Przypisy

tyle dale — tak daleko. [przypis edytorski]

tyle (daw.) — tak bardzo. [przypis edytorski]

tyle dwoje (starop.) — dwa razy tyle; dwa razy bardziej. [przypis edytorski]

tyle (gw.) — takie, tak wielkie. [przypis edytorski]

tyle (gw.) — tak wielkie. [przypis edytorski]

tylem żartował — dziś: tyle żartowałem. [przypis edytorski]

tyle rosyjskich pieniędzy poszło na marne — w lecie 1915 część Królestwa Kongresowego, należącego do państwa rosyjskiego, została zajęta przez armię niemiecką i austriacką; na terenach okupowanych przez Niemcy jako obowiązującą walutę wprowadzono markę niemiecką, a 9 grudnia 1916 roku, zabiegając o przychylność Polaków, wprowadzono markę polską z orłem. [przypis edytorski]

Tyleście (…) zacenili — tyle zaceniliście, tj. tak wysoko wyceniliście. [przypis edytorski]

tyleś mogła — tyle mogłaś. [przypis edytorski]

tyleśmy razy zbaczali — inaczej: tyle razy zbaczaliśmy (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

tyle się razów będę powinien nad nim zmiłować, a nigdy nie wspominać przeszłych złości jego — por. Hbr 8, 12; 10, 17 (także Jr 31, 34). [przypis edytorski]

tyle troie (starop.) — trzy razy bardziej; trzykrotnie. [przypis edytorski]

tyle troie (starop.) — trzy razy tyle; trzy razy bardziej. [przypis edytorski]

tyle troie (starop.) — trzy razy tyle; trzy razy bardziej; trzykrotnie. [przypis edytorski]

tyle troje — trzy razy tyle. [przypis edytorski]

tyleż mężczyzn — dziś popr.: tyluż mężczyzn. [przypis edytorski]

Tyleż tędy, co wszędy (współcz.) — tu i ówdzie. [przypis edytorski]

tyli (daw.) — tu: tak wielki. [przypis edytorski]

tyli (gw.) — taki (o rozmiarze), tak wielki a. tak mały. [przypis edytorski]

tyli (gw.) — taki (o rozmiarze), tej wielkości. [przypis edytorski]

tyli (gw.) — taki, tak wielki. [przypis edytorski]

tyli — tutaj: tak duży [przypis edytorski]

tylki — tyciutki, malutki. [przypis edytorski]

tylkoć powiem (starop.) — skrót od: tylko ci powiem. [przypis edytorski]

tylkoć — tylko; przecież tylko. [przypis edytorski]

tylko co iuż (starop.) — o mało co już; niemal już. [przypis edytorski]

tylko co (…) nie wybił — o mało co nie wybił. [przypis edytorski]

tylko co — o mało co. [przypis edytorski]

tylko co (pot.) — przed chwilą. [przypis edytorski]

tylko co — przed chwilą. [przypis edytorski]

tylko co (starop.) — niemalże, prawie. [przypis edytorski]

tylko co — tu: o mało co, omalże. [przypis edytorski]

tylkom (…) był — tylko byłem. [przypis edytorski]

tylkom co powrócił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: tylko co powróciłem; znaczenie: dopiero powróciłem. [przypis edytorski]

tylkom (…) opuścił — tylko opuściłem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

tylkom pobiegł — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: tylko pobiegłem. [przypis edytorski]

tylkom raz należał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: tylko raz należałem. [przypis edytorski]

tylkom (…) rozumiał — przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: tylko rozumiałem. [przypis edytorski]

tylkom się wycofał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika, inaczej: tylko się wycofałem. [przypis edytorski]

tylkom się (…) zaciął — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: tylko się (…) zaciąłem. [przypis edytorski]

tylkom zapomniał — inaczej: tylko zapomniałem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

tylko o lud zbrojny stoi (starop.) — zależy mu tylko na ludziach zbrojnych. [przypis edytorski]

Tylko raczy pani uwzględnić, że nie widziałem jej dotąd na oczy — dziś popr.: Tylko proszę uwzględnić, że nie widziałem pani dotąd na oczy. [przypis edytorski]

tylko Rambaldowi poszło to w posłuch (starop.) — tylko Rambald posłuchał się, podporządkował się. [przypis edytorski]

Tylko siedź cicho, kochanie, i słuchaj tego, co mówię — Iliada IV 412, Diomedes do Stenelosa, swojego woźnicy i towarzysza. [przypis edytorski]

tylko — w oprac. Hertza: tylo. [przypis edytorski]

tylko z nazwiska — tu: tylko z nazwy. [przypis edytorski]

Tylmanowa — wieś w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim. [przypis edytorski]

tylnemi — daw. forma N. i Msc. lm przymiotników r.ż. i r.n.; dziś tożsama z r.m.: tylnymi. [przypis edytorski]

tylnik — tu: tylny szczyt wozu. [przypis edytorski]

tylo (daw., gw.) — tylko. [przypis edytorski]

tylo (daw.) — tylko. [przypis edytorski]

tylo luda (gw.) — tyle ludzi. [przypis edytorski]

Tylor, Edward Burnett (1832–1917) — angielski archeolog, antropolog i etnolog. [przypis edytorski]

tylośny — wielki. [przypis edytorski]

tylo — tylko. [przypis edytorski]

tyluma — dziś popr.: tyloma. [przypis edytorski]

tyluż — wzmocniony zaimek tyle. [przypis edytorski]

tym bardziej dręczy mnie trwoga po nocy: kiedy poczuję jego pętlę na szyi — sens: tym bardziej obawiam się, że kiedyś on mnie zaatakuje. [przypis edytorski]

