Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dopełniacz | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 8683 przypisów.

moiściewy (daw., gw.) — wyraz oznaczający: moi drodzy, używany jako poufały zwrot do rozmówcy (a. rozmówców lub słuchaczy), także jako okrzyk wyrażający emocje, np. zdziwienie, podziw. [przypis edytorski]

moiściewy — moi drodzy. [przypis edytorski]

moiściewy — okrzyk wyrażający zdziwienie, zachwyt. [przypis edytorski]

moiściewy — poufały okrzyk wyrażający zdziwienie, podziw. [przypis edytorski]

Moissi, Alexander (1880–1935) — wybitny aktor niemiecki, pochodzący z Albanii. Występował m.in. w rolach szekspirowskich. [przypis edytorski]

moitié promenant, moitié chassant (fr.) — pół spacerując, pół polując. [przypis edytorski]

moi wyście mądrzy ludzie (…) — ortograficzna gra wyrazów z gescheidt, gescheut, niedająca się w polskim oddać. [przypis tłumacza]

moją geograficzną gromadkę — uczennice z wykładów geografii. [przypis redakcyjny]

„Moją pomstę nad Edenem złożę w ręce mojego ludu Izraelskiego” — jest to werset z Księgi Ezechiela. Edom w Agadzie odnosi się do Rzymu. [przypis tłumacza]

moją (…) sprawą — tu: za moją sprawą, tj. z moją pomocą. [przypis edytorski]

moja ariostyczna droga — nawiązanie do poematu Orland szalony Ludovica Giovanniego Ariosta (1474–1533). [przypis edytorski]

moja HierozolimaPsalmy Przyszłości. [przypis redakcyjny]

moja nadzieja miła (starop.) — forma W.lp, dziś: moja nadziejo miła. [przypis edytorski]

moja narzeczona — zmyśla, żeby żołnierza od niej odwieść i nie dopuścić do pokrzyżowania planów. [przypis tłumacza]

Moja pani plenipotentko (…) co to znaczyć może — fragment ten został również „dopasowany” do listu LXX z 31 grudnia 1866 z Pszczonowa; o trudnościach z rekonstrukcją chronologii i całości listów patrz: Wstęp Tadeusza Żeleńskiego). [przypis edytorski]

moja przepaska trzech ćwierci nie trzyma — sens: jestem wąska w pasie. [przypis edytorski]

moja reguła na to tam służy, aby papier psuła (…) — poeta w następnych wierszach napomnieniem, może zanadto ostrym, upomina zakon benedyktynów, że odstąpił od wzoru swojego zakonodawcy. [przypis redakcyjny]

moja rzecz jest przystosować się — dziś: moją rzeczą jest przystosować się. [przypis edytorski]

moja — tu: ta panna,o której mówię. [przypis redakcyjny]

mojaż — konstrukcja z partykułą -że nadającą znaczenie pytania retorycznego; inaczej: czy moja, czyż moja. [przypis edytorski]

mojaż — zaimek moja z partykułą -ż; mojaż wina: czy to moja wina, czyżby to była moja wina. [przypis edytorski]

mojde ani (hebr.) — dosł. „Dziękuję”, pierwsze słowa modlitwy wypowiadanej zaraz po przebudzeniu. [przypis edytorski]

moję (daw.) — dziś popr. forma B.lp: moją. [przypis edytorski]

moję (daw. forma) — dziś B. lp r.ż.: moją. [przypis edytorski]

moję — dziś forma D.lp r.ż.: moją. [przypis edytorski]

moję — dziś popr. forma B.lp: moją. [przypis edytorski]

moję — dziś popr.forma B. l. poj.: moją (zniekształcone dla rymu). [przypis edytorski]

moję — dziś popr. forma: moją. [przypis edytorski]

moję (forma B. lp) — dziś popr.: moją. [przypis edytorski]

moję niewolą (starop. forma) — dziś B.lp r.ż.: moją niewolę. [przypis edytorski]

moję (…) swoję (daw. forma) — dziś B. lp r.ż.: moją, swoją. [przypis edytorski]

moje białe kości w straż nieoddane kolumnowym czołom — poeta, smutny z powodu braku uznania u współczesnych, przypuszcza, że po śmierci nie będzie miał pomników. [przypis redakcyjny]

moje chłopcy — dziś: moi chłopcy a. moje chłopaki. [przypis edytorski]

