Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 477 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski


Znaleziono 10195 przypisów.

wrychle — szybko, wkrótce. [przypis edytorski]

w rynku jest miejsce nieczyste — uważano, że w tym miejscu pochowani są ludzie. Dlatego kapłani nie mają prawa tamtędy przechodzić. [przypis tłumacza]

w Rynku naprzeciwko kładki — tak w źródle, również w wyd. 1830; jak się wydaje, powinno jednak być: „naprzeciwko klatki”: po wschodniej stronie Ratusza znajdowała się klatka z metalowych prętów, w której wystawiano na widok publiczny różnych przestępców. [przypis edytorski]

wrywać się (starop.) — tu: wdzierać się. [przypis edytorski]

wrywać się w głosy — przerywać przemówienia, wtrącać się. [przypis edytorski]

w rzadkich wolnych chwilach zabawiał się układaniem spisów tych w Warszawie, których w radosnym dniu zdobycia jej przez bolszewików z rozkoszą skaże na śmierć, Piłsudskiego zaś własnoręcznie zamorduje — por. Biesiedowski, Pamiętnik dyplomaty sowieckiego, Poznań, s. 95. [przypis autorski]

wrzaski — dziś popr. forma N. lm: wrzaskami. [przypis edytorski]

wrzasła (gw.) — dziś popr.: wrzasnęła. [przypis edytorski]

wrzasły (gw.) — dziś popr.: wrzasnęły. [przypis edytorski]

wrzawa — gwar pomieszanych dźwięków. [przypis edytorski]

wrzawy w (…) twym zakonie przeciw tym listom, które Galileusz do Castellego pisał… — gł. list z 21 grudnia 1613, w którym wyraził opinię, że niektóre zdania Biblii rozumiane dosłownie odbiegają od prawdy, ale zostały tak sformułowane, żeby dostosować się do poziomu pospólstwa. W lutym 1615 kopia tego listu została dołączona do pierwszego donosu na Galileusza do inkwizycji, wysłanego przez dominikanina Nicolo Loriniego. [przypis edytorski]

wrzeciądza a. wrzeciądze — brama, wrota. [przypis edytorski]

wrzeciądz — brama, odrzwia. [przypis edytorski]

wrzeciądz — dawne urządzenie do zamykania bramy lub drzwi od wewnątrz. [przypis edytorski]

wrzeciądz (daw.) — urządzenie do zamykania bramy lub drzwi od wewnątrz. [przypis edytorski]

wrzeciądz (daw.) — urządzenie do zamykania drzwi a. bramy od wewnątrz. [przypis edytorski]

wrzeciądz (daw.) — urządzenie służące do zamykania bramy lub drzwi od wewnątrz; zazwyczaj rodzaj żelaznej sztaby czy drąga obracającego się na sworzniu przymocowanym do ościeżnicy albo ściany, którego drugi koniec mógł być umocowywany na drzwiach. [przypis edytorski]

wrzeciądz (daw.) — zamek; urządzenie do zamykania bramy w postaci żelaznej sztaby lub drąga obracającego się na sworzniu. [przypis redakcyjny]

wrzeciądz (daw., zwykle w lm) — urządzenie służące do zamykania bramy lub drzwi od wewnątrz; zazwyczaj rodzaj żelaznej sztaby lub drąga obracającego się na sworzniu przymocowanym do ościeżnicy albo ściany, którego drugi koniec mógł być umocowywany na drzwiach. [przypis edytorski]

wrzeciądze (daw.) — wrota. [przypis edytorski]

wrzeciądze — łańcuchy, sztaby. [przypis edytorski]

wrzeciądze — okucia na drzwiach, służące do zamykania ich od wewnątrz (np. na skoble lub kłódki). [przypis edytorski]

wrzeciądze — rodzaj okucia stanowiącego zamknięcie zewnętrznych drzwi a. bramy. [przypis edytorski]

wrzeciądze — urządzenie do zamykania bramy. [przypis edytorski]

wrzeciądze Wojen — bramy świątyni Janusa, zamykane na czas pokoju. [przypis edytorski]

