Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 478 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 7814 przypisów.

nadspodzianem — daw. forma N. i Msc. lp przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: nadspodziewanym. [przypis edytorski]

nad spodziw — nad spodziewanie. [przypis edytorski]

nad stady chodzić — chodzić za stadami, pasąc je. [przypis redakcyjny]

nadstawnik — dozorca robotników. [przypis edytorski]

nadstawował (starop. forma) — nadstawiał. [przypis edytorski]

nadstawże — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że; znaczenie: nadstaw koniecznie. [przypis edytorski]

nadstępka — belka przymocowana od góry do stępki na części jej długości, mająca za zadanie rozłożyć obciążenie wynikające z nacisku masztu na dno kadłuba. [przypis edytorski]

nad strasznemi zatoki zwełnionych (daw.) — skłębionych nad strasznymi zatokami. [przypis edytorski]

Nad szmerem strumieni (…) Asfodele — W. Korab-Brzozowski Dusza mówiąca, Warszawa 1910, s. 34–35. Por. K. Lewandowski, Róże, „Życie” 1898, nr 42. [przypis autorski]

Nadto młodzi ludzie (…) przed zwierciadłem — tu w innym oprac. tego tłumaczenia nieco odmienny tekst, zmieniający wymowę fragmentu: „Wtedy ujrzałam obok drugie okno, a przez to okno — rzęsisto oświeconą komnatę, w której siedziało u stołu trzy młode dziewczęta i trzech młodych ludzi, piękniejszych, niż można sobie wyobrazić. Śpiewali, pili, śmiali się i umizgali do dziewcząt, czasem nawet głaskali je pod brodę, ale z cale odmiennym wyrazem twarzy niż ów jegomość w Sombre Roche, który jednak po to tylko przyjeżdżał do naszego zamku. Nadto dziewczęta te i owi młodzi ludzie zaczęli po trochu zrzucać odzienie, podobnie jak ja to zwykłam czynić wieczorami przed zwierciadłem. W istocie, robili to tak jak ja, a nie tak jak moja stara ochmistrzyni”. [przypis edytorski]

nadto (przestarz.) — zanadto, zbyt dużo. [przypis edytorski]

nadtoś mi zalał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: nadto mi zalałeś. [przypis edytorski]

nadtośmy słabi — skrócone: nadto jesteśmy słabi. [przypis edytorski]

Nadtoś żył — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: nadto żyłeś, zanadto żyłeś. [przypis edytorski]

nadtoś (…) zasłużył — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: nadto zasłużyłeś. [przypis edytorski]

nadto — tu: za bardzo. [przypis edytorski]

nadto — zbytnio, nadmiernie. [przypis edytorski]

nadto zyskować — zbyt wiele zyskać. [przypis edytorski]

nad tymi oczy — nad tymi oczami. [przypis edytorski]

na dudka wystrychasz wszystkich — dziś rzadko w formie niedokonanej, raczej: wystrychnąć kogoś na dudka. [przypis edytorski]

na dwa bożyca — zaklęcie spartańskie ulubione: na dwa bożyca (dual), tj. na Kastora i Polydeukesa; zaklęcie kobiet na dwie boginie: Demeter i Korę. [przypis tłumacza]

na dwanaście bowiem szczepów są Persowie podzieleni — Herodot (I 125) mówi tylko o 10 szczepach perskich. [przypis tłumacza]

na dwa zawody — tu na dwa razy. [przypis edytorski]

nad wejściem — tu kazał Herod umieścić złotego orła, o którego powstały rozruchy w Jerozolimie, p. I, XXXIII, 2, także Starożytności XVII, X, 2 etc. [przypis tłumacza]

nad wieczór (daw.) — dziś: pod wieczór. [przypis edytorski]

nad wiedźmy temi — dziś popr. forma N. lm: nad wiedźmami tymi. [przypis edytorski]

nad wielką bramą — p. V, V, 4 i uwaga do słów „nad wejściem”. [przypis tłumacza]

na dwie niedziel — daw. składnia (z D.lm); dziś na dwie niedziele. [przypis edytorski]

na dwie strony — na dwa sposoby, sprzecznie. [przypis edytorski]

nad wolą waszą wściągać was nie mogę (starop.) — nie mogę powściągać was wbrew waszej woli. [przypis edytorski]

nadwor a. nadwór (gw.) — przestrzeń na zewnątrz domu; podwórze. [przypis edytorski]

nad Worsklą — bitwa wojsk litewskich i ruskich z Tatarami w 1399 r. [przypis edytorski]

na dworze Dionizjosów — Dionizjosa I i jego syna Dionizjosa II, tyranów rządzących miastem Syrakuzy. [przypis edytorski]

na dworze młodego króla — Ludwika XIV. [przypis redakcyjny]

Na dworze niebios — Poeta wyobrażając Boga jako króla niebios, błogosławionych często dworem Jego nazywa. [przypis redakcyjny]

nad wszystkie Bogi — dziś popr. forma B. lm: nad wszyskich Bogów. [przypis edytorski]

