Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 7814 przypisów.

niewiadomi — nieuczeni, nieoświeceni. [przypis redakcyjny]

Nie wiadomo, czy jutro będą telefony: gołębie mogą być potrzebne — pewną odmianę gołębi, tzw. gołębie pocztowe, wykorzystywano do przekazywania wiadomości; z tej metody łączności korzystano powszechnie podczas I wojny światowej. [przypis edytorski]

nie wiadomo czy miało ono rzeczywiście miejsce — W Polsce jako pierwszy kwestię tę poruszał od 2004 roku w swoich artykułach Grzegorz Czwartosz, spotykając się z ostrą reakcją historyków działań PSZ, którzy podważali wiarygodność relacji Watersa. W istocie nie jest ona potwierdzona żadnym innym źródłem ani relacją naocznego świadka rzekomych egzekucji. [przypis edytorski]

niewiadomo — dziś popr. pisownia: nie wiadomo. [przypis edytorski]

niewiadomość — nieświadomość, niewiedza. [przypis edytorski]

niewiadomość — nieświadomość. [przypis edytorski]

niewiadomość — nieznajomość. [przypis edytorski]

niewiadomość — tu: nieświadomość. [przypis edytorski]

Niewiadomski, Eligiusz (1869–1923) — prawicowy fanatyk, zabójca prezydenta Gabriela Narutowicza (16 grudnia 1922), skazany na karę śmierci; z wykształcenia i zawodu malarz, wykładowca historii sztuki. [przypis edytorski]

niewiadomy (daw.) — tu: nieświadomy, niewiedzący o czym. [przypis edytorski]

niewiadomy — nieświadomy (ten, który nie wie). [przypis redakcyjny]

niewiadomy — tu: nieświadomy, niewiedzący. [przypis edytorski]

Niewiarygodne, aby Bóg łączył się z nami — Drugi zarzut. [przypis tłumacza]

niewiasta (daw.) — [tu:] synowa. [przypis redakcyjny]

Niewiasta gorsza jest niźli śmierć… — Koh 7, 26; 7, 28. [przypis edytorski]

Niewiasta, która wiodła mnie do Boga — Beatrycze, w znaczeniu symbolicznym teologia. [przypis redakcyjny]

niewiasta Lota — żona biblijnego Lota, zamieniona w słup soli, ponieważ obejrzała się uciekając z Sodomy. [przypis edytorski]

niewiasta Lotowa — żona Lota. Wg biblijnej Księgi Rodzaju, Bóg ostrzegł Lota, jedynego sprawiedliwego w Sodomie, by nie oglądając się za siebie, uciekł z całą rodziną z miasta, na które zostanie zesłana zagłada. Żona Lota, która nie posłuchała zakazu i podczas ucieczki obejrzała się, zamieniła się w słup soli. [przypis edytorski]

niewiasta służebna — służąca. [przypis edytorski]

Niewiasta z wdzięków, a bohater z ducha — charakter i działanie Grażyny mogą się zdawać zbyt romansowe i z obyczajami ówczesnemi niezgodne. Dziejopisowie albowiem niepochlebnemi kolorami malują stan niewiast w Litwie starożytnej: te nieszczęśliwe ofiary przemocy i ucisku żyły w pogardzie, wskazane na służbę prawie niewolniczą. Ale z drugiej strony u tychże dziejopisów znajdujemy cale przeciwne badania. I tak na chorągwiach pruskich i na monetach starożytnych widziano, jak świadczy Schutz (Kotzebue, Belege und Erlauterungen, t.I, p. 291.), niewiastę w koronie: skąd by wnosić można, iż kiedyś niewiasta panowała w tym kraju. Pewniejsze daleko, bo aż do późnych czasów, dochodzą powieści o sławnych ubóstwionych kapłankach, o Gezanie i Kadynie, których szaty i relikwie długo jeszcze w kościołach chrześcijańskich zachowywane były. Słyszałem od świadomego dziejów narodowych p. Onacewicza, iż w rękopisie kronikarza wołyńskiego jest wzmianka o sławnym czynie niewiast jakiegoś miasta litewskiego, które po wyjściu mężów na wojnę same murów broniły, a nie mogąc oprzeć się nieprzyjaciołom, przeniosły dobrowolną śmierć nad niewolę. Coś podobnego wspomina Kromer (Polonia sive… etc. p. 206.) o zamku Pullen. Sprzeczności te pogodzić się dadzą, jeśli zważymy, iż ród litewski składał się z dwóch od dawna razem zamieszkałych, ale zawsze nieco różniących się pokoleń: to jest, z krajowców (autochtonów) i przychodniów, jak się zdaje Normandów; ci ostatni zachowali zapewne wrodzone ku płci pięknej uczucia szacunku i przywiązania. Jakoż, podług dawnych praw czyli zwyczajów litewskich, żony z tego obcego pokolenia zaszczycane były szczególnemi od mężów względami. Nadto, pogarda ku niewiastom i ich upodlenie, zdaje się, iż tylko w czasach najdawniejszych i zupełnie barbarzyńskich miały miejsce. Następnie zaś, a mianowicie w wieku, w którym przypuszczamy akcję tej powieści, duch rycerski i prawie romansowy przebija się coraz bardziej. Wiadomo, jak dzielny i surowy wojownik Kiejstut czule kochał swoją Birutę, którą, bogom poświęconą, narażając się na niebezpieczeństwo, porwał i z prostego stanu księżną uczynił; jak małżonka Witołda zręcznie i śmiało męża z wiezienia i od bliskiej śmierci uwolniła. [przypis autorski]

