Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dopełniacz | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 8514 przypisów.

modern style (ang.) — dosł.: nowoczesny styl; secesja, art nouveau; nurt artystyczny z przełomu XIX i XX w., charakteryzujący się stosowaniem płynnych, falistych linii oraz bogatej ornamentyki, zwłaszcza roślinnej. [przypis edytorski]

Modern Times — utopijna wspólnota istniejąca od 1851 do 1864 w stanie Nowy Jork, w Stanach Zjednoczonych, kierująca się zasadą wewnętrznej samowystarczalności i wymiany produktów pracy między mieszkańcami bez zysku; po rozpadzie wspólnoty mieszkańcy postanowili zmienić nazwę wioski na Brentwood. [przypis edytorski]

moderować (z łac.) — łagodzić, uspokajać, powściągać. [przypis edytorski]

moderowany — tu: wyposażony, uzbrojony. [przypis edytorski]

moderowany — wyposażony, uzbrojony. [przypis edytorski]

moderunek (daw.) — ekwipunek, wyposażenie. [przypis edytorski]

moderunek (daw.) — ekwipunek, wyposażenie, tu: uprząż. [przypis edytorski]

moderunek (daw.) — ekwipunek żołnierski. [przypis edytorski]

moderunek — ekwipunek żołnierski. [przypis edytorski]

moderunek — ogół przyborów na żołnierza albo na konia. [przypis redakcyjny]

modeste (łac.) — grzecznie. [przypis redakcyjny]

modestia (daw., z łac.) — skromność. [przypis edytorski]

modestia (łac.) — skromność; tu: umiarkowanie, wstrzęmięźliwość. [przypis edytorski]

modestia (łac.) — skromność, umiarkowanie. [przypis redakcyjny]

modestia (przestarz., z łac.) — skromność. [przypis edytorski]

modestia — skromność. [przypis redakcyjny]

modestia (z łac.) — skromność, pokora. [przypis edytorski]

modestia (z łac.) — skromność, pokora. [przypis redakcyjny]

modestia (z łac.) — umiarkowanie. [przypis edytorski]

Modestinus — Modestinus, Ad legem Juliam. Maiestatis. [przypis edytorski]

modestissime (łac.) — najprzyzwoiciej, najspokojniej. [przypis redakcyjny]

modestius (łac.) — porządniej. [przypis redakcyjny]

modestyja (daw.) — skromność. [przypis edytorski]

modi imaginandi (łac.) — sposoby wyobrażania sobie. [przypis edytorski]

modłą (daw.) — na sposób. [przypis edytorski]

modła (daw.) — model, wzór; sposób postępowania; por.: na modłę. [przypis edytorski]

modła (daw.) — wzór, model, sposób. [przypis edytorski]

modły do wszystkich bogów i bogiń — Wyrażenie „wszystkich bogów i bogiń”, powtarzające się jeszcze w ustępie 141 tej samej mowy, jest stałą formułą sakralną. Oba ustępy, podobnie jak i ustęp 17 Trzeciej Filipiki stanowią klasyczne przykłady na wygłos rytmiczny w formie wiersza kretyckiego, tak nazwanego od zasadniczej jego miary, stopy kretyckiej, złożonej z dwu zgłosek o iloczasie podwójnym i zgłoski krótkiej w środku nich. Zauważył ten szczegół już Dionizjusz z Halikarnasu. Kwintylian twierdzi, że klauzule kretyckie wywołują nastrój poważny. Do prozy greckiej wprowadził je Trazymach, jeden z pierwszych mówców-sofistów. Proza literacka antyku była zawsze mniej lub więcej rytmiczna, tzn. będąc przeznaczona głównie do wygłaszania ustnego, a nie czytania, starała się działać w pierwszym rzędzie na ucho; stąd w wygłaszaniu zbliżała się do lekko śpiewnego recytatywu. Po rodzajach klauzul można nieraz odgadnąć autora i czas powstania pisma. [przypis tłumacza]

Modląc się Bogu — dziś popr.: modląc się do Boga. [przypis edytorski]

modląc się za obie strony — Szekspir powtarza tu motyw, którego użył już w Królu Janie (zapewne 1595) III, 1. Blanka mówi tam między innymi:

Mężu, nie mogę modlić się, byś wygrał;
Wuju, ja muszę modlić się, byś przegrał;
Ojcze, ja ci nie mogę życzyć szczęścia;
Babko, nie życzę ci spełnienia życzeń.
Ktokolwiek wygra, ja po drugiej stronie
Przegrywam. Pewna strata przed grą jeszcze.

