Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5879 przypisów.

zowią (daw.) — dziś popr.: nazywają. [przypis edytorski]

zowie (daw.) — nazywa. [przypis edytorski]

zowiemy (starop. forma) — zwiemy; nazywamy. [przypis edytorski]

zowie się gminnym wyrazem: kiepska — gminnym, tj. pospolitym lub wulgarnym, ponieważ przymiotnik „kiepski” pochodzi od wyrazu „kiep”, oznaczającego głupca: w dawnej polszczyźnie to słowo, oznaczające pierwotnie kobiece genitalia, było poważną obelgą. [przypis edytorski]

zowie się — nazywa się. [przypis edytorski]

zowie (starop. forma) — dziś 3.os.lp: zwie (tj. nazywa). [przypis edytorski]

zowie — tu: wzywa. [przypis edytorski]

z ozdoby — dziś popr. forma N. lm: z ozdobami. [przypis edytorski]

z Panem Jezusem — tj. z sakramentem. [przypis edytorski]

z partesa stąpać — stąpać wyniośle, uroczyście. [przypis edytorski]

z Paru (…) kamień — marmur paryjski; wysoko ceniony w Grecji i Rzymie. [przypis edytorski]

z Peleja synem — z Achillesem. [przypis edytorski]

z pergamskiego zamku — Pergamon to historyczna kraina w Azji Mniejszej, gdzie znajdowała się Troja. [przypis edytorski]

z pewna — na pewno. [przypis edytorski]

z pewnym stanem umysłowym wnet stowarzysza się zwykle jakiś stan wprost przeciwny (np. s. 133) — autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; w tym przypadku na odnośnej stronie znajduje się akapit z rozdziału VII zaczynający się od słów: „Mimo opisanego powyżej procesu zobojętniania się przykrych składników życiowych (…)”. [przypis edytorski]

z piany morskiej zrodzonej — w mit. gr. bogini miłości i piękna Afrodyta zrodziła się z piany morskiej. [przypis edytorski]

z pięciozębnymi widły — mowa o narzędziu do wyjmowania mięsa z ognia, prototypie dzisiejszego widelca. [przypis edytorski]

z piekłów — dziś popr. forma D. lm: z piekieł. [przypis edytorski]

z pierścionkiem — w domyśle: ślubnym. [przypis edytorski]

z piersiami siedmią — z siedmioma piersiami. [przypis edytorski]

z pierwszey spuścił co ochoty (starop.) — ochłonął nieco z początkowego zapału. [przypis edytorski]

z pieśni iliackich — na podstawie Iliady. [przypis edytorski]

z pijanym hałasem — fraza ta pojawia się w wierszu Czarny szal Kornela Ujejskiego (1823–1897), napisanym na motywach wiersza Puszkina o tym samym tytule, nie zaś w tłumaczeniu z Puszkina dokonanym przez Odyńca, jak pisze autor. [przypis edytorski]

Z pilnością zachowajcie jedność ducha we związku pokoju. Jednoście ciało i duch jeden… — Ef 4, 3–6. [przypis edytorski]

z piwnice (starop. forma D., lp, r.ż.) — z piwnicy. [przypis edytorski]

z płaczki swemi — dziś popr. forma N. lm: ze swoimi płaczkami. [przypis edytorski]

z płonącego miasta — chodzi o metodyczne wypalanie części Warszawy, mianowicie terenu getta (obejmującego ponad 300 ha w obrębie miasta) rozpoczęte przez oddziały niemieckie pod dowództwem Jürgena Stroopa w maju 1943 w celu stłumienia powstania, które trwało od 19 kwietnia do 16 maja 1943. [przypis edytorski]

z północą — z zasadami, którymi kieruje się mocarstwo północne, carat rosyjski.DO WERYFIKACJI [przypis edytorski]

z półtora soroka — około sześćdziesięciu; por. ros. sorok: czterdzieści. [przypis edytorski]

z pociechą — tu: ku uciesze. [przypis edytorski]

z podatnej sy — błąd w wyd. źródłowym trudny do zinterpretowania. [przypis edytorski]

(…) z podchłopia wyrwała — przyszła od innego mężczyzny lub podchłopię jako młodzieniec, wyrostek. [przypis edytorski]

z pod — dziś popr. forma ubezdźwięczniona, pisownia łączna: spod. [przypis edytorski]

z pod — dziś popr. pisownia łączna, z ubezdźwięcznieniem: spod. [przypis edytorski]

z pod — dziś popr. pisownia łączna z ubezdźwięcznieniem: spod. [przypis edytorski]

z pod — dziś popr. pisownia: spod. [przypis edytorski]

zpod — dziś popr. pisownia: spod. [przypis edytorski]

z pod (starop. forma ort.) — dziś popr.: spod. [przypis edytorski]

z pod (starop.) — spod. [przypis edytorski]

z podziemu — dziś popr.: z podziemia. [przypis edytorski]

z podziwem — tu: ze zdziwieniem. [przypis edytorski]

z podziwieniem — dziś: z podziwem. [przypis edytorski]

z pogany — dziś popr. forma N. lm: z poganami. [przypis edytorski]

z pogany (starop. forma) — dziś N.lm: z poganami. [przypis edytorski]

z pojszrodka — ze środka. [przypis edytorski]

z Polaki (daw. forma N.) — dziś: z Polakami. [przypis edytorski]

z pola — tu: z pola walki. [przypis edytorski]

z pomyślnymi losy (daw. forma) — dziś N.lm: (…) losami. [przypis edytorski]

z popiołów powstają mściciele — parafraza wersu z poematu Eneida: „Powstanie kiedyś z kości naszych mściciel” (przedśmiertne przekleństwo Dydony rzucone na potomków Eneasza). [przypis edytorski]

