Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7094 przypisów.
Achilles — bohater Iliady Homera, syn króla Peleusa i nimfy Tetydy, najdzielniejszy wojownik grecki, zginął ugodzony strzałą w piętę. [przypis redakcyjny]
Achilles — bohater Iliady Homera, syn króla Peleusa i nimfy Tetydy, najdzielniejszy wojownik grecki, zginął ugodzony strzałą w piętę. [przypis redakcyjny]
Achilles — bohater Iliady Homera, syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej. [przypis edytorski]
Achilles (…) grał nieźle w kości — popularnym motywem na wazach greckich było przedstawienie Achillesa grającego w kości z Ajaksem. [przypis edytorski]
Achilles, Hektor (mit. gr.) — bohaterowie Iliady: Achilles, najdzielniejszy z Greków walczących w wojnie trojańskiej, w zemście za śmierć swego przyjaciela Patroklosa zabił Hektora, najdzielniejszego obrońcę Troi (zob. Iliada XXII 312 i nast.). [przypis edytorski]
Achilles i Tersytes (mit. gr.) — bohaterowie Iliady, wojownicy achajscy biorący udział w oblężeniu Troi: Achilles był mężny, zaś Tersytes kłótliwy i tchórzliwy. [przypis edytorski]
Achilles i Tersyt (mit. gr.) — bohaterowie Iliady, wojownicy achajscy biorący udział w oblężeniu Troi: Achilles był mężny, zaś Tersytes kłótliwy i tchórzliwy. [przypis edytorski]
Achilles — legendarny bohater grecki, syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej, główny bohater Iliady Homera. [przypis edytorski]
Achilles — legendarny bohater grecki, syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej. [przypis edytorski]
Achilles — legendarny bohater grecki, syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej, uczestnik wojny trojańskiej. [przypis edytorski]
Achilles — legendarny bohater wojny trojańskiej, syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej. [przypis edytorski]
Achilles (mit.gr.) — bohater Iliady Homera, syn Peleusa i morskiej bogini Tetydy, która wykąpała syna w Styksie, aby uczynić go nieśmiertelnym; zginął pod Troją trafiony strzałą Parysa w piętę, której cudowna woda nie obmyła, gdyż matka podczas kąpieli zakryła ją dłonią, trzymając syna na ręku. [przypis edytorski]
Achilles (mit. gr.) — heros i bohater wojny trojańskiej. [przypis edytorski]
Achilles (mit. gr) — jeden z uczestników wojny trojańskiej. Według legendy był odporny na wszelkie ciosy, a jego jedynym słabym punktem była pięta. Zginął trafiony w nią strzałą Parysa. [przypis edytorski]
Achilles (mit. gr.) — legendarny bohater grecki, syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej, najdzielniejszy z Greków walczących w wojnie trojańskiej; był odporny na wszelkie ciosy, a jego jedynym słabym punktem była pięta; zginął trafiony w nią strzałą Parysa. [przypis edytorski]
Achilles (mit. gr.) — legendarny bohater grecki, syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej. [przypis edytorski]
Achilles (mit. gr.) — legendarny bohater grecki, syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej, uczestnik wojny trojańskiej. [przypis edytorski]
Achilles (mit. gr.) — legendarny bohater grecki, syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej, uczestnik wojny trojańskiej, zabity przez Parysa. [przypis edytorski]
Achilles (mit. gr.) — legendarny bohater grecki, uczestnik wojny trojańskiej; kiedy naczelny wódz wyprawy, Agamemnon, odebrał mu ulubioną brankę, Bryzeidę, Achilles wycofał się do swojego namiotu i zaprzestał udziału w wojnie. [przypis edytorski]
Achilles (mit. gr.) — najdzielniejszy z Greków walczących w wojnie trojańskiej, przez Homera w Iliadzie często określany jako lekkonogi (szybkonogi). [przypis edytorski]
