Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | techniczny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 6454 przypisów.

tualeta — dziś popr.: toaleta; tu: toaletka, mebel, w którym trzyma się kosmetyki. [przypis edytorski]

tualeta — dziś popr.: toaleta; tu: toaletka, stolik z lustrem, z szufladami na przybory do higieny i pielęgnacji. [przypis edytorski]

tualeta — elegancki ubiór, kreacja; także: czynności higieniczne i pielęgnacyjne: mycie, czesanie, golenie się, ubieranie. [przypis edytorski]

tualeta — elegancki ubiór, kreacja; też: mycie, czesanie, golenie się, ubieranie. [przypis edytorski]

tualeta — tu: czynności higieniczne i pielęgnacyjne: mycie, czesanie, golenie się, ubieranie. [przypis edytorski]

tualeta — tu: elegancki ubiór, kreacja. [przypis edytorski]

tualeta — tu: ubiór; zwyczajowe zabiegi towarzyszące ubieraniu się, szykowaniu. [przypis edytorski]

tualeta — tu: zwyczajowe czynności higieniczne, jak mycie, czesanie, golenie się oraz ubieranie. [przypis edytorski]

tualetka — tu: toaletka; stolik z lustrem, z szufladami na przybory do higieny i pielęgnacji. [przypis edytorski]

tualetowe (przestarz.) — toaletowe. [przypis edytorski]

tualetowy — dotyczący tualety, tj. stroju i sposobów dbania o swój wygląd. [przypis edytorski]

tualetowy — dziś: toaletowy; dotyczący higieny i pielęgnacji. [przypis edytorski]

tualetowy — dziś: toaletowy, służący do czynności higienicznych i upiększających, takich jak mycie, czesanie, golenie się, ubieranie. [przypis edytorski]

tuan (malaj.) — pan. [przypis tłumacza]

tu as raison (fr.) — masz rację. [przypis edytorski]

tuba akustyczna a. głosowa — urządzenie złożone z dwóch stożków połączonych rurą powietrzną, przez które mowę można przenosić pomiędzy pomieszczeniami; w XIX w. używane do komunikacji wewnętrznej na statkach i w biurach; wyparte przez telefon. [przypis edytorski]

tuba głosowa — urządzenie złożone z dwóch stożków połączonych rurą powietrzną, przez które mowę można przenosić pomiędzy pomieszczeniami; w XIX w. używane do komunikacji wewnętrznej na statkach i w biurach; wyparte przez telefon. [przypis edytorski]

tuba głosowa — urządzenie złożone z pary stożków połączonych rurą powietrzną, przez które mowę można przenosić pomiędzy pomieszczeniami, w XIX w. używane do komunikacji wewnętrznej na statkach, w biurach i niektórych domach; wyparte przez telefon. [przypis edytorski]

Tubal-Kain — biblijny pierwszy kowal z czasów przedpotopowych (Rdz 4, 22). [przypis edytorski]

Tubal-Kain — postać biblijna, pierwszy kowal, przedpotopowy potomek Kaina. [przypis edytorski]

Tubalkain — według legendy biblijnej pierwszy na świecie rzemieślnik. [przypis redakcyjny]

tuba marina (łac.) — trąba morska. [przypis edytorski]

tuba maryna a. tubmaryna (z łac. tuba: trąba, marina: morska) — trąba anielska; historyczny instrument smyczkowy, popularny w średniowieczu i renesansie, używany do poł. XVIII w., zaliczany do chordofonów; złożony z długiego, wąskiego pudła rezonansowego, na którym zamocowano progi i wzdłuż którego biegła jedna struna; jego charakterystyczny dźwięk przypominał brzmienie trąbki. [przypis edytorski]

tuba — tu: daw. rodzaj słuchawki telefonu; w daw. zestawach telefonicznych zasadniczą częścią słuchawki, służącą jednocześnie za uchwyt, była lejkowata tuba rezonansowa. [przypis edytorski]

tuberkuły — gruźlica. [przypis edytorski]

tuberkuloza — gruźlica. [przypis edytorski]

tuberoza — kwiat o białych lub jasnoróżowych płatkach, o charakterystycznym mocnym, upojnym, słodkim zapachu. [przypis edytorski]

tuberoza — właśc. tuberoza bulwiasta, kwiat o białych lub jasnoróżowych płatkach, o charakterystycznym mocnym, upojnym, słodkim zapachu, używanym przy produkcji perfum. [przypis edytorski]

tuberoza — wywodzący się z Meksyku kwiat o białych lub jasnoróżowych płatkach, o charakterystycznym mocnym, upojnym, słodkim zapachu. [przypis edytorski]

tubipora — gatunek miękkiego koralowca, występującego w Oceanie Indyjskim i Spokojnym. [przypis edytorski]