[przypis tłumacza]

Modlę się Tobie — dziś popr.: modlę się do ciebie. [przypis edytorski]

modlić się bóstwom — dziś popr.: modlić się do bóstw. [przypis edytorski]

Modlił się naprzód Kobolóm i duchóm — dziś popr. rekcja: modlił się do Koboli i duchów. [przypis edytorski]

modlimy się do Niej — Do oblubienicy świętego Ducha, to jest do Maryi. [przypis redakcyjny]

modlitew — dziś popr. forma D. lm: modlitw. [przypis redakcyjny]

modlitwa ma idzie ku Ziemi, ku prawieszczce — pierwotnie tylko Matka-Ziemia umiała przepowiadać przyszłość i do niej też należała wyrocznia delficka. [przypis redakcyjny]

Modlitwa Orcia zwrócona do Marii jest według A. Junga jeszcze jednym dowodem, że to imię, umieszczone w dedykacji i noszone przez Żonę, jest aluzją do symbolicznego sensu imienia Maria. „To aluzyjne imię jawi się w swej uroczej wieloznaczności niby rozpryskująca się w głębi sceny wspaniała raca. Porównaj tylko modlitwę Orcia na cmentarzu” (s. 26). [przypis redakcyjny]

modlitwę przyrzekł jedynie dzieciom przyrzeczenia — Wyrażenie św. Pawła, Rom. IX. 8: tzn. wybranym. [przypis tłumacza]

modlitwę rozbita — modlitwę rozbitka. [przypis edytorski]

modna dzisiaj choroba woli — jeden z przejawów psychologii dekadentyzmu, często poruszany w literaturze i publicystyce polskiej, w czasie jednak o kilka lat późniejszym od akcji Lalki. [przypis redakcyjny]

modniarka (daw.) — kobieta zajmująca się wyrobem i sprzedażą ubiorów, a szczególnie kapeluszy damskich; także: modystka. [przypis edytorski]

modniarka — osoba wyrabiająca damskie kapelusze. [przypis edytorski]

modniarka — osoba zajmująca się szyciem i sprzedażą ubrań. [przypis edytorski]

Modnisie nosili bufiaste pikowane spodnie suto od wewnątrz wykładane inną materią, stąd na ławach trzeba było żłobić okrągłe wgłębienia, aby mogli siedzieć wygodnie. [przypis redakcyjny]

modo geometrico (łac.) — geometrycznie; używa się raczej wyrażenia łac. more geometrico (na wzór geometrii). [przypis edytorski]

modo obligatorio (łac.) — prawem zastawnym. [przypis redakcyjny]

modrość — błękit. [przypis edytorski]

modrym płatem nogę uwija — na zasiniałość rany mniemano, że pomaga obwinąć ją czym sinym, podobnie jak od róży, papierem niebieskim od cukru. [przypis redakcyjny]

Modrzejewska, Helena (1840–1909) — aktorka polka, która zrobiła światową karierę. [przypis edytorski]

Modrzejewska, Helena (1840–1909) — wielka polska aktorka. Występowała na scenach Bochni, Lwowa, Czerniowiec, Krakowa, Warszawy, Ameryki i Anglii. W roku 1876 wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych i występowała głównie za granicą. Przyjeżdżała także do kraju, grała na scenach Krakowa, Warszawy, Lwowa, Poznania, Łodzi i Lublina. Najwybitniejsze role zagrała w sztukach Szekspira i Słowackiego. [przypis redakcyjny]

Modrzejewska, Helena (1840–1909) — wybitna polska aktorka, specjalizująca się w rolach szekspirowskich i tragicznych. W 1876 roku wyemigrowała do Kalifornii wraz z mężem oraz przyjaciółmi, m.in. z Henrykiem Sienkiewiczem, i osiedliła się z nimi w miejscowości Anaheim w Kalifornii. Z czasem grupa osadników rozstała się, zaś Modrzejewska po kilku latach nauki języka zadebiutowała w 1877 w California Theatre w San Francisco jako Helena Modjeska, zyskując ogromne uznanie i rozgłos. Występowała następnie na scenach Ameryki i Anglii. W 1883 przyjęła obywatelstwo amerykańskie. [przypis edytorski]

