Footnotes
By first letter: all | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
By type: all | author's footnotes | Wolne Lektury editorial footnotes | source editorial footnotes | translator's footnotes
By qualifier: all | anatomiczne | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | potocznie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | zdrobnienie
By language: all | English | Deutsch | lietuvių | polski
4945 footnotes found
oblężenie pod Żurawnem — od 24 września do 17 października. [przypis redakcyjny]
oblec — założyć, ubrać. [przypis edytorski]
oblec zbroję — nałożyć zbroję. [przypis redakcyjny]
obleczenie (daw., gw.) — odzienie, ubranie. [przypis edytorski]
obleczenie (gw.) — ubranie. [przypis edytorski]
obleczenie — ubranie. [przypis edytorski]
obleczone w kąpielowe stroje — fragment dopisany. [przypis tłumacza]
obleczony — ubrany. [przypis edytorski]
obleczy (starop.) — forma trybu rozkazującego; dziś: oblecz, przyodziej. [przypis edytorski]
oblegali Sewastopol — oblężeniem Sewastopola określa się okres od lądowania sprzymierzonych na Krymie we wrześniu 1854 do wycofania się armii rosyjskiej we wrześniu 1855. [przypis edytorski]
obległy — [tu:] pokryty. [przypis redakcyjny]
oblekać (przest.) — ubierać; tu: wyposażać. [przypis edytorski]
oblektament (daw., z łac. oblectamentum) — przyjemność, uciecha; rozrywka. [przypis edytorski]
obleżeńcy (starop.) — oblężeni. [przypis edytorski]
obleżeni (starop.) — oblężeni. [przypis edytorski]
obleżony (starop.) — oblężony. [przypis edytorski]
oblicznie (daw.) — osobiście. [przypis edytorski]
oblicznie (daw.) — we własnej osobie. [przypis edytorski]
obliczność Pańska (daw.) — oblicze Pańskie. [przypis edytorski]
obliczów — dziś popr. D.lm: oblicz. [przypis edytorski]
obligates (łac.) — obowiązany. [przypis redakcyjny]
oblig (daw.) — zapewnienie, zobowiązanie. [przypis redakcyjny]
oblig (daw.) — zobowiązanie. [przypis edytorski]
oblig (daw.) — zobowiązanie, zwłaszcza na piśmie. [przypis edytorski]
obligować się — zobowiązywać się. [przypis edytorski]
obligować (z łac.) — prosić o coś. [przypis edytorski]
obligować — zobowiązywać. [przypis redakcyjny]
oblig — pisemne uznanie długu. [przypis edytorski]
oblig płatny na okaziciela — tu: aluzja do biletu spowiedzi odbytej u księdza uznającego bullę Unigenitus (1713) wymierzoną przeciw jansenistom; biletem takim musiał się wykazać każdy, kto chciał uzyskać ostatnie namaszczenie. Wynikłe stąd spory trwały aż do r. 1756. [przypis tłumacza]
oblig — zobowiązanie; por. czas. zobligować kogo. [przypis edytorski]
oblig — zobowiązanie. [przypis edytorski]
obliterabitur (łac.) — pokryje się. [przypis redakcyjny]
Oblubienica (…) Boża — Kościół. [przypis redakcyjny]
oblubienica była tu o tyle niższa stanem, iż jedynie napór namiętności mógł ją zrównać z oblubieńcem — pierwsza żona księcia Orsini, z której miał syna imieniem Virginio, była siostrą Franciszka I, wielkiego księcia Toskanii, i kardynała Ferdynanda de Medici. Kazał ją zabić, za zgodą jej braci, ponieważ go zdradziła. Takie były prawa honoru przyniesione do Włoch przez Hiszpanów. Wiarołomstwo kobiety było w tym samym stopniu zniewagą dla jej braci jak dla męża. [przypis autorski]
Oblubienica Chrystusa (…) — Tą oblubienicą jest Kościół. W następnych wierszach wspomnieni są papieże, którzy za wiarę śmierć męczeńską ponieśli. [przypis redakcyjny]
oblubienica — Kościół. [przypis redakcyjny]
Oblubienica morza — dramat Henrika Ibsena z 1888 r. [przypis edytorski]
oblubienica z Lammermooru — ironiczne nawiązanie do powieści Waltera Scotta Narzeczona z Lammermoor, traktującej o romantycznej miłości. [przypis edytorski]
obluzować (daw.) — zluzować, zastąpić przez kogoś. [przypis edytorski]
obluzowan (daw.) — zluzowany (daw. krótka forma przym.), zastąpiony przez kogoś. [przypis edytorski]
obmawiać — [tu:] wymawiać, uniewinniać. [przypis redakcyjny]
ob metum (łac.) — ze strachu. [przypis redakcyjny]
obmierzić (daw.) — obrzydzić. [przypis edytorski]
obmierzić — obrzydzić. [przypis edytorski]
obmierzić — obrzydzić. [przypis redakcyjny]
obmierzły — budzący obrzydzenie. [przypis edytorski]
obmierzły — budzący wstręt lub niechęć. [przypis edytorski]
obmierzły (czyt.: obmier-zły) — wstrętny. [przypis edytorski]
obmierzły — wzbudzający obrzydzenie. [przypis edytorski]
obmierzle — okropnie, obrzydliwie. [przypis edytorski]
obmierznąć (daw.) — zacząć w kimś budzić wstręt. [przypis edytorski]