Mojego ojca siostry synem jesteś — ojcem Hektora był Priam, zaś siostra Priama, Hezjone, została branką Telamona, króla greckiej Salaminy. Według tradycji synem Hezjone i Telamona był Teukros, przyrodni brat Ajasa (Ajaksa), którego matką była żona Telamona, grecka księżniczka Periboja (Eriboja); w sztuce synem Hezjone i Telamona jest sam Ajaks. [przypis edytorski]

moje husarze — dziś popr. forma B.lm: moich husarzy. [przypis edytorski]

moje imię wcale nie jest łatwiejsze do wymazania niż każdego z was — Teramenes ironizuje w największym niebezpieczeństwie i nie traci humoru nawet w obliczu śmierci. [przypis tłumacza]

Mojej Matki zapłakane oczy (…) Idzie za mną jak echo i płacze — W. Perzyński, Poezje, wyd. II, Warszawa 1923, s. 46. Z pomniejszych poetów okresu szczegółowego opracowania motywów łączących ją z modernizmem doczekała się tylko Maryla Wolska w sumiennej monografii Stanisława Sierotwińskiego: Maryla Wolska. Środowisko, życie, twórczość, Kraków 1963, s. 56–81. Specjalnie zwraca uwagę jej stosunek do florystycznego obrazowania modernistów, daleko posunięty i świadomie głoszony prymat zielnika poetyckiego krajowego nad egzotycznym (tamże, s. 74). [przypis autorski]

mojej żony — dziś popr.: moją żonę. [przypis edytorski]

mojem — daw. forma dla r.ż. i r.n.; dziś: moim. [przypis edytorski]

mojem — daw. forma N. i Msc. zaimków r.n.; dziś tożsama z r.m.: moim. [przypis edytorski]

mojem — dziś: moim. [przypis edytorski]

mojem — dziś popr.: moim. [przypis edytorski]

mojemi — daw. forma N. i Msc. lm zaimków r.ż. i r.n.; dziś tożsama z r.m.: moimi. [przypis edytorski]

mojemi — daw. forma N. i Msc. lm zaimków r.ż i r.n.; dziś tożsama z r.m.: moimi. [przypis edytorski]

mojemu Jędrzejowi — Andrzejowi Nideckiemu (por. przyp. do fr. II 34). Ponieważ Nidecki bawił we Włoszech w r. 1559, wówczas zapewne powstała fraszka Do Kłoczowskiego, a więc bezpośrednio po powrocie poety do kraju. [przypis redakcyjny]

Moje… nazwisko… streszcza narodowośćjumeau znaczy po fr.: bliźniak, aluzja więc jest niezrozumiała. [przypis redakcyjny]

moje oczy (…) dziesięcioletnie gaszące pragnienie — Beatrycze umarła w roku 1290, a poeta wstąpił do piekła i czyśćca w roku 1300, więc lat dziesięć minęło, jak mu ją śmierć porwała. [przypis redakcyjny]

moje pracowniki — dziś popr. forma: moi pracownicy. [przypis edytorski]

Moje przedstawienie nie zniosło przeto wolności, lecz przeniosło ją (…) do krainy wyższej (…) tzn. że jest ona transcendentalną (…) — cały ten rozdział, nieco trudniejszy, wyjaśniłem już we Wstępie, rozdz. 3; por. Słownik: charakter inteligibilny. [przypis tłumacza]

moje widzenie wionęło z duszy jak senne marzenie — Już na początku pierwszej pieśni Raju i w niejednym miejscu następnych pieśni objawił poeta, że ten, kto wzrok duchowy zatopił w niebie, we wszystkim, co jest boskie, żadnego obrazu w pamięci zachować nie może, jeżeli ten obraz za pośrednictwem zmysłowym przedstawiać sobie lub drugim musi. Wrażenie smutku lub radości pozostaje tylko w sercu tego, który marzył we śnie, albowiem po przebudzeniu żaden obraz marzenia wyraźnie uzmysłowić się nie da. Podobnie i poecie z jego wzniosłej wizji nie pozostał żaden obraz mogący być zmysłowo przedstawionym, ale zostało w nim tylko uczucie najwyższej rozkoszy. [przypis redakcyjny]

mojeż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy moje. [przypis edytorski]

moje zamiłowanie do muzyki pozwoliłoby mi polubić ten zawód — Rousseau nie mówi jaki: może organisty? [przypis tłumacza]