Niewiastę mężną któż znajdzie? (…) Omylna wdzięczność i marna jest piękność… — Prz 31, 10 i 30. [przypis edytorski]

niewiastka (daw.) — synowa; nazwę tę tłumaczy się tak, że była to osoba wchodząca do rodziny, o której się nic nie wiedziało. [przypis edytorski]

Niewiasto, powinnaś zawsze chodzić w żałobie i w łachmanach ze łzami skruchy… — Tertulian, O strojeniu się kobiet. [przypis edytorski]

niewiasty bowiem łacno tam parzą dobrych ludzi w przyrodzonej wannie, jako że jest to ziemia papieska — mnichy i księża, od których roiło się w Awinionie, pozwalali kurtyzanom za opłatą umiarkowanej taryfy na bardzo swobodne wykonywanie swego rzemiosła. [przypis tłumacza]

Niewiaża — prawy dopływ Niemna. [przypis edytorski]

Niewiaża — rzeka na Litwie, jeden z głównych dopływów Niemna. [przypis edytorski]

Niewiaża — rzeka w środkowej części Litwy, prawy dopływ Niemna. [przypis redakcyjny]

Nie widać tu sombrero — sombrera, miękkie hiszpańskie kapelusze z szerokim rondem były początkowo powszechne w San Francisco, mieście założonym w 1776 przez kolonizatorów hiszpańskich; do 1848 Kalifornia stanowiła część Meksyku. [przypis edytorski]

niewidanem [strojom] (starop. forma) — dziś N.lm: niewidzianym; nieznanym. [przypis edytorski]

niewidany (starop. forma) — niewidziany. [przypis edytorski]

niewidimka (ros.) — niewidzialny. [przypis edytorski]

Nie widno go (…) było — dziś: nie widać go było. [przypis edytorski]

nie widno — tu: nie widać. [przypis edytorski]

niewidny — niewidoczny. [przypis edytorski]

niewidomie (daw.) — dziś: niewidocznie. [przypis edytorski]

niewidomie — dziś: niewidocznie. [przypis edytorski]

niewidomy (daw. forma) — dziś: niewidoczny. [przypis edytorski]

niewidomy (daw. forma) — niewidoczny. [przypis edytorski]

niewidomy (daw.) — niewidoczny, niewidzialny. [przypis edytorski]

niewidomy (daw.) — niewidoczny. [przypis edytorski]

niewidomy (daw.) — niewidzialny. [przypis redakcyjny]

niewidomy (daw.) — tu: niewidoczny. [przypis edytorski]

niewidomy — niewidoczny.DO WERYFIKACJI [przypis edytorski]

niewidomy — w znaczeniu dzisiejszym bądź w znaczeniu dawnym: niewidoczny, nieznany. [przypis edytorski]

nie widział (…) był — forma daw. czasu zaprzeszłego; dziś: nie widział (wcześniej). [przypis edytorski]

