Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | norweski | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 3208 przypisów.

Hamilton, Antoine a. Anthony (1646–1720) — szkocki autor piszący po francusku, wychowany we Francji, później zwolennik zdetronizowanych Stuartów, towarzyszący im na wygnaniu. [przypis edytorski]

Hamlet — dramat Williama Shakespeare'a (1564–1616) oraz imię jego głównego bohatera. Hamlet jest tu uosobieniem rozterek wewnętrznych i zaniechań. [przypis edytorski]

Hamlet — dramat Williama Shakespeare'a (1564–1616) oraz imię jego głównego bohatera, królewicza Danii. Treścią sztuki są dylematy moralne Hamleta, którego duch zamordowanego ojca wzywa do zemsty na zabójcy, stryju Klaudiuszu, który poślubił żonę swej ofiary, a matkę Hamleta, królową Gertrudę (takie związki uznawane były w XVI/XVII w. w Anglii za kazirodztwo). Sztuka powstała ok. 1600 r., jej akcja dzieje się w nieokreślonych czasach, jednakże „dawno”; opowieść, adaptowana na scenę również wcześniej, przed mistrzem ze Stratfortu, opiera się na zapisach w kronice Gesta Danorum Saxo Gramatyka (1140/50–1220/30), duńskiego historyka, sekretarza biskupa Absalona, blisko związanego z władcami Danii i wpływającego na rządy kraju. Do jakiejkolwiek możliwej epoki by się odwoływać: ciotka Hamleta w XIX w. musiałaby być niezwykle wiekową osobą. [przypis edytorski]

Hamlet — dramat Williama Szekspira (1564–1616) oraz imię jego głównego bohatera. Hamlet jest tu uosobieniem rozterek wewnętrznych i zaniechań. [przypis edytorski]

Hamlet — dramat Williama Szekspira. [przypis edytorski]

Hamlet — dramat wybitnego dramatopisarza angielskiego, Williama Shakespeare'a (1564–1616) oraz imię głównego bohatera tegoż dramatu. Treścią sztuki są dylematy moralne Hamleta, królewicza Danii, którego duch zamordowanego ojca wzywa do zemsty na swym zabójcy. [przypis edytorski]

Hamlet Ducisa — sztuka w adaptacji Jean-François Ducisa. [przypis edytorski]

Hamlet — jeden z najsłynniejszych dramatów Williama Shakespeare'a (1564–1616), napisany na przełomie XVI i XVII wieku; jego tytułowym bohaterem jest duński książę Hamlet. [przypis edytorski]

Hamlet, Król Lir, Ryszard Trzeci — dramaty napisane przez Szekspira, a jednocześnie: tytułowi bohaterowie tych dzieł. [przypis edytorski]

Hamlet — książę Jutlandii z V w. unieśmiertelniony tragedią Shakespeare'a. [przypis redakcyjny]

Hamlet — mowa tu o Hamlecie seniorze, ojcu tytułowego bohatera. [przypis edytorski]

Hamlet — tragedia Williama Szekspira, napisana na przełomie XVI i XVII wieku. [przypis edytorski]

Hamlet — tragedia Williama Szekspira z przełomu XVI i XVII wieku, jeden z najbardziej znanych dramatów. [przypis edytorski]

Hamlet — tytułowy bohater dramatu Szekspira: młody królewicz duński, targany dylematami, dążący do zdemaskowania zbrodni popełnionej przez stryja, który zamordował jego ojca i zagarnął tron. [przypis edytorski]

Hamlet — tytułowy bohater dramatu Williama Shakespeare'a (1564–1616), królewicz duński. Treścią sztuki są dylematy moralne Hamleta, którego duch zamordowanego ojca wzywa do zemsty na swym zabójcy, Klaudiuszu; ten poślubił żonę swej ofiary i brata zarazem, matkę Hamleta, królową Gertrudę (takie związki uznawane były w XVI–XVII w. w Anglii za kazirodztwo). Młody Hamlet dąży do demaskacji zbrodni popełnionej przez stryja Klaudiusza oraz do pomszczenia ojca. Sztuka powstała ok. 1600 r., jej akcja dzieje się w nieokreślonych czasach, jednakże „dawno”; opowieść, adaptowana na scenę również wcześniej, przed mistrzem ze Stratfortu, opiera się na zapisach w kronice Gesta Danorum Saxo Gramatyka (1140/50–1220/30), duńskiego historyka, sekretarza biskupa Absalona, blisko związanego z władcami Danii i wpływającego na rządy kraju. [przypis edytorski]

