Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 471 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dopełniacz | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8689 przypisów.
Modrzejewska, Helena (1840–1909) — wybitna polska aktorka, specjalizująca się w rolach szekspirowskich i tragicznych; w 1877 zadebiutowała w San Francisco, zyskując ogromne uznanie i rozgłos; występowała następnie na scenach Ameryki i Anglii. [przypis edytorski]
Modrzejów — nieduża dzielnica Sosnowca. [przypis edytorski]
Modrzewski, Andrzej Frycz właśc. Andrzej Piotr Modrzewski (1503–1572) — związany z Wolborzem pisarz polityczny okresu renesansu, humanista, sekretarz królewski; przydomek „Fricz” noszono w jego linii Modrzewskich herbu Jastrzębiec po przodku Andrzeju Fryderyku; studiował w Akademii Krakowskiej oraz na uniwersytecie w Wittenberdze; sprzyjał czynnie ideom reformacji; autor pisanej po łacinie rozprawy De Republica emendanda (O naprawie Rzeczypospolitej, 1551), przełożonej na niem., opublikowanej w Krakowie oraz w Bazylei. [przypis edytorski]
Modrzewski jako desydent znajduje się w poczcie autorów zakazanych, których wylicza Index Autliorum et librorum prohibitorwm, in Polonia editorum, Cracov. in off. Andr. Petricov. 1017 in 12. [przypis redakcyjny]
Modrzewski, Krzysztof — wojski halicki, zginął pod Preszowem. [przypis redakcyjny]
modrzyć się (neol.) — niebieszczeć, stawać się a. być modrym, tj. niebieskim. [przypis redakcyjny]
modulamina suspecta (łac.) — melodie podejrzane. [przypis redakcyjny]
modum concludendi (łac.) — sposób zawierania. [przypis redakcyjny]
modus amandi (łac.) — sposób [realizowania] miłości; styl miłości. [przypis edytorski]
Modus (…) homo est — Augustinus Aurelius, De civitate Dei, XXI, 10. [przypis tłumacza]
modus in rebus (łac.) — sposobu. [przypis redakcyjny]
modus omnium est pulcherrima virtus (łac.) — miara, czyli umiarkowanie piękniejszą nad wszelkie inne jest cnotą. [przypis redakcyjny]
modus operandi (łac.) — sposób działania. [przypis edytorski]
modus procedenti (łac.) — sposób postępowania. [przypis edytorski]
Modus quo corporibus adhaerent spiritus comprehendi ab hominibus (…) (łac.) — „Sposób, w jaki ciała zespolone są z duchem, niepojęty jest ludziom, a wszelako to jest człowiek”. Św. Augustyn, de Civ. Dei [O Państwie Bożym; Red. WL] XXI. 10. [przypis tłumacza]
modus vivendi (łac.) — sposób postępowania (dosł.: życia). [przypis edytorski]
modus vivendi (łac.) — sposób życia. [przypis edytorski]
modus vivendi (łac.) — sposób życia; tu: zasady współżycia. [przypis edytorski]
modus vivendi (łac.) — sposób życia; tu: zasady współżycia. [przypis edytorski]
mody — we wszystkich wydaniach dotychczasowych mylnie: wody. [przypis redakcyjny]
Modzelewska, Józefa (1865–1939) — aktorka. [przypis edytorski]
Modzelewska, Maria (1903–1997) — aktorka. [przypis edytorski]
Möbius, Paul Julius (1853–1907) — niemiecki lekarz neurolog. [przypis edytorski]
Moechus (…) arrigere — Martialis, Epigrammata, III, 70. [przypis tłumacza]
Moeris — antyczna nazwa jeziora w centrum oazy Fajum w Egipcie; ob. jezioro Karun. [przypis edytorski]
moesta et errabunda (łac.) — smutna i błądząca. [przypis edytorski]
mogą być prażni wszeteczeństwa — mogą nie popełniać [wszeteczeństwa], być próżni, wolni od tego. [przypis redakcyjny]
