Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 472 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7366 przypisów.
Apollo (mit. gr.) — bóg słońca, opiekun wieszczbiarstwa, sztuk i nauk, przewodnik dziewięciu muz, patronujących różnym rodzajom twórczości. [przypis edytorski]
Apollo (mit. gr.) — bóg słońca, opiekun wieszczbiarstwa, sztuk i nauk. [przypis edytorski]
Apollo (mit. gr.) — bóg słońca, sztuki, wróżbiarstwa i gwałtownej śmierci, przewodnik dziewięciu muz; do jego sławnej wyroczni w Delfach zwracali się o udzielenie przepowiedni w ważnych dla siebie sprawach zarówno władcy i wysłannicy państw, jak i prywatne osoby. [przypis edytorski]
Apollo (mit. gr.) — bóg słońca, sztuki, wróżbiarstwa i gwałtownej śmierci, przewodnik dziewięciu muz; jego atrybutami były lira i łuk; zabił Pytona, olbrzymiego węża nasłanego na jego matkę przez Herę. [przypis edytorski]
Apollo (mit. gr.) — bóg słońca, sztuki, wróżbiarstwa i gwałtownej śmierci, przewodnik dziewięciu muz; opiekun świątyni w Delfach, ze słynną wyrocznią; jego atrybutami były łuk i lira. [przypis edytorski]
Apollo (mit. gr.) — bóg słońca, sztuki, wróżbiarstwa i gwałtownej śmierci, przewodnik dziewięciu muz; opiekun świątyni w Delfach, ze słynną wyrocznią. [przypis edytorski]
Apollo (mit.gr.) — bóg słońca, sztuki, wróżbiarstwa i gwałtownej śmierci, przewodnik dziewięciu muz. [przypis edytorski]
Apollo (mit. gr.) — bóg słońca, sztuki, wróżbiarstwa i gwałtownej śmierci, przewodnik dziewięciu muz. [przypis edytorski]
Apollo (mit. gr.) — bóg słońca, sztuki, wróżbiarstwa i gwałtownej śmierci, przewodnik dziewięciu muz. [przypis edytorski]
Apollo (mit. gr.) — bóg słońca, sztuki, wróżbiarstwa i gwałtownej śmierci, przewodnik dziewięciu muz. [przypis edytorski]
Apollo (mit. gr.) — bóg słońca, tu występujący w roli symbolu męskiego piękna. [przypis edytorski]
Apollo (mit gr., mit. rzym.) — bóg światła, piękna i sztuki, przewodnik muz, pan wróżbiarstwa. [przypis edytorski]
Apollo (mit. gr.) — najpiękniejszy z bogów, opiekun sztuki. [przypis edytorski]
Apollo (mit. gr.) — przewodnik dziewięciu muz, bóg sztuki, wróżbiarstwa i gwałtownej śmierci. [przypis edytorski]
Apollo (mit. gr.) — przewodnik muz, bóg sztuki, wróżbiarstwa i gwałtownej śmierci. [przypis edytorski]
Apollo (mit. gr.) — syn Zeusa i Latony, bliźniaczy brat Artemidy, bóg światła (zwany był też Febus, tzn. jaśniejący), jasnowidzenia i gwałtownej śmierci; opiekun sztuk i nauk, jego orszak stanowiły Muzy patronujące poszczególnym dziedzinom sztuk. [przypis edytorski]
Apollo (mit. gr.) — syn Zeusa i Latony, bliźniaczy brat Artemidy, bóg światła (zwany był też Febus, tzn. jaśniejący), jasnowidzenia i gwałtownej śmierci; opiekun sztuk i nauk, jego orszak stanowiły Muzy patronujące poszczególnym dziedzinom sztuk. [przypis edytorski]
Apollo (mit. gr.) — syn Zeusa i Latony, bliźniaczy brat Artemidy, bóg światła (zwany był też Febus, tzn. jaśniejący), jasnowidzenia i gwałtownej śmierci; opiekun sztuk i nauk, jego orszak stanowiły Muzy patronujące poszczególnym dziedzinom sztuk. [przypis edytorski]
Apollo (mit. gr.) — syn Zeusa i Leto, bóg słońca, sztuki i wróżbiarstwa. [przypis edytorski]
Apollonia — dawna kolonialna placówka handlowa w ob. płd.-zach. Ghanie, w 1768 rozbudowana przez Brytyjczyków w fort (Fort Apollonia), obecnie służący jako muzeum. [przypis edytorski]