wrzeciądze — zamknięcie drzwi a. bramy. [przypis edytorski]

wrzeciądze — zamknięcie drzwi lub bramy; okucie budowlane, element w formie sztaby. [przypis edytorski]

wrzeciądz — okucie budowlane, zamknięcie drzwi lub bramy, element w formie sztaby (a. płaskownika) z otworem, współpracujący ze skoblem i służący wraz z nim do mocowania kłódki. [przypis edytorski]

wrzeciądz — okucie budowlane, zamknięcie drzwi lub bramy, element w formie sztaby (a. płaskownika) z otworem, współpracujący ze skoblem i służący wraz z nim do mocowania kłódki. [przypis edytorski]

wrzeciądz — okucie z otworem przetykane skoblem, służące jako zamknięcie drzwi lub bramy. [przypis edytorski]

wrzeciądz — rodzaj zamknięcia drzwi a. bramy zbudowanego ze sztaby z otworem, przez który przekłada się skobel, niekiedy zaś złożonego z łańcucha i skobla. [przypis edytorski]

wrzeciądz — urządzenie do zamykania drzwi lub bramy. [przypis edytorski]

wrzeciono — narzędzie służące do skręcania włókien z lnu lub wełny, czyli przędzenia; rodzaj sporej, drewnianej igły. Wrzeciono wraz z kądzielą (pękiem włókien umocowanym na specjalnym drążku) stanowi symbol tradycyjnych, domowych prac kobiecych. [przypis edytorski]

wrzeciono — proste narzędzie do ręcznego przędzenia nici. [przypis edytorski]

wrzeciono — proste narzędzie do ręcznego przędzenia, w formie wałka zaostrzonego na obu końcach. [przypis edytorski]

wrzeciono — proste narzędzie przeznaczone do ręcznego przędzenia nici. [przypis edytorski]

wrzeciono — przyrząd do przędzenia ręcznego. [przypis edytorski]

wrzeciono — przyrząd do przędzenia ręcznego w formie wałka zaostrzonego na obu końcach. [przypis edytorski]

wrzeciono — przyrząd służący do przędzenia. [przypis edytorski]

w rzeczach nieodzownych — są to sprawy tyczące ludzkich zawodów, rzemiosł, czynności, do których wykonywania trzeba wiedzy fachowej, wprawy i doświadczenia, co sam autor niżej objaśnia przykładami. [przypis tłumacza]

w rzeczy (daw.) — naprawdę. [przypis edytorski]

w rzeczy (daw.) — niby, rzekomo. [przypis redakcyjny]

w rzeczy (daw.) — pozornie. [przypis edytorski]

w rzeczy (daw.) — rzeczywiście, w istocie; naprawdę. [przypis edytorski]

w rzeczy (daw.) — w rzeczywistości. [przypis edytorski]

w rzeczy — niby (Jana Zapolyę 1541 r.). [przypis redakcyjny]

w rzeczy — skrócone: w rzeczy samej, rzeczywiście. [przypis edytorski]

w rzeczywistości był nasz Kochanowski już śmiertelnie chory, gdyż w niecały miesiąc potem (2 sierpnia) wedle napisu na nagrobku już nie żył — mówię „wedle napisu na nagrobku”, gdyż akt krakowskiego urzędu ławniczego z dnia 7 sierpnia 1620 r. nie dodaje do nazwiska Kochanowskiego „olim”; jedno więc z dwojga: albo pisarz aktu zapomniał dodać owo słówko, albo też kamieniarz, mając podaną niewyraźną liczbę, zamiast IX, wyrył na kamieniu II. [przypis redakcyjny]

w rzeczy — w rzeczywistości. [przypis edytorski]

wrzekomoś zdrów (starop.) — rzekomo jesteś zdrów. [przypis edytorski]

wrzekomo (starop.) — rzekomo, pozornie. [przypis edytorski]

wrzekomo (starop.) — rzekomo. [przypis edytorski]

wrzekomy (daw.) — dziś: rzekomy. [przypis edytorski]

wrzepić się — wcisnąć się. [przypis redakcyjny]

wrzepić się — wkraść się, wcisnąć. [przypis redakcyjny]