Niewidzialne sprawy Boga (…)Biblia, Rz 1:20. [przypis tłumacza]

niewidzialnie — tu: nie będąc widziana. [przypis edytorski]

niewidziany od inszych (starop.) — niewidzialny dla innych. [przypis edytorski]

nie więcej mili — dziś: nie więcej niż mila. [przypis edytorski]

nie więcej ociec (starop.) — już nie ojciec. [przypis edytorski]

nie większą mu ulgą od zmarzłej wody — nie większą jest mu ulgą niż zmarzła woda. [przypis edytorski]

nie wiecie — dziś: nie znacie. [przypis edytorski]

nie wiecież — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy nie wiecie. [przypis edytorski]

nie wie, co czynić dalej ma wątpliwy (starop.) — pełen wątpliwości, nie wie, co ma czynić dalej. [przypis edytorski]

nie wie, czy szczęście wytrwa do wieczora — przysłowie, znane z Satyr Warrona, brzmi: „Nie wiesz, co późny wieczór wiezie”. [przypis tłumacza]

nie wiedząc o świecie, dopieroż o responsie — będąc bez świadomości: nie wiedząc o świecie, a co dopiero o odpowiedzi (jaką im dano w sprawie stanowiącej przedmiot misji, z którą zostali wysłani). [przypis edytorski]

niewiedzący — dziś raczej: nieznający. [przypis edytorski]

nie wiedzą drogi (daw.) — nie znają drogi. [przypis edytorski]

nie wiedzą, w którym kierunku się obróci — istotnie, obróciła się przeciwko nim: Chateaubriand, wcielający w siebie reakcję romantyczno-chrześcijańską przeciw racjonalizmowi XVIII w., jest synem duchowym Russa. [przypis tłumacza]

nie wiedziała też słowa zagadki — dziś: nie znała odpowiedzi na zagadkę. [przypis edytorski]

nie wiedział nawet — w oryginale niem.: so wenig er (…) wußte: tak niewiele wiedział; niezbyt dobrze wiedział, nie za bardzo wiedział. [przypis edytorski]

nie wiedział nawet, że owo drugie zakończenie istnieje; w zupełności wystarczało mu pierwsze — Jak znowuż młodsze pokolenie aktorskie, posługujące się nowymi wydaniami Fredry, nie wie nawet, że istnieje zakończenie pierwotne. Przekonałem się o tym na popisie warszawskiej Szkoły Dramatycznej (w r. 1934), gdzie oglądałem, pierwszy raz w życiu, Męża i żonę z zakończeniem drugim, forsowanym przez prof. Kucharskiego. Przedstawienie utwierdziło mnie w poglądzie, że owo drugie rozwiązanie jest scenicznie niewystarczające i martwe; raczej sztucznie przerywa komedię niż ją kończy. [przypis autorski]

niewiedział (starop. forma ort.) — dziś popr.: nie wiedział. [przypis edytorski]

nie wiedzieć (daw.) — nie znać. [przypis edytorski]

niewiedzieć zkąd (starop. forma ort.) — nie wiadomo skąd. [przypis edytorski]

niewielą (daw.) — niewieloma, kilkoma. [przypis edytorski]

niewiela (daw.) — dziś: niewiele. [przypis edytorski]

niewiela (daw.) — dziś: niewiele; tu w znaczeniu: mało co, lada chwila. [przypis edytorski]

niewiele będą igrać swymi cymbałkami, jeśli gwajak im co nie pomoże — Drzewo gwajaku uchodziło wówczas za specyficzny lek przeciw syfilisowi. [przypis tłumacza]

niewielem ich (…) widywał — inaczej: niewiele ich widywałem (przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

niewieleśmy mówili — inaczej: niewiele mówiliśmy (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

niewieleśmy mogli (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: niewiele mogliśmy. [przypis edytorski]

niewieleśmy się posunęli — inaczej: niewiele się posunęliśmy (przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

nie wiele (starop. forma ort.) — niewiele. [przypis edytorski]

niewielgie — dziś popr.: niewielkie. [przypis edytorski]

Niewielka rzeka (…) się sączy z góry Falterona — Rzeka Arno wypływa z góry Falterona, jednej z tworzących pasmo gór apenińskich; o sto mil od swojego źródła wpada do morza. [przypis redakcyjny]

nie wielka (starop. forma) — dziś: niewielka. [przypis edytorski]

Nie wiem co się takiego stało, ale od niedawna wszyscy go [dzieło Eskobara] rozchwytują — oczywiście od czasu ukazania się poprzedniego Listu, co Pascal ironicznie podkreśla. [przypis tłumacza]

nie wiem co tęsknić — zdania eliptyczne; inaczej: nie wiem, co znaczy (co to jest) tęsknić. [przypis edytorski]