Nad wszystkim góruje teraz we mnie wyobrażenie jednolitości świata (…) mnożą mi się nici owej spójni ostatecznej — E. Orzeszkowa, J. Romski [T. Garbowski] Ad astra, Warszawa 1935, s. XVII. [przypis autorski]

nad wszystki nieba — czyli do najwyższego nieba: Kochanowski odwołuje się tu do ówczesnych wyobrażeń, zgodnie z którymi kosmos składa się z dziesięciu nieb (sfer niebieskich), nad którymi znajduje się mieszkanie Boga, aniołów i wybranych. [przypis redakcyjny]

na dwu rycerzów, lepiey, że to dacie (starop.) — lepiej, jeśli to [zadanie] zlecicie dwóm rycerzom. [przypis edytorski]

nadwyrężyć a. nadwerężyć — osłabić, nadszarpnąć przez zbytni wysiłek; dziś tylko książk. [przypis edytorski]

nadwyżka jednego szylinga — gwinea od r. 1717 miała wartość 21 szylingów. [przypis redakcyjny]

nadybać (daw.) — schwytać. [przypis edytorski]

nadybać — tu: napotkać. [przypis edytorski]

nadybać — zdybać, przyłapać. [przypis edytorski]

nadymał — był natchnieniem. [przypis redakcyjny]

nad źwierzęty (starop. forma) — nad zwierzętami. [przypis edytorski]

nad żwirowiska Hermosa zmyka czym prędzej… — Herodot, Dzieje I 55; cytat nieznacznie zmieniony, w oryginale jest zaleceniem wydanym Krezusowi przez Pytię. [przypis edytorski]

nad życie bezpieczne obrał sławę czynów — Bije w oczy, jak sądy Demostenesa o Filipie kłócą się między sobą, mówca z miłości ojczyzny chciał widzieć w Filipie zero, bo z czymś więcej nie mogłyby Ateny mierzyć się; mimo woli wypada mu z ust wprost pean na wielki, bo dziki, geniusz Filipa. Podobną opinię wygłasza o Pyrrusie Temistios. [przypis tłumacza]

nad zakazanie (daw.) — wbrew zakazowi. [przypis edytorski]

nad zamarzłymi bryły (daw.) — dziś: nad zamarzłymi bryłami. [przypis edytorski]

nad zamiar — nadspodziewanie (dużo). [przypis redakcyjny]

Nad zatoką tego imienia stoją gruzy zamku, zbudowanego niegdyś przez Greków, przychodniów z Miletu. Później Genueńczycy wznieśli na tem miejscu twierdzę Cembalo. [przypis autorski]

nad zatoką — tu: nad Cieśniną Mesyńską, rozdzielającą wody Morza Tyrreńskiego i Morza Jońskiego oraz Sycylię od Kalabrii na płd. krańcu Płw. Apenińskiego. [przypis edytorski]

nadziak — broń o kształcie zaostrzonego młotka, służąca w bitwie do rozbijania zbroi przeciwnika. [przypis redakcyjny]

nadziak — czekan; broń o kształcie zaostrzonego młotka, służąca w bitwie do rozbijania zbroi przeciwnika. [przypis edytorski]

nadziak (z tur.) — czekan, obuch, rodzaj broni ręcznej. [przypis redakcyjny]

nadziany (daw.) — tu: wdziany. [przypis edytorski]

nadzieią — „nadzieja” (fr. espoir) to zawołanie na herbie Burbonów. [przypis edytorski]

nadzieie (starop. forma) — dziś popr. forma D.lp r.ż.: nadziei; próżny nadzieje: bez nadziei, pozbawiony nadziei. [przypis edytorski]

nadziei potrzebują (…) ażeby chętnie pozostawali — niewolnik niespodziewający się lepszej doli na przyszłość ucieknie od swego pana. [przypis tłumacza]

Nadzieja… itd. (w. 19-22) — motywy horacjańskie (Carmina II 10). [przypis redakcyjny]

nadzieje (daw. forma) — dziś D. lp r.ż.: nadziei. [przypis edytorski]

nadzieje (daw., gw.) — dziś D.lp: nadziei. [przypis edytorski]

nadzieje — dziś popr. forma D.lp: nadziei. [przypis edytorski]

nadzieje — dziś popr. forma D.lp: nadziei. [przypis edytorski]

nadzieje (gw., daw.) — nadziei. [przypis autorski]

nadzieje (starop. forma D. lp rodz. ż.) — nadziei. [przypis redakcyjny]

nadzielniejszemi (starop. forma) — dziś: najdzielniejszymi. [przypis edytorski]

nad ziemią — κἀπὶ γῆς (N), καὶ πηγῆ (D), stąd u tłumaczów: do źródła. [przypis tłumacza]

nadziemską — w pierwodruku: nieziemską. [przypis redakcyjny]

nadziemskość — nieziemskość. [przypis edytorski]

nadziewać się (daw.) — dziś: mieć nadzieję. [przypis edytorski]

nadziewać się (daw.) — spodziewać się; por. dziś: mieć nadzieję. [przypis edytorski]

nadziewać się (starop.) — spodziewać się, mieć nadzieję. [przypis edytorski]

nadziewać się (starop.) — spodziewać się. [przypis redakcyjny]

nadziewać się (starop.) — spodziewać [się; tu: korzyści]. [przypis redakcyjny]

nadziewać (tu daw., reg.) — tu: wkładać na siebie. [przypis edytorski]

nadziewając się (starop.) — spodziewając się. [przypis redakcyjny]

na dziw (starop.) — tu: przedziwnie; niezwykle, bardzo. [przypis edytorski]

na dziwy — przypatrywać się. [przypis redakcyjny]

nadzwyczajnej mojej przychylności — w wyd. z r. 1870 brak ostatnich trzech słów. [przypis redakcyjny]

nadzwyczajnem — daw. forma N. i Msc. lp przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: nadzwyczajnym. [przypis edytorski]

Nadzwyczajne zepsucie następuje wówczas, gdy szlachta staje się dziedziczna — Arystokracja zmienia się w oligarchię. [przypis autorski]

nad zwyczaj (starop.) — nadzwyczajnie, niezwykle; bardzo. [przypis edytorski]

nad zwyczaj tych czasów — inaczej niż zwykle (bywa) w tych czasach. [przypis redakcyjny]