obmierznąć — zacząć budzić obrzydzenie. [przypis edytorski]
obmówić się (starop.) — wytłumaczyć się. [przypis redakcyjny]
obmówić* (starop.) — usprawiedliwić. [przypis redakcyjny]
obmówiska (przestarz.) — dziś: obmowy. [przypis edytorski]
obmówisko (daw.) — zła sława. [przypis redakcyjny]
obmówisko — zła sława. [przypis redakcyjny]
obmowa (starop.) — tu: wytłumaczenie, wyjaśnienie. [przypis redakcyjny]
obmycie — ceremonia mająca na celu zmycie z siebie win. [przypis edytorski]
obmyślił (…) wieczerzą — dziś B.lp r.ż.: wieczerzę. [przypis edytorski]
obnażony w rozum (daw.) — pozbawiony rozumu. [przypis redakcyjny]
obnażył się ze wszystkiego — tj. oddał wszystko, co miał. [przypis edytorski]
obódwu — dziś popr.: obydwu. [przypis edytorski]
obój — instrument dęty drewniany. [przypis edytorski]
O bólu: jeżeli nie do zniesienia… — według Epikura. [przypis tłumacza]
obówie — dziś popr. pisownia: obuwie. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń I. Witolorauda
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń I. Witolorauda
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
O! boćwino! — boćwina a. botwina, tj. zupa z młodych liści buraczanych, była potrawą tak charakterystyczną dla Litwy, że w innych częściach kraju przezywano Litwinów (Polaków litewskich) boćwinkami; Słowacki nawiązuje tu ironicznie do opisów kulinarnych z „Pana Tadeusza”. [przypis edytorski]
obocześnie (daw.) — jednocześnie. [przypis edytorski]
oboczesny (daw.) — jednoczesny. [przypis edytorski]
oboczyć (gw.) — zobaczyć. [przypis edytorski]
O bodajby ziemia w posadach swych drżała, ilekroć się święty z gęsią parzy — F. Nietzsche, Tako rzecze Zaratustra, Mowy Zaratustry: O dziecku i o małżeństwie, tłum. W. Berent. [przypis edytorski]
Obodryci a. Obodrzyce — plemię zachodniosłowiańskie stojące na czele Związku Obodrzyckiego, w skład którego wchodzili również Połabianie, Warnowie, Wagrowie, Drzewianie, Smolicy i Linianie. [przypis edytorski]
o Bodze (daw.) — dziś forma Msc.lp: o bogu. [przypis edytorski]
o Bodze (daw.) — dziś Msc.lp: o bogu. [przypis edytorski]
oboedientia (łac.) — posłuszeństwo. [przypis redakcyjny]
oboedientiam (łac.) — posłuszeństwo. [przypis redakcyjny]
oboich — dziś popr. forma: obu. [przypis edytorski]
oboieśwa iuż beła a. obojeśwa już beła (starop. forma) — liczba podwójna; [dziś: oboje już byliśmy; red. WL]. [przypis redakcyjny]
oboja ręka i noga (starop. forma) — rodzaj żeński od nieużywanego męskiego przymiotnika: obój. „Sejmy i rady ten obój naród polski i litewski ma zawżdy mieć wspólne”, Herburt, Statut 688 [z aktu Unii Lubelskiej, zamieszczonego w zbiorze statutów opracowanym przez Jana Herburta, w 1570 przełożonym na jęz. polski pt.Statuta i przywileje koronne; red. WL]. [przypis redakcyjny]
oboja strona (daw) — obie strony. [przypis edytorski]
obojczyk (daw.) — ozdobny kołnierz. [przypis edytorski]
obojętna bierka (daw.) — los (kostka) dwuznaczny, niepewny. [przypis redakcyjny]
obojętna staranność — brak starań, spowodowany obojętnością. [przypis redakcyjny]
obojętne — tu: nie sprzyjające żadnej z walczących stron, więc niepewne. [przypis redakcyjny]
obojętny — domyślnie: na wynik walki, więc bezstronny i niepewny. [przypis redakcyjny]
obojętny — jak wielokrotnie wcześniej: wątpliwy, niepewny wyniku. [przypis redakcyjny]
obojętny — na obie strony ważony, niepewny. [przypis redakcyjny]
obojętny — tu: niepewny (na obie strony się ważący). [przypis redakcyjny]
oboje — chodzi o oboje gospodarzy, tj. Śladkowskich. [przypis redakcyjny]
obojej płci (daw.) — dziś: obojga płci. [przypis edytorski]
obojej płci — dziś: obojga płci. [przypis edytorski]
obojej strony (daw.) — dziś: obu stron. [przypis edytorski]
oboje księstwo — Janusz I Mazowiecki i Anna Danuta. [przypis edytorski]
oboje księstwo — Ziemowit IV i Aleksandra Olgierdówna. [przypis edytorski]
obojeńca — obojętca, na obie strony mówiący. [przypis redakcyjny]
obojeście nader młodzi — forma skrócona; inaczej: oboje jesteście nader młodzi. [przypis edytorski]
obojeśmy czuli — inaczej: oboje czuliśmy (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
obojeśmy niedoświadczeni — forma skrócona; inaczej: oboje jesteśmy niedoświadczeni. [przypis edytorski]
obojeśmy widzieli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: oboje widzieliśmy. [przypis edytorski]
oboje — tu popr. forma B. l.mos.: obydwu, obu (popycha obydwu; jako że mowa o dwóch chłopcach). [przypis edytorski]
Loading