Modrzejewska, Helena (1840–1909) — wybitna polska aktorka, specjalizująca się w rolach szekspirowskich i tragicznych; w 1877 zadebiutowała w San Francisco, zyskując ogromne uznanie i rozgłos; występowała następnie na scenach Ameryki i Anglii. [przypis edytorski]

Modrzejów — nieduża dzielnica Sosnowca. [przypis edytorski]

Modrzewski, Andrzej Frycz właśc. Andrzej Piotr Modrzewski (1503–1572) — związany z Wolborzem pisarz polityczny okresu renesansu, humanista, sekretarz królewski; przydomek „Fricz” noszono w jego linii Modrzewskich herbu Jastrzębiec po przodku Andrzeju Fryderyku; studiował w Akademii Krakowskiej oraz na uniwersytecie w Wittenberdze; sprzyjał czynnie ideom reformacji; autor pisanej po łacinie rozprawy De Republica emendanda (O naprawie Rzeczypospolitej, 1551), przełożonej na niem., opublikowanej w Krakowie oraz w Bazylei. [przypis edytorski]

Modrzewski jako desydent znajduje się w poczcie autorów zakazanych, których wylicza Index Autliorum et librorum prohibitorwm, in Polonia editorum, Cracov. in off. Andr. Petricov. 1017 in 12. [przypis redakcyjny]

Modrzewski, Krzysztof — wojski halicki, zginął pod Preszowem. [przypis redakcyjny]

modrzyć się (neol.) — niebieszczeć, stawać się a. być modrym, tj. niebieskim. [przypis redakcyjny]

modulamina suspecta (łac.) — melodie podejrzane. [przypis redakcyjny]

modum concludendi (łac.) — sposób zawierania. [przypis redakcyjny]

modus amandi (łac.) — sposób [realizowania] miłości; styl miłości. [przypis edytorski]

Modus (…) homo est — Augustinus Aurelius, De civitate Dei, XXI, 10. [przypis tłumacza]

modus in rebus (łac.) — sposobu. [przypis redakcyjny]

modus omnium est pulcherrima virtus (łac.) — miara, czyli umiarkowanie piękniejszą nad wszelkie inne jest cnotą. [przypis redakcyjny]

modus operandi (łac.) — sposób działania. [przypis edytorski]

modus procedenti (łac.) — sposób postępowania. [przypis edytorski]

Modus quo corporibus adhaerent spiritus comprehendi ab hominibus (…) (łac.) — „Sposób, w jaki ciała zespolone są z duchem, niepojęty jest ludziom, a wszelako to jest człowiek”. Św. Augustyn, de Civ. Dei [O Państwie Bożym; Red. WL] XXI. 10. [przypis tłumacza]

modus vivendi (łac.) — sposób postępowania (dosł.: życia). [przypis edytorski]

modus vivendi (łac.) — sposób życia. [przypis edytorski]

modus vivendi (łac.) — sposób życia; tu: zasady współżycia. [przypis edytorski]

modus vivendi (łac.) — sposób życia; tu: zasady współżycia. [przypis edytorski]

mody — we wszystkich wydaniach dotychczasowych mylnie: wody. [przypis redakcyjny]

Modzelewska, Józefa (1865–1939) — aktorka. [przypis edytorski]

Modzelewska, Maria (1903–1997) — aktorka. [przypis edytorski]

Möbius, Paul Julius (1853–1907) — niemiecki lekarz neurolog. [przypis edytorski]

Moechus (…) arrigere — Martialis, Epigrammata, III, 70. [przypis tłumacza]

Moeris — antyczna nazwa jeziora w centrum oazy Fajum w Egipcie; ob. jezioro Karun. [przypis edytorski]

moesta et errabunda (łac.) — smutna i błądząca. [przypis edytorski]

mogą być prażni wszeteczeństwa — mogą nie popełniać [wszeteczeństwa], być próżni, wolni od tego. [przypis redakcyjny]