Apolloniusz — sławny stoik z Chalcis, którego Antoninus Pius powołał na nauczyciela Marka Aureliusza. [wg innych źródeł Apolloniusz pochodził z Chalcedonu; red. WL] [przypis tłumacza]
Apollonville (…) Incarville — w oryginale: Apollonville… wpisać nazwy. [przypis tłumacza]
Apollo Salvator (łac.) — Apollo Zbawca. [przypis edytorski]
Apollo — w mit. gr. syn Zeusa i Latony, czasami utożsamiany z bogiem słońca Heliosem; był bogiem muzyki, poezji, łucznictwa, proroctw i sztuki lekarskiej. [przypis redakcyjny]
Apollo — w mitologii gr. bóg patronujący muzyce i innym sztukom, często przedstawiany z lirą. [przypis edytorski]
Apollo — w mitologii greckiej syn Zeusa i Leto, bliźniaczy brat Artemidy. Uważany za boga piękna, światła, życia, śmierci, muzyki, wróżb, prawdy, prawa, porządku, patrona sztuki i poezji, przewodnika muz; przydomek Delficki pochodzi stąd, że w Delfach był ośrodek kultu Apollina oraz wyrocznia. [przypis edytorski]
apolog — dziś popr.: apologia. [przypis edytorski]
apologeta — osoba walcząca o jakąś ideę. [przypis edytorski]
apologeta — osoba walcząca o pewną ideę. [przypis edytorski]
apolog (gr.) — krótki utwór dydaktyczny, często posługujący się przejaskrawieniem; bajka. [przypis edytorski]
Apologia — Apologia pro vita sua, dzieło Newmana z 1864 roku. [przypis edytorski]
Apologia — dialog Platona, bardziej znany pod tytułem Obrona Sokratesa. [przypis edytorski]
apologia (gr.) — obrona, mowa obrończa. [przypis edytorski]
apologia (gr.) — obrona, mowa obrończa; tu: utwór Platona znany częściej pod polskim tytułem Obrona Sokratesa. [przypis edytorski]
apologia — obrona (a zazwyczaj jednocześnie pochwała) jakiejś osoby lub poglądu. [przypis edytorski]
apologia — obrona będąca zarówno usprawiedliwieniem, jak i pochwałą. [przypis edytorski]
apologia — obrona jakiejś sprawy a. osoby, będąca w istocie jej pochwałą. [przypis edytorski]
apologia — obrona sprawy, zasady albo osoby; usprawiedliwienie; pochwała. [przypis edytorski]
apologia — obrona stanowiąca zarazem usprawiedliwienie i pochwałę. [przypis edytorski]
apologia — tekst będący obroną (a zazwyczaj jednocześnie pochwałą) jakiejś osoby lub poglądu. [przypis edytorski]
apologia — tekst zawierający usprawiedliwienie, obronę przed zarzutami i pochwałę jakiejś osoby, stanowiska w pewnej sprawie (np. wyłożonego w jakimś dziele), idei czy systemu (np. chrześcijaństwa). [przypis edytorski]
apologista (daw.) — apologeta, obrońca jakiejś sprawy, idei lub osoby. [przypis edytorski]
apolog (lit.) — wierszowana lub prozatorska opowiastka z morałem. [przypis edytorski]
apolog (z gr.) — przypowieść. [przypis edytorski]
Apolonia — Ἀπολλωνία, dziś Arsûf (ruiny). [przypis tłumacza]
Apoloniusz — Apollonius z wyspy Rodos, retor grecki, żył około r. 230 przed Chr., napisał epiczny poemat pt. Argonautica, z którego jest powyższy wyjątek. Według podania miały Harpie ślepemu wieszczbiarzowi Phineusowi zanieczyszczać względnie porywać podawane mu jadło. [przypis redakcyjny]
Apoloniusz — Apoloniusz z wyspy Rodos retor grecki, żył około roku 230 przed Chrystusem; napisał opisowy poemat Argonautica. [przypis redakcyjny]
Apoloniusz z Tiany (15–100 n.e.) — grecki filozof, pitagorejczyk. [przypis edytorski]
