Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 477 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | botanika | francuski | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia rzymska | niemiecki | portugalski | potocznie | rosyjski | rodzaj żeński | włoski

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 981 przypisów.

Villagut, Alfonso (1566?–1623) — włoski benedyktyn z Neapolu, kanonista. [przypis edytorski]

Villaintonie — gra słów od ang. villain (łotr, czarny charakter). [przypis edytorski]

Villalobos, Enrique de — hiszpański franciszkanin, wykładał w Salamance, autor Manual de Confessores (1625). [przypis edytorski]

Villard poddał działaniu promieni katodalnych kawałek bizmutu (…) — [por.] „Société de Physique”, lipiec 1900. [przypis autorski]

Villa-Réal — dziś zapisywane jako Villareal, miasto we wschodniej Hiszpanii. [przypis edytorski]

villa regia (łac.) — pałac królewski. [przypis edytorski]

Villars, Claude de (1653– 1734) — francuski arystokrata, dowódca wojskowy, marszałek Francji, wybitny generał Ludwika XIV. [przypis edytorski]

Villars, Henri de Montfaucon de (1635–1673) — francuski duchowny i pisarz; autor popularnej, anonimowo wydanej książki Le comte de Gabalis, ou entretiens sur les sciences secrètes (Hrabia Kabały, czyli rozmowy o naukach tajemnych), z której Anatole France zaczerpnął wiele szczegółów do swojej powieści; Villars zginął zamordowany na drodze do Lyonu przez swojego kuzyna, z powodu zemsty rodzinnej. [przypis edytorski]

Villars, właśc. Honoré Armand de Villars (1702–1770) — francuski szlachcic, żołnierz i polityk, książę i par Francji; powszechnie znany z homoseksualizmu, otrzymał przydomek „przyjaciel mężczyzny”. [przypis edytorski]

Villèle, Jean-Baptiste de (1773–1854) — francuski polityk i arystokrata, minister finansów (1821), premier Królestwa Francji od 1822 do 1828. [przypis edytorski]

Villèle, Jean Baptiste de (1773–1854) — francuski polityk i arystokrata, przywódca frakcji ultrakonserwatywnej, premier Francji (1821–1828); jego rząd zaostrzył przepisy dotyczące prasy, przywrócił cenzurę prewencyjną i wprowadził karę śmierci za świętokradztwo. [przypis edytorski]

Ville-d'Avray — miejscowość i gmina we Francji, w regionie Île-de-France, departament Hauts-de-Seine. [przypis edytorski]

Ville-d'Avray — miejscowość we Francji, na zach. przedmieściach Paryża. [przypis edytorski]

Villefranche — Villefranche-du-Queyran, francuska miejscowość i gmina w regionie Nowa Akwitania lub Villefranche-du-Périgord, miejscowość i gmina we Francji, rownież znajdująca się w Nowej Akwitanii. [przypis edytorski]

Villemain, Abel-François (1790–1870) — pisarz i polityk francuski. [przypis edytorski]

Villeneuve-Bargemont, Alban de (1784–1850) — francuski ekonomista i konserwatywny polityk; autor szereg prac inspirowanych katolicyzmem społecznym. [przypis edytorski]

Ville-neuve (fr.) — Nowe Miasto. [przypis edytorski]

Ville-Parisis — dziś: Villeparisis; miejscowość i gmina we Francji, region Île-de-France. [przypis edytorski]

Villers de l'Isle Adam, Philipe Auguste (1838–1889) — francuski poeta i dramaturg symbolista oraz pisarz naturalista, znany przede wszystkim dzięki powieściom kryminalnym; przez znaczną część życia borykał się z problemami finansowymi, z których wybawiło go wydanie w 1883 r. Opowieści okrutnych; był również autorem jednego z najważniejszych dramatów symbolistycznych pt. Axël (1885, wyst. 1894); przyjaźnił się ze Stefanem Mallarmém. [przypis edytorski]

Ville te zamykały w sobie co tylko życie uprzyjemnić i rozpieścić mogło (…) czego najwymyślniejsza zapragnęła fantazya — Zobacz opis willi Vatiusa, w listach Seneki, Ep. 56 [Epistulae, Listy moralne do Lucyliusza]. [przypis autorski]

Villette — powieść Charlotte Brontë z 1853 r. [przypis edytorski]

