Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 7094 przypisów.

au fond (fr.) — u źródeł; u podstaw. [przypis edytorski]

au fond (fr.) — u źródeł, u podstaw. [przypis edytorski]

au fond (fr.) — właściwie, w gruncie rzeczy. [przypis edytorski]

au fond — w gruncie, w głębi. [przypis edytorski]

Aufschnitt (niem.) — wędlina w plasterkach. [przypis edytorski]

Aufseher (niem.) — dozorca, nadzorca. [przypis edytorski]

Aufseher (niem.) — dozorca. [przypis edytorski]

aufugite vos daemones (łac.) — uciekajcie wy demony. [przypis edytorski]

auf vierzehn, Doktor, verstehen? (niem.) — na czternastkę, doktorze, rozumieć? [przypis edytorski]

Auf Wiedersehen (niem.) — do zobaczenia. [przypis edytorski]

Augartenbrücke — most w Wiedniu. [przypis edytorski]

Augier, Émile (1820–1889) — francuski dramatopisarz, autor komedii obyczajowych, członek Akademii Francuskiej. [przypis edytorski]

Augier Émile (1828–1889) — francuski dramatopisarz, członek Akademii Francuskiej, autor komedii obyczajowych i społecznych. [przypis edytorski]

Augsburg — miasto w Bawarii, katolickim regionie na południu Niemiec, trzecie co do wielkości po Monachium i Norymberdze. [przypis edytorski]

augur — kapłan i wróżbita w staroż. Rzymie, zajmujący się odczytywaniem wróżb z lotu ptaków drapieżnych. [przypis edytorski]

Augur — kapłan przepowiadający przyszłość, kapłan wróżbita. [przypis redakcyjny]

augur — kapłan, wróżbita u Rzymian. [przypis redakcyjny]

augur — kapłan w starożytnym Rzymie, który odczytywał wolę bogów i przepowiadał przyszłość z lotu ptaków. [przypis edytorski]

augur — kapłan w starożytnym Rzymie, wieszcz, który wyczytywał wróżby z lotu ptaków; tu w znaczeniu: człowiek narzucający swoje zdanie innym z pozycji autorytetu, podający się lub uważany za autorytet. [przypis edytorski]

augur — kapłan w starożytnym Rzymie, wieszcz, który wyczytywał wróżby z lotu ptaków; tu w znaczeniu: człowiek narzucający swoje zdanie innym z pozycji autorytetu, podający się lub uważany za autorytet. [przypis edytorski]

augur — rzymski kapłan, który odczytywał wolę bogów na podstawie lotu ptaków i zjawisk atmosferycznych na niebie (błyskawice, grzmoty). [przypis edytorski]

augur — starożytny kapłan, który wnioskował wolę bogów z lotu dużych ptaków drapieżnych. [przypis edytorski]

augur — tu: wieszcz, wróżbiarz; w staroż. Rzymie kapłan i wróżbita zajmujący się odczytywaniem wróżb z lotu ptaków drapieżnych. [przypis edytorski]

augur — wróżbita w starożytnym Rzymie. [przypis edytorski]

augur — w starożytnym Rzymie kapłan, który odczytywał wolę bogów na podstawie lotu ptaków oraz zjawisk atmosferycznych. [przypis edytorski]

Augury — „u Rzymian zwali się kapłani, którzy z lotu ptaków czynili wieszczbiarstwa. Rozciągały się te wieszczby […] do sposobu jedzenia lub krzyków ptaszych. Zabobonność ta powszechna prawie była u wszystkich narodów. […] Augures u Rzymian z najznamienitszych obywatelów wybierani bywali”. (Zbiór potrzebn. wiad.). Wróżb nadużywali często augurzy do celów osobistych i politycznych. [przypis redakcyjny]

Augusta — Αὐγούστου. [przypis tłumacza]

Augustanie — żołnierze w liczbie pięciu tysięcy zwani Augustales, których zorganizował Neron w drużynę, oklaskującą go, gdy występował jako aktor lub śpiewak (por. Diona Casjusza Historje rzymskie ks. LXI). [przypis redakcyjny]

August a. Oktawian August (63 p.n.e.–14 n.e.) — pierwszy cesarz rzymski, który panował od 27 roku p.n.e. do śmierci jako Imperator Caesar Augustus. [przypis edytorski]