Apoloniusz z Tiany (15–100) — pochodzący z Tiany w Kapadocji filozof neopitagorejski, autor biografii Pitagorasa i założyciel szkoły pitagorejskiej w Efezie, teozoficzny gnostyk; przez współczesnych popularny jako nauczyciel i uzdrowiciel, uważany za cudotwórcę, czarownika, proroka, syna bożego (sam siebie tak określał); podróżując po Europie i Azji (m.in. odwiedził Indie), zebrał rozległą wiedzę, starał się połączyć doktrynę braminów z pitagoreizmem, przypisywano mu odnalezienie i opublikowanie Tablicy szmaragdowej, jednego z najważniejszych tekstów alchemicznych i ezoterycznych; apologetycznie jego życie i czyny jako idealnego filozofa z tradycji greckiej przedstawił Flawiusz Filostrat w dziele Żywot Apolloniosa z Tyany, sporządzonym na polecenie cesarzowej Julii Domny w III stuleciu n.e. [przypis edytorski]
Apoloniusz z Tiany (I w.) — filozof neopitagorejski, znany głównie z romansu biograficznego Flawiusza Filostrata (ok. 170–ok. 248) Żywot Apolloniosa z Tiany, gdzie został przedstawiony jako wędrowny mędrzec, nauczyciel i cudotwórca. [przypis edytorski]
A ponieważ poza tymi dwoma źródłami poznania nie mamy wcale innych, wynika więc, że błąd wywołanym zostaje tylko przez niedostrzeżony wpływ zmysłowości na rozsądek (…) — zmysłowość, podłożona pod rozsądek, jako przedmiot, na który tenże rozsądek zwraca swą czynność, jest źródłem poznań realnych. Ale taż sama zmysłowość, gdy wpływa na samą czynność rozsądku i skłania go do sądzenia, jest powodem błędu. [przypis autorski]
A ponieważ żaden swym kosztem żołniersko nie służy — 1. Kor 9, 7. [przypis edytorski]
A ponieważ z niewiasty i mężmi skłócony Sierdząc się na ród ludzki w waszem przybył strony — Więc zwijmy go Odysem: — gra słów: gr. odyssamenos oznaczało „zagniewany”. [przypis edytorski]
apopleksja (daw.) — wylew krwi do mózgu. [przypis edytorski]
apopleksja — nagły wylew krwi do mózgu. [przypis edytorski]
apopleksja — udar mózgu. [przypis edytorski]
apopleksja — uderzenie krwi do głowy, udar. [przypis redakcyjny]
apopleksja — wylew krwi do mózgu; na apopleksją dziś: na apopleksję. [przypis edytorski]
apopleksja — wylew krwi do mózgu. [przypis edytorski]
apopleksja (z gr.: paraliż) — udar mózgu. [przypis edytorski]
apoplektycznie — w sposób właściwy dla apopleksji, nagłego wylewu krwi do mózgu. [przypis edytorski]
apoplektyczny — skłonny do apopleksji, tj. udaru mózgu. [przypis edytorski]
aporetycy — również nazwa szkoły sceptyków. [przypis tłumacza]
aporetyczny — nie dający się rozwikłać, rozstrzygnąć, bezwyjściowy; od: aporia (z gr. ἀπορία): dosł. bezdroże, wahanie, bezradność, przen. figura retoryczna mająca przykuć uwagę odbiorcy, zaangażować go poprzez zwrócenie uwagi na kwestię budzącą sprzeczne odczucia czy sądy, filoz.: punkt w przebiegu rozumowania stawiający opór, nie pozwalający na jednoznaczne rozstrzygnięcie rozważanego problemu. [przypis edytorski]
aportować (o psie) — przynosić na rozkaz wskazany przedmiot. [przypis redakcyjny]
aport — wkład niepieniężny wnoszony do spółki, mający postać wartości niematerialnych (np. patentów) lub rzeczy, wyceniany jako określona wartość majątkowa. [przypis edytorski]
apostata — odszczepieniec, heretyk. [przypis edytorski]
apostata (z gr.) — odstępca; osoba, która porzuciła dotychczasową wiarę. [przypis edytorski]