Achilles (mit. gr.) — syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej, najdzielniejszy z Greków walczących w wojnie trojańskiej. [przypis edytorski]
Achilles (mit. gr.) — syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej, najdzielniejszy z Greków walczących w wojnie trojańskiej; kiedy Agamemnon, wódz naczelny wyprawy trojańskiej, musiał zwrócić wolność swojej brance, Chryzeidzie, i w zamian zabrał ulubioną brankę Achillesa, Bryzeidę, zagniewany Achilles zaprzestał udziału w wojnie; ponownie podjął walkę, dopiero gdy zginął jego przyjaciel Patrokles. [przypis edytorski]
Achilles (mit. gr.) — syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej, najdzielniejszy z Greków walczących w wojnie trojańskiej. [przypis edytorski]
Achilles (mit. gr.) — syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej, waleczny i porywczy uczestnik wojny trojańskiej, główny bohater Iliady Homera; kiedy naczelny wódz wyprawy, Agamemnon, odebrał mu ulubioną brankę, Bryzeidę, Achilles wycofał się do swojego namiotu i zaprzestał udziału w wojnie. [przypis edytorski]
Achilles — mityczny bohater grecki, waleczny i porywczy, jedna z głównych postaci w Iliadzie Homera. [przypis redakcyjny]
Achilles — syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, nimfy morskiej. Walczył po stronie Greków. Jego całe ciało z wyjątkiem pięty było odporne na zranienia. Zgodnie ze znaną mu przepowiednią miał zginąć w wojnie trojańskiej. Przedstawione wypadki toczą się po tym, jak Achilles odmówił dalszej walki, ponieważ Agamemnon zabrał mu jego brankę (niewolnicę), Bryzeidę. [przypis edytorski]
Achilles — syn Peleusza i morskiej bogini Tetydy, która wykąpała syna w Styksie, aby uczynić go nieśmiertelnym; zginął pod Troją trafiony strzałą Parysa w piętę, której cudowna woda nie obmyła, gdyż matka podczas kąpieli zakryła ją dłonią, trzymając syna na ręku. [przypis redakcyjny]
Achilles — syn Tetydy i Peleusa. Gdy mu w kolebce wróżono, że zginie pod Troją, matka troskliwa i zafrasowana tą wróżbą, uprowadziła go przebranego za dziewczynę na wyspę Scyros do króla Likomeda, ażeby wychowywał się wespół z królewskimi córkami. Lecz Ulisses wyśledził jego schronienie i uprowadził go do Greków, którzy pod ten czas oblegali Troję. [przypis redakcyjny]
Achilles — walczył po stronie Greków; jego całe ciało z wyjątkiem pięty było odporne na zranienia. Zgodnie ze znaną mu przepowiednią miał zginąć w wojnie trojańskiej. [przypis edytorski]
Achilles — walczył po stronie Greków. Jego całe ciało z wyjątkiem pięty było odporne na zranienia. Zgodnie ze znaną mu przepowiednią miał zginąć w wojnie trojańskiej. Przedstawione wypadki toczą się po tym, jak Achilles odmówił dalszej walki, ponieważ Agamemnon zabrał mu jego brankę (niewolnicę), Bryzeidę. [przypis edytorski]
Achilles — walczył po stronie Greków. Jego całe ciało z wyjątkiem pięty było odporne na zranienia. Zgodnie ze znaną mu przepowiednią miał zginąć w wojnie trojańskiej. [przypis edytorski]
Achilles — w mitologii greckiej heros i bohater wojny trojańskiej. [przypis edytorski]
Achilles — wojownik grecki, uczestnik wojny trojańskiej. Jego całe ciało z wyjątkiem pięty było odporne na zranienia. Zgodnie ze znaną mu przepowiednią miał zginąć w wojnie trojańskiej. [przypis edytorski]
Achilles (…) za druha tak sławnej dokonywa zemsty — zabija Hektora, mszcząc się śmierci Patroklosa, i znęca się okrutnie nad trupem (Iliada XXII 395 i n.). [przypis tłumacza]