August a. Oktawian August, właśc. Gaius Iulius Caesar Octavianus (63 p.n.e.–14 n.e.) — pierwszy cesarz rzymski; po okresie wojen domowych zapoczątkował epokę pokoju wewnętrznego i dobrobytu, zreformował armię i finanse, patronował rozbudowie i upiększaniu Rzymu, był opiekunem literatury. [przypis edytorski]

August a. Oktawian August, właśc. Gaius Iulius Caesar Octavianus (63 p.n.e.–14 n.e.) — pierwszy cesarz rzymski; po okresie wojen domowych zapoczątkował epokę pokoju wewnętrznego i dobrobytu. [przypis edytorski]

August a. Oktawian August, właśc. Gaius Iulius Caesar Octavianus (63 p.n.e.–14 n.e.) — pierwszy cesarz rzymski; po okresie wojen domowych zapoczątkował epokę pokoju wewnętrznego i dobrobytu, zreformował armię i finanse, patronował rozbudowie i upiększaniu Rzymu, był opiekunem literatury. [przypis edytorski]

August a. Oktawian August, właśc. Gaius Iulius Caesar Octavianus (63 p.n.e.–14 n.e.) — pierwszy cesarz rzymski; po okresie wojen domowych zapoczątkował epokę pokoju wewnętrznego i dobrobytu. [przypis edytorski]

augusta (z łac.) — sierpnia. [przypis edytorski]

August Boeckh a. Böckh (1785–1867) — niemiecki filolog klasyczny i badacz starożytności. [przypis edytorski]

Auguste de Keralio, cytat za: C. Hesse, Publishing and cultural politics…, s. 111. [przypis autorski]

Auguste Nélaton (1807–1873) — francuski lekarz, chirurg. [przypis edytorski]

August i Cynna — bohaterowie tragedii Pierre'a Corneille'a Cynna, czyli łaskawość Augusta (1643): Cynna zobowiązuje się zabić cesarza Augusta dla pomszczenia ojca swojej ukochanej, jednak dobroć i hojność władcy stawiają go przed dylematem. [przypis edytorski]

August III (1696–1763) — król Polski z dynastii saskiej Wettynów w latach 1733–1763. [przypis edytorski]

August III (1696–1763 tamże) — syn Augusta II z saskiej dynastii Wettynów, król Polski w latach 1733–1763. [przypis edytorski]

August III Sas (1696–1763) — król Polski od 1733, elektor saski. [przypis edytorski]

August II Mocny (1670–1733) — elektor Saksonii (jako Fryderyk August I) z dynastii Wettynów, elekcyjny król Polski. [przypis edytorski]

August II Mocny (1670–1733) — król Polski w latach 1697–1706 i 1709–1733, elektor Saksonii od 1694. [przypis edytorski]

August — imię odsyła do filozofii Augusta Cieszkowskiego. [przypis edytorski]

Augustinae confessionis (łac.) — wyznania augsburskiego; Wyznanie Augsburskie, księga napisana przez Filipa Melanchtona i ogłoszona na sejmie Rzeszy w Augsburgu 25 czerwca 1530 roku, stanowi podstawę luteranizmu. [przypis edytorski]

Augustin Eugène Scribe (1791–1861) — fr. dramatopisarz, członek Akademii Francuskiej; sformułował metodę budowania udanego dramatu, pièce bien faite, czyli takiego o klasycznej akcji z zawiązaną intrygą i charakterystycznych postaciach. [przypis edytorski]

August i principino — August Cieszkowski i Jerzy Lubomirski. [przypis redakcyjny]

August i Tyberiusz troszczyli się głównie o to, aby karać wyuzdania swoich krewniaczek. Nie karali wybryków przeciw obyczajom, ale jakoby zbrodnię bezbożności lub obrazy majestatuCulpam inter viros et feminas vulgatam gravi nomine laesarum religionum, ac violatae maiestitis appelando, elementiam maiorum suasque ipse leges egrediebatur. Tac. Annal. Lib III. [przypis autorski]

August Lafontaine [1758–1831] — autor romansów z rodzinnego życia. [przypis autorski]

August napisał wiersze przeciw Asyniuszowi Pollionowi (…) — por. Macrobius, Saturnalia, II, 4. [przypis tłumacza]

