Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5966 przypisów.

zlewek — dziś: zlepek; zbiór, połączenie. [przypis edytorski]

zlewka miodu przaśnego i mleka — napój z miodu i mleka, stosowany przy ofiarach. [przypis edytorski]

zliberować (z łac. libero) — uwolnić. [przypis edytorski]

Zlichow, Zlíchov — dzielnica Pragi. [przypis edytorski]

z lichwą coś pokryć, wynagrodzić itp. (daw.) — z naddatkiem, z nawiązką, ze znaczną korzyścią. [przypis edytorski]

z lichwą — tu: z procentem, z nawiązką. [przypis edytorski]

z lichwą — tu: z procentem; z nawiązką. [przypis edytorski]

z lichwą — z procentem, z naddatkiem. [przypis edytorski]

z lichwą zwrócić, wynagrodzić itp. (daw.) — z naddatkiem, z nawiązką. [przypis edytorski]

Z liczby znalezionych tu narzędzi przedstawiam cztery (…) — nie uwzględniono rycin z wydania źródłowego. [przypis edytorski]

z licznymi wojowniki — daw. forma N.lm; dziś popr.: (…) wojownikami. [przypis edytorski]

zlinczować — bez sądu zabić człowieka podejrzanego o popełnienie przestępstwa. [przypis edytorski]

z lipowego dziupla — dziś: z lipowej dziupli. [przypis edytorski]

zlisić (daw.) — zrazić, zniechęcić. [przypis edytorski]

zlisić się (daw.) — zrazić się, zniechęcić. [przypis edytorski]

zlitujta (gw.) — zlitujcie. [przypis edytorski]

z „ll” wymawianym (…) jak po walijsku — chodzi o bezdźwięczne szczelinowe „l”, wymawiane z rodzajem szumu; por.: https://pl.wikipedia.org/wiki/Spółgłoska_boczna_szczelinowa_dziąsłowa_bezdźwięczna [przypis edytorski]

zlutować się (gw.) — zlitować się. [przypis edytorski]

zluzowanie — tu: zwolnienie z warty. [przypis edytorski]

zmąciła spokój równie szczęśliwej Alzacji — rywalizacja Francji i królestwa Prus o dominację w Europie doprowadziła do wybuchu francusko-pruskiej (1870–1871), która zakończyła się klęską Francji oraz utratą przez nią bogatych, granicznych krain Alzacji i Lotaryngii na rzecz nowo utworzonego państwa: zjednoczonych Niemiec (Rzeszy Niemieckiej). [przypis edytorski]

z mąki marymonckiej (daw., żart.) — elegancik; na warszawskim Marymoncie pracowały dawniej młyny (Zegadłowicz, jak w innych miejscach, spolszcza tu realia tekstu Goethego). [przypis edytorski]

z macierze (starop. forma) — z macierzy; po matce. [przypis edytorski]

z malakitu — z malachitu, półszlachetnego kamienia zielonej barwy. [przypis edytorski]

zmaluchleć (neol.) — zmaleć. [przypis edytorski]

z mańki zażyć (daw.) — oszukać (dosł.: zadać cios bronią białą używając lewej ręki). [przypis edytorski]

z mańki zażyć (daw.) — pokonać podstępem, oszukać. [przypis edytorski]

z mańki zażyć — pokonać podstępem (od ciosu szablą zadanego niespodziewanie lewą ręką). [przypis edytorski]

zmaniać (reg.) — sprowadzać w złą stronę. [przypis edytorski]

zmanić (daw.) — zmamić, zwieść fałszywymi pozorami, oszukać. [przypis edytorski]

zmarkocony — dziś popr.: zmarkotniały, zasmucony. [przypis edytorski]

zmarł na apopleksją — dziś popr.: (…) na apopleksję. [przypis edytorski]

Zmarł przeto panujący książę Władysław syt wieku — w oryg. łac. Mortuus est ergo dux Wladislavus aetate plenus; Władysław Herman urodził się ok. 1043 r., zaś zmarł 4 czerwca 1102 r. w Płocku, licząc sobie 59 lat. [przypis edytorski]

zmarniony — dziś popr.: zmarnowany. [przypis edytorski]

zmarszczków — dziś popr. forma D. lm: zmarszczek. [przypis edytorski]

zmarszczków — dziś popr. forma: zmarszczek. [przypis edytorski]

zmartwiałymi usty — dziś forma N.lm: (…) ustami. [przypis edytorski]

zmartwychwstańcy — pot. nazwa członków męskiej wspólnoty zakonnej, noszącej oficjalną nazwę Zgromadzenie Zmartwychwstania Pana Naszego Jezusa Chrystusa, założonej w Rzymie w 1842 przez trójkę polskich emigrantów; zmartwychwstańcy byli skonfliktowani z Mickiewiczem, którego starali się przywrócić „prawowiernemu” Kościołowi, mimo że papież Pius IX nie poparł sprawy polskiej. [przypis edytorski]

zmartwychwstańcy — pot. nazwa członków męskiej wspólnoty zakonnej, noszącej oficjalną nazwę Zgromadzenie Zmartwychwstania Pana Naszego Jezusa Chrystusa, założonej w Rzymie w 1842 przez trójkę polskich emigrantów; zmartwychwstańcy byli skonfliktowani z Mickiewiczem, którego starali się przywrócić „prawowiernemu” Kościołowi, mimo że papież Pius IX nie poparł sprawy polskiej; współzałożycielem i pierwszym generalnym przełożonym zakonu był Piotr Semenenko. [przypis edytorski]