Villiers de l'Isle Adam, Jean-Marie-Mathias-Philippe-Auguste de (1838–1889) — francuski poeta i dramaturg symbolista oraz pisarz naturalista, znany przede wszystkim dzięki powieściom kryminalnym; przez znaczną część życia borykał się z problemami finansowymi, z których wybawiło go wydanie w 1883 r. Opowieści okrutnych; był również autorem jednego z najważniejszych dramatów symbolistycznych pt. Axël (1885, wyst. 1894). Urodził się w zubożałej rodzinie szlacheckiej pretendującej do miana „starożytnego rodu”, jego ojciec tytułował się margrabią, on sam otrzymał tytuł hrabiego, który nosił z upodobaniem; na łożu śmierci wziął ślub z Marią Dantine, aby przekazać synowi swoje nazwisko. Opiekę nad rodziną i spuścizną literacką powierzył Stefanowi Mallarmému, z którym się przyjaźnił, oraz Huysmansowi. [przypis edytorski]

Villiers de l'Isle Adam, Philipe Auguste (1838–1889) — francuski poeta i dramaturg-symbolista oraz pisarz-naturalista, znany przede wszystkim dzięki powieściom kryminalnym; przez znaczną część życia borykał się z problemami finansowymi, z których wybawiło go wydanie w 1883 r. Opowieści okrutnych; był również autorem jednego z najważniejszych dramatów symbolistycznych pt. Axël (1885, wyst. 1894); przyjaźnił się ze Stefanem Mallarmém. [przypis edytorski]

Villon, François — (1431 a. 1432–po 1463) — śrdw. poeta fr., magister Sorbony, członek organizacji złodziejskiej i awanturnik. Jego doświadczenia z paryskiego półświatka i więzień stały się kanwą poematu Wielki Testament (ok. 1461). [przypis edytorski]

Villon, François (1431 a. 1432–po 1463) — śrdw. poeta fr., magister Sorbony, członek organizacji złodziejskiej i awanturnik; jego doświadczenia z paryskiego półświatka i więzień stały się kanwą poematu Wielki Testament (ok. 1461). [przypis edytorski]

Villon, François (ok. 1431–po 1463) — średniowieczny poeta francuski, magister Sorbony, członek organizacji złodziejskiej i awanturnik; jego doświadczenia z paryskiego półświatka i więzień stały się kanwą poematu Wielki Testament (ok. 1461). [przypis edytorski]

Villon — wielokrotnie z pietyzmem cytowany przez Rabelais'go wielki poeta francuski z XV w. [przypis tłumacza]

vim publicam, crimen (łac.) — gwałt publiczny, zbrodnia. [przypis edytorski]

vim vitalem (łac.) — siłę życiową. [przypis edytorski]

Vince in bono malum (łac.) — Rz 12, 21. „Złe dobrem zwyciężaj”. [przypis tłumacza]

Vincente Ferrier — Wincenty Ferreriusz (1350–1419), hiszpański dominikanin, wędrowny kaznodzieja, święty Kościoła katolickiego. [przypis edytorski]

Vincent, François Nicolas (1767–1794) — przywódca sankiulotów, sekretarz generalny w ministerstwie wojny, jeden z liderów hebertystów, aresztowany i stracony w marcu 1794 r. [przypis edytorski]

vincere et victoria uti non idem est (łac.) — zwyciężać, a korzystać ze zwycięstwa nie toż samo jest. [przypis redakcyjny]

vincere (łac.) — zwyciężać. [przypis redakcyjny]

Vince (…) ventura (łac.) — „Hanibal zwyciężył Rzymian, ale nie umiał wykorzystać zwycięstwa” (Petrarka, Sonety, III; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Vinci da, Leonardo (1452–1519) — włoski malarz, rysownik, rzeźbiarz, architekt, anatom, teoretyk sztuki i uczony, uważany za archetyp człowieka renesansu. [przypis edytorski]