mogąli — mogą z partykułą pytajną -li. [przypis edytorski]
Mogą one mieć miejsce jedynie w małym państewku — Takim, jak były miasta greckie. [przypis autorski]
Mogą one, według doświadczeń Perrina i Lenarda, przenosić swój ładunek elektryczny poprzez opony metalowe (…) — [por.] Lenard, „Wiedemannsche Annalen”, 64, 279 (1898). [przypis autorski]
mogą się modlić wszelkie wiary — Pieśń szósta. [przypis redakcyjny]
mogą w krótkim czasie na zabiciu tyrana zyskać znacznie więcej niż dostać od tyrana za długi czas straży — szczególnie kampańscy najemnicy więcej cenili sobie zysk niż honor żołnierski. Dionizjusz I nie miał co do nich złudzeń. Toteż 404 r. odprawił kampańskich jeźdźców, bogato wynagrodziwszy ich za usługi, oddane mu przy stłumieniu powstania obywatelskiego. Ci przyjęci w mieście Entella (w zachodniej Sycylii, nad rzeką Hypsas), zamieszkałym przez Elymów, a podległym Kartaginie, napadli w nocy na mieszkańców, wycięli mężczyzn i objęli miasto w posiadanie. Kartagińczycy na to nie zareagowali, gdyż widocznie było im obojętne, kto płaci haracz, byleby tylko płacił. [przypis tłumacza]
mogąż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy mogą. [przypis edytorski]
mogęż — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż. [przypis edytorski]
mogęż — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że skróconą do -ż; znaczenie: czy mogę, czyż mogę. [przypis edytorski]
mogęż — konstrukcja z partykułą -że nadającą znaczenie pytania retorycznego; inaczej: czy mogę, czyż mogę. [przypis edytorski]
mogęż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż, o funkcji pytajnej; znaczenie: czy mogę. [przypis edytorski]
mogęż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy mogę. [przypis edytorski]
mogęż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy mogę. [przypis edytorski]
mogęż — mogę–że; czy mogę. [przypis edytorski]
mogemy (gw.) — możemy. [przypis edytorski]
Mogiłą wasza miłosna gondola I łódką Charonową, a jam jest Charonem — A. Lange, Rozmyślania, s. 28. [przypis autorski]
Mogiła — dawna wieś, obecnie część miasta Krakowa. [przypis edytorski]
mogiła — tu: kopiec, kurhan. [przypis redakcyjny]
mogiła — tu: kopiec, pagórek. [przypis edytorski]
mogiła — tu: kopiec. [przypis redakcyjny]
mogiła — tu: kopiec, wzgórze. [przypis redakcyjny]
mogiła — tu raczej: kopiec, kurhan, pagórek. [przypis edytorski]
mogiła — tu: wzgórze, kopiec. [przypis redakcyjny]
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom pierwszy
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
mogiły — gra słów, kalambur o Mohile — mogile. [przypis redakcyjny]
Mogiły Haremu — W rozkosznym ogrodzie, wśród wysmukłych topoli i drzew morwowych, stoją grobowce z białego marmuru Chanów i Sułtanów, ich żon i krewnych; w pobliskich dwóch budowach leżą truny zwalone bez ładu; były one niegdyś bogato wybite; dziś sterczą nagie deski i szmaty całunu. [przypis autorski]
Mogilne darnie kwitną Pod szumem smętnych tuj — B. Ostrowska, Pisma poetyckie, Warszawa 1932, II, s. 52. [przypis autorski]
mogilnik (daw.) — cmentarz. [przypis edytorski]
mogła była — dawna forma czasu zaprzeszłego, oznaczającego czynność wcześniejszą od przeszłej; dziś: mogła. [przypis edytorski]
