Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski


Znaleziono 10225 przypisów.

w przytomności (daw.) — w obecności. [przypis edytorski]

w przytomności (daw.) — w obecności. [przypis edytorski]

w przytomności — tu: w obecności. [przypis edytorski]

W. P. Szymański, Sentymentalne powielanie lasu, „Współczesność” 1966, nr 14. [przypis autorski]

w publice — publicznie, podczas uroczystości. [przypis redakcyjny]

w Puernavace — zapewne chodzi o Cuernavaca, miasto w środkowym Meksyku. [przypis edytorski]

w pułgodziny (starop. forma ort.) — w pół godziny. [przypis edytorski]

w punkcie 1 (…) w punkcie 3 — W tym miejscu tekstowi towarzyszy szkic autora, przedstawiający plan mieszkania ze wszystkimi pomieszczeniami, znajdującymi się w nich osobami i z zaznaczonym umiejscowieniem trumny. Punkt 1 i 3 zaznaczone są naprzeciwko siebie. [przypis edytorski]

w pustoszeniu okolic Masady * Ale do większych przedsięwzięć — gwiazdka oznacza, że rękopis jest w tym miejscu uszkodzony. [przypis tłumacza]

w pustyni (daw.) — na pustkowiu; na odludziu. [przypis edytorski]

w pysk ją trzaśnie, jak Hipponaks BupalosaHipponaks, poeta jambiczny, żył w pierwszej połowie VI wieku przed Chrystusem. W jednej ze twych pieśni zagroził rzeźbiarzowi Bupalosowi, że go obije po twarzy i tego dokonał. Pieśń stała się bardzo popularna i przetrwała, jak widać, do czasów Arystofanesa. Podobno sprawa miała się tak: Bupalos robił rzeźby, karykaturki Hipponaksa (rzeźba karykaturalna jest początkiem wielkiej greckiej sztuki portretowej), który się mścił znowu wierszem; stąd bójka. [przypis tłumacza]

w pytlu hrosza neni — w sakiewce nie ma grosza. Czechizm użyty dla efektu komicznego. [przypis redakcyjny]

W r. 1459 niejaki Robinet z Langres w Artois, skazany na spalenie pod zarzutem czarodziejstwa, wymienił na torturach… — por. J. Görres, Die christliche Mystik, hgb. von J. Bernhart, 1927, s. 521–31. [przypis autorski]

w r. 1469 Kazimiérz witał po Polsku ojca wracającego ze Lwowa — [zob.] [Michał] Wiszniewski, Hist[oria] literat[ury polskiej] t. IV, s. 43. [przypis autorski]

W r. 1610 król Henryk IV zmarł, zasztyletowany przez Franciszka Ravaillaca… — J. J. Tharaud, La tragédie de Ravaillac. [przypis autorski]

w r. 1613 widzimy go po raz trzeci we Włoszech, jak świadczy księga nacji polskiej — [por.] St. Windakiewicz, Księgi nacji poi. w Padwie, s. 38. [przypis redakcyjny]

w r. 1618 (…) na łożu, do którego go przykuła uporczywa słabość (…) z tej choroby już się (…) podnieść nie miał — „In lecto aegritudinis decumbens gen. Petrus de Sycyna Kochanowski S. R. M. secr.” wyraża się akt urzędowy, a niżej: „licet corpore aliquantum debilis” (Scab. crac. 1165, p. 1127). [przypis redakcyjny]

W r. 1718 mury kościoła (…) — Obacz: [Adam Benedykt] Jocher, Obraz bibliogr[aficzno-historyczny literatury i nauk w Polsce, od wprowadzenia do niej druku po rok 1830 włącznie], nr 9051, [uzup. red. WL]. [przypis autorski]

W r. 1769 zabłysła mu myśl ugruntowania metafizyki na nowych podwalinach (…) — własne wyznanie Kanta zapisane na egzemplarzu Metafizyki Baumgartena; zob. Reflexionen zu der Kritik der reiner Vernunft wyd. przez B. Erdmanna: „Das Jahr 69 gab mir grosses Licht”. [przypis tłumacza]

w r. 1775, niejaka pani z Rajczyńskich Stokowska na Doruchowie w Wieluńskiem torturowała i kazała spalić na stosie… — St. Wasylewski, Sprawy ponure. [przypis autorski]

W r. 1818 wniesiono w Stanach Zjednoczonych prawo skazujące na trzydzieści cztery batogi tego, kto by nauczył czytać Murzyna z Wirginii — żałuję, że nie mogę odnaleźć we włoskim rękopisie cytatu z urzędowym źródłem tego faktu; pragnąłbym, aby można było zadać mu kłam. [przypis autorski]

