Przypisy

Vivat Czarniecki, dux et victor (łac.) — niech żyje Czarniecki, wódz i zwycięzca. [przypis edytorski]

Vivat Joannes Casimirus (łac.) — niech żyje Jan Kazimierz. [przypis edytorski]

Vivat Joannes Casimirus rex (łac.) — niech żyje król Jan Kazimierz. [przypis edytorski]

vivat Joannes dux (łac.) — niech żyje wódz Jan. [przypis edytorski]

Vivat Joannes victor!!! (łac.) — niech żyje Jan zwycięzca!!! [przypis edytorski]

vivat (łac.) — niech żyje. [przypis edytorski]

Vivat Polonus solus defensor Mariae (łac.) — niech żyje Polak, jedyny obrońca Maryi. [przypis edytorski]

Vivat Polonus, unus defensor Mariae (łac.) — Niech żyje Polak, jedyny obrońca Marii. [przypis edytorski]

vivo, vivere (łac.) — żyć; tu 3.os. lm tr.rozkaz. vivant: niech żyją. [przypis edytorski]

vivo, vivere (łac.) — żyć; tu 3.os. lp tr.rozkaz. vivat: niech żyje. [przypis edytorski]

vixi ergo sum (łac.) — żyłem, więc jestem. [przypis edytorski]

vocabulum (łac.) — słowo. [przypis edytorski]

vocativo (łac.) — w wołaczu. [przypis edytorski]

volens nolens (łac.) — chcąc nie chcąc. [przypis edytorski]

Volenti non fit iniuria (łac.) — chcącemu nie dzieje się krzywda (zasada prawna). [przypis edytorski]

voluntas (łac.) — chęć, poczucie, pragnienie. [przypis edytorski]

voluntas tua (łac.) — wola twoja. [przypis edytorski]

votum (łac.) — dar wieszany przy ołtarzu, upamiętniający cud lub wysłuchaną modlitwę. [przypis edytorski]

votum (łac.) — głos (w głosowaniu). [przypis edytorski]

votum (łac.) — tu zamiast pełnego: votum separatum: głos odrębny; oficjalny sprzeciw członka jakiejś zbiorowości wobec jej gremialnie podjętej decyzji. [przypis edytorski]

votum (łac.) — uroczyste zobowiązanie, ślub. [przypis edytorski]

votum separatum (łac.) — głos odrębny (zazwyczaj: oficjalny sprzeciw członka jakiejś zbiorowości wobec jej gremialnie podjętej decyzji). [przypis edytorski]

votum separatum (łac.) — zdanie odrębne, głos niezgody. [przypis edytorski]

vox dei (łac.) — głos boży. [przypis edytorski]

Vox et… (łac.) — początek frazy Vox et praeterea nihil: głos i nic więcej (z Powiedzeń spartańskich Plutarcha, o słowiku, z którego po oskubaniu niemal nic nie zostało). [przypis edytorski]

vox populi (łac.) — głos ludu, opinia publiczna. [przypis edytorski]

vox populi (łac.) — głos ludu. [przypis edytorski]

vox populi (łac., r.ż.) — głos ludu. [przypis edytorski]

vox populi, vox dei (łac.) — głos ludu [to] głos Boga. [przypis edytorski]

Vox populi, vox Dei (łac.) — Głos ludu (to) głos Boga. [przypis edytorski]

Vox populi, vox Dei (łac.) — Głos ludu [to] głos Boga. [przypis edytorski]

vulgaris opinio (łac.) — pospolita opinia. [przypis edytorski]

vulgo (łac.) — pospolicie lub powszechnie (zwany). [przypis edytorski]

vulgo (łac.) — pospolicie, powszechnie (zwany). [przypis edytorski]

vulgo (łac.) — pospolicie zwany. [przypis edytorski]

vulgo (łac.) — pospolicie, zwykle, powszechnie (zwany). [przypis edytorski]

vulgo (łac.) — powszechnie znany, pospolicie nazywany. [przypis edytorski]

vulgo (łac.) — w języku gminu. [przypis edytorski]

vulgus est caecum (łac.) — lud jest ciemny; nieświadomy jest lud. [przypis edytorski]

vulgus est caecum (łac.) — tłum jest ciemny; pospólstwo jest nieświadome (też: niezgłębione). [przypis edytorski]

vulgus (łac.) — lud, pospólstwo. [przypis edytorski]

vulnerum (łac.; tu forma B. lm: vulnera) — rana. [przypis edytorski]

wagabunda (przestarz., z łac.) — włóczęga, obieżyświat. [przypis edytorski]

wagabunda (z łac.) — włóczęga a. wędrowny śpiewak. [przypis edytorski]

wakujący (daw., z łac.) — brakujący, pusty, nieobsadzony; por. wakat. [przypis edytorski]

waleta (z łac.) — utwór literacki będący wypowiedzią na pożegnanie. [przypis edytorski]

waleta (z łac. vale: bądź zdrów) — pożegnanie. [przypis edytorski]

waporyzator (z łac.) — rozpylacz do perfum. [przypis edytorski]

watyczny (neol., z łac.) — wieszczy, natchniony; związany z natchnionym przez bogów wieszczkiem, poetą lub śpiewakiem. [przypis edytorski]

welum (z łac.) — welon, zasłona. [przypis edytorski]

wena (daw., z łac.) — żyła. [przypis edytorski]

wena (z łac.) — żyła. [przypis edytorski]

weneracja (daw., z łac.) — głęboki szacunek, cześć. [przypis edytorski]

wenerować (z łac.) — uwielbiać, podziwiać. [przypis edytorski]

wenerować (z łac.) — uwielbiać. [przypis edytorski]

weredyk (z łac.) — osoba mówiąca prawdę prosto w oczy, nawet gdy jest nieprzyjemna. [przypis edytorski]

weredyk (z łac. veredicus: prawdomówny) — człowiek, który mówi prawdę prosto w oczy, bez względu na konsekwencje. [przypis edytorski]