Hamlet — tytułowy bohater tragedii Szekspira: królewicz duński, którego duch zamordowanego ojca wzywa do zemsty na swym zabójcy, stryju Hamleta; podczas rozmowy z matką w jej komnacie Hamlet, biorąc podsłuchującego za zasłoną dworaka Poloniusza za swego znienawidzonego stryja, przez płótno przeszył go szpadą, szydząc, że zabija szczura (Hamlet, akt III, scena 4). [przypis redakcyjny]

hamletyzm — wątpliwości i rozterki, skupianie się na skłonności do ciągłej autoanalizy; termin ukuty od tytułu sztuki Wiliama Shakespeare'a Hamlet. [przypis edytorski]

Hamman Nef — źródła termalne w Tunezji. [przypis edytorski]

Hammon — bóg egipski o baranich rogach, utożsamiany przez Greków i Rzymian z Jowiszem. [przypis edytorski]

hamować — powstrzymywać. [przypis edytorski]

hamowidło (neol.) — hamulec. [przypis edytorski]

Hampstead — dzielnica w północnym Londynie. [przypis edytorski]

Hamsun, Knut (1859–1952) — pisarz norweski. [przypis edytorski]

Hamsun, Knut (1859–1952) — pisarz norweski, twórca powieści o życiu mieszkańców Północy. [przypis edytorski]

Hamsun, Knut (1859–1952) — właśc. K. Pedersen; norweski pisarz, laureat literackiej Nagrody Nobla z 1920, autor powieści psychologicznych i egzystencjalnych; podczas II wojny światowej kolaborował z hitlerowcami. Dzieła: Głód, Misteria, Pan, Błogosławieństwo ziemi. [przypis edytorski]

Hamsun, Knut, właśc. Knut Pedersen (1859–1952) — norweski pisarz, laureat literackiej Nagrody Nobla (1920), autor powieści psychologicznych i egzystencjalnych; podczas II wojny światowej opowiadał się po stronie faszystowskiej i marionetkowego rządu Quislinga. [przypis edytorski]

Hamuj (…) uniesienia — Może pod wpływem świeżych oświadczyn Filinta, Elianta już solidaryzuje się z nim po trosze i odczuwa krzywdę, jaką Alcest wyrządza wiernemu przyjacielowi, odpychając tak szorstko jego życzliwość. [przypis tłumacza]

hańby posiadania… brody — dziecko krzyczało, gdyż wierzyło, że dziewczynce pocałowanej przez mężczyznę, wyrośnie broda. [przypis redakcyjny]

hańśmy stoli (gw.) — tam staliśmy (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

Hańska, Ewelina (1801–1882) — polska arystokratka, siostra pisarza Henryka Rzewuskiego, długoletnia miłość, a w końcu żona Honoré de Balzaka. [przypis edytorski]

hańtego (gw.) — tamtego. [przypis autorski]

hańte (gw.) — tamto. [przypis edytorski]

hańten (gw.) — tamten. [przypis edytorski]

Hanaan — w tradycyjnym polskim przekładzie Ewangelii: Annasz. [przypis edytorski]

Hanani ben Tardion — tannita trzeciej generacji, który przyczynił się do ustalenia szczegółowych zasad rytuałów religijnych w judaizmie. Umęczony przez Rzymian za złamanie zakazu nauczania Tory, zaliczany do Dziesięciu Męczenników żydowskich. [przypis edytorski]

Hanc (…) famem — Owidiusz, Przemiany, VIII, 809–812. [przypis redakcyjny]

hanc ideam (łac.) — tego sposobu. [przypis redakcyjny]

Hanc (…) persecuti sunt (łac.) — „Tę najwspanialszą sztukę spomiędzy wszystkich tj. sztukę doskonałego życia osiągali nie przez nauki, lecz przez samą życiową praktykę” (Cicero, Tusculanae disputationes, IV, 3; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

hanc suscipere provinciam (łac.) — podjąć się tego obowiązku. [przypis redakcyjny]

handbag (ang.) — torebka ręczna. [przypis edytorski]

handbuchy (z niem.) — księgi podręczne; tu: księgi gospodarskie. [przypis edytorski]

handełes (daw.) — żydowski uliczny handlarz starzyzną. [przypis edytorski]

handel bławatny (daw.) — handel tkaninami. [przypis edytorski]

handel (daw.) — tu: mała restauracja. [przypis edytorski]

Handel kazi czystość obyczajów — Cezar powiada o Gallach, że sąsiedztwo i handel Marsylii zepsuł ich tak, iż oni, którzy wprzód zawsze zwyciężali Germanów, stali się niżsi od nich. [przypis autorski]

