Przypisy

miraculum (łac., r.n.) — cud. [przypis edytorski]

miraculum sigillum mendacii (łac.) — cud (to) oznaka kłamstwa. [przypis edytorski]

mirador (hiszp.) — wykusz, element architektoniczny w postaci poszerzającego przylegające pomieszczenie, nakrytego osobnym daszkiem balkonu z oknami, który wystaje ze ściany budynku na pewnej wysokości nad ziemią, dzięki czemu można lepiej obserwować, co dzieje się na ulicy poniżej. [przypis edytorski]

miradori (hiszp.) — kryty balkon. [przypis edytorski]

mirakulozny (z łac. miraculum: cud) — cudowny. [przypis edytorski]

Mira Lunardu che fa lu criadu de sua mugiera — Patrzcie na Lunarda, który został lokajem swej żony. [przypis edytorski]

mi rammento giá (wł.) — już sobie przypominam. [przypis edytorski]

Miranda de Ebro — hiszpańskie miasto nad rzeką Ebro, na północy prowincji Burgos. [przypis edytorski]

Miranda — imię to pochodzi od łac. przymiotnika mirandus: cudowny, zadziwiający; stanowi nawiązanie do bohaterki Burzy Shakespeare'a. [przypis edytorski]

Miranda, Kaliban — postacie ze sztuki Szekspira pt. Burza. Kaliban, dziki, zdeformowany syn wiedźmy, mieszkał samotnie na wyspie, zanim wylądował na niej książę Prospero ze swą piękną córką Mirandą. [przypis edytorski]

Mirandola, Franciszek, właśc. Franciszek Pik (1871–1930) — poeta, prozaik, tłumacz. [przypis edytorski]

Mirate, signori, questo e sangue Pelasgo (wł.) — patrzcie, panowie, oto krew Pelazgów. Pelazgowie: lud zamieszkujący Grecję i wyspy na Morzu Egejskim przed przybyciem Greków. [przypis edytorski]

mirava — merija, vietos valdžia. [przypis edytorski]

Mira, właśc. Liebeskind, Miriam — siostra Dolka, członkini żydowskiego ruchu oporu; zginęła w styczniu 1943 r. [przypis edytorski]

Mirbeau, Octave (1848–1917) — francuski pisarz, dramaturg i krytyk sztuki; autor m.in. powieści Dziennik panny służącej (1900). [przypis edytorski]

Mirbeau, Paul Adam, Margeuritte — Octave Mirbeau (1848–1917), Paul Adam (1862–1920), Paul Margueritte (1860–1918), pisarze francuscy. [przypis edytorski]

mir (daw.) — cześć, szacunek. [przypis edytorski]

mir (daw.) — pokój, ład. [przypis edytorski]

mir (daw.) — pokój. [przypis edytorski]

mir (daw.) — pokój; wypowiadać mir: odrzucać pokój, rozpoczynać wojnę. [przypis edytorski]

mir (daw. pol.; ros.) — pokój. [przypis edytorski]

mir (daw.) — posłuch, szacunek. [przypis edytorski]

mir (daw.) — poważanie, szacunek. [przypis edytorski]

mir (daw.) — poważanie, szacunek. [przypis edytorski]

mir (daw.) — szacunek, poważanie. [przypis edytorski]

mir (daw.) — szacunek. [przypis edytorski]

mir (daw.) — wspólnota, gmina u daw. Słowian. [przypis edytorski]

mir — duże uznanie, respekt. [przypis edytorski]

Mirecki, Aleksander (ur. ok. 1820) — inżynier; w 1846 skazany na 10 lat katorgi „za udział w spisku”, tj. za udział w przygotowaniach trójzaborowego powstania roku 1846. [przypis edytorski]

mi reina (hiszp.) — moja królowo. [przypis edytorski]

miriada (z gr.) — dziesięć tysięcy. [przypis edytorski]

miriada (z gr.) — grecki liczebnik oznaczający dziesięć tysięcy, używany zwykle w liczbie mnogiej na określenie ogromnej, trudnej do policzenia liczby czegoś. [przypis edytorski]

miriada (z gr. myrias) — grecki liczebnik oznaczający dziesięć tysięcy, używany zwykle w liczbie mnogiej na określenie ogromnej, trudnej do policzenia liczby czegoś. [przypis edytorski]

miriad — dziś r.ż.: miriada. [przypis edytorski]

miriadem — dziś popr. r.ż.: miriadą. [przypis edytorski]

miriadem — dziś r.ż.: miriadą. [przypis edytorski]

miriady — niezliczona liczba, mnóstwo. [przypis edytorski]

miriady — ogromna ilość, mnóstwo. [przypis edytorski]

miriady (z gr. myriás, myriádos) — mnóstwo, niezliczona liczba. [przypis edytorski]

Miriam! Nie, nie słyszałam nigdy o takiej literatce! — Miriam jest hebrajskim imieniem żeńskim; biblijna Miriam była siostrą Mojżesza i Aarona. [przypis edytorski]

