Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 5455 przypisów.
nimb — krąg świetlisty wokół głów istot boskich i świętych. [przypis edytorski]
Nim Bodziawołos Wałundę dosypał — zegar Bodziawołos był zatem zegarem piaskowym, klepsydrą. [przypis edytorski]
nimb — świetlisty krąg wokół głów istot boskich i świętych; przen.: chwała, splendor. [przypis edytorski]
nimb — świetlisty otok wokół głów przedstawianych na obrazie postaci boskich lub świętych. [przypis edytorski]
nimbus (daw., łac.: chmura) — obłok, chmura; nimb, świetlisty krąg wokół głów istot boskich i świętych; przen.: chwała, splendor. [przypis edytorski]
nimbus (z łac.) — aureola. [przypis edytorski]
nimb (z łac. nimbus: chmura) — świetlista aura, poświata, aureola. [przypis edytorski]
nimem przybył — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: nim przybyłem. [przypis edytorski]
nimem się nie przekonał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: nim się nie przekonałem. [przypis edytorski]
nimem się spodział (daw.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika: nim się spodziałem; nim się zorientowałem. [przypis edytorski]
nimem wsparł — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: nim wsparłem. [przypis edytorski]
nimem wyszukał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: nim wyszukałem. [przypis edytorski]
nimem (…) zdążył — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: nim zdążyłem. [przypis edytorski]
nimeście przyszli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika, inaczej: nim przyszliście. [przypis edytorski]
nimeś ją (…) odział — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: nim ją odziałeś. [przypis edytorski]
nimeś ją stracił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; znaczenie: nim ją straciłeś. [przypis edytorski]
nimeśmy go pojmali — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: nim go pojmaliśmy. [przypis edytorski]
nimeśmy ją przebyli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: nim ją przebyliśmy. [przypis edytorski]
nimeśmy odpłynęli — nim odpłynęliśmy (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
nimeśmy się (…) zagospodarowali — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: nim się zagospodarowaliśmy. [przypis edytorski]
nimeśmy wjechali — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: nim wjechaliśmy. [przypis edytorski]
Nimeśmy (…) zeszli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: nim zeszliśmy. [przypis edytorski]
nimeśmy(…) zrobili (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika, dziś: nim (…) zrobiliśmy. [przypis edytorski]
nimeś otrzymał (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówka czasownika; inaczej: nim otrzymałeś. [przypis edytorski]
nimfa (mit. gr.) — bóstwo wodne w postaci młodej dziewczyny. [przypis edytorski]
nimfa (mit. gr.) — boginka mająca postać młodej, pięknej dziewczyny, uosabiająca żywotne siły przyrody. [przypis edytorski]
nimfa (mit. gr.) — boginka mająca postać młodej, pięknej dziewczyny, uosabiająca żywotne siły przyrody; tu zapewne w znaczeniu zawężonym: opiekunka strumyków, jezior i źródeł (najada). [przypis edytorski]
nimfa (mit. gr.) — boginka mająca postać młodej, pięknej dziewczyny, uosabiała żywotne siły przyrody. [przypis edytorski]
Horacy, Wybrane utwory, Pieśń I, 1
(Maecenas atavis, edite regibus...)