Tu bohater dwu półkul wzgardzi Nowym Światem, broniąc miasta, Europy Pierwszy Obywatel — mowa o Tadeuszu Kościuszce, dowodzącym skuteczną obroną oblężonej Warszawy między 13 lipca a 6 września 1794. [przypis edytorski]

Tu była północ, tam gwiazda wieczoru — „Tu była północ”, to jest we Włoszech, gdzie poeta pisał; „tam gwiazda wieczorna”, to jest w czyśćcu, przez który przechodził. [przypis redakcyjny]

Tu była rana niby T, lecz teraz jak H wygląda — Creizenach krytykuje ten szczegół o ranie jako obrażający uczucia estetyczne. [przypis tłumacza]

Tu był obóz legionu, gdy Cezar przez morze z Galii przyleciał jak sokół — Gajusz Juliusz Cezar (100–44) w czasie wojny galijskiej przeprawiał się ze swymi wojskami przez kanał La Manche w 55 i 54 r., aby ukarać Celtów z Brytanii za wspieranie Gallów. Podczas drugiej wyprawy zdołał pokonać władców kilku plemion i zmusić ich do płacenia kontrybucji, nie zajął jednak żadnych terenów na stałe. Rzymianie podbili płd. część Anglii sto lat później, w 43 r. n.e., i panowali tam do V w., kiedy wyparli ich Saksoni i Anglowie. [przypis edytorski]

tubyście (…) zwycięstwa dostały (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: tu dostałybyście zwycięstwo; tu odniosłybyście zwycięstwo. [przypis edytorski]

tu chciałbym odważyć się na zdanie… — Z uwagi na roztrząsania rozdziału VIII, wedle których głębszy wzrok wybitnego ducha zasługuje na większą powagę od każdorazowego stanu wiedzy naukowej. [przypis autorski]

Tuchola — miasto w województwie kujawsko-pomorskim. [przypis edytorski]

Tucholsky, Kurt (1890–1935) — niemiecki pisarz, wybitny publicysta i satyryk o przekonaniach antyfaszystowskich. Od 1929 r. na emigracji; popełnił samobójstwo. [przypis edytorski]

Tucydydes — historyk ateński z V w. p.n.e, autor Wojny Peloponeskiej. [przypis edytorski]

Tucydydes, właśc. Tukidydes — historyk ateński z V w. p.n.e., autor Wojny peloponeskiej. [przypis edytorski]

Tuczą się chlebem biskupiego dworu — Wspólny przodek tych rodzin fundatorem był biskupstwa we Florencji. Potomkowie jego, czy z woli testamentowej fundatora, czy ze zwyczaju przyjętego dowolnie, w czasie nim nastąpił obiór nowego biskupa, zarządzali dobrami biskupimi, jedli i pili na zamku biskupim, aż nowo obrany biskup w jego progi wstąpił. [przypis redakcyjny]

tucza — chmura, obłok. [przypis edytorski]

tucza — chmura; szczególnie: ciemna, ciężka chmura burzowa. [przypis edytorski]

tucza (daw.) — deszcz, ulewa. [przypis edytorski]

Tuczkow major rosyjski, retyrując się z Pohulanki — ob[acz] Pam[iętnik] Tuczkowa w Bibliotece для чтенія r. 1835; [uzup. red. WL]. [przypis autorski]

tu czuć siarkę — zapach siarki symbolizował piekło. [przypis edytorski]

tucz (z ros.) — chmura, tu: burza. [przypis edytorski]

tu do nas — do domu żołnierza. [przypis tłumacza]

Tudytania hiszpańska — Andaluzja. [przypis tłumacza]

tudzież (daw.) — a także, oraz. [przypis edytorski]

tudzież — oraz, również, także. [przypis edytorski]

tückisches Weib (niem.) — złośliwa kobieta. [przypis edytorski]

Türck, Ludwig (1810–1868) — austriacki lekarz neurolog i laryngolog. [przypis edytorski]

Türr Istvan (1825–1908) — generał węgierski, uczestnik wielu wojen i spisków przeciw Austrii. [przypis redakcyjny]

Tu enim pater noster, et Abraham nescivit nos et Israel ignoravit nos (łac.) — „Tyś, zaiste, ojciec nasz; bo Abraham nie wie o nas, a Izrael nie zna nas”. [przypis tłumacza]

Tu es belle, ma petite (fr.) — Jesteś piękna, moja mała. [przypis edytorski]