W r. 1819 wydał Goethe zbiór poezyj wschodnich, tj. tworzonych na wzór poetów perskich, p.t.: West–östlicher Divan i zaopatrzył go w obszerne uwagi. Na czele tych »Noten und Abhandlungen zu besseren Verstandniss des West–östlichen Divans« położył sędziwy poeta czterowiersz: Wer das Dichten will verstehen, / Muss ins Land der Dichtung gehen; / Wer den Dichter will verstehen, / Muss in Dichters Lande gehen. Co znaczy: Kto chce zrozumieć poemat, musi jechać do kraju poematu; kto chce zrozumieć poetę, musi jechać do kraju poety. [przypis redakcyjny]

W r. 1827 p. von Ulman (…) świdrował ziemię na 10½ sążni (…) — ob[acz:] „Dziennik Wileński. Umiejętności i sztuki”, r. 1827, s. 252. [przypis autorski]

w r. 1882 mógł w r. 1882 mógł wyrazić się o nim [o „Traktacie”] lekceważąco i całkiem mylnieA. Raciborski, Etyka Spinozy, 1882, 20. [przypis tłumacza]

w r. 1917, w przedmowie do „Krzyku” — jak sam Przybyszewski odnosił się do tej słynnej przedmowy do Krzyku, patrz Uzupełnienie. [przypis autorski]

wrący — dziś popr.: wrzący. [przypis edytorski]

wracało niemile znajomym — dziś: wracało (jako) niemile znajome. [przypis edytorski]

(wracał z koniem, skoro chciałem go sprzedać — K. S.) [przypis edytorski]

wracam na Liban, do mojego domu — cytat z Ojca zadżumionych Juliusza Słowackiego. [przypis redakcyjny]

Wraca się Francuz — Francuzi wtargnęli powtórnie do Włoch, lecz ks. Maksymilian zadał im z pomocą Szwajcarów klęskę pod Nowarą. [przypis redakcyjny]

wraca się jem gniew (starop.) — powraca im gniew. [przypis edytorski]

w Raciborskie — z Raciborska pisali się Morsztynowie. [przypis redakcyjny]

W ramach tego samego związku pokoleniowego mogą się tworzyć liczne, biegunowo przeciwne, jedności pokoleniowe. (…) walcząc określają się wzajemnie — K. Mannheim, Das Problem der Generationen, „Kölner Vierteljahrshefte für Soziologie” 1928, s. 311. [przypis autorski]

W Ramazesa starym grobie — Rhamazes, względnie Rhamezes, król egipski z czasów Homera, który u szczytu sławy popełnił samobójstwo. [Imię Ramzes nosiło jedenastu królów Egiptu, w tym Ramzes II, jeden z najwybitniejszych i najdłużej żyjących władców starożytnego Egiptu. Ramzes II przez niektórych uczonych pierwszej poł. XIX był utożsamiany z opisywanym przez staroż. greckich historyków, Herodota i Diodora Sycylijskiego, legendarnym królem Sezostrisem, który u szczytu potęgi utracił wzrok i z tego powodu popełnił samobójstwo]. Słowacki miał zamiar napisać o nim osobny utwór, ale później nie wrócił do tego pomysłu zrodzonego w czasie podróży na Wschód. Pozostał tylko „plan Rhamezesa”. [przypis redakcyjny]

W Ramie głosy pod niebiosy/ Wzbijają się Racheli,/ Gdy swe syny bez przyczyny/ W krwawej widzi kąpieli — mowa jest o tzw. rzezi niewiniątek, nakazanej przez króla Judy Heroda, zob. Mt2, 16-18: Wtedy Herod widząc, że go Mędrcy zawiedli, wpadł w straszny gniew. Posłał [oprawców] do Betlejem i całej okolicy i kazał pozabijać wszystkich chłopców w wieku do lat dwóch, stosownie do czasu, o którym się dowiedział od Mędrców. Wtedy spełniły się słowa proroka Jeremiasza: Krzyk usłyszano w Rama,/ płacz i jęk wielki./ Rachel opłakuje swe dzieci/ i nie chce utulić się w żalu,/ bo ich już nie ma. [przypis edytorski]

Wrangel, Piotr (1878–1928) — rosyjski baron, generał armii Imperium Rosyjskiego, uczestnik wojny z Japonią i pierwszej wojny światowej, jeden z najznakomitszych dowódców „białych” podczas wojny domowej w Rosji. [przypis edytorski]