Mojra — bogini przeznaczenia. [przypis redakcyjny]

Mojra — jedna z trzech sióstr-prządek losu. [przypis edytorski]

Mojr trójca (mit. gr.) — Mojry, trzy siostry, córki Zeusa i Temidy: Kloto, Lachesis i Atropos, boginie życia i śmierci, boginie losu, znające przyszłość i niepodlegające rozkazom bogów olimpijskich, kontrolujące przebieg i koniec życia ludzkiego; przedstawiane były jako prządki snujące i ucinające nić życia: Kloto, czyli „Prządka” nici życia, Lachesis, czyli „Udzielająca”, strzegąca wątku nici i przedłużająca go, oraz Atropos, czyli „Nieodwracalna”, przecinająca nić. [przypis edytorski]

Mojry (mit. gr.) — boginie kontrolujące koniec życia ludzkiego, przedstawiane jako prządki snujące i ucinające nić życia. [przypis edytorski]

Mojry (mit. gr.) — boginie przeznaczenia, pilnujące odwiecznego porządku świata. [przypis edytorski]

Mojry (mit. gr.) — boginie przeznaczenia, pilnujące odwiecznego porządku świata. [przypis redakcyjny]

Mojry (mit. gr.) — boginie przeznaczenia, przedstawiane z przędzą symbolizującą ludzkie życie. [przypis edytorski]

Mojry (mit. gr.) — boginie przeznaczenia. [przypis edytorski]

Mojry (mit. gr.) — boginie przeznaczenia. [przypis redakcyjny]

Mojry (mit. gr.) — trzy boginie losu, które znały przyszłość i nie podlegały rozkazom bogów olimpijskich, wyobrażane jako prządki przędące i przecinające nić ludzkiego żywota. [przypis edytorski]

Mojry (mit. gr.) — trzy boginie losu, znają przyszłość i nie podlegają władzy Zeusa. [przypis edytorski]

Mojry (mit. gr.) — trzy boginie przeznaczenia, pilnujące odwiecznego porządku świata, wyobrażane jako prządki przędące i przecinające nić ludzkiego żywota. [przypis edytorski]

Mojsławski, Paweł — rotmistrz lisowczyków, który przybył na odsiecz Chodkiewiczowi pod Chocim i brał udział w kampanii w Niemczech. [przypis edytorski]

Mojżesz (…) Aaron — w biblijnym pięcioksięgu Mojżesz obawiał się przyjęcia niektórych zadań, uważając się za słabego mówcę; Aaron, jego starszy brat, przyjął funkcję rzecznika. Norwid traktuje „słowo” Aarona jako dopełnienie „czynu” Mojżesza, zarazem przeciwstawiając je sobie. [przypis edytorski]

Mojżesza, który (…) zaraz był i królem — Mojżesz był przywódcą Izraelitów, ale nie królem; pierwszym wg Biblii królem izraelskim był Saul: wybrany na zgromadzeniu plemion, namaszczony przez Samuela, stworzył monarchię na terenie Palestyny. [przypis edytorski]

Mojżesza plagi — chodzi o biblijne plagi (opisane w Księdze Wyjścia), które za sprawą Mojżesza (wspieranego w swym dziele przez Boga) spadły na Egipt, kiedy faraon nie chciał wypuścić ze swego kraju ludu izraelskiego powołanego, by wyruszyć do Ziemi Obiecanej. [przypis edytorski]

Mojżesza (…) zakon (daw.) — prawo Mojżesza. [przypis edytorski]

Mojżesz (bibl.) — biblijny prorok, przywódca i prawodawca żydowski, który wyprowadził Izraelitów z Egiptu, przewodził im w wędrówce do Ziemi Obiecanej (Izraela) i nadał im prawa otrzymane od Boga na górze Synaj. [przypis edytorski]

Mojżesz — biblijny prorok, przywódca żydowski, który wyprowadził Izraelitów z Egiptu i przewodził im w wędrówce do Ziemi Obiecanej (Izraela); kiedy podczas przemarszu przez pustynię Izraelitom zabrakło wody i zaczęli się buntować, na polecenie Boga Mojżesz uderzył laską w skałę i wytrysnęła z niej woda (Lb 20,1–11). [przypis edytorski]

Mojżesz — biblijny prorok, przywódca żydowski, który wyprowadził Izraelitów z Egiptu i przewodził im w wędrówce do Ziemi Obiecanej (Izraela). [przypis edytorski]