Miriam — pseud. lit. Zenona Przesmyckiego (1861–1944), poety, krytyka i tłumacza, założyciela i redaktora młodopolskiego pisma „Chimera”; odkrywcy pism C.K. Norwida. [przypis edytorski]

Miriam — pseud. lit. Zenona Przesmyckiego (1861–1944), poety, krytyka i tłumacza, założyciela i redaktora młodopolskiego pisma „Chimera”; odkrywcy pism C. K. Norwida. [przypis edytorski]

Miriam — pseudonim Zenona Przesmyckiego (1861–1944), poety, tłumacza i krytyka literackiego, wydawcy twórczości Cypriana Kamila Norwida, przedstawiciela parnasizmu. [przypis edytorski]

Miriam — pseudonim Zenona Przesmyckiego ( 1861–1944), poety, tłumacza i krytyka literackiego, wydawcy twórczości Cypriana Kamila Norwida, przedstawiciela parnasizmu. [przypis edytorski]

Miriam — pseud. Zenona Przesmyckiego, założyciela i redaktora młodopolskiego pisma »Chimera«; odkrywca pism C. K. Norwida. [przypis edytorski]

Miriam właśc. Zenon Przesmycki (1861–1944) — poeta, krytyk i tłumacz, założyciela i redaktora młodopolskiego pisma „Chimera”; odkrywca pism C. K. Norwida. [przypis edytorski]

Mirkowicz, Arkadiusz — prawdopodobnie chodzi o polskiego badacza literatury (1900–1983). [przypis edytorski]

Mirmidonowie (mit. gr.) — plemię gr. z Tesalii, poddani Achillesa. [przypis edytorski]

Mirmidonowie — wojowniczy, bezlitosny w walce naród, poddani Peleusa, króla Ftyi, ojca Achillesa. [przypis edytorski]

mir nichts, dir nichts (niem.) — mnie nic, tobie nic; idiom: ni z tego ni z owego. [przypis edytorski]

mir nichts, dir nichts (niem.) — mnie nic, tobie nic. [przypis edytorski]

Miró, Joan (1893–1983) — kataloński malarz, rzeźbiarz i ceramik. [przypis edytorski]

Mirosławice — ob. część wsi Mateuszew w woj. łódzkim, w pow. kutnowskim; w Mirosławicach w 1906 z inicjatywy kobiet ze Zjednoczonego Koła Ziemianek powstała szkoła gospodarczo-rolna dla córek chłopskich. [przypis edytorski]

Mirosławski — właśc. Mierosławski, Ludwik (1814–1878), generał, uczestnik powstania listopadowego, 1843–1857 członek Towarzystwa Demokratycznego Polskiego, współpracował z Mazzinim, miał być przywódcą nieudanego powstania 1846 roku, jednak wskutek denuncjacji hr. Henryka Ponińskiego został aresztowany przez policję pruską; w czasie Wiosny Ludów był dowódcą powstania w Wielkopolsce w 1848 r. oraz na Sycylii i w Badenii w 1849 r.; w 1860 r. nawiązał bliską współpracę z Garibaldim; w 1863 był dyktatorem powstania styczniowego z ramienia Tymczasowego Rządu Narodowego, porażki militarne pod Krzywosądzem i Nową Wsią oraz konflikt z Langiewiczem skłoniły go do rezygnacji z godności dyktatora, powrócił na emigrację do Francji; po wojnie prusko-francuskiej 1870–71 wycofał się z polityki; zmarł w Paryżu. [przypis edytorski]

mirowaja skorb' (z ros.) — cierpienie z powodu tego, jaki jest świat; Weltschmerz. [przypis edytorski]

mirowscy żołnierze — żołnierze z warszawskich koszar mirowskich, gdzie stacjonował regiment gwardii konnej koronnej; obecnie w miejscu tych koszar znajdują się Hale Mirowskie. [przypis edytorski]

mirowy — dotyczący miru, tj. gminy. [przypis edytorski]

mir — pokój, ład; poważanie, szacunek. [przypis edytorski]

mir — pokój. [przypis edytorski]

mirrą — dziś popr. forma B. lp: mirrę; mirra: wonna żywica używana w charakterze kadzidła lub pachnidła. [przypis edytorski]

mirra — mocno pachnąca żywica drzew lub krzewów z rodzaju balsamowiec. [przypis edytorski]

mirra — tropikalna żywica o silnym zapachu. [przypis edytorski]

mirra — wonna życica wykorzystywana jako pachnidło bądź kadzidło. [przypis edytorski]

mirra — wonna żywica używana w charakterze kadzidła lub pachnidła. [przypis edytorski]

mirra — żywica balsamowca mirry, używana jako pachnidło bądź kadzidło. [przypis edytorski]