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
nimfa (mit. gr.) — boginka mająca postać młodej, pięknej dziewczyny, uosabiała żywotne siły przyrody. [przypis edytorski]
nimfa (mit. gr.) — tu: boginka rzeczna. [przypis edytorski]
nimfea (łac. nymphaea) — grzybień, lilia wodna. [przypis edytorski]
nimfomania — nadmierne pobudzenie seksualne u kobiet, chorobliwa, ciągła i uporczywa potrzeba uprawiania stosunków płciowych, przesłaniająca inne potrzeby. [przypis edytorski]
nimfomanka — kobieta cierpiąca na nimfomanię, czyli na nadmierne pobudzenie seksualne u kobiet, mająca chorobliwą, ciągłą i uporczywą potrzebę uprawiania stosunków płciowych, przesłaniającą inne potrzeby. [przypis edytorski]
nimfy i driady (mit. gr.) — nimfy: boginki mające postać młodych, pięknych dziewczyn, uosabiające żywotne siły przyrody; tu zapewne w znaczeniu zawężonym: opiekunki strumyków, jezior i źródeł (najady); driady: boginki leśne, duchy drzew. [przypis edytorski]
nimfy (mit. gr.) — bóstwa leśne i wodne. [przypis edytorski]
nimfy (mit. gr.) — boginki w postaci pięknych, młodych dziewcząt, otaczające opieką miejsca, które zamieszkiwały; np. najady: nimfy źródeł i rzek; driady: nimfy drzew i lasów; oready: nimfy gór i grot. [przypis edytorski]
nimfy, w korycyjskich skałach skryte władztwo mające — grota korycyjska po południowej stronie Parnasu była poświęcona nimfom i bogu Panowi. [przypis edytorski]
nimfy — w mitologii greckiej i rzymskiej boginie i uosobienia sił żywotnych przyrody. [przypis edytorski]
nimim strzelać kazał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: nimi strzelać kazałem. [przypis edytorski]
ni mioł (gw.) — nie miał. [przypis edytorski]
nimirum (…) extinguitur — Tertulian, Liber De Pudicitia I, 16. [przypis edytorski]
nimi — tu w zn.: jako kobiety. [przypis edytorski]
Nimm doch der Dreck und schmeiss an die Seite (niem.) — Weźże to łajno i wyrzuć na bok. [przypis edytorski]
ni mocie ka (gw.) — nie macie gdzie. [przypis edytorski]
Nimrod a. Nemrod — postać biblijna, legendarny władca Mezopotamii (Rdz 10, 8–12). [przypis edytorski]
Nimrod (bibl.) — legendarny władca Mezopotamii, zapalony myśliwy. [przypis edytorski]
ni nacz (starop.) — na nic. [przypis edytorski]
ni naczym (daw.) — dziś: na niczym. [przypis edytorski]
Nina Lombroso — pomyłka autorki; chodzi o Ginę Lombroso (1872–1944). [przypis edytorski]
ni — niby, jak. [przypis edytorski]
ninie (daw., gw.) — teraz. [przypis edytorski]
ninie (daw.) — teraz, obecnie. [przypis edytorski]
ninie (daw.) — teraz. [przypis edytorski]
ninie (daw.) — teraz. [przypis edytorski]
ninie (daw.) — teraz. [przypis edytorski]
ninie (daw.) — właśnie, teraz. [przypis edytorski]
ninie (daw.) — wtedy. [przypis edytorski]
ninie (starop.) — teraz. [przypis edytorski]
ninie — teraz. [przypis edytorski]
Niniwa — miasto w północnej Mezopotamii (dziś: Irak), nad Tygrysem, od trzeciego tysiąclecia p.n.e. ważne centrum kultu bogini Isztar. Za panowania Sennacheryba (705–682 p.n.e.) ustanowiona nową stolicą państwa asyryjskiego. W czasach opisywanych w powieści miała niewielkie znaczenie polityczne, zaś stolicą Asyrii było miasto Assur (Aszur). [przypis edytorski]
Niniwa — staroż. miasto w płn. Mezopotamii; od VII w. stolica imperium asyryjskiego; w 612 p.n.e. zniszczona przez Medów i Babilończyków. [przypis edytorski]
Niniwa — starożytne miasto leżące nad wschodnim brzegiem rzeki Tygrys. Za panowania Sennacheryba (701–681 p.n.e.) Niniwa została stolicą Asyrii; wówczas rozbudowano ją, jej powierzchnia osiągnęła niemal 8 km2, wybudowano również liczne fortyfikacje. [przypis edytorski]
