Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5079 przypisów.

Attyla (406–453) – wódz Hunów, twórca rozległego imperium, wielokrotnie najeżdżał Rzymian. Ze względu na okrucieństwo zyskał przydomek „bicza Bożego”. [przypis edytorski]

Attyla (406–453) — wódz Hunów, twórca rozległego imperium, wielokrotnie najeżdżał Rzymian. Ze względu na okrucieństwo zyskał przydomek „bicza Bożego”. Został pokonany przez wojska rzymskie wspierane przez germańskich sprzymierzeńców w wielkiej bitwie na Polach Katalaunijskich (451). Imperium Attyli rozpadło się po jego śmierci. [przypis edytorski]

Attyla — (406–453), wódz Hunów, twórca rozległego imperium, wielokrotnie najeżdżał Rzymian. Ze względu na okrucieństwo zyskał przydomek „bicza Bożego”. [przypis edytorski]

Attyla (406–453) — wódz Hunów, twórca rozległego imperium, wielokrotnie najeżdżał Rzymian. Ze względu na okrucieństwo zyskał przydomek „bicza Bożego”. Został pokonany przez wojska rzymskie wspierane przez germańskich sprzymierzeńców w wielkiej bitwie na Polach Katalaunijskich (451). Imperium Attyli rozpadło się po jego śmierci. [przypis edytorski]

Attyla (406–453) — wódz Hunów, twórca rozległego imperium, wielokrotnie najeżdżał Rzymian. Ze względu na okrucieństwo zyskał przydomek „bicza Bożego”. Został pokonany przez wojska rzymskie wspierane przez germańskich sprzymierzeńców w wielkiej bitwie na Polach Katalaunijskich w 451 r. n.e. [przypis edytorski]

Attyla (406–453) — wódz Hunów, znany z okrucieństwa, wielokrotnie atakował Cesarstwo Rzymskie, pobity przez Aecjusza na Polach Katalaunijskich. [przypis edytorski]

Attyla (ok. 406–453) — władca Hunów w latach 445–453. Razem ze swoim bratem stworzył imperium, które sięgało od Danii po Bałkany i od Renu aż do Morza Kaspijskiego; najpotężniejszy z władców barbarzyńskich atakujących cesarstwo rzymskie. [przypis edytorski]

Attyla (zm. 453) — wódz Hunów od 434 r., najpotężniejszy z władców barbarzyńskich atakujących cesarstwo rzymskie. [przypis edytorski]

Atum — bóg stwórca, jako bóstwo solarne (słoneczne) powiązany z Re. Jedno z najstarszych i najważniejszych bóstw Egiptu. Przedstawiany jako król w koronie Górnego i Dolnego Egiptu. [przypis edytorski]

Atum-Re (mit.) — egipski bóg słońca, stworzyciel świata. [przypis edytorski]

a tu ta na schodku godzina — szyk przestawny: a tu ta godzina na schodku. [przypis edytorski]

a tut takoj syn (ros.) — a tu taki syn. [przypis edytorski]

atvanga — prieglauda, apsauga. [przypis edytorski]

A twoja swynia, chazer, łutsze — a twoja świnia, Chazarze, lepsza? [przypis edytorski]

a ty coś myślał — dziś: a ty co myślałeś. [przypis edytorski]

atyda — atidumas. [przypis edytorski]

Atylla — popr.: Attyla (406–453), wódz Hunów, znany z okrucieństwa, wielokrotnie atakował Cesarstwo Rzymskie. [przypis edytorski]

A ty na luptowsku stronu zaczem chodził? (z ros.) — A ty na luptowską stronę po co chodziłeś? [przypis edytorski]

Atyna — miasto Wolsków we wschodniej części Lacjum. [przypis edytorski]

atžagariai — atvirkščiai, priešingai. [przypis edytorski]

atžagaria ranka — atmestinai, nerūpestingai. [przypis edytorski]

Auber, Daniel (1782–1871) — francuski kompozytor, twórca licznych oper, m.in. Les diamants de la couronne (Diamenty korony, 1841). [przypis edytorski]