Mirski, Lew (1859–1920) — terrorysta z polskiej rodziny szlacheckiej z Ukrainy, sprawca nieudanego zamachu na szefa żandarmerii, gen. Drentelna (13 III 1879), 17 listopada skazany na śmierć; 2 dni później w drodze łaski wyrok zamieniono na dożywotnie ciężkie roboty. [przypis edytorski]

mir — szacunek, poważanie. [przypis edytorski]

mir — szacunek. [przypis edytorski]

mirt caryophyllus, którego kora daje tak ceniony cynamon — Myrtus caryophyllus to daw. nazwa botaniczna goździkowca, więc zapewne mowa raczej o Cinnamomum caryophyllus, jednym z licznych gatunków roślin z rodzaju cynamonowców. Jednak z drugiej strony głównym źródłem cynamonu są cynamonowiec cejloński (C. zeylanicum) i cynamonowiec wonny (C. cassia), toteż niewykluczone, że chodzi o Dicypellium caryophyllatum, rosnący w Brazylii krzew, którego używana w lecznictwie wysuszona kora, zwana cynamonem goździkowym, zapachem przypomina cynamon i goździki. [przypis edytorski]

mirtem matczynym — mirtem jako rośliną poświęconą Wenerze, matce Eneasza; mirt towarzyszył zarówno obrzędom weselnym, jak żałobnym. [przypis edytorski]

mirt — krzew o wonnych liściach, w judaizmie wykorzystywany jako element świątecznego bukietu. [przypis edytorski]

mirt — krzew śródziemnomorski o wonnych liściach; mirtowy wianek stanowił tradycyjny element stroju panny młodej. [przypis edytorski]

mirt — krzew śródziemnomorski o wonnych liściach; symbol miłości i męstwa. [przypis edytorski]

mirtowy wianek — tradycyjny element stroju panny młodej. [przypis edytorski]

mirtowy wieniec — tradycyjny element stroju panny młodej, wykonany z gałązek mirtu, pachnącego, wiecznie zielonego krzewu pochodzenia śródziemnomorskiego. [przypis edytorski]

mirt — pachnący krzew nie zrzucający liści zimą. [przypis edytorski]

mirt — rodzaj krzewu pochodzenia śródziemnomorskiego. [przypis edytorski]

mirt — rodzaj rośliny. [przypis edytorski]

mir — tu: pokój. [przypis edytorski]

mir — tu: szacunek, posłuch. [przypis edytorski]

mir — tu: szacunek, poważanie. [przypis edytorski]

mirt — wiecznie zielony krzew śródziemnomorski o wonnych liściach oraz jadalnych jagodach, używanych gł. jako przyprawa. [przypis edytorski]

mirt (z gr.) — rodzaj obejmujący ok.60 gatunków krzewów, w starożytności roślina poświęcona Afrodycie, Demeter, Apollinowi, symbol miłości i męstwa; z destylatu liści i jagód wyrabiano środek kosmetyczny. [przypis edytorski]

mir — uznanie, poważanie, szacunek ogółu. [przypis edytorski]

mirza — perski tytuł arystokratyczny używany w Persji oraz m.in. w Indiach pod panowaniem muzułmańskiej dynastii Wielkich Mogołów; w XVIII w. ziemie dzisiejszego Afganistanu były podzielone pomiędzy Persję i Indie. [przypis edytorski]

mirza — tytuł szlachecki, książęcy bądź honorowy w krajach islamskich. [przypis edytorski]

mirziączka a. mierziączka (starop.) — obrzydzenie, wstręt, ohyda. [przypis edytorski]

mišiolas — mišių knyga. [przypis edytorski]

miškuosna — į miškus. [przypis edytorski]

Miśnianie — ludność Marchii Miśnieńskiej (obecnie Saksonii). [przypis edytorski]

mišparai — popietinės krikščionių pamaldos. [przypis edytorski]

misa soczewicy (bibl.) — za miskę soczewicy patriarcha Jakub podstępem wyłudził od swojego głodnego brata Ezawa prawo do starszeństwa i związane z nim prawo władzy nad całym rodem (Rdz 25, 29–34). [przypis edytorski]

Mischling (niem.) — mieszaniec, kundel. [przypis edytorski]

Misère de la philosophie (fr.) — Nędza filozofii. [przypis edytorski]

mise en scène (fr. dosł.: umieszczanie na scenie) — scenografia i kompozycja wizualna. [przypis edytorski]

mise en scène (fr.) — inscenizacja. [przypis edytorski]

Miseńska Góra (łac. Misenum) — ob. Miseno, skalisty przylądek wyznaczający płn.-zach. granicę Zat. Neapolitańskiej we Włoszech; nazwany od Misenusa, jednego z bohaterów z Eneidy. [przypis edytorski]

Misena — właśc. przylądek Miseno (wł. Capo Miseno), wyznaczający półn.-zach. skraj Zatoki Neapolitańskiej. [przypis edytorski]

Miserables (fr.) — Nędznicy, powieść Victora Hugo, opublikowana w roku 1862. [przypis edytorski]

Misereatur (…) Deus (łac.) — niech się zmiłuje nad tobą Bóg Wszechmogący. [przypis edytorski]