August, Oktawian August, właśc. Gaius Iulius Caesar Octavianus (63 p.n.e.–14 n.e.) — pierwszy cesarz rzymski, założyciel dynastii julijsko-klaudyjskiej; usynowiony w testamencie przez Juliusza Cezara, po rozpadzie II triumwiratu i zwycięstwie nad Markiem Antoniuszem i Kleopatrą stał się jedynym władcą imperium; po okresie wojen domowych zapoczątkował epokę pokoju wewnętrznego i dobrobytu, zreformował armię i finanse, patronował rozbudowie i upiększaniu Rzymu, był opiekunem literatury. [przypis edytorski]

augustowski — tu: związany z Augustem (63 p.n.e.–14 n.e.), pierwszym cesarzem rzymskim. [przypis edytorski]

augustowych — Augusta Cieszkowskiego. [przypis redakcyjny]

Augustowy pałac — prywatną część oficjalnej rezydencji władców starożytnego Rzymu od czasów Domicjana nazywano domus Augustana (od oficjalnego tytułu cesarzy: Augustus, który po raz pierwszy nosił pierwszy z rzymskich cesarzy, Oktawian August). [przypis edytorski]

August (…) przebiegał wybrzeża Campanii i wyspy pobliższe… — Suetoniusz, Augustus [w Żywotach cezarów (De vita Caesarum)], 98. [przypis autorski]

August Saski (1526–1586 ) — książę elektor Saksonii. [przypis edytorski]

august — sierpień; tu skrót: aug. [przypis edytorski]

August tak przemówił — skróciłem tę orację, która jest nieznośnie długa; przytoczona jesł u Diona, ks. LVI. [przypis autorski]

August wtóry — August II Mocny (1670–1733) z saskiej dynastii Wettynów, król Polski w latach 1697–1706 i 1709–1733. [przypis edytorski]

Augustyna synowie — augustianie. [przypis edytorski]

Augustyn (Aurelius Augustinus) — ur. 354 w mieście Thagaste w Numidii (w Afryce); ojciec był poganinem, matka (Monika) chrześcijanka; zrazu nauczyciel wymowy, zaczął się zajmować kwestiami teologicznymi i filozoficznymi, wyznawał przez czas jakiś manicheizm (naukę gnostyczną, zmieszaną z pierwiastkami perskiej religii Zoroastra), następnie skłonił się do sceptycyzmu, od którego pod wpływem Ambrożego, biskupa mediolańskiego, zwrócił się do katolicyzmu; przyjął chrzest w r. 387. Umarł 430 jako biskup miasta Hippo regius [dziś Annaba w Algierii, red. WL] w Afryce. Z bardzo licznych jego pism zasługują pod względem filozoficznym na uwagę: Confessionum libri XIII, autobiografia, opowiadająca rozwój duchowy autora aż do r. 387; Retractationum libri duo, w których streszcza i modyfikuje poglądy, wyrażone w dziełach z czasów przed swym nawróceniem; Contra academicos, przeciw sceptykom; Soliloquiorum libri duo; Liber de immortalitate animae; De quantitate animae; De libero arbitrio; De anima et ejus origine; De civitate dei; De trinitate. [przypis autorski]

augustyni — zakon według reguły św. Augustyna (żył od r. 354 do 430, pochodził z afrykańskiej Tagasty w Numidii). [przypis redakcyjny]

Augustyn Kordecki (1603–1673) — przeor Jasnej Góry, której bronił przed Szwedami, autor Nowej Gigantomachii opisującej to oblężenie oraz bohater Potopu H. Sienkiewicza. [przypis edytorski]

Augustyn z Hippony (354–430) — filozof i teolog chrześcijański, autor licznych traktatów, m.in. Państwo Boże, oraz autobiograficznych Wyznań; jeden z tzw. ojców Kościoła. [przypis edytorski]

Augustyn z Hippony (354–430) — filozof i teolog chrześcijański, autor licznych traktatów, m.in. Państwo Boże, oraz autobiograficznych Wyznań; jeden z tzw. ojców i doktorów Kościoła. [przypis edytorski]

Augustyn z Hippony (354–430) — filozof i teolog chrześcijański, polemista, czołowy autorytet teologii, jeden z tzw. Ojców oraz Doktorów Kościoła; płodny autor, m.in. obszernego dzieła Państwo Boże (łac. De civitate Dei). [przypis edytorski]

