Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 5893 przypisów.
ziemlomier (gw.) — człowiek zajmujący się pomiarami terenu, geodeta (dawniej nazywany geometrą). [przypis edytorski]
ziemny — tu: ziemski, dotyczący ziemi. [przypis edytorski]
ziemny — tu: ziemski (nie niebiański). [przypis edytorski]
ziemny — tu: ziemski. [przypis edytorski]
ziemny — ziemski. [przypis edytorski]
Ziemowit IV — (ok. 1352–1426), książę płocki, prowadzący samodzielną politykę zagraniczną, długo występował jako przeciwnik Jagiełły, dał się poznać jako dobry administrator. [przypis edytorski]
Ziemowit IV — (ok. 1352–1426) książę płocki, prowadzący samodzielną politykę zagraniczną, długo występował jako przeciwnik Jagiełły, dał się poznać jako dobry administrator. [przypis edytorski]
Ziemowit — popr. Siemowit; syn Piasta i Rzepichy, domniemany następca króla Popiela i pradziad Mieszka I. [przypis edytorski]
Ziemowit — popr.: Siemowit; syn Piasta i Rzepichy, domniemany następca króla Popiela i pradziad Mieszka I. [przypis edytorski]
Ziemowit V — (1389–1442), książę mazowiecki, dziedziczny lennik Polski. [przypis edytorski]
ziemstwo — organ samorządowy wprowadzony w części guberni carskiej Rosji, decydujący o najważniejszych sprawach lokalnych podczas zjazdów ziemian, mieszczan i zamożnych chłopów. [przypis edytorski]
Zieńkowski, Wasilij (1881–1962) — rosyjski filozof. [przypis edytorski]
ziggurat — wieża świątynna o zmniejszających się schodkowo kolejnych tarasach, charakterystyczna dla architektury sakralnej starożytnej Mezopotamii. [przypis edytorski]
zimia (gw.) — ziemia. [przypis edytorski]
zimie, lecie (starop. forma) — zimą, latem. [przypis edytorski]
zimie (starop. forma) — zimą. [przypis edytorski]
zimmunizowany — uodporniony. [przypis edytorski]
Zimna Woda — ob. Zimnowoda, wieś w woj. wielkopolskim, w pow. gostyńskim; w okresie zaborów w ówczesnym pruskim powiecie Krotoszyn, jako wieś folwarczna stanowiła odrębny majątek, własność rodziny Rychłowskich. [przypis edytorski]
zimnica — febra. [przypis edytorski]
zimnica — malaria bądź inna choroba objawiająca się naprzemienną gorączką i dreszczami. [przypis edytorski]
zimnica — malaria. [przypis edytorski]
zimny kraj — Syberia, dokąd władze carskiej Rosji wysyłały skazańców. [przypis edytorski]
zimnym jest prąd — dziś: zimny jest prąd. [przypis edytorski]
zimnyś (daw. forma) — skrócone: zimny jesteś. [przypis edytorski]
zimorodki — rodzaj ptaków z rodziny zimorodkowatych. W czasie pobytu Dygasińskiego w Brazylii, pod koniec XIX w. ptaki te nadal uchodziły za egzotyczne w Polsce, stąd zachowano oryginalne wyróżnienie tego słowa w tekście. [przypis edytorski]
Zimorowic a. Zimorowicz, Józef Bartłomiej (1597–1677) — polski pisarz i poeta okresu baroku, tworzący po łacinie, kronikarz i kilkakrotnie burmistrz Lwowa; autor m.in. dzieła Viri illustres civitatis Leopoliensis („Znamienici mężowie miasta Lwowa”, 1671). [przypis edytorski]
zimowe gody — Boże Narodzenie. [przypis edytorski]
zimowliki — zimowe mieszkania Kozaków. [przypis edytorski]
zimownik — osada, w której Kozacy przeczekują zimę. [przypis edytorski]
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Zimowy Pałac, Gatczyn i Carskie Sioło — rezydencje carskie. [przypis edytorski]
Zimowy Pałac — petersburska rezydencja carów, zbudowana przez Piotra I. [przypis edytorski]
Z Inacha, Akryzjusza i z Micen ród — Inach był pierwszym królem Argos, Akryzjusz czwartym; tego córką była Danae, która uciekła do Italii i tu założyła Ardeę dla syna Daunusa, ojca Turnusowego; nie z Micen więc, lecz z Argos. [przypis edytorski]
zinaczyć się (starop.) — przemienić się. [przypis edytorski]
Zindapp właśc. Zündapp — marka motocykli. [przypis edytorski]
Zinowiew, Grigorij, właśc. Radomyslski (1883–1936) — rewolucjonista, działacz bolszewicki, przewodniczący Międzynarodówki Komunistycznej. W 1926 r. odsunięty przez Stalina, potem sądzony i stracony. [przypis edytorski]