Września — chodzi o strajk przeciw germanizacji prowadzony w l. 1901–1902 przez dzieci w Katolickiej Szkole Ludowej we Wrześni (w Poznańskiem) pod wpływem ks. Jana Laskowskiego (gł. przeciw modlitwie i nauce religii po niemiecku) oraz towarzyszący protest rodziców przeciw fizycznej przemocy wobec dzieci stosowanej przez pruskie władze szkolne; w konsekwencji uczestnikom wytoczono w Gnieźnie proces, wyroki wynosiły od 2 miesięcy do 2,5 roku. [przypis edytorski]

Września i Gniezno — chodzi o strajk przeciw germanizacji prowadzony w l. 1901–1902 przez dzieci w Katolickiej Szkole Ludowej we Wrześni (w Poznańskiem) pod wpływem ks. Jana Laskowskiego (gł. przeciw modlitwie i nauce religii po niemiecku) oraz towarzyszący protest rodziców przeciw fizycznej przemocy wobec dzieci stosowanej przez pruskie władze szkolne; w konsekwencji uczestnikom wytoczono w Gnieźnie proces, wyroki wynosiły od 2 miesięcy do 2,5 roku. [przypis edytorski]

wrzescała (gw.) — wrzeszczała. [przypis autorski]

wrzescy (gw.) — wrzeszczy. [przypis edytorski]

wrzesień 1793 — 25 IX 1783 to data podpisania traktatu rozbiorowego między Polską a Królestwem Prus. [przypis edytorski]

Wrzesień — kampania wrześniowa, obrona terytorium Polski przed agresją wojsk niemieckich w 1939 roku. [przypis edytorski]

Wrzesień — z Poematu miesięcy Rouchera. [przypis tłumacza]

wrzesina — zarośla wrzosowe; wrzosy. [przypis edytorski]

wrzeszcz (gw.) — krzykacz, człowiek krzykliwy. [przypis edytorski]

wrzkomo (daw.) — rzekomo, na niby. [przypis edytorski]

wrzkomo — rzekomo. [przypis edytorski]

wrzkomo (starop.) — rzekomo; niby. [przypis edytorski]

wrzkomo (starop.) — rzekomo; podobno. [przypis edytorski]

wrzkomo (starop.) — rzekomo, podobno. [przypis edytorski]

wrzód (starop.) — choroba. [przypis edytorski]

wrzod a. wrzód (starop.) — choroba. [przypis edytorski]

wrzody (starop.) — choroby. [przypis redakcyjny]

wrzody (starop.) — [tu:] choroby. [przypis redakcyjny]

wrzosy wysokie na osiem metrów — Elisée Reclus [autor powołuje się na nazwisko znanego geografa fr., z którego prac korzystał; red. W.L.]. [przypis autorski]

W Rzymie, będącym kiedyś głową świata, a dziś jego ogonem — aluzja do okresu (1309–1377) wyludnienia i upadku miasta po przeniesieniu stolicy papieskiej z Rzymu do Awinionu we Francji. [przypis edytorski]

w Rzymie byłby Brutusem, w Grecji Peryklesem, a u nas nie oficerem huzarskim — dwa końcowe wersy z czterowiersza Puszkina pt. Na portret Czaadajewa, ze zmienioną końcówką (w oryginale: a tutaj on [jest] oficerem huzarskim). [przypis edytorski]

w Rzymie chodziła wieść, było przekonanie, że Judea ma się podnieść i Pana dać światuPercrebuerat Oriente toto vetus et constans opinio, esse in fatis, ut eo tempore Judaea profecti rerum potirentur (Sueton., Vespas. [Żywot Wespazjana] 4). [przypis autorski]

w Rzymie — czytaj: w Mediolanie. [przypis redakcyjny]

w Rzymie, gdyby go drugi raz splądrować zechciano —- Sacco di Roma, dzień splądrowania Rzymu: 6 maja 1527 roku. [przypis tłumacza]

w Rzymie (…) gołębie (…) przynosiły odpowiedź — Pliniusz, Historia naturalna, X, 87. [przypis tłumacza]