[Achilles] za trupa przyjął okup, i dopiero wydał zwłoki, a inaczej nie chciał — okup za przekazanie Priamowi zwłok zabitego Hektora; mowa o nim w Iliadzie XXIV 502, 555, 594; jednak w w. 560 Achilles mówi Priamowi, że sam rozważa oddanie mu ciała syna, a nie wspomina przy tym o okupie. [przypis edytorski]
Achillowy — stanowiący własność Achillesa, bohatera Iliady Homera. [przypis edytorski]
Achill, właśc. Achilles — legendarny bohater grecki, syn króla Peleusa i nimfy Tetydy, waleczny i porywczy uczestnik wojny trojańskiej, główny bohater Iliady Homera. [przypis edytorski]
Achil, właśc.: Achilles — główny bohater Iliady Homera, słynny z męstwa. [przypis redakcyjny]
A Chimerę w nieskończonej toni/ Serce ludzkie zawsze jeszcze goni — Zob. Sfinks, 1908. IV. Józefowa Kotarbińska, Ze wspomnień o Adamie Asnyku. [przypis redakcyjny]
Achis — również Akisz. [przypis edytorski]
Achitofel — dawał złe rady Absalonowi przeciwko jego ojcu, Dawidowi, ostatecznie powiesił się. [przypis redakcyjny]
Achitofel — doradca króla Dawida, który zdradził go na rzecz Absaloma (2Sm 15,12). [przypis edytorski]
Ach! i ty poznasz Marylę, lecz ona… — mowa o Maryli Wereszczakównie, z którą Mickiewicz romansował od 1818 lub 1819 r. Zaowocowało to niespełnioną miłością, ponieważ Maryla była zaręczona z hrabią Puttkamerem i w 1821 r. wzięła ślub z tymże. [przypis edytorski]
Achiwi a. Achajowie — Grecy. [przypis edytorski]
Achiwi a. Achajowie — ogólne określenie Greków walczących w wojnie trojańskiej. [przypis edytorski]
Achiwi — Grecy. [przypis edytorski]
Achiwów wódz — Agamemnon. [przypis edytorski]
Achiwów wódz (…) z rąk (…) małżonki zginął — Agamemnon został zgładzony przez małżonkę, Klitemnestrę, wspomaganej przez Egista, jej kochanka. [przypis edytorski]
Achiwwie a. Achajowie — Grecy. [przypis edytorski]
Achiwy — dziś. popr. forma B.lm: Achiwów (czyli Greków). [przypis edytorski]
Achiwy — Grecy. [przypis edytorski]
Ach, kakaja u was krasnaja róża! — pani Barykowa chciała powiedzieć: Ach, kakaja u was krasiwaja roza (Ach, jaką pani ma piękną różę); to, co powiedziała, znaczy: Ach, jaką ma pani czerwoną gębę. [przypis redakcyjny]
Ach, kiedyż wykujem (…) — fragment utworu Kiedyż Mieczysława Romanowskiego (1834–1863), poległego w powstaniu styczniowym. [przypis edytorski]
Achmenowe — dziś popr. achemenidzkie, od nazwy perskiej dynastii Achemenidów; tu: perskie. [przypis edytorski]
Achmet III — Achmet III wstąpił na tron po bracie Mustafie w r. 1703; zdetronizowany przez janczarów w r. 1730, umarł w 1736. [przypis tłumacza]
Ach, mój bracie, żona — Ubezpieczenie na wypadek, gdyby Elmira zmieniła zamiar i oskarżyła go przed mężem. [przypis tłumacza]
Ach, nic tak nie boli, jak chwile szczęścia wspominać w niedoli — Zdanie to tak piękne i prawdziwe poeta wziął z Boecjusza, który był jego ulubionym autorem. Ten w księdze De Consolatione powiada: in omni adversitate fortunae infelicissimum genus inforiunii fuisse felicem! [przypis redakcyjny]
A choćby grzechy twe były jak szkarłat, obmyję je, że będą bielsze ponad śnieg — Iz 1, 18. [przypis edytorski]
A choć mnie w swym ślepem omroczu grób pogrzebie, jeszczeć swej potęgi użyję przeciw śmiałkom — dusza zmarłego, szczególnie króla, po śmierci osiąga nową, nadnaturalną potęgę. Z kultu takich zmarłych wyłoniła się wiara w herosów. Herosowie albo pomagają w walkach, i wtedy garść bohaterów może zwyciężyć całe wojsko, lub też mogą nasłać na wojsko strach, złamać jego męstwo. Dlatego też przed każdą wyprawą starano się przede wszystkim o zjednanie łaski herosów. Zwycięstwo np. pod Maratonem im przypisywano. Cały ten ustęp mowy Orestesa ma znaczenie polityczne, stwarza podłoże religijno-mitologiczne dla przymierza Aten z Argos. [przypis redakcyjny]