apostata (z gr.) — odstępca. [przypis edytorski]
apostatowie — odstępcy. [przypis redakcyjny]
apostazja — odejście od wiary. [przypis edytorski]
apostazja — odrzucenie wiary religijnej przez osobę ochrzczoną. [przypis edytorski]
apostazja — odstępstwo od wiary. [przypis edytorski]
apostazja (z gr.) — odszczepieństwo religijne; Marcin Luter (właśc. Martin Luther, 1483–1546), niem. teolog, inicjator reformacji, przed swoim wystąpieniem publicznym z krytyką sprzedaży odpustów, które ostatecznie doprowadziło do schizmy w kościele katolickim i powstania luteranizmu, był mnichem augustiańskim w Wittenberdze (tu błąd rzeczowy u Paska). [przypis redakcyjny]
a posteriori (łac.) — dosł. z następstwa; w następstwie faktu, na podstawie doświadczenia. [przypis edytorski]
a posteriori (łac.) — z następstwa, na podstawie faktów; tu: od skutku do przyczyny. [przypis edytorski]
aposterioryczny (z łac.) — dokonywany po fakcie. [przypis edytorski]
apostoł Jezusa Chrystusa napisał — Hebr 11, 39. [przypis edytorski]
apostołka — książka zawierająca ewangelie niedzielne i świąteczne. [przypis autorski]
apostołowie, egzorcyści — Dz 19, 16. [przypis tłumacza]
Apostołowie moi uczynią to, skoro zabijecie dziedzica winnicy — Aluzja do paraboli św. Marka 12, 7. [przypis tłumacza]
Apostoł upomina, aby nikt sam sobie mądrym się nie udawał — zob. Rz 12, 16. [przypis edytorski]
apostoł z Pragi — św. Wojciech. [przypis edytorski]
apostrofa — figura retoryczna polegająca na bezpośrednim zwróceniu się do fikcyjnego lub realnego adresata. [przypis edytorski]
apostrofa — tu: bezpośrednie zwrócenie się, przemówienie do kogoś. [przypis edytorski]
apostrofa (z gr.) — tu: przemówienie do kogoś lub przeciw komuś. [przypis edytorski]
apostrofa (z gr.) — tu: zwrócenie się do kogoś. [przypis edytorski]
apostrofa (z gr.) — zwrot do kogoś; przydająca patosu figura retoryczna polegająca na bezpośrednim zwracaniu się, przemawianiu do jakiejś osoby a. pojęcia. [przypis edytorski]
apostrofować — zwracać się do kogoś. [przypis edytorski]
Apostrophe — apostrofa; tytuł wiersza przejęty z podobnego utworu zanotowanego pod datą 1683. [przypis redakcyjny]
apostrophe — apostrofa, zwrot do kogoś; oda. [przypis edytorski]
apostrophe (łac.) — zwrot. [przypis redakcyjny]
apostrophe (z greck.) — zwrot ku czemuś, odezwa. [przypis redakcyjny]
A poszoł won, świnia, k'czortu materi (białorus.) — A idź precz, świnio, do diabła. [przypis edytorski]
a potem i umarła — królowa umarła 10 maja następnego, 1667r. [przypis redakcyjny]
a potem — tu: a poza tym. [przypis edytorski]
a potem — używane jest tu stale w znaczeniu: a poza tym, a ponadto. [przypis edytorski]
Apoteoza Fredry zmieniła się w apoteozę fredrowskiego świata i jego postaci, legendę ich „złotych serc” — Rekord w tym złotoserdecznym przyrządzaniu Fredry wziął młody wówczas fredrolog Wł. Günther, gdy dowodząc (Fredro jako poeta narodowy, 1914), że u Fredry nie ma ludzi całkiem złych, pisze, iż „Geldhab odmawia pomocy ubogiej siostrze, jakby z zemsty, zdaje się chwilowej, że ona nie uświetnia swą osobą wielkiego od niego poczynającego się rodu Geldhabów…” [przypis autorski]
apoteoza (gr.) — ubóstwienie. [przypis edytorski]
apoteoza (gr.) — ubóstwienie; w literaturze: pochwała. [przypis edytorski]