Au bon Marché a. Le Bon Marché (fr. na dobrym targu, dobry targ) — dom towarowy w Paryżu, zał. w 1838 r. (miał wówczas 4 działy obsługiwane przez 12 sprzedawców i umiejscowione na 100 m² powierzchni sprzedażowej; oferował parasole, sznurówki, wstążki, guziki, pościel, materace i inne poklasyfikowane towary); w 1852 r. przearanżowany przez Aristide'a Boucicaut (współwłaściciela), dzięki czemu zaczął się rozwijać i powiększać; w 1869 dom towarowy przeniesiono do znacznie większego budynku przy rue de Sèvres 24 na lewym brzegu Tamizy, powiększonego ponownie w 1872 przy pomocy firmy architektonicznej Gustave'a Eiffela. [przypis edytorski]

Auckland — największe miasto Nowej Zelandii, położone w płn. części North Island. [przypis edytorski]

Auclerc, Hubertine (1848–1914) — feministka i sufrażystka francuska; dopominała się nie tylko o prawo wyborcze dla kobiet, ale również o dopuszczenie ich do stanowisk w administracji państwowej, w 1876 założyła Société de droit des femmes (Stowarzyszenie dla Praw Kobiet, od 1883 działające pod nazwą Société de suffrage des femmes, czyli Stowarzyszenie dla Praw Wyborczych Kobiet), w 1880 r. wezwała Francuzki do bojkotu podatków, ponieważ osoby pozbawione praw publicznych nie powinny płacić podatków; w 1881 r. założyła miesięcznik feministyczny „La Citoyenne” (Obywatelka); w 1900 utworzyła Narodową Radę Kobiet Francuskich, zrzeszającą wszystkie fr. organizacje feministyczne w celu poparcia dla prawa wyborczego dla kobiet, w 1908 r. na znak protestu symbolicznie rozbiła urnę wyborczą; w 1910 wraz Hubertine Auclerc z Marguerite Durand prowokacyjnie zgłosiły się jako kandydatki na posłów do parlamentu. [przypis edytorski]

au commencement (…) était (fr.) — na początku był; w całym zwrocie: au commencement Bythos était słowo Bythos stanowi wtrącenie i jest złożone z pol. wyrazu byt, przydechu przy t oraz gr. końcówki -os (por. gr. ón, óntos: byt). [przypis edytorski]

au courant (fr.) — świadoma. [przypis edytorski]

auctor — sprawca, autor, twórca. [przypis edytorski]

auctor unius libri (łac.) — autor jednej książki (jednego dzieła). [przypis edytorski]

auctor unius libri (łac.) — autor jednej książki. [przypis edytorski]

A uczesany już podług Chowanny — aluzja do dzieła B. Trentowskiego pt. Chowanna czyli system pedagogiki narodowej (1842). [przypis edytorski]

audacem fortuna juwat (z łac.) — odważnym los sprzyja. [przypis edytorski]

Audaces fortuna iuvat (łac., przysł.) — śmiałym szczęście sprzyja. [przypis edytorski]

Audaces fortuna iuvat, timidosque repellit (łac.) — Fortuna sprzyja śmiałym, bojaźliwych odtrąca. [przypis edytorski]

audaces fortuna juvat (łac.) — odważnym los sprzyja. [przypis edytorski]

audėja — kas audžia, audimo darbininkė. [przypis edytorski]

au-delà (fr.) — poza, oprócz; dodatki. [przypis edytorski]

au dessus des trésors (fr.) — ponad skarby. [przypis edytorski]

audianie a. antropomorfici — wyznawcy poglądów Audiusa, występujący w IV w. w Syrii i Scytii, dosłownie odczytujący biblijne zdanie, że Bóg stworzył ludzi na swoje podobieństwo. [przypis edytorski]

audiatur et altera pars (łac.) — należy wysłuchać również drugiej strony. [przypis edytorski]