Vinci, Leonardo da (1452–1519) — właśc. Leonardo di ser Piero da Vinci — włoski renesansowy malarz, rzeźbiarz, architekt, inżynier, odkrywca, matematyk, anatom, wynalazca, geolog, filozof, muzyk, pisarz. [przypis edytorski]

vincitur (…) hostem (łac.) — „Może stracić zwycięstwo, kto aż do ostatka/ Wroga przyprze i zdręczy” (Lucanus, Pharsalia, IV, 275; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

vinctas manus (łac.) — ręce związane; dam ręce związane: pójdę do więzienia). [przypis redakcyjny]

vindica honorem Filii Tui (łac.) — broń czci Syna Twego. [przypis redakcyjny]

vindicare (…) et consilia ineluctabilis vis fatorum corrupisset (łac.) — pomścić (i byłby pomścił, gdyby go był los nie zawrócił i gdyby zamiarów nie zniweczyła nieunikniona potęga przeznaczeń). [przypis redakcyjny]

vindicavimus (łac.) — pomściliśmy. [przypis redakcyjny]

vindices scelerum poenas (łac.) — pomstę za zbrodnie. [przypis redakcyjny]

Vineyard — zapewne Martha's Vineyard, niewielka wyspa na Atlantyku, u wybrzeży amerykańskiego stanu Massachusetts; do lat 70. XIX w. jeden z ośrodków przemysłu wielorybniczego. [przypis edytorski]

Vingt regards sur L'Enfant Jesus (fr.) — Dwadzieścia spojrzeń na Dzieciątko Jezus, cykl utworów fr. kompozytora Oliviera Messiaena. [przypis edytorski]

vin rouge (fr.) — czerwone wino. [przypis edytorski]

Vinschgau a. Val Venosta — dolina w Alpach, w północnych Włoszech, w regionie Trydent-Górna Adyga. [przypis edytorski]

Vintimille, Charles Gaspard Guillaume de (1655–1746) — fr. duchowny, biskup Marsylii (1692–1708), arcybiskup Aix (1708–1729), następnie arcybiskup Paryża (1729–1746). [przypis edytorski]

vinum hungaricum (łac.) — wino węgierskie. [przypis edytorski]

Vinum non habent (łac.) — Wina nie mają: słowa Maryi do Zbawiciela, gdy zapraszała go na gody kananejskie, chcąc przed nim uniewinnić gościnny kłopot gospodarza (Ewangelia świętego Jana). [przypis redakcyjny]

viola d'amore (wł.) — altówka miłości. [przypis edytorski]

violenter (łac.) — przemocą. [przypis edytorski]

violentia (łac.) — gwałt. [przypis redakcyjny]

Viollet-le-Duc, Eugène Emmanuel (1814–1879) — francuski architekt, historyk sztuki i konserwator; wolnomularz; zajmował się badaniami i konserwacją architektury średniowiecznej; od 1863 r. profesor Szkoły Sztuk Pięknych (École des Beaux Arts) w Paryżu; autor opracowań słownikowych dotyczących architektury średniowiecza. [przypis edytorski]

Viollis, Andrée (1870–1950) — francuska dziennikarka i pisarka, działaczka antyfaszystowska i feministyczna; wyróżniła się w dziennikarstwie informacyjnym i reportażach. [przypis edytorski]

vir activus (łac.) — mąż dzielny. [przypis redakcyjny]

virago, hic mulier (łac.) — silna kobieta, baba-chłop, herod-baba. [przypis edytorski]

virago (łac.) — mężyca; kobieta o fizycznych lub psychicznych cechach męskich. [przypis edytorski]

virago (łac.) — wojownicza kobieta. [przypis edytorski]

virago — megiera. [przypis redakcyjny]

Virbius (mit. rzym.) — bóg a. heros utożsamiany z Hippolytosem (Hipolitem), oskarżonym przez macochę Fedrę o gwałt i zabitym przez własne konie; na prośbę Artemidy został przywrócony do życia i ukryty w świętym dębowym gaju Artemidy w pobliżu italskiej wsi Nemi, zwanej też Arycją lub też poślubić Atenkę o imieniu Arycja. [przypis edytorski]

Virchow, Rudolf (1821–1902) — antropolog niemiecki: jeden z twórców współczesnej anatomii patologicznej; dyrektor instytutu patologii w Berlinie, od r. 1856 współwydawca Sammlung gemeinverstandlicher wissenschaftlicher Vortrage (Zbiór popularnych rozpraw naukowych). [przypis edytorski]

Virchow — wspomniany Prusak to Rudolf Virchow (1821–1902), uważany za jednego z twórców współczesnej medycyny opartej na podstawach naukowych. [przypis edytorski]

virescit vulnere virtus (łac.) — hartuje się ranami męstwo. [przypis redakcyjny]