a choć przeważnie — po przecinku παρ᾽ ὅσον u Niesego, po kropce προσάρδεσθαι δε u Dindorfa. [przypis tłumacza]
A chociaż Niemiec, głos ludzki rozumiał (…) — nie tylko o charakterze, ale i o rozumie Niemców złe mają wyobrażenie Prusacy i Litwini; przysłowiem jest u nich: „głupi jak Niemiec”. Obacz Kotzebue, Tom I, k. 72: „Und weil die Deutschen selten der fremden Sprachen Feinheiten machtig wurden, so sagten die Preussen auch wohl von einem einfaltigen Menschen: er ist so dumm wie ein Deutscher”. Ob. też Linde, pod wyrazem: „Niemiec” i Rhesa: „Das Jahr in vier Gesangen aus den Lithanischen des Christian Donaleitis ins Deutsche ubertragen”. [Linde: Samuel Bogumił Linde, Słownik języka polskiego wyd. 1807–1814; Rhesa: Jan Ludwik Rhesa (zm. w 1843 r.), profesor uniwersytetu w Królewcu, miłośnik starożytności litewskich, wydawca z rękopisu poematu z XVIII w. Chrystiana Donaleitisa „Rok w czterech pieśniach (…)”; red. WL]. Zmarły niedawno profesor królewiecki Rhesa między innymi zabytkami literatury litewskiej ogłosił poemat Litwina Donalejtysa o czterech porach roku, heksametrem napisane, z przydaniem tłumaczenia niemieckiego i uczonych objaśnień. Wspomniane poema, co do rzeczy i pięknego wysłowienia godne pochwały, i stąd jeszcze mieć powinno dla nas szczególny interes, iż jest wiernym obrazem obyczajów ludu litewskiego. Cześć pamiątce szanownego męża, który, lubo cudzoziemiec, zawstydzał rodaków, mało dbałych o historią swojej ojczyzny [dopisek autorski w przypisie do wyd. Wilno 1822; red.WL]. [przypis autorski]
A chodzi no siuda (ros.) — a chodź no tu. [przypis edytorski]
Achokier, właśc. Erasmus a Chokier a. Erasme Surlet de Chokier (1569–1625) — jurysta urodzony w Liege, w Walonii. [przypis edytorski]
Ach pezzo d'asino! (wł.) — A to kawał osła! [przypis edytorski]
Ach, powstancy (…) zajoncy — piosenka śpiewana przez żołnierzy rosyjskich ścigających powstańców 1863 r.; udirajut kak (ros.) — uciekają jak. [przypis edytorski]
a Chrystus jedną — Mk 9, 38 (fragm. 389). [przypis tłumacza]
Ach, sagen Sie, bitte, Herr Praesident… (niem.) — Niech mi pan powie, panie prezesie… [przypis edytorski]
achselband (niem.), pol.: akselbant — sznur galowy, ozdobny pleciony sznur naramienny, będący częścią stroju wojskowego. [przypis edytorski]
Achsib — bibl. Akzib, miasto fenickie pomiędzy Tyrem a Akką, dziś w północnym Izraelu. [przypis edytorski]
Acht, Alexander — kapitan armii austro-węgierskiej, zamieszany w aferę szpiegowską. [przypis edytorski]
Achtel (niem.) — ósma część; antałek. [przypis edytorski]
A chto u poli, a chto u lesie…. (białorus.) — a kto w polu, a kto w lesie, przyjdź do mnie tej nocy nocować. [przypis edytorski]
Ach! tu na niego jak mi czekać długo! — Wolno jest rozumowi troskać się i wątpić. Chociaż rozum przewiduje, że nic się nie ostoi, co według objawienia i wyraźnych przykazań bożych zaginać musi, że walka dobra przeciwko złemu, na koniec triumf odniesie, jednakże długie oczekiwanie upragnionego wypadku zasępia to przewidzenie i na chwilę osłabia nadzieję. [przypis redakcyjny]
Achtung, Achtung! Vor Juden wird gewarnt. Halt! Juden, Läuse, Fleckfieber (niem.) — Uwaga, uwaga! Ostrzega się przed Żydami. Stop! Żydzi, wszy tyfus. [przypis edytorski]
Achtung, Achtung! Vor Juden wird gewarnt. Halt! Warnungsstimme. Juden, Läuse, Fleckfieber (niem.) — Uwaga, uwaga! Ostrzega się przed Żydami. Stop! Ostrzeżenie. Żydzi, wszy tyfus. [przypis edytorski]