mogłali — czy mogła (daw. forma czasownika z partykułą li). [przypis edytorski]
mogłamże — konstrukcja z partykułą -że nadającą znaczenie pytania retorycznego; inaczej: czy mogłam, czyż mogłam. [przypis edytorski]
mogła — osoba wcześniej nazwana Postępowiczem i tytułowana „pan”, tu mówi w rodz. żeńskim jako papuga. [przypis edytorski]
mogłażem — konstrukcja z partykułą -że-; znaczenie: czy mogłam. [przypis edytorski]
mogłem był (daw.) — forma czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność, stan itp. uprzedni w stosunku do czynności a. stanu wyrażonego czasem przeszłym prostym; znaczenie: mogłem wcześniej, mogłem uprzednio. [przypis edytorski]
mogłem był (daw.) — forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: mogłem wcześniej, uprzednio (przed wydarzeniami a. czynnościami wyrażonymi formą zwykłego czasu przeszłego). [przypis edytorski]
mogłem był (daw.) — konstrukcja czasu zaprzeszłego; znaczenie: mogłem wcześniej (uprzednio, kiedyś). [przypis edytorski]
mogłemże — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy mogłem. [przypis edytorski]
mogłemż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż, o funkcji pytajnej; znaczenie: czy mogłem. [przypis edytorski]
mogł li bych się skryć (starop.) — konstrukcja z partykułą pytajną li; inaczej: czy mógłbym się skryć. [przypis edytorski]
mogłoby było — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: mogłoby wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
mogłoby nie być ani jednego ziemniaka w Irlandii — na pocz. XIX w. ziemniaki stanowiły podstawowe wyżywienie uboższych warstw ludności w Irlandii; stało się to przyczyną wielkiej klęski głodu, kiedy w l. 1845–1849 zaraza niszczyła plony ziemniaków. [przypis edytorski]
Mogłoby się zdarzyć, iż ten naród podbił swego czasu naród sąsiedni — Mowa o Anglii i Irlandii. [przypis tłumacza]
mogłożby — konstrukcja z partykułą wzmacniającą i pytającą, tu w znaczeniu: „czy mogłoby?”. [przypis edytorski]
mogłożby — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy mogłoby, czyżby mogło. [przypis edytorski]
mogłoż — konstrukcja z partykułą -że nadającą znaczenie pytania retorycznego; inaczej: czy mogło, czyż mogło. [przypis edytorski]
mogli byli znaleźć (daw.) — forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: mogli znaleźć wcześniej, uprzednio (przed wydarzeniami a. czynnościami wyrażonymi formą zwykłego czasu przeszłego). [przypis edytorski]
mogliby najemnicy doskonale zapewnić spokój i bezpieczeństwo robotnikom na polu… — jeśli w czasie pokoju mogą być rolnicy tak zagrożeni, to ten stan nie zasługuje na nazwę pokoju. Być może autor miał na oku stosunki w Peloponezie po zwycięstwie Epaminondasa i klęsce Lacedemończyków. [przypis tłumacza]
moglibyśmyż — czy nie moglibyśmy. [przypis edytorski]
moglić się (starop.) — tu: modlić się. [przypis edytorski]
mogli żołnierze… — ateńscy. [przypis tłumacza]
mogoł — tytuł władcy indyjskiego, tu ironicznie: wybitna osobistość. [przypis edytorski]
Mogułowie (daw.) — dziś: Mongołowie; tu chodzi najprawdopodobniej o Tatarów. [przypis edytorski]
Moguły (daw.) — dziś: Mongołowie; tu chodzi najprawdopodobniej o Tatarów. [przypis edytorski]
mogulski — dziś: mongolski; tu najprawdopodobniej: tatarski. [przypis edytorski]