Z Porajami lub Pomiany — mowa o herbach. [przypis edytorski]

z portfelu — dziś popr.: z portfela. [przypis edytorski]

z pośród — dziś popr. pisownia: spośród. [przypis edytorski]

z pośrodka (daw.) — spomiędzy. [przypis edytorski]

z pośrodka — dziś: spośród. [przypis edytorski]

z pośrodka — spośród, spomiędzy. [przypis edytorski]

z pośrzodku (starop.) — ze środka. [przypis edytorski]

z posiłki świeżemi (starop. forma) — ze świeżymi posiłkami. [przypis edytorski]

z postem — tu: postnie, jak podczas postu. [przypis edytorski]

z powinną głową (daw.) — posłusznie. [przypis edytorski]

z powodu, który Napoleonowi na pewno wystarczyłby w zupełności — nawiązanie do anegdoty o cesarzu Napoleonie Bonaparte. Zapytał on burmistrza pewnego miasteczka, dlaczego przy wjeździe nie został powitany salutem armatnim. Burmistrz odpowiedział: „Powodów jest kilka. Po pierwsze, nie mamy armat…”. Napoleon przerwał: „Dziękuję, to mi zupełnie wystarczy”. [przypis edytorski]

z powodu świerzby — dziś popr.: z powodu świerzbu. [przypis edytorski]

z powodu wojny — toczonej wówczas wojny o sukcesję austriacką (1740–1748), wywołanej objęciem tronu Austrii po śmierci Karola VI przez kobietę, Marię Teresę, i nieuznawaniem tego następstwa przez Prusy; w konflikt zaangażowała się większość mocarstw; Francja i Hiszpania walczyły po stronie Prus, zaś Wielka Brytania i królestwo Sardynii, obejmujące Sabaudię, po stronie Austrii. [przypis edytorski]

z powrótem — dziś popr. pisownia: z powrotem. [przypis edytorski]

z powrótem — dziś: z powrotem. [przypis edytorski]

z powrotem do Fasis — tj. w okolice rzeki Fasis w Armenii, gdzie podczas przemarszu dalszą drogę zagrodzili im Chalibowie, Taochowie i Fasjanie (zob. ks. IV, 6). [przypis edytorski]

z pożartku (starop.) — żartem, żartobliwie. [przypis edytorski]

z poza — dziś popr. pisownia łączna, z ubezdźwięcznieniem: spoza. [przypis edytorski]

z pracą — z trudem. [przypis edytorski]

z prętka (starop. forma ort.) — prędko. [przypis edytorski]

z prętka (starop. forma ort.) — prędko; szybko. [przypis edytorski]

zprętka (starop. forma) — prędko. [przypis edytorski]

z prykuską (z ros.) — z przekąską. [przypis edytorski]

Z przedmiotów powyższych przedstawiam tutaj dwa (…) — nie uwzględniono rycin z wydania źródłowego. [przypis edytorski]

z przeproszeniem gorzałę i — zapewne błąd źródła. [przypis edytorski]

z przerażającymi pozory — dziś popr. forma N. lm: z przerażającymi pozorami; pozory — tu daw.: wygląd. [przypis edytorski]

ZPR — Zjednoczone Przedsiębiorstwa Rozrywkowe. [przypis edytorski]

z przodku (daw.) — z początku. [przypis edytorski]

z przodku (daw.) — z początku. [przypis edytorski]

z przodku (starop.) — z początku. [przypis edytorski]

z przyjaciela zwłoki — daw. forma N.lm; dziś: (…) zwłokami. [przypis edytorski]

z przyjacioły (daw.) — z przyjaciółmi. [przypis edytorski]

z przyjacioły — dziś: z przyjaciółmi. [przypis edytorski]

z przyjacioły — z przyjaciółmi. [przypis edytorski]

zprzymierzony (starop. forma) — dziś popr. (po ubezdźwięcznieniu): sprzymierzony. [przypis edytorski]

z przyrody — z natury, z charakteru. [przypis edytorski]

z przyrodzenia (daw.) — z natury. [przypis edytorski]

z przyrodzenia (daw.) — z natury; zgodnie z wrodzonymi cechami. [przypis edytorski]

z psim okiem — w języku Homera oznacza to: bezwstydny. [przypis edytorski]

z psy swojemi — dziś popr. forma N. lm: ze swoimi psami. [przypis edytorski]