Handelsman, Marceli (1882–1945) — prawnik i historyk pol., mediewista, historyk dziejów nowożytnych i najnowszych (jego prace dotyczą gł. średniowiecza, okresu napoleońskiego oraz polskiej i europejskiej historii XIX w.); profesor Uniwersytetu Warszawskiego od 1919 r., twórca i pierwszy kierownik Instytutu Historycznego na UW; członek Polskiej Akademii Umiejętności i fr. Akademii Nauk Moralnych i Politycznych, dyrektor Archiwum Akt Dawnych w Warszawie tuż po odzyskaniu niepodległości, następnie przewodniczący Komisji Atlasu Historii Ziem Polskich (1920–1935); redaktor „Przeglądu Historycznego” (1918–1939), zwolennik PPS i Piłsudskiego, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1919–1920 r. [przypis edytorski]

handel (starop.) — [tu:] towar, przymioty. [przypis redakcyjny]

handel — tu daw.: zakład handlowy. [przypis edytorski]

handel z Rosją — towary włókiennicze produkowane w Królestwie przeznaczone były przeważnie na eksport do Rosji, jako zbyt drogie dla szerokich rzesz konsumentów polskich. Dla zaspokojenia ich potrzeb rzeczywiście importowano z Rosji tanie tkaniny. [przypis redakcyjny]

handgranat (z niem.) — granat ręczny. [przypis edytorski]

handgryf (z niem.) — chwyt przy robieniu bronią. [przypis redakcyjny]

handicap (ang.) — przeszkoda. [przypis edytorski]

Handlarskie to zwycięstwa (…) straszliwej nędzy — M. de Montaigne, Próby, tłumaczenie T. Boy-Żeleński: https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/proby-ksiega-trzecia.html#f279. [przypis tłumacza]

Handley Cross (1843) — książka R. S. Surteesa (1805–1864). [przypis edytorski]

Handley Page „Halifax” — czterosilnikowy ciężki bombowiec brytyjski produkowany w latach 1940–1946, wykorzystywany również jako samolot transportowy. [przypis edytorski]

handlował (…) Ziemią Izraela — religijni Żydzi chcieli być pochowani w grobie, do którego wkładano woreczek z ziemią pochodzącą z Izraela. [przypis tłumacza]

handryczyć się (pot.) — sprzeczać się. [przypis edytorski]

handryczyć się (z niem.) — uparcie sprzeczać się z kimś o coś, wylewać swoje żale i pretensje o coś. [przypis edytorski]

Hands off! — ruki dołoj! (ang., ros.) — Ręce przy sobie! [przypis edytorski]

Handwörterbuch der Heilkunde (niem.) — Podręczny słownik medycyny. [przypis edytorski]

handyż (gw.) — gdzież. [przypis autorski]

handżar a. kindżał — nóż, sztylet, używany często do dobijania rannego przeciwnika. [przypis edytorski]

handżar — zakrzywiony nóż turecki lub arabski, kindżał. [przypis edytorski]

handżar (z arab.) — rodzaj sztyletu. [przypis edytorski]

Hanes — prawdopodobnie Henen-Nesut (gr. Herakleopolis), miasto w pobliżu wejścia do oazy Fajum, stolica 20. nomu Górnego Egiptu, w Pierwszym Okresie Przejściowym, za panowania IX i X dynastii stolica północnej części kraju. Ok. 20 km na południe od ob. Hawary, gdzie znajdowała się piramida Amenemhata III i towarzyszący jej kompleks architektoniczny utożsamiany z Labiryntem. [przypis edytorski]

Hangtown — z ang. dosł. miasto wieszania. [przypis edytorski]

Haniebna ta frymarka stała się faktem dokonanym — sprzedawczyk ten później popełnił samobójstwo. [przypis autorski]

Hanka Rudzka-Cybisowa (1897–1988) — malarka, przedstawicielka koloryzmu, żona malarza Jana Cybisa, profesor krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. [przypis edytorski]

Hanka, Vaclav (1791–1861) — czeski literat, językoznawca i pedagog akademicki, historyk i działacz narodowy, a także propagator carskiego panslawizmu. [przypis edytorski]

Hanka, właśc. Hanka Spritzer — członkini żydowskiego ruchu oporu, pielęgniarka organizująca pomoc lekarską dla rannych; zginęła w Oświęcimiu w czasie wojny. [przypis edytorski]

Hanna Spinkowa — córka Anny Kobylińskiej, 2. voto Bzickiej (por. fr. II 28), zmarła między kwietniem 1570 a czerwcem 1572. [przypis redakcyjny]

Hannele — pełen tytuł: Hanneles Himmelfahrt; satyra na stosunki w administracji Gertharta Hauptmanna z 1884 roku. [przypis edytorski]

Hannibal (247–183 p.n.e) — wódz kartagiński, jeden z najwybitniejszych przywódców antycznych. Był synem Hamilkara Barkasa, który wychowywał go w nienawiści do Rzymian. [przypis edytorski]