mo (gw.) — ma. [przypis edytorski]
mo (gw.) — ma. [przypis edytorski]
Mohatra — Prowincjałki, VIII. [przypis tłumacza]
mohel — dorosły Żyd płci męskiej dokonujący obrzędowego obrzezania. [przypis tłumacza]
mohel — osoba dokonująca rytualnego brit mila (hebr.), czyli obrzezania chłopców, które jest przeprowadzane w synagodze ósmego dnia po narodzinach. [przypis edytorski]
Mohikanie — wymarłe plemię Indian w Ameryce Północnej. [przypis redakcyjny]
Mohiłowie — ród mołdawski, w XVI i XVII w. panujący w tym kraju przy wsparciu Polski; z rodu tego pochodził też metropolita kijowski, Piotr Mohyła, przez prawosławnych uznany za świętego. [przypis edytorski]
Mohilew białoruski — miasto nad Dnieprem; określenie białoruski dla odróżnienia od Mohylowa podolskiego nad Dniestrem. [przypis redakcyjny]
mohur — daw. złota moneta używana w Indiach Brytyjskich. [przypis edytorski]
mohwa — rodzaj drzewa wiecznie zielonego, rosnącego na obszarach subtropikalnej Azji (Indie, Nepal, Birma, Sri Lanka), o jadalnych kwiatach i owocach oraz nasionach wykorzystywanych do produkcji oleju; także: madhuca longifolia. [przypis edytorski]
Mohylów (dziś ukr.: Mohyliw-Podilskij) — miasto nad Dniestrem, ok. 90 km na płd. wschód od Kamieńca Podolskiego. [przypis redakcyjny]
mohylowskie — nieudany szturm Stanisława Potockiego Rewery na Mohylów nad Dniestrem miał miejsce w 1659r.; Pasek (a. przepisywacz) pomylił to wydarzenie z innym, oblężeniem Monasterzysk przez Czarnieckiego wiosną 1653 r. (tzw. okazja monasterska), a więc po (przerwanej) bitwie pod Białocerkwią (1651), a przed oblężeniem żwanieckim jesienią 1653). [przypis redakcyjny]
moich myśli, zawierającymi wprawdzie ważność subiektywną (dla mnie), ale nie obiektywną (obowiązującą dla innych) — wiedzą prawdziwie obiektywną, a więc powszechnie ważną, jest dla Kanta, jak wiemy, wiedza aprioryczna. Taką wiedzą, z czystego rozumu płynącą, jest logika i matematyka, oraz te dziedziny wiedzy empirycznej (np. nauk przyrodniczych), do których matematyka da się stosować. Otóż psychologia, która na wewnętrznym doświadczeniu się opiera, jest nauką na wskroś empiryczną (Kant nazywa ją antropologią), do której nie tylko matematyka stosować się nie da, ale w której nie masz nawet miejsca na eksperyment. Przeto obiektywności w niej nie szukać. I tutaj więc powtarza się, choć w specjalnym sformułowaniu, przeciwstawienie wiedzy apriorycznej i empirycznej. [przypis tłumacza]
moich niedawnych rozważań na temat: „Człowiek czy dzieło?” — nawiązanie do tekstu Czy myć zęby, czy ręce?. [przypis edytorski]
moie imię (…) słyszałeś mianować (starop.) — łacińska konstrukcja accusativi cum infinitivo; [znaczenie: jeśli moje imię słyszałeś wymówione (mianowane); red. WL]. [przypis redakcyjny]
moi est haïssable (fr.) — „ja” jest nienawistne. Cytat z Myśli, 7, 456 (1669 r.) Blaise'a Pascala. [przypis edytorski]
moiety — one of a portion into which something is divided, usually a half or near half. [przypis edytorski]
moi (fr.) — ja. [przypis edytorski]
Moi j'aime la femme à la folie… (fr.) — kocham tę kobietę do szaleństwa. [przypis edytorski]
moi, je dois travailler (fr.) — ja muszę pracować. [przypis edytorski]
Moi-même, je suis absolument fou — Ja sam jestem zupełnie obłąkany. [przypis edytorski]