Wrangel — Szwed, dowódca gwardii przybocznej. Kochowski zwie go legionis legatus, pułkownikiem (Wespazjan Kochowski, Annalium Poloniae ab obitu Vladislai IV Climacteres [Roczników polskich od śmierci Władysława IV Klimaktery], III, 187). [przypis redakcyjny]

w ranym lecie (starop.) — we wczesnym wieku; rany: zob. w. 13; lato*: rok. [przypis redakcyjny]

w (…) ratusiu (gw.) — w ratuszu. [przypis edytorski]

W Rawennie mieszkali Pietro Jacopo i córka, Beatrice — córka Antonia została we Florencyi przy matce, Gemmie Donati, która przeżyła męża o lat kilkanaście. Co do reszty dzieci, to nic pewnego Dantologia nie posiada. Według jednych (L. Bruni) było ich wogóle tylko czworo, według Pelliego siedmioro: Pietro, Jacopo, Gabriello, Aligero, Elioco, Bernardo, Beatrice. Potem miały przybyć Antonia i Imperia. Wiadomości co do Piotra i Jakóba są prawie pewne. Linia Piotra przetrwała aż do naszych dni. Jakób napisał komentarz do Komedyi Boskiej. (I–X Krauz 37–38, 115–116). [przypis autorski]

wrażać — tu w sensie: dawać. [przypis edytorski]

wrażać — wbijać. [przypis edytorski]

wrażda (ros. вражда) — wrogość. [przypis edytorski]

wraże (daw.) — dziś popr. forma W.: wrogu. [przypis edytorski]

wrażem (daw.) — dziś: wrażym; wraży: wrogi, nieprzyjazny, obcy. [przypis edytorski]

Wrażenie wstrząsające swoją prostotą, serdecznością, rzewnością wywołują listy oskarżonej o czary Rebeki Lemp… — Helbing-Bauer, s. 224. [przypis autorski]

wraże wojska (perduellis) — [wraży: wrogi; red. WL]; staroświeckie słowo wprowadza komiczny patos w to rzekomo podniosłe wezwanie do obrony… wprawdzie nie ojczyzny, ale dwojga kochanków. — Plautus chętnie używa obrazów z życia wojskowego do porównania z akcją sprytnego niewolnika (zob. Plautus, s. 315–316); tak też i w tej sztuce stylizuje Palestriona na „imperatora”, prowadzącego armię na wyprawę wojenną. Dopatrywanie się jednak w ustępie niniejszym (w. 240–246) szczegółowej aluzji do operacji wojska rzymskiego z drugiej wojny punickiej od chwili objęcia dowództwa przez starszego Scypiona i ustalanie w ten sposób wskazówki chronologicznej nie jest dostatecznie uzasadnione. [przypis tłumacza]

wrażliwość — tu raczej: drażliwość. [przypis edytorski]

wraży (daw.) — obcy. [przypis edytorski]

wraży (daw.) — obcy; tu: z wrogiem (bój). [przypis edytorski]

wraży (daw.) — obcy, wrogi, zły. [przypis edytorski]

wraży (daw.) — wrogi, nieprzyjacielski. [przypis edytorski]

wraży (daw.) — wrogi, obcy. [przypis edytorski]

wraży — obcy, wrogi; nienawistny. [przypis edytorski]

wraży — pochodzący od wroga, związany z wrogiem. [przypis edytorski]

wraży — wrogi. [przypis edytorski]

wraży — wrogi; tu: nienawistny; pełen wrogiego rozjątrzenia. [przypis edytorski]

wraży (z ukr.) — wrogi, nieprzyjacielski. [przypis redakcyjny]

wraz (daw.) — naraz, nagle, jednocześnie. [przypis edytorski]

wraz (daw.) — naraz, nagle. [przypis edytorski]

wraz (daw.) — natychmiast. [przypis edytorski]

wraz (daw.) — od razu, natychmiast. [przypis edytorski]

wraz (daw.) — razem. [przypis edytorski]

wraz (daw.) — razem, równocześnie. [przypis edytorski]

wraz (daw.) — tu: jednocześnie, zarazem. [przypis edytorski]

wraz (daw.) — tu: razem. [przypis edytorski]

wraz (daw.) — w sam raz; akurat; tyle, ile trzeba. [przypis edytorski]

wraz (daw.) — zarazem, równocześnie. [przypis edytorski]

wraz (daw.) — zaraz, jednocześnie. [przypis edytorski]

wraz (daw.) — zaraz, niedługo. [przypis edytorski]

Wraz (daw.) — zaraz. [przypis edytorski]

wraz (daw.) — zaraz. [przypis edytorski]

wrazić (daw.) — wbić. [przypis edytorski]

wrazić się (daw.) — wbić się. [przypis edytorski]