Niniwa — starożytne miasto w północnej Mezopotamii, jedna ze stolic Asyrii. Według Biblii Niniwa została uratowana przez Jonasza przed gniewem Jahwe. Potem Asyryjczycy powrócili jednak do złych praktyk i miasto ostatecznie zostało zniszczone. [przypis edytorski]
niniwiątko (neol.) — gra znaczeń: temat od Niniwa (jedno z „grzesznych” miast w Biblii; tu: synonim Paryża w XIX w.), forma od: niewiniątko. [przypis edytorski]
Ninon de Lenclos (1620–1705) — sławna paryska dama, kurtyzana, wolnomyślicielka, patronka artystów, w której salonie bywali regularnie m.in. fizyk i filozof Blaise Pascal czy bajkopisarz La Fontaine. [przypis edytorski]
Ninon De l'Enclos (1620–1705) — słynna paryska kurtyzana. [przypis edytorski]
n'insistons pas (fr.) — nie nalegajmy, nie naciskajmy. [przypis edytorski]
Ninus — legendarny władca asyryjski (historia Pyrama i Tyzby miała się dziać w Babilonii). [przypis edytorski]
Niobe — a figure from Greek mythology, daughter of Tantalus, turned into stone by grief after death of her 14 children, inflicted by Olympic gods. [przypis edytorski]
Niobe (mit. gr.) — królowa Teb, matka licznego potomstwa. Apollin i Artemida, w zemście za znieważenie Latony, swojej matki, zabili dzieci Niobe; ta z rozpaczy zmieniła się w skałę. [przypis edytorski]
Niobe (mit. gr.) — matka czternaściorga dzieci, ukarana ich śmiercią przez zazdrosną Latonę, z rozpaczy zamieniła się w skałę. [przypis edytorski]
Niobe (mit. gr.) — szczyciła się tym, że ma więcej dzieci niż Latona, matka Apollina i Artemidy; Latona zabiła jej dzieci, a zrozpaczona i zbolała Niobe zamieniła się w skałę. [przypis edytorski]
Niobe (mit. gr.) — żona króla Teb Amfiona, matka czternaściorga dzieci, która nierozważnie szczyciła się, że ma liczniejsze potomstwo niż bogini Latona, matka Apollina i Artemidy. Z zemsty za zuchwałe wywyższanie się Apollo i Artemida zabili z łuków wszystkie dzieci Niobe na jej oczach. Rozpaczającą Niobe na koniec Zeus zamienił w skałę; Niobe stała się symbolem skamienienia z bólu i rozpaczy wywołanej śmiercią bliskich osób. [przypis edytorski]
Niobe (mit. gr.) — żona króla Teb Amfiona, matka licznego potomstwa, szczyciła się, że ma więcej dzieci niż bogini Latona, która miała tylko Apollina i Artemidę. Apollo i Artemida z zemsty zabili z łuków dzieci Niobe na jej oczach. Rozpaczającą Niobe na koniec Zeus zamienił w skałę, co czasem interpretuje się jako skamienienie z bólu i rozpaczy. [przypis edytorski]
Niobe (mit. gr.) — żona króla Teb Amfiona, matka licznego potomstwa, szczyciła się, że ma więcej dzieci niż bogini Latona, która miała tylko Apollina i Artemidę. Apollo i Artemida z zemsty zabili z łuków dzieci Niobe na jej oczach. Rozpaczającą Niobe na koniec Zeus zamienił w skałę, co czasem interpretuje się jako skamienienie z bólu i rozpaczy. [przypis edytorski]
Niobe (mit. gr.) — żona króla Teb Amfiona, matka licznego potomstwa, szczyciła się, że ma więcej dzieci niż bogini Latona, która miała tylko Apollina i Artemidę. Apollo i Artemida z zemsty zabili z łuków dzieci Niobe na jej oczach. Rozpaczającą Niobe na koniec Zeus zamienił w skałę, co czasem interpretuje się jako skamienienie z bólu i rozpaczy. W argiwskiej wersji mitu Niobe była córką lub matką Foroneusa. [przypis edytorski]
Niobida rzymska — sławna rzeźba attycka z V w. p.n.e., przedstawiająca umierającą córkę Niobe, zabitą wraz ze swoim rodzeństwem przez Artemidę i Apolla, którzy w ten sposób chcieli pomścić Latonę, swoją matkę, którą Niobe obraziła przechwalając się większą liczbą dzieci. [przypis edytorski]