Tu es belle, oh! Comme tu es belle, Helene… (fr.) — Och, jesteś piękna! Jaka ty jesteś piękna, Heleno! [przypis edytorski]

tu es chinois (fr.) — jesteś Chińczykiem. [przypis edytorski]

Tu es Dominus et Deus meus (łac.) — Ty jesteś pan i Bóg mój (niedokładny cytat słów Tomasza apostoła, por. J 20, 28). [przypis edytorski]

tu es d'une grossièreté horrible (fr.) — okropny z ciebie grubianin. [przypis edytorski]

Tu es nègre. Décidément nègre (fr.) — Jesteś Murzynem. Zdecydowanie Murzynem. [przypis edytorski]

Tu es sacerdos in aeternum (łac. ) — jesteś kapłanem na wieki. [przypis redakcyjny]

tu es stupide (fr.) — jesteś głupi. [przypis edytorski]

Tu es un brave garçon (fr.) — Jesteś dzielnym chłopcem. [przypis edytorski]

tu fais des folies, Clotilde (fr.) — postępujesz jak szalona, Klotyldo. [przypis edytorski]

Tu felix, Cinna (łac.) — jesteś szczęściarzem, Cinno. [przypis edytorski]

tuf wulkaniczny — lekka, porowata skała złożona gł. z piasków i popiołów wulkanicznych. [przypis edytorski]

Tugendbund (niem. dosł.: związek cnoty) — stowarzyszenie młodzieży założone w 1808 r. w Królewcu w Prusach, stawiające sobie cele samokształcenia naukowego i moralnego, realizujące je w duchu nacjonalizmu niem., antynapoleońskim i antyfrancuskim; w 1809 r. zostało formalnie rozwiązane na żądanie Napoleona I. [przypis edytorski]

tugurium — chałupa, chata. [przypis redakcyjny]

Tuhaj-bej, właśc. Arğın Doğan Toğay bey (ok. 1601–1651) — przywódca polityczny i wojskowy Tatarów krymskich; w 1648 wziął udział w powstaniu Chmielnickiego po stronie powstańców przeciw Rzeczypospolitej, zginął w bitwie pod Beresteczkiem. [przypis edytorski]

Tuhaj-bej, właśc. Arğın Doğan Toğay bey (ok. 1601–651) — przywódca polityczny i wojskowy Tatarów krymskich; w 1648 wziął udział w powstaniu Chmielnickiego po stronie powstańców przeciw Rzeczypospolitej, zginął w bitwie pod Beresteczkiem. [przypis edytorski]

Tuilerie — dzielnica Paryża między Luwrem a Sekwaną, znana z ogrodów. [przypis edytorski]

Tuilerie — ogrody i istniejące do 1871 r. założenie pałacowe, położone między Luwrem a Sekwaną. [przypis edytorski]

Tuileries — dzielnica Paryża między Luwrem a Sekwaną, znana z ogrodów. [przypis edytorski]

Tuileries — nieistniejący pałac władców francuskich, położony w Paryżu, spłonął w 1871 podczas Komuny Paryskiej. [przypis edytorski]

Tuilerie — Tuileries: pałac i park z w. XVII w Paryżu, od r. 1800 rezydencja panujących. W r. 1871 w czasie walk Komuny Paryskiej pałac, z wyjątkiem dwóch pawilonów, spłonął. [przypis redakcyjny]

Tuillerie — dzielnica w Paryżu, między Luwrem, Placem Zgody i Sekwaną. [przypis edytorski]

tu i owdzie — dziś popr.: tu i ówdzie. [przypis edytorski]

tuizm — neologizm od łac. tu: ty. [przypis edytorski]

Tu jest Ameryka albo nigdzie! — odniesienie do słów Horacego (Listy I, XVII, w. 39): Tu jest lub nigdzie to, czego szukamy (Hic est aut nusquam quod quaerimus). [przypis edytorski]

Tu jest autor poniekąd niekonsekwentny: List ten pisany jest 15 marca, a z panną B… widział się Werter pierwszy raz po tym zdarzeniu, jak z następnego listu wynika, dopiero 16 marca, nie mógł więc już w liście z 15 marca pomieścić szczegółów, o których rzekomo dopiero od niej się dowiedział. [przypis redakcyjny]

Tu jest Fryderyk drugi, tam Kardynał — Kardynał Oktawian Ubaldini, w duszy zagorzały gibelin i stronnik cesarza Fryderyka II, którego powszechna opinia wieków średnich uważała za ateusza i epikurejczyka. [przypis redakcyjny]