Wertumnus (mit. rzym.; z łac. verto: odwracać) — bóstwo wszelkiej przemiany; opiekun przyrody, zwł. drzew owocowych. [przypis edytorski]

weryfikować (daw., z łac.) — sprawdzać. [przypis edytorski]

weryfikować (z łac.) — sprawdzić. [przypis edytorski]

westybul (z łac.) — reprezentacyjny przedpokój. [przypis edytorski]

weto (z łac.) — sprzeciw. [przypis edytorski]

wiatyk (z łac. viaticum: prowiant na drogę) — w chrześcijaństwie (zwł. w katolicyzmie) komunia święta podawana choremu na łożu śmierci; ma ona stanowić „pokarm w drodze do życia wiecznego”: stąd nazwa. [przypis edytorski]

wicesgerent (przestarz., z łac. vices: zastępca; gerent: osoba działająca, wykonawca) — w XVIII w. urzędnik powoływany przez starostów grodzkich do wykonywania wyroków. [przypis edytorski]

wigilia (z łac.) — czuwanie. [przypis edytorski]

wijatyk (z łac. viaticum: zaopatrzenie na drogę) — wiatyk; komunia święta przyjmowana przez śmiertelnie chorą osobę; ostatni sakrament. [przypis edytorski]

Wiktor (z łac.) — zwycięzca. [przypis edytorski]

wiktuały (z łac.) — artykuły spożywcze; jedzenie. [przypis edytorski]

wiktuały (z łac., przest.) — produkty spożywcze, żywność. [przypis edytorski]

wiktuały (z łac., przest.) — żywność. [przypis edytorski]

wiktyma (z łac.) — ofiara; ktoś, komu wyrządzono krzywdę. [przypis edytorski]

wiolencja (z łac.) — akt przemocy. [przypis edytorski]

wiolencja (z łac.) — przemoc, gwałt. [przypis edytorski]

wiolencja (z łac.) — przemoc. [przypis edytorski]

wiolencja (z łac.) — tu: gwałtowność, porywczość. [przypis edytorski]

wiolencja (z łac.) — tu: przemoc. [przypis edytorski]

wiolencja (z łac. violentia) — przemoc; gwałtowność, porywczość. [przypis edytorski]

wirydarz (daw., z łac.) — mały ogród ozdobny, przeznaczony do przechadzek. [przypis edytorski]

wirydarz (daw., z łac.) — ozdobny, ocieniony ogród. [przypis edytorski]

wirydarz (daw., z łac.) — ozdobny, zacieniony ogród. [przypis edytorski]

wirydarz (daw.; z łac. viridarium: ogród, park) — czworoboczny wewnętrzny dziedziniec, otoczony krużgankami (długimi gankami), często z ogrodem lub studnią. [przypis edytorski]

wirydarz (daw.; z łac. viridarium: ogród, park) — wewnętrzny dziedziniec, otoczony krużgankami (długimi gankami), często z ogrodem lub studnią. [przypis edytorski]

wirydarz (łac.) — ogródek. [przypis edytorski]

wirydarzyk (z łac.) — ogródek wewnątrz murów budynku. [przypis edytorski]

wirydarz (z łac. viridarium: ogród, park) — ogród wewnątrz murów klasztornych, zwykle z fontanną a. sadzawką pośrodku. [przypis edytorski]

wiwat (z łac. vivat: niech żyje) — okrzyk na czyjąś cześć (tu: dziewcząt). [przypis edytorski]

wiwenda (daw., z łac.) — żywność, prowiant. [przypis edytorski]

wiwenda (z łac.) — prowiant, żywność. [przypis edytorski]

wiwenda (z łac.) — prowiant, zaopatrzenie. [przypis edytorski]

wiwisekcja (z łac. vivus: żywy, sectio: rozcięcie) — zabieg operacyjny przeprowadzany na żywym zwierzęciu w celach naukowych a. dydaktycznych. [przypis edytorski]

wokabuły (daw., z łac.) — słówka. [przypis edytorski]

wokabuły (z łac.) — słówka. [przypis edytorski]

wokacja (z łac.) — powołanie. [przypis edytorski]

wokacja (z łac. vox, vocis: głos) — powołanie. [przypis edytorski]

wolentarz (daw., z łac.) — ochotnik. [przypis edytorski]

woluntariusz (z łac.) — ochotnik. [przypis edytorski]

wota (z łac.) — tu: głosowanie. [przypis edytorski]

wotum, lm. wota (z łac., tu daw.) — uroczyste przyrzeczenie a. głos osoby głosującej. [przypis edytorski]

wotum (z łac.) — głos, opinia. [przypis edytorski]

wotum (z łac.) — przedmiot składany w świątyni jako dar, wyrażający wdzięczność dla bóstwa. [przypis edytorski]