Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5449 przypisów.

najbezpośredniejszy — dziś: najbardziej bezpośredni. [przypis edytorski]

najbliższe przejście — chodzi zapewne o drogę przez Szpiglasową Przełęcz i Dolinę za Mnichem. [przypis edytorski]

najć (starop.) — znaleźć. [przypis edytorski]

najcelniejsze — tu: najlepsze, świetne. [przypis edytorski]

najcelniejszy (daw.) — najlepszy, najważniejszy. [przypis edytorski]

najcelniejszy (daw.) — najlepszy. [przypis edytorski]

najda — rodzaj ogniska skonstruowanego z dwóch dopasowanych do siebie drewnianych bali z umieszczonym pośrodku klinem. W tak utworzoną szczelinę sypie się rozżarzone węgle, które powodują żarzenie całości przez ponad dziewięć godzin. Ten typ ogniska jest często stosowany w tajdze. [przypis edytorski]

najdę (gw.) — znajdę. [przypis edytorski]

najdorzeczniejszy — najprawdopodobniejszy. [przypis edytorski]

najdowcipniejszy — najbardziej inteligentny, najsprytniejszy; tu: wymagający najwięcej sprytu, inteligencji. [przypis edytorski]

najdowować (starop. forma) — znajdować; tu: widzieć, postrzegać. [przypis edytorski]

najdystyngowańszą — dziś popr.: najbardziej dystyngowaną. [przypis edytorski]

najdzie — 3 os.lp od: naleźć, dziś: znaleźć. [przypis edytorski]

najdzieszli (starop.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy znajdziesz. [przypis edytorski]

najdzieszli (starop.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: jeśli znajdziesz. [przypis edytorski]

na jedenaście od sta (daw.) — określenie procentu kredytu a. zysku. [przypis edytorski]

na jednej nodze (pot.) — bardzo szybko. [przypis edytorski]

na jej błędy przystał (starop.) — tzn. tu: przyjął jej wiarę. [przypis edytorski]

Na jej głowie biała chustka — dziewczęta ukraińskie nosiły wianek, symbol dziewictwa, którego nie wolno było nosić mężatkom ani pannom z dzieckiem: musiały one okrywać włosy chustą lub czepcem. [przypis edytorski]

na Jerzego — w dniu św. Jerzego, tj. w liturgicznym kalendarzu prawosławnym: 23 listopada, w kalendarzu katolickim: 23 kwietnia. [przypis edytorski]

najeźnik (starop. forma) — dziś: najeźdźca. [przypis edytorski]

najezdców — dziś popr.: najeźdźców. [przypis edytorski]

najezdnicze zamachy żeglarzy północy — mowa o najazdach szwedzkich w XVII w. [przypis edytorski]

najezdzcom — dziś: najeźdźcom. [przypis edytorski]

najgłówniejszy — tu: najważniejszy, najbardziej zasadniczy. [przypis edytorski]

najgminniejszy — tu: najbardziej prostacki. [przypis edytorski]

najgórniejszy — najwznioślejszy. [przypis edytorski]

najgoręcsze (starop. forma) — dziś: najgorętsze. [przypis edytorski]

Najgorętsząm odbył — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: odbyłem najgorętszą (łaźnię). [przypis edytorski]

najgorszejszy (gw.) — najgorszy. [przypis edytorski]

najgorszym jest — dziś popr.: najgorsze jest; najgorsze. [przypis edytorski]

najgrawać (daw.) — naigrywać, szydzić, żartować. [przypis edytorski]

najgrawać się — dziś: naigrywać się; wyśmiewać się, szydzić. [przypis edytorski]

najgrawa — naigrywa, wyśmiewa się, szydzi. [przypis edytorski]

najgrawanie — dziś popr.: naigrawanie; tj. szydzenie, wyśmiewanie. [przypis edytorski]

Najjaśniejsza Monarchini — Katarzyna II Wielka (1729–1796), cesarzowa Rosji (od 1762). [przypis edytorski]

najkochańszy — dziś raczej: najukochańszy. [przypis edytorski]

najkrzepciej (daw.) — najsilniej, najmocniej; por. krzepki: silny, mocny. [przypis edytorski]

najkrzepciejszy (daw.) — najsilniejszy; por. krzepki. [przypis edytorski]

najkrzepszy — dziś popr.: najbardziej krzepki. [przypis edytorski]

najlepiej lubię — dziś popr.: najbardziej lubię. [przypis edytorski]

najlepszemi — daw. forma N. i Msc. lm przymiotników r.ż. i r.n.; dziś tożsama z r.m.: najlepszymi. [przypis edytorski]

Najlepsze pojęcie nieskończoności daje ludzka głupota — Ernest Renan, Dialogi i fragmenty filozoficzne (parafraza). [przypis edytorski]

najliszszy — dziś popr. tylko forma złożona: najbardziej lichy. [przypis edytorski]

najludzcejszy (daw.) — najbardziej ludzki. [przypis edytorski]

najlżejszy — tu: najbardziej beztroski, niepoważny, lekko podchodzący do życia; oryg. εὐχερεστάτῳ oznacza również: najmniej wrażliwy, niewybredny; w dialogu nie pojawia się uściślenie, z jakim konkretnie rodzajem zwierząt zbiega się rodzaj ludzki (w grupie dających się oswoić istot stadnych, żyjących w środowisku suchym, chodzących, bezrogich, niekrzyżujących się), współcześnie na ogół przyjmuje się, że chodzi o świnie. [przypis edytorski]