Vires (…) senectae — Vergilius, Aeneida, VI. [przypis tłumacza]

virga (…) suntBiblia, Ps 23(22):4. [przypis tłumacza]

Virgilius mówi — Wergiliusz, Ekloga 4. [przypis edytorski]

Virgilius nauticus (łac.) — dosł. Wergiliusz żeglarski. [przypis redakcyjny]

virgini intactae (łac.) — nietkniętej dziewicy (D. lp). [przypis edytorski]

virgo immaculata (łac.) — dziewica niepokalana. [przypis redakcyjny]

virgo (łac.) — dziewica. [przypis edytorski]

virgo magna (łac.) — dosł. wielka dziewica, westalka, która mogła darować życie idącemu obok niej skazańcowi. [przypis edytorski]

virgo polona (łac.) — dziewica polska. [przypis edytorski]

Viri a diis recentes (łac.) — „Ludzie, co dopiero przez bogów stworzeni” (Seneca [Minor], Epistulae morales ad Lucilium, 90; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

viri bonae famae, nobiles, bene possessionati (łac.) — ludzie dobrej reputacji, szlachetni i majętni. [przypis edytorski]

viribus unitis (łac.) — jak jeden mąż. [przypis edytorski]

viribys unitis (łac.) — wspólnymi siłami. [przypis edytorski]

Viri (…) contemptus (łac.) — Męża cechuje najbardziej waleczność; ona to darzy go pogardą śmierci i cierpienia. [przypis redakcyjny]

viridarium — ogródek przy domu rzymskim. [przypis redakcyjny]

viri namque prudentes statuunt victoriam de civibus reportatam silentio obrui, non triumpho decorari debere; auae enim gloria parricidis coniuncta esse possit (łac.) — bo ludzie baczni sądzą, że zwycięstwo odniesione nad obywatelami, milczeniem pokryć, nie triumfem zaszczycać należy; jakaż bowiem chwała z bratobójstwem pogodzić się może. [przypis redakcyjny]

vir incomparabilis (łac.) — mąż niezrównany. [przypis edytorski]

vir incomparabilis (łac.) — mąż niezrównany. [przypis edytorski]

vir iniquus (łac.) — człowiek niesprawiedliwy, wrogi, nieprzychylny. [przypis edytorski]

vir (łac.) — mąż (por. mąż stanu), człowiek godny. [przypis redakcyjny]

vir (łac.) — mężczyzna; bohater; od tego wyrazu pochodzi też łac. słowo virtus: odwaga, męstwo. [przypis edytorski]

vir molestissimus (łac.) — mąż niezmiernie uciążliwy, uprzykrzony. [przypis edytorski]

viro consulari (łac.) — byłemu konsulowi. [przypis redakcyjny]

viro esurienti necesse est furari (łac.) — człowiek głodny kraść musi. [przypis redakcyjny]

vir Romanus (łac.) — mężczyzna rzymski, Rzymianin. [przypis edytorski]

vir sapit, qui pauca loquitur (łac.) — mądry człowiek, co mówi niewiele. [przypis edytorski]

vir tenax propositi (łac.) — mąż stały w swym postanowieniu. [przypis edytorski]

virtus (łac.) — męstwo. [przypis redakcyjny]

Virtus (…) surae — Horatius, Odae III 2, 17. [przypis tłumacza]

virtute — dzielnością; dzięki dzielności. [przypis redakcyjny]

virtute et constantia cum invidia domi certabat, in castris genitus, patriis nutritus in armis filius, armipotenti dextera patrios avitosque consummabit honores (łac.) — męstwem i stałością z zawiścią domową walczył; urodzony w obozie syn, wykarmiony w ojcowskiej zbroi, dzielną prawicą dosięgnie zaszczytów ojca i dziada. [przypis redakcyjny]

virtute (łac.) — męstwem. [przypis redakcyjny]

Virtutem (…) ligna (łac.) — „Dla nich cnota to słowo; gaj święty to drzewa” (Horatius, Epistulae, I, 6, 31; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Virtuti Militari — łac.: męstwu wojennemu, najwyższe polskie odznaczenie wojskowe, ustanowione w 1792 r. [przypis edytorski]