Achtung, bereit, Feuer! (niem.) — Uwaga, gotuj broń, ognia! [przypis edytorski]
Achtung (niem.) — uwaga. [przypis edytorski]
Achtung! Weltjudentum. Gefahr (niem.) — Uwaga! Światowe Żydostwo. Niebezpieczeństwo! [przypis edytorski]
Ach wo! (niem.) — ależ gdzie; gdzież tam. [przypis edytorski]
acian — zniekszt.: acan, skrót od: waszmość pan; staropolski potoczny zwrot grzecznościowy. [przypis edytorski]
Aciawol — w oryg. lm Acciaiuoli; trzech Florentczyków tego nazwiska, ojciec syn i synowiec, wszyscy trzej poeci łacińscy; przebywali współcześnie z Ariostem na dworze ferarskim. [przypis redakcyjny]
A ci, którzy najbardziej gardzą ludźmi i równają ich z bydlętami (…) — Por. Montaigne, Próby II, 16. [przypis tłumacza]
Acis (mit. gr.) — kochanek nimfy Galatei, zabity przez cyklopa Polifema, a przez nią zmieniony w nieśmiertelnego ducha rzeki. [przypis edytorski]
Ackerman, Michael (1967) — amerykański fotograf. [przypis edytorski]
Ackermann, Ludwika (1813–1890) — poetka fr.; utwory jej przesycone były filozoficzną refleksją o pesymistycznym zabarwieniu. [przypis redakcyjny]
A cóż kiedy wspak padnie obojętna bierka — kiedy niepewna kostka padnie na korzyść strony przeciwnej? [przypis redakcyjny]
a coby drugi (…) miał się o pomoc do swoich obrócić (starop.) — a jak kto inny mógłby się do swoich zwrócić o pomoc. [przypis edytorski]
a co do „Gwiazdy” proszę nie wydawać autora — wiersz francuski Gwiazda, drukowany w „Bibliotece Powszechnej” w Genewie, a przedrukowany w wydaniu lwowskiem z r. 1904 tom VI, str. 264–268. [przypis redakcyjny]
A co mnie po pościech waszych, po ofiarach waszych, po wołoch, po baraniech waszych? — Iz 1, 11. [przypis edytorski]
a comprar tabacco (wł.) — na tytoń. [przypis redakcyjny]
a com prosił (pot.) — tu w znaczeniu: a ile prosiłem. [przypis edytorski]
a co nad nawyższe (starop.) — a co najważniejsze; a przede wszystkim. [przypis edytorski]
Aconcagua — szczyt w Andach, najwyższy w Ameryce. [przypis edytorski]
a consortio (łac.) — od wspólnego pożycia. [przypis redakcyjny]
a conto (wł.: na rachunek) — zaliczkowo. [przypis edytorski]
„A contrario nie stanowią wspomnianego naruszenia wymogi proceduralne, które nie uwarunkowują istnienia praw autorskich do utworu, lecz dotyczą ogólnych reguł dochodzenia roszczeń na drodze sądowej. Jeżeli więc ustawodawstwo państwa pochodzenia dzieła nakłada na autorów wymogi formalne związane z dochodzeniem praw — takie jak np. złożenie kopii dzieła do depozytu lub uiszczenie opłaty rejestracyjnej — to wymóg taki ma znaczenie prawne tylko na terenie tego państwa”, M. Barczewski, Traktatowa ochrona praw autorskich i praw pokrewnych, Warszawa 2007, rozdział I, punkt 2.6.2. [przypis autorski]
A co prędzej gubi królestwa, jedno jako (…) niezgoda sąsiedzka w nim? — zob. Łk 11, 17. [przypis edytorski]
a co się go nasadzają — [w domyśle:] w tiurmie [tj. w więzieniu]. [przypis redakcyjny]
A co się więcej nad to wszystko i za rzecz główną w pokucie ceni, powagą daną z niebios po takim zadośćuczynieniu bratu swemu spełnionym, rozgrzeszenie zupełne otrzymuje. — w innym tłum.: „A co ważniejsze nad to wszystko i co za główną rzecz w pokucie się uważa, to to, że wedle nakazu Pańskiego uczynił zadość bratu swemu i otrzymawszy przebaczenie, pogodził się z nim”. Z tekstu Kroniki wynika, że Zbigniew ostatecznie zmarł po egzekucji, żył jednak przez pewien czas jeszcze, tak że w obliczu śmierci doszło do pojednania między braćmi. [przypis edytorski]
a co słucha — a ten, co słucha, słuchający. [przypis redakcyjny]
