowych zw. labradorytami; w budownictwie używa się tafli oszlifowanego labradorytu do ozdobnego wykładania wybranych powierzchni np. kolumn. [przypis edytorski]

labradoryt — magmowa skała głębinowa z dużą zawartością labradoru, minerału z gromady krzemianów, występującego w postaci kruchych, przezroczystych kryształów o migotliwej barwie. [przypis edytorski]

Labriola, Teresa (1873–1941) — prawniczka (profesorka Uniwersytetu w Rzymie), pisarka i feministka włoska; córka filozofa i teoretyka marksizmu Antonio Labrioli (1843–1904) i pierwszej we Włoszech kobiety-prawniczki. [przypis edytorski]

Labruyère a. La Bruyère, Jean de (1645–1696) — eseista fr., autor Charakterów, dzieła, w którym przedstawił człowieka jako istotę samolubną, niestałą i próżną, obciążając naturę ludzką winą za niesprawiedliwość systemów społecznych. [przypis edytorski]

Labruyère a. La Bruyère, Jean de (1645–1696) — francuski pisarz, moralista, autor Charakterów, w którym przedstawił różnorodne typy ludzkie i krytykę ówczesnego społeczeństwa. [przypis edytorski]

La Bruyère, Jean de (1645–1696) — eseista francuski, autor dzieła Charaktery, czyli Przymioty Teofrasta (1688), zawierającego satyryczne portrety współczesnych i ostrą krytykę społeczeństwa. [przypis edytorski]

La Bruyère, Jean de (1645–1696) — francuski eseista i moralista. [przypis edytorski]

La Bruyère, Jean de (1645–1696) — francuski pisarz, moralista, autor Charakterów, w których przedstawił różnorodne typy ludzkie i krytykę ówczesnego społeczeństwa. [przypis edytorski]

la Bruyère — Jean de La Bruyère (1645–1696) eseista fr., autor Charakterów, dzieła, w którym przedstawił człowieka jako istotę samolubną, niestałą i próżną, obciążając naturę ludzką winą za niesprawiedliwość systemów społecznych. [przypis edytorski]

La Bruyere, Jean de (1645–1696) — eseista francuski, autor dzieła Charaktery, czyli Przymioty Teofrasta, zawierającego elementy satyryczne. [przypis edytorski]

La Buranella (wł.) — kobieta pochodząca z weneckiej wyspy Burano. [przypis edytorski]

laburzysta a. labourzysta — członek lub zwolennik brytyjskiej Labour Party (Partii Pracy). [przypis edytorski]

labuś (daw., z fr. l'abbé: ksiądz) — księżulek. [przypis edytorski]

labuś (z fr.) — ksiądz. [przypis edytorski]

labuś (z fr. l'abbé) — ksiądz, duchowny. [przypis edytorski]

labuś (z fr. l'abbé) — ksiądz. [przypis edytorski]

labuś (z fr. l'abbé: opat, ksiądz) — ksiądz. [przypis edytorski]

labyrynt — dziś popr. pisownia: labirynt. [przypis edytorski]

lab (żarg.) — laboratorium. [przypis edytorski]

L'Academie des Dames — francuska adaptacja łacińskiego dialogu erotycznego Nicolasa Choriera. [przypis edytorski]

Lacaille, Nicolas Louis de (1713–1762) — fr. astronom; w latach 1750–1754 dowodził wyprawą Francuskiej Akademii Nauk na Przylądek Dobrej Nadziei, gdzie katalogował gwiazdy płd. półkuli nieba i zmierzył pierwszy łuk południka w Afryce Płd. [przypis edytorski]

Lacedemończyk — Spartanin. [przypis edytorski]

lacedemoński — spartański. [przypis edytorski]

Lacedemona — właśc. Lacedemon, czyli Sparta. [przypis edytorski]

Lacedemonka — Spartanka, kobieta ze Sparty. [przypis edytorski]

Lacenaire, Pierre François (1803–1836) — francuski morderca, niedoszły poeta; stracony za podwójne morderstwo, podczas procesu żarliwie bronił swoich zbrodni jako uprawnionego protestu przeciw niesprawiedliwości społecznej. [przypis edytorski]

Lacenka — Lakonka, kobieta rodem ze Sparty. [przypis edytorski]

Lacenka — tu: Helena. [przypis edytorski]

lacerna (z łac.) — szeroki płaszcz z kapturem, noszony jako wierzchnie okrycie przez wszystkie warstwy społeczne. [przypis edytorski]

La Chaise, François d'Aix de (1624–1709) — francuski jezuita, spowiednik króla Ludwika XIV; jego imię nosi największy i najsłynniejszy paryski cmentarz (Père-Lachaise, dosł.: ojca Lachaise), utworzony na terenie dawnej posiadłości jezuickiej, gdzie mieszkał. [przypis edytorski]

la Chapelle — gemeint ist wohl Jean de la Chapelle (gest. 1723), Dramatiker in der Nachfolge Racines. [przypis edytorski]

lachendes Leben (niem.) — dosł. śmiejące się życie; życie pełne śmiechu. [przypis edytorski]

Laches (ok. 475–418 p.n.e.) — ateński arystokrata, dowódca podczas wojny peloponeskiej; w 427 wraz z Charojadesem dowodził flotą wysłaną na Sycylię, na pomoc miastu Leontinoi w walce ze sprzymierzonymi ze Spartą Syrakuzami; po śmierci Charojadesa objął naczelne dowództwo wyprawy; po powrocie z wyprawy krytykowany przez Kleona; stronnik Nikiasza, razem z nim brał udział w układach pokojowych ze Spartą w 421; zginął w bitwie pod Mantineją. [przypis edytorski]

Laches (ok. 475–418 p.n.e.) — ateński wódz podczas wojny peloponeskiej, zginął w bitwie pod Mantineą; ukazany przez Arystofanesa w komedii Osy, jest też tytułowym bohaterem jednego z dialogów Platona. [przypis edytorski]

Lach — Lechita (potomek legendarnego Lecha), Polak. [przypis edytorski]

Lach — właśc. Lech, mityczny praojciec polskiego narodu; Lachami nazywano niekiedy dawniej Polaków, np. na Ukrainie. [przypis edytorski]

Lacjum kraj on zowie, ponieważ łacno w ono ukrył się pustkowie — nazwa Latium miała pochodzić od łac. latuit, tj. „ukrył się” i oznaczać tyle co: skrytka, kryjówka. [przypis edytorski]

lacki — polski; pochodzący z Lachów. [przypis edytorski]