Zmartwychwstanki — Zgromadzenie Sióstr Zmartwychwstania Pańskiego; żeński zakon założony w 1891 przez Celinę Borzęcką i jej córkę, Jadwigę Borzęcką. Zmartwychwstanki miały w Warszawie trzy placówki, jedna z nich mieściła się przy ulicy Chłodnej. [przypis edytorski]

Zmartwywstanie — zmartwychwstanie. [przypis edytorski]

zmaskulinizowany — przejawiający cechy męskie. [przypis edytorski]

z matki urodzony — człowiek, śmiertelnik. [przypis edytorski]

zmażem — skrócone od: zmażemy. [przypis edytorski]

zmazać — zhańbić. [przypis edytorski]

z mego miecza wam spłynie, anioła — miecz jest tu porównany do anioła. [przypis edytorski]

z menady — dziś popr. forma N. lm: z menadami. [przypis edytorski]

zmiarkować — daw. domyślić się czegoś. [przypis edytorski]

zmiarkować (daw.) — domyślić się. [przypis edytorski]

zmiarkować (daw.) — zorientować się, zrozumieć. [przypis edytorski]

zmiarkować (daw.) — zrozumieć. [przypis edytorski]

zmiarkować — domyślić się, zorientować się. [przypis edytorski]

zmiarkować — domyślić się, zrozumieć. [przypis edytorski]

zmiarkować — zrozumieć, zorientować się. [przypis edytorski]

Z miasta swojego (Pizy) wygnali — w 1592 Galileusz opuścił Pizę, żeby objąć posadę wykładowcy matematyki na uczelni w Padwie. Po publikacji odkryć astronom. i zyskaniu sławy przeniósł się do Florencji, z którą był wcześniej związany. [przypis edytorski]

zmięszać (daw.) — dziś: zmieszać. [przypis edytorski]

zmięsza — dziś popr. 3 os. lp.: zmiesza. [przypis edytorski]

zmięszanie (daw. forma) — dziś: zmieszanie. [przypis edytorski]

zmięszanie — dziś popr. forma: zmieszanie. [przypis edytorski]

zmięszany — dziś: zmieszany. [przypis edytorski]

zmiejszczony — przemieniony przez życie miejskie, zgodnie z jego wymogami. [przypis edytorski]

zmieniać — tu: rozmieniać. [przypis edytorski]

zmieniał kołnierzyk — dawniej bardzo popularne były kołnierzyki przypinane do koszuli. [przypis edytorski]

zmienić — tu: rozmienić. [przypis edytorski]

zmienion w kapłona — wykastrowany (na rozkaz kanonika Fulberta, którego siostrzenicą była Heloiza). [przypis edytorski]

zmienna zawsze i niestała kobieta — przysłowiowe. [przypis edytorski]

zmiennik (daw.) — mężczyzna zmienny w uczuciach, niedotrzymujący słowa, niewierny. [przypis edytorski]

zmiennik (daw.) — mężczyzna zmienny w uczuciach, niedotrzymujący słowa. [przypis edytorski]

zmiennik — osoba zmienna w uczuciach. [przypis edytorski]

zmiennik — tu: osoba o zmiennym, niestałym charakterze i uczuciach. [przypis edytorski]

zmierżony — przejęty wstrętem, obrzydzeniem. [przypis edytorski]

zmierżony — przejęty wstrętem. [przypis edytorski]

zmierżony — uprzykrzony; por. mierzić (kogoś): budzić wstręt, odrazę. [przypis edytorski]

Zmierzch bogów — czwarta, ostatnia część dramatu muzycznego Richarda Wagnera Pierścień Nibelunga. [przypis edytorski]

Zmierzchoświt — Stanisław Witkiewicz. [przypis edytorski]

zmierzić (daw.) — obrzydzić. [przypis edytorski]

zmierzić (daw.) — zbrzydzić. [przypis edytorski]

zmierzić — obrzydzić. [przypis edytorski]

zmierzić — obrzydzić sobie; znudzić się. [przypis edytorski]

zmierzić — odstręczyć, obrzydzić. [przypis edytorski]

zmierzić się — sprzykrzyć się, zbrzydzić się. [przypis edytorski]

zmierziły mu się Lipce — zbrzydły mu Lipce. [przypis edytorski]

zmierzk (starop. forma ort.) — zmierzch. [przypis edytorski]