Niobidzi — chodzi o dzieci Niobe. [przypis edytorski]
Niobie (mit. gr.) — żona króla Teb Amfiona, matka czternaściorga dzieci, która nierozważnie szczyciła się, że ma liczniejsze potomstwo niż bogini Latona, matka Apollina i Artemidy. Z zemsty za zuchwałe wywyższanie się Apollo i Artemida zabili z łuków wszystkie dzieci Niobe na jej oczach. Rozpaczającą Niobe na koniec Zeus zamienił w skałę; Niobe stała się symbolem skamienienia z bólu i rozpaczy wywołanej śmiercią bliskich osób. [przypis edytorski]
nioby (daw.) — pukle włosów na skroniach kobiecych wypukło uczesane na podkładkach; od imienia Niobe, postaci z mit. gr. [przypis edytorski]
niocz (daw.) — o nic. [przypis edytorski]
ni o czem (starop.) — dziś: o niczym. [przypis edytorski]
ni o czym (starop.) — o niczym. [przypis edytorski]
Nioła (litew. Nijolė, pol. Nijola) — wg historyka T. Narbutta (1784–1864) żona litewskiego boga podziemi, Poklusa, postać wykreowana na wzór Persefony z mit. gr. Jedna z drugoplanowych bohaterek pieśni pierwszej Anafielas, Witoloraudy (tam pisownia Nijoła). [przypis edytorski]
Niomka, Beniomka — zdrobnienia od imienia Beniamin, charakterystyczne dla języków wschodniosłowiańskich. [przypis edytorski]
niosęć — forma z partykułą skrócona od: niosę ci. [przypis edytorski]
niosęć — skrót od: niosę cię. [przypis edytorski]
nipa krzewinkowa a. palma krzaczasta — gatunek palmy pochodzący z wybrzeży Oceanu Indyjskiego i Spokojnego, uprawiany w krajach o klimacie tropikalnym i subtropikalnym. [przypis edytorski]
ni piu ni meno (wł.) — ni mniej, ni więcej. [przypis edytorski]
Ni razum (…) nie wezwał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: ani razu nie wezwałem. [przypis edytorski]
Nireida — w oryginale fr. Nivée. [przypis edytorski]
Nirsztajn, właśc. Nierstein — miejscowość w zach. Niemczech; tu: gatunek wyrabianego tam wina reńskiego. [przypis edytorski]
nirwana — pojęcie buddyjskie, oznaczające wyzwolenie się z cyklu narodzin i śmierci, przez europejskich modernistów interpretowane jako niebyt; słowo to często pojawia się w poezji Kazimierza Przerwy-Tetmajera. [przypis edytorski]
nirwana — w buddyzmie ostateczne wyzwolenie od kręgu reinkarnacji i bytu indywidualnego oraz związanych z nim bólu i pragnień; osiągnięcie najwyższej prawdy i szczęścia. [przypis edytorski]
nirwana — w buddyzmie stan wyzwolenia się z cyklu narodzin i śmierci (reinkarnacji), dzięki któremu osiąga się wolność od cierpienia, pragnień i namiętności, osiągany poprzez całkowite usunięcie niewiedzy, będącej ich przyczyną; w kulturze europejskiej nirwana często była rozumiana jako pogrążenie się w nicości. [przypis edytorski]
nirwana — w buddyzmie stan wyzwolenia się z cyklu narodzin i śmierci (reinkarnacji), wyzwalający duszę od cierpienia; przen. nicość, zatracenie. [przypis edytorski]
nirwana — w buddyzmie stan wyzwolenia się z cyklu narodzin i śmierci (reinkarnacji), wyzwalający duszę od cierpienia. [przypis edytorski]
nirwana — w buddyzmie stan wyzwolenia się z cyklu narodzin i śmierci (reinkarnacji), wyzwalający duszę od cierpienia. [przypis edytorski]
nirwana — w buddyzmie stan wyzwolenia się z cyklu narodzin i śmierci (reinkarnacji), wyzwalający duszę od cierpienia; tu: niebyt. [przypis edytorski]
Nirwana — w buddyzmie stan wyzwolenia się z cyklu narodzin i śmierci (reinkarnacji), wyzwalający duszę od cierpienia; tu: niebyt. [przypis edytorski]