Tymbrej — przydomek Apolla; Thymbra to nazwa miasta w Troadzie w pobliżu Troi, nazwa równiny oraz świątyni i sanktuarium Apollina, jednego z dwóch głównych miejsc jego kultu (Apollo zwany był panem Delf i Tymbry). [przypis edytorski]

tym ci mniej — konstrukcja z partykułą wzmacniającą „ci”. [przypis edytorski]

tym, co z cicha działają — chodzi najprawdopodobniej o jezuitów. [przypis edytorski]

tym czasem — dziś popr. pisownia łączna: tymczasem. [przypis edytorski]

tym czasem (starop. forma ort.) — dziś popr.: tymczasem. [przypis edytorski]

Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej — jeden z regionalnych ośrodków władzy w Polsce w 1918, utworzony w nocy z 6 na 7 listopada 1918 w Lublinie przez działaczy lewicy niepodległościowej pod przewodnictwem Ignacego Daszyńskiego; po powrocie Józefa Piłsudskiego z Magdeburga (11 listopada) i przekazaniu mu przez Radę Regencyjną władzy nad wojskiem Tymczasowy Rząd Ludowy złożył dymisję na jego ręce. [przypis edytorski]

tym człowiek wychodzi na ludzi, czym sprawiał zmartwienie — dziś popr.: dzięki temu człowiek wychodzi (…) przez co sprawiał (…). [przypis edytorski]

Tymeusz — Timajos. [przypis edytorski]

tymf a. tynf — pol. moneta srebrna; od nazwiska Andrzej Tymfa (właśc. Andreas Tümpe), żyjącego w XVII w., mincerza i zarządcy mennic koronnych za panowania Jana Kazimierza. [przypis edytorski]

tymi domysły — daw. forma N.lm; dziś: tymi domysłami. [przypis edytorski]

tymi słowy (daw. forma) — dziś N.lm: tymi słowami. [przypis edytorski]

tymi słowy — dziś popr. forma N. lm: tymi słowami. [przypis edytorski]

tymi słowy — Nahum 3, 1-3. [przypis edytorski]

tymi słowy napisał — Cyceron, Ad Atticum, ks. 8, list 11. [przypis edytorski]

tymi słowy nas napomina — Mat 6, 15. [przypis edytorski]

tymi wierszami — Martialis Epigrammata, ks. 6. [przypis edytorski]

tym (…) jestem i tym się szczycę — częsta fraza bohaterów Homera, por. np. Iliada VI 211, XIV 113. [przypis edytorski]

tym końcem (daw.) — tu: w tym celu. [przypis edytorski]

tym końcem — tu: w tym celu. [przypis edytorski]

tym końcem — tu: w tym celu. [przypis edytorski]

tym kształtem (daw.) — w ten sposób. [przypis edytorski]

tym, którzy tylko winni błogosławić — zakonnikom. [przypis edytorski]

tym (łac. thyme) — tymianek. [przypis edytorski]

tym najbardziej im wygodzisz — to będzie dla nich najwygodniejsze; tym sprawisz im największą wygodę. [przypis edytorski]

Tymon — prawdop. bohater sztuki Williama Shakespeare'a Tymon Ateńczyk, który był jednak mizantropem, nie hipochondrykiem. [przypis edytorski]

Tymon — tytułowy bohater sztuki Tymon Ateńczyk Williama Shakespeare'a. [przypis edytorski]

Tymon z Aten (V w. p.n.e.) — znany w starożytności ze swojej zgorzkniałej niechęci do ludzi. [przypis edytorski]

Ty­mowski, Tomasz Kantorbery (1790–1850) — poeta i tłumacz polski, działacz polityczny, protegowany Stanisława Kostki Potockiego; studiował prawo na Uniwersytecie w Lipsku, był uczestnikiem kampanii napoleońskiej w Hiszpanii (1808–1810), po powrocie do kraju pracował w kancelarii Rady Stanu (od 1811), w latach 1817–1822 jako wysoki urzędnik w Komisji Oświecenia Królestwa Polskiego; członek Towarzystwa Przyjaciół Nauk (od 1824 r.), poseł na sejm (1830), współorganizator i uczestnik powstania listopadowego, wiceprezes Towarzystwa Patriotycznego; przebywał następnie na emigracji we Francji, w Paryżu, był członkiem Komitetu Narodowego Polskiego, potem Towarzystwa Demokratycznego Polskiego (od 1846 r.). [przypis edytorski]

tympanon (archit.) — w architekturze antycznej: wewnętrzne trójkątne pole pomiędzy gzymsami frontonu; w architekturze romańskiej i gotyckiej: półkoliste lub ostrołukowe pole nad drzwiami, wypełnione rzeźbą lub płaskorzeźbą. [przypis edytorski]

tympanon — tu: staroż. bębenek ręczny o dwóch membranach. [przypis edytorski]

tympan (z gr.) — bęben, kocioł. [przypis edytorski]

tympan (z gr.) — właść. tympanon, bogato rzeźbiona płyta półkolista lub ostrołukowa. [przypis edytorski]

tym się dzieje — dlatego dzieje się tak. [przypis edytorski]

tym się misterstwem nie trudnił — tj. nie zajmował się sztuką wędkarską. [przypis edytorski]

tym stanowczej — dziś popr.: tym bardziej stanowczo. [przypis edytorski]

Tym ta casem sie nie siwo — w tym czasie się nie sieje. [przypis edytorski]

tym — tu: dlatego. [przypis edytorski]

tym większy jej go żal — popr. tym bardziej jej go żal. [przypis edytorski]

tymże zawodem — równocześnie. [przypis edytorski]

tyna a. tyn (daw.) — ogrodzenie drewniane, z gałęzi a. belek. [przypis edytorski]

Tyndareus (mit. gr.) — król Sparty, mąż Ledy. [przypis edytorski]