Mojżesz, czarnoksiężnicy — Wj 8, 19. [przypis tłumacza]

Mojżesz daje nam dwie: iż przepowiednia nie spełnia się — Znak fałszywego proroctwa, tj. cudu. [przypis tłumacza]

Mojżesz i Aaron miedzy kapłany jego — Ps 98,6. [przypis edytorski]

Mojżesz, Likurg i Numa — starożytni prawodawcy: Mojżesz: biblijny prorok, przywódca i prawodawca żydowski, który wyprowadził Izraelitów z Egiptu, przewodził im w wędrówce do Ziemi Obiecanej (Izraela) i nadał im prawa otrzymane od Boga na górze Synaj; Likurg: na poły legendarny prawodawca i twórca ustroju Sparty; Numa Pompiliusz: legendarny drugi król Rzymu, następca Romulusa, zapoczątkował w Rzymie państwowy kult bogów, wprowadził wiele ważnych instytucji religijnych, a także kalendarz. [przypis edytorski]

Mojżesz nie dał wam chleba niebieskiego — J 6, 35. [przypis tłumacza]

Mojżesz nie wydobył was z niewoli i nie dał wam prawdziwej wolności — J 8, 36. [przypis tłumacza]

Mojżesz (ok. XIII w. p.n.e.) — prorok biblijny, według Księgi Wyjścia wyprowadził 12 plemion Izraelitów z niewoli egipskiej. Chłopiec żydowski wychowany na dworze faraona egipskiego, doznał objawienia: Bóg przemówił do niego pod postacią krzewu gorejącego. Mojżesz został przywódcą izraelskim i poprowadził swój lud przez Morze Czerwone i pustynię Synaj w poszukiwaniu Kaananu, Ziemi Obiecanej. Na górze Synaj Bóg podyktował mu dziesięć przykazań, ale tablice z przykazaniami Mojżesz potłukł o złotego cielca, do którego zaczęli się modlić Izraelici podczas nieobecności przywódcy. [przypis edytorski]

Mojżesz podczas bitwy z Amalekitami — wg biblijnej Księgi Wyjścia, kiedy podczas bitwy z plemieniem Amalekitów Mojżesz trzymał ręce w górze, Izraelici mieli przewagę, gdy je opuszczał, zaczynali przegrywać; dlatego jego towarzysze podtrzymywali mu ręce do końca bitwy (Wj 17,11n). [przypis edytorski]

Mojżesz — postać biblijna, prorok, który wyprowadził Izraelitów z niewoli egipskiej; żył prawdopodobnie w XIII wieku p.n.e. (według Biblii dożył 120 lat). [przypis edytorski]

Mojżesz — postać biblijna, przywódca Izraelitów i święty prorok, żyjący prawdopodobnie w XIII wieku p.n.e. [przypis edytorski]

Mojżesz — postać biblijna, przywódca Izraelitów w okresie ich wyjścia z Egiptu i wędrówki do Ziemi Obiecanej, święty prorok. [przypis edytorski]

Mojżesz (prawdopodob. XII w. p.n.e.) — prawodawca żydowski. [przypis edytorski]

Mojżesz — prorok biblijny, przywódca Izraelitów w okresie wyjścia z Egiptu i wędrówki do Ziemi Obiecanej. [przypis edytorski]

Mojżesz przepowiedział Chrystusa i kazał iść za nim — Pwt 18, 15. [przypis tłumacza]

Mojżesz — syn Amrama i Jokebed; prorok, prowadził Izraelitów z Egiptu do Ziemi Obiecanej, do której on sam nie dotarł. Jego matka, aby uchronić go przed śmiercią, nakazaną przez faraona wszystkim pierworodnym synom żydowskim, wrzuciła go w koszyku do wody. Został wyłowiony przez córkę faraona, która traktowała go jak syna (Wj 2,1–10). Sprawował władzę nad ludem Izraela; na górze Synaj Bóg przekazał mu tablice kamienne z dziesięciorgiem przykazań (Wj 24,12; 31,18). Mojżesz zmarł w wieku 120 lat w krainie Moabu na górze Nebo (Pwt 34,5–70); zgodnie z obietnicą Boga, przed śmiercią ujrzał Ziemię Obiecaną, ale nigdy do niej nie dotarł (Pwt 32,49–52). [przypis edytorski]