audiatur et altera pars (łac.) — wysłuchajmy i drugiej strony. [przypis edytorski]

audiatur et altera pars! (łac.) — wysłuchaj też drugiej strony; zasada z prawa rzymskiego. [przypis edytorski]

audio, audire (łac.) — słyszeć; słuchać (IV koniugacja). [przypis edytorski]

audycja — tu z fr.: seans muzyczny, przesłuchanie utworu muzycznego. [przypis edytorski]

audytor — sędzia przygotowujący materiał procesowy w sądzie kościelnym. [przypis edytorski]

audytor — tu zapewne w znaczeniu: członek sądu wojskowego. [przypis edytorski]

Auerbach, Berthold (1812–1882) — pisarz niem., autor poczytnej w XIX w. prozy o tematyce wiejskiej (m.in. Schwarzwälder Dorfgeschichten, tj. „Wiejskie opowieści ze Schwarzwaldu”, zbiór 27 nowel drukowanych w l. 1843–1880). [przypis edytorski]

Auer, Ignaz (1846–1907) — jeden z prawicowych przywódców niemieckiej socjaldemokracji. Kilkakrotny poseł do Reichstagu. [przypis edytorski]

Auf das gewesene gibt der Jude nichts (niem., przysł.) — za to, co było, Żyd nie daje nic. [przypis edytorski]

auf die Knie (niem.) — na kolana. [przypis edytorski]

Auf die Seite. Los (niem.) — Na bok. Dalej (tryb rozk. czas.). [przypis edytorski]

Auf die Seite, weg! Rechts halten, rechts halten (niem.) — Na bok, z drogi! Trzymać się prawej. [przypis edytorski]

Auf die Seite, weg, weg! Rechts halten, rechts halten (niem.) — Na bok, z drogi! Trzymać się prawej. [przypis edytorski]

Auf die Strasse raus! Schnell, Jude, herunter Schwein. Aber los! Los (niem.) — Wynocha na jezdnię! Szybciej, Żydzie, zejdź, świnio. Ale już! Dalej no. [przypis edytorski]

auf Ehre (niem.) — na honor. [przypis edytorski]

Auffenberg, Mortiz (1852–1928) — generał piechoty cesarskiej i królewskiej Armii, jeden z najzdolniejszych oficerów sztabowych Austro-Węgier, minister wojny Austro-Węgier. [przypis edytorski]

Auf Freiheit ist sie gegründet, und wie reich ist sie durch Freiheit! (niem.) — Na wolności oparta jak na swej podstawie. A jak ona jest swoją wolnością bogata! (Fryderyk Schiller, Don Carlos, akt III, scena 10, tłum. K. Goniewski; rozmowa markiza Pozy z królem Filipem). [przypis edytorski]

aufgehoben — festgenommen. [przypis edytorski]

Aufidus — dawna nazwa rzeki Ofanto w południowej Italii. [przypis edytorski]

Aufidus — rzeka w płd. Włoszech, obecnie nazywana Ofanto. [przypis edytorski]

Aufklärungsdrama (niem.) — dramat oświeceniowy. [przypis edytorski]

auf mich dar — auf mich los. [przypis edytorski]

auf (niem.) — tu: do góry, wstawaj. [przypis edytorski]

au fond (fr.) — u źródeł; u podstaw. [przypis edytorski]

au fond (fr.) — u źródeł, u podstaw. [przypis edytorski]

au fond (fr.) — właściwie, w gruncie rzeczy. [przypis edytorski]

au fond — w gruncie, w głębi. [przypis edytorski]

Aufschnitt (niem.) — wędlina w plasterkach. [przypis edytorski]

Aufseher (niem.) — dozorca, nadzorca. [przypis edytorski]

Aufseher (niem.) — dozorca. [przypis edytorski]

Aufstreich — Versteigerung. [przypis edytorski]

aufugite vos daemones (łac.) — uciekajcie wy demony. [przypis edytorski]

auf vierzehn, Doktor, verstehen? (niem.) — na czternastkę, doktorze, rozumieć? [przypis edytorski]