Najmanowie — lud żyjący dziś na terenie Kazachstanu i Afganistanu. W II poł. XII w. wyzwolili się z zależności od Kara Kitaju, a w 1204 r. zostali pokonani przez Czyngis-chana i wcieleni do imperium mongolskiego (ich terytoria stanowiły jego płd.-zach. część). Pochodzenia najmańskiego była najprawdopodobniej Töregene-katun (Turakina), żona Ugedeja (Ogotaja). Mongolski książę, który pokonał Najmanów, otrzymał dziedziczny tytuł Najman-bega, spadkobierca tego tytułu walczył po stronie Litwinów pod Grunwaldem, a potomkowie sprowadzonych przez niego wówczas Tatarów żyją do dziś na Białorusi i Podlasiu. [przypis edytorski]

najmiękciéj — dziś: najbardziej miękko. [przypis edytorski]

najmita — chłop pozbawiony wszelkiej własności, zmuszony zarobkować sprzedając swoją pracę, wynajmować się do pracy. [przypis edytorski]

najmita — pracownik rolny wynajmowany do robót polowych; chłop nieposiadający własnego gospodarstwa. [przypis edytorski]

najmitka — kobieta najmowana do prac polowych. [przypis edytorski]

najnieczulsze — dziś: najbardziej nieczułe. [przypis edytorski]

najniemożliwsze — dziś: najbardziej niemożliwe. [przypis edytorski]

najniemożliwszy — dziś popr.: najbardziej niemożliwy. [przypis edytorski]

najnieodpowiedniejszym — dziś popr. forma złożona: najbardziej nieodpowiedni. [przypis edytorski]

najniepospolitszy — dziś popr.: najbardziej niepospolity. [przypis edytorski]

najniepraktyczniejszy — dziś popr. forma złożona: najbardziej niepraktyczny. [przypis edytorski]

najniespodzianiej — dziś popr.: najbardziej niespodzianie. [przypis edytorski]

najniespodziewańszy — dziś popr.: najbardziej niespodziewany. [przypis edytorski]

najniespodziewaniej — daw. niespodziewanie. [przypis edytorski]

najniespodziewaniej — dziś popr.: najbardziej niespodziewanie. [przypis edytorski]

najnieustraszeńszym — dziś popr.: najbardziej nieustraszonym. [przypis edytorski]

najniezawodniej — dziś: najbardziej niezawodnie. [przypis edytorski]

najniższy — tu: sługa uniżony. [przypis edytorski]

najobmierzlejszy — dziś popr.: najbardziej obmierzły. [przypis edytorski]

najobskurniejszy — tu: najmniej znany. [przypis edytorski]

najobyczajniejszy — najbardziej obyczajny. [przypis edytorski]

najoczywiściej — dziś: w sposób najbardziej oczywisty. [przypis edytorski]

najoddańszej — dziś: najbardziej oddanej. [przypis edytorski]

najoddańszy — dziś popr.: najbardziej oddany. [przypis edytorski]

najodleglej — dziś popr.: najdalej. [przypis edytorski]

najolbrzymszy — dziś popr.: najbardziej olbrzymi. [przypis edytorski]

najopaczniejszy — dziś popr. forma stopnia najwyższego: najbardziej opaczny; opaczny: fałszywy, niewłaściwy, mylny. [przypis edytorski]

najorganiczniejszy — dziś stopień najwyższy: najbardziej organiczny. [przypis edytorski]

najoświeceńszy — dziś popr.: najbardziej oświecony. [przypis edytorski]

najostrszy (daw.) — dziś: najbardziej ostry. [przypis edytorski]

Najpiękniejsza — przydomek Afrodyty, greckiej bogini miłości, kwiatów, pożądania i płodności. [przypis edytorski]

najpierw — tu: najpierwszy, pierwszy ze wszystkich. [przypis edytorski]

najpłomienniejszy — dziś popr. forma: najbardziej płomienny. [przypis edytorski]

najplenniejszy — najpłodniejszy; dający najobfitszy plon. [przypis edytorski]

najpośledniejszy — najgorszy, najmniej ceniony. [przypis edytorski]

najposuwistszy — dziś stopień najwyższy: najbardziej posuwisty. [przypis edytorski]

najpożądańsza — daw. najbardziej pożądana. [przypis edytorski]

najpożądańszego — dziś stopień najwyższy: najbardziej pożądanego. [przypis edytorski]

najpożądańszy — dziś forma stopnia najwyższego: najbardziej pożądany. [przypis edytorski]

najpręcej (starop. forma ort.) — dziś popr.: najprędzej. [przypis edytorski]

najprętszej (starop. forma ort.) — najprędszej. [przypis edytorski]

najprościejszy — dziś popr.: najprostszy. [przypis edytorski]

najprostsza — tu skrócone: najprostsza rzecz; najprościej. [przypis edytorski]