Augustyn z Hippony (354–430) — filozof i teolog chrześcijański, polemista i płodny autor, czołowy autorytet teologii, jeden z tzw. ojców oraz doktorów Kościoła. [przypis edytorski]

Augustyn z Hippony (354–430) — filozof i teolog chrześcijański, polemista, święty, czołowy autorytet teologii, jeden z tzw. Ojców oraz Doktorów Kościoła; płodny autor, m.in. obszernego dzieła Państwo Boże (łac. De civitate Dei) oraz autobiografii Wyznania (łac. Confessiones). [przypis edytorski]

Augustyn z Hippony (354–430) — filozof i teolog chrześcijański, polemista, święty, czołowy autorytet teologii, jeden z tzw. Ojców oraz Doktorów Kościoła; płodny autor, m.in. obszernego dzieła Państwo Boże (De civitate Dei) oraz autobiografii Wyznania (Confessiones). [przypis edytorski]

Augustyn z Hippony (354–430) — filozof, teolog, święty Kościoła katolickiego, jeden z ojców i doktorów Kościoła, pisarz. [przypis edytorski]

Augustyn z Hippony (354–430) — łac. Aurelius Augustinus; teolog i filozof chrześc., święty, jeden z tzw. Ojców i Doktorów Kościoła; płodny autor, napisał m.in.: O Państwie Bożym oraz autobiografię Wyznania (łac. Confessiones). [przypis edytorski]

Augustyn z Hippony (łac. Aurelius Augustinus) (354–430) — teolog i filozof chrześc., polemista i płodny autor, święty, czołowy autorytet teologii, jeden z tzw. Ojców oraz Doktorów Kościoła. [przypis edytorski]

Augustyn z Hippony (łac. Aurelius Augustinus) (354–430) — teolog i filozof chrześc., święty, jeden z tzw. Ojców i Doktorów Kościoła; płodny autor, napisał m.in.: O Państwie Bożym oraz autobiografię Wyznania (łac. Confessiones). [przypis edytorski]

August zagarnął na skarb dobra szlachcica rzymskiego (…) — Swetoniusz, Boski August, 24 [w:] Żywoty cezarów. [przypis tłumacza]

august (z niem. August) — błazen. [przypis edytorski]

August, zwierzywszy się Lucjanowi (…) — Seneka, Listy moralne do Lucyliusza, LXXXIII. [przypis tłumacza]

aujourd'hui (fr.) — dziś. [przypis edytorski]

aujourd'hui (fr.) — dzisiaj. [przypis edytorski]

auksyliarny (z łac.) — posiłkowy. [przypis redakcyjny]

auł — wiejska osada na Kaukazie lub w Azji Środkowej. [przypis edytorski]

Aulida (gr. Aulis) — staroż. miasto portowe na wsch. wybrzeżu Beocji, ze sławną świątynią Artemidy; wg tradycji miejsce zborne floty greckiej przed wyprawą na Troję; odpłynięcie floty uniemożliwiały przeciwne wiatry zesłane przez obrażoną boginię Artemidę, które ustały, gdy Agamemnon, naczelny wódz wyprawy, złożył w ofierze swą córkę Ifigenię. [przypis edytorski]

Aulida (gr. Aulis) — wojska greckie wyruszyły na wy­prawę trojańską z Aulidy, miasta w Beocji. [przypis edytorski]

Aulida — port na wybrzeżu Beocji. [przypis edytorski]

Aulida — port w Beocji. [przypis redakcyjny]

Aulis a. Aulida — starożytne miasto w Beocji nad zatoką Euripos. [przypis edytorski]

Aulis — port w Beocji, w którym zebrała się flota grecka przed wyprawą na Troję. Tam ofiarowano Ifigenię [córkę króla Agamemnona, przywódcy wyprawy] dla uzyskania przychylności bogów. [przypis redakcyjny]

Aulus Gellius (II w. n.e.) — rzymski erudyta, miłośnik starożytności i kolekcjoner ciekawostek; autor zbioru pt. Noce attyckie. [przypis edytorski]

Aulus Kascellius — rzymski prawnik, znany ze swej wiedzy; warto tu pamiętać, że ważny element ówczesnego wykształcenia prawniczego stanowiła retoryka, co uzasadnia porównanie praktykowania prawa i literatury. [przypis edytorski]

aumakna — 3 duchy. [przypis autorski]

aumakna — dusze zmarłych władców uważane za bóstwa niższe. [przypis autorski]