Auf Wiedersehen (niem.) — do zobaczenia. [przypis edytorski]

augalotas — aukštas, didelio ūgio. [przypis edytorski]

Augartenbrücke — most w Wiedniu. [przypis edytorski]

Augier, Émile (1820–1889) — francuski dramatopisarz, autor komedii obyczajowych, członek Akademii Francuskiej. [przypis edytorski]

Augier Émile (1828–1889) — francuski dramatopisarz, członek Akademii Francuskiej, autor komedii obyczajowych i społecznych. [przypis edytorski]

Augsburg — miasto w Bawarii, katolickim regionie na południu Niemiec, trzecie co do wielkości po Monachium i Norymberdze. [przypis edytorski]

augur — kapłan i wróżbita w staroż. Rzymie, zajmujący się odczytywaniem wróżb z lotu ptaków drapieżnych. [przypis edytorski]

augur — kapłan w starożytnym Rzymie, który odczytywał wolę bogów i przepowiadał przyszłość z lotu ptaków. [przypis edytorski]

augur — kapłan w starożytnym Rzymie, wieszcz, który wyczytywał wróżby z lotu ptaków; tu w znaczeniu: człowiek narzucający swoje zdanie innym z pozycji autorytetu, podający się lub uważany za autorytet. [przypis edytorski]

augur — kapłan w starożytnym Rzymie, wieszcz, który wyczytywał wróżby z lotu ptaków; tu w znaczeniu: człowiek narzucający swoje zdanie innym z pozycji autorytetu, podający się lub uważany za autorytet. [przypis edytorski]

augur — rzymski kapłan, który odczytywał wolę bogów na podstawie lotu ptaków i zjawisk atmosferycznych na niebie (błyskawice, grzmoty). [przypis edytorski]

augur — starożytny kapłan, który wnioskował wolę bogów z lotu dużych ptaków drapieżnych. [przypis edytorski]

augur — tu: wieszcz, wróżbiarz; w staroż. Rzymie kapłan i wróżbita zajmujący się odczytywaniem wróżb z lotu ptaków drapieżnych. [przypis edytorski]

augur — wróżbita w starożytnym Rzymie. [przypis edytorski]

augur — w starożytnym Rzymie kapłan, który odczytywał wolę bogów na podstawie lotu ptaków oraz zjawisk atmosferycznych. [przypis edytorski]

August a. Oktawian August (63 p.n.e.–14 n.e.) — pierwszy cesarz rzymski, który panował od 27 roku p.n.e. do śmierci jako Imperator Caesar Augustus. [przypis edytorski]

August a. Oktawian August, właśc. Gaius Iulius Caesar Octavianus (63 p.n.e.–14 n.e.) — pierwszy cesarz rzymski; po okresie wojen domowych zapoczątkował epokę pokoju wewnętrznego i dobrobytu, zreformował armię i finanse, patronował rozbudowie i upiększaniu Rzymu, był opiekunem literatury. [przypis edytorski]

August a. Oktawian August, właśc. Gaius Iulius Caesar Octavianus (63 p.n.e.–14 n.e.) — pierwszy cesarz rzymski; po okresie wojen domowych zapoczątkował epokę pokoju wewnętrznego i dobrobytu. [przypis edytorski]

August a. Oktawian August, właśc. Gaius Iulius Caesar Octavianus (63 p.n.e.–14 n.e.) — pierwszy cesarz rzymski; po okresie wojen domowych zapoczątkował epokę pokoju wewnętrznego i dobrobytu. [przypis edytorski]

August a. Oktawian August, właśc. Gaius Iulius Caesar Octavianus (63 p.n.e.–14 n.e.) — pierwszy cesarz rzymski; po okresie wojen domowych zapoczątkował epokę pokoju wewnętrznego i dobrobytu, zreformował armię i finanse, patronował rozbudowie i upiększaniu Rzymu, był opiekunem literatury. [przypis edytorski]

augusta (z łac.) — sierpnia. [przypis edytorski]