Hannibal (247–183 p.n.e.) — wódz kartagiński. [przypis redakcyjny]

Hannibal (247–189 p.n.e.) — wódz wojsk Kartaginy podczas II wojny punickiej 218–201 p.n.e., zaatakował Italię od północy, przeprawę przez Alpy przypłacił utratą słoni bojowych, po latach walk w Italii i Afryce ostatecznie pokonany przez Scypiona zwanego Afrykańskim. [przypis redakcyjny]

Hannibal ante portas! (łac.) — Hannibal u bram (okrzyk mieszkańców Rzymu po miażdżącym zwycięstwie kartagińskiego wodza Hannibala nad armią rzymską w bitwie pod Kannami (216 p.n.e.). [przypis edytorski]

Hannibal ante portas (łac.) — Hannibal u bram. [przypis edytorski]

Hannibal Barkas (246–183 p.n.e.) — wódz i mąż stanu Kartaginy; przez wiele lat prowadził walki z Rzymianami, w 202 p.n.e. poniósł klęskę pod Zamą. [przypis edytorski]

Hannibal Barkas (246–183 p.n.e.) — wybitny kartagiński wódz; przez wiele lat prowadził walki z Rzymianami; wsławił się umiejętnościami taktycznymi oraz przeprowadzeniem 60-tysięcznej armii, łącznie ze słoniami bojowymi, z Hiszpanii przez Pireneje i Alpy do Italii, czym zaskoczył Rzymian. [przypis edytorski]

Hannibal Barkas (246–183 p.n.e.) — wybitny kartagiński wódz; rozpoczął II wojnę punicką, wsławił się przeprowadzeniem 60-tysięcznej armii, łącznie ze słoniami bojowymi, z Hiszpanii przez Pireneje i Alpy do Italii, czym zaskoczył swoich wrogów, Rzymian, oraz umiejętnościami taktycznymi (m. in. bitwa pod Kannami 216 p.n.e.); z powodu zmiany sytuacji strategicznej po 15 latach zmuszony do powrotu do Afryki, w 202 p.n.e. poniósł klęskę pod Zamą, pokonany przez Scypiona Afrykańskiego Starszego. [przypis edytorski]

Hannibal Barkas (246–183 p.n.e.) — wybitny kartagiński wódz; rozpoczął II wojnę punicką, wsławił się przeprowadzeniem 60-tysięcznej armii, łącznie ze słoniami bojowymi, z Hiszpanii przez Pireneje i Alpy do Italii, czym zaskoczył swoich wrogów, Rzymian, oraz umiejętnościami taktycznymi (m. in. bitwa pod Kannami 216 p.n.e.); z powodu zmiany sytuacji strategicznej po 15 latach zmuszony do powrotu do Afryki, w 202 p.n.e. poniósł klęskę pod Zamą. [przypis edytorski]

Hannibal Barkas (246–183 p.n.e.) — wybitny wódz kartagiński, jeden z najwybitniejszych dowódców starożytności; rozpoczął II wojnę punicką, wsławił się przeprowadzeniem 60-tysięcznej armii, łącznie ze słoniami bojowymi, z Hiszpanii przez Pireneje i Alpy do Italii, czym zaskoczył swoich wrogów, Rzymian; kilkukrotnie pokonywał liczniejsze armie rzymskie; w bitwie pod Kannami, używając nowatorskiej taktyki, unicestwił dwukrotnie większą armię rzymską; podczas przeprawy wojska przez Apeniny wskutek zakażenia stracił prawe oko. [przypis edytorski]

Hannibal Barkas (246–183 p.n.e.) — wybitny wódz kartagiński; rozpoczął II wojnę punicką, wsławił się przeprowadzeniem 60-tysięcznej armii, łącznie ze słoniami bojowymi, z Hiszpanii przez Pireneje i Alpy do Italii, czym zaskoczył swoich wrogów, Rzymian, oraz umiejętnościami taktycznymi (m.in. bitwa pod Kannami w 216 p.n.e.). [przypis edytorski]

Hannibal Barkas (247–183 p.n.e) — kartagiński dowódca wojskowy, wsławiony serią ostatecznie przegranych wojen z Rzymem. [przypis edytorski]

Hannibal Barkas (247 p.n.e.–183 p.n.e) — kartagiński dowódca wojskowy, wsławiony serią ostatecznie przegranych wojen z Rzymem. [przypis edytorski]

Hannibal Bentivoglio, właśc. Annibale I Bentivoglio (1413–1445) — władca Bolonii od 1443. [przypis edytorski]

Hannibal, Hannibal ante portas (łac.) — Hannibal, Hannibal u bram. [przypis edytorski]

Hannibalu — właśc.: kanibalu. [przypis edytorski]