Zinowjew, Grigorij Jewsiejewicz, pierwotnie Hirsz Apfelbaum a. Hirsz Radomylski (1883–1936) — rosyjski rewolucjonista i polityk; należał do kierownictwa partii bolszewickiej; pierwszy przewodniczący Komitetu Wykonawczego Międzynarodówki Komunistycznej; sądzony w pokazowym pierwszym procesie moskiewskim (19–24 sierpnia 1936) za udział w rzekomym spisku przeciwko przywódcom partii bolszewickiej, stracony. [przypis edytorski]
Zinowjew, Grigorij Jewsiejewicz, pierwotnie Hirsz Apfelbaum a. Hirsz Radomylski (1883–1936) — rosyjski rewolucjonista i polityk; należał do kierownictwa partii bolszewickiej; pierwszy przewodniczący Komitetu Wykonawczego Międzynarodówki Komunistycznej. [przypis edytorski]
Zinzendorf, Nikolaus Ludwig von (1700–1760) — niemiecki teolog ewangelicki i reformator religijny, biskup braci morawskich, opiekun i przywódca ruchu pietystycznego w Saksonii. [przypis edytorski]
ziółmi — dziś popr.: ziołami. [przypis edytorski]
ziobro (gw.) — żebro. [przypis edytorski]
zioły — dziś popr. forma N.lm: ziołami. [przypis edytorski]
zioły — dziś popr. forma N. lm: ziołami. [przypis edytorski]
ziomek — ktoś, kto pochodzi z tej samej okolicy. [przypis edytorski]
ziomek — ktoś, kto pochodzi z tej samej okolicy. [przypis edytorski]
ziomek — osoba wywodząca się z tej samej ziemi (krainy, regionu, państwa). [przypis edytorski]
ziomek — rodak; osoba, która pochodzi z tego samego rejonu, kraju lub okolicy. [przypis edytorski]
ziomki — dziś popr. forma N. lm: ziomkami. [przypis edytorski]
Zionwil, właśc. Joinville — miasto w południowej Brazylii, stolica stanu Santa Catarina. [przypis edytorski]
Zipangu — bajecznie bogata wyspa daleko na wschodzie, opisywana przez średniowiecznego weneckiego podróżnika Marco Polo, identyfikowana z Japonią. [przypis edytorski]
Zipfel (niem.) — cypel, koniec, szpic, wskazówka. [przypis edytorski]
ziścić się — spełnić się. [przypis edytorski]
ziszczenie — w oryginale niem. Die Erfüllung: spełnienie. [przypis edytorski]
Zitto! Zitto! (wł.) — Milcz! Milcz! [przypis edytorski]
Zi! Zi! A szejne puryc (…) (jid.) — Patrz, patrz! Jaki piękny panicz! Jaka piękna panienka. [przypis edytorski]
Zizi — zdrobniałe imię Eupraksii Nikołajewny Wulf (1810–1883), znajomej Puszkina z czasu pobytu w Michajłowskiem. [przypis edytorski]
zizolowany — dziś: odizolowany a. izolowany. [przypis edytorski]
zjąć — dziś: zdjąć. [przypis edytorski]
zjąć (starop.) — zdjąć; zjęły: zdjęły. [przypis edytorski]
Zjadacz opium, ang. Confessions of an English Opium-Eater (1821) — autobiograficzna książka Thomasa De Quinceya. [przypis edytorski]
zjadłeś fis — tj. pominąłeś jedną nutę. [przypis edytorski]
zjadłość — zajadłość. [przypis edytorski]
zjadłość — zajadłość, zapamiętanie w gniewie a. walce. [przypis edytorski]
zjadłość — zjadliwość. [przypis edytorski]
zjadły — dziś popr.: zajadły. [przypis edytorski]
zjadły — dziś: zajadły. [przypis edytorski]
zjadły — dziś: zajadły, uparty. [przypis edytorski]
zjadły — jadowity. [przypis edytorski]
zjadły — tu: jadowity, trujący. [przypis edytorski]
zjadły — tu: zajadły. [przypis edytorski]
zjadły — tu: zajadły; wściekły, zapamiętały. [przypis edytorski]
zjadły — zajadły, zaciekły. [przypis edytorski]
zjadły — zajadły, złośliwy. [przypis edytorski]
zjadły — zjadliwy. [przypis edytorski]
zjadlej — bardziej zjadliwie. [przypis edytorski]
zjadliwy — jadowity. [przypis edytorski]
zjadszy — dziś popr.: zjadłszy. [przypis edytorski]
z jakąm powitał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; znaczenie: z jaką powitałem. [przypis edytorski]
z jakim znowu na plac ogólnikiem — jaki znów ogólnik chcesz obwieścić, ogłosić wszem i wobec. [przypis edytorski]
zjawa — tu: pojawienie się. [przypis edytorski]
zjawa — tu: zjawienie się, ukazanie się. [przypis edytorski]
zjawienie (daw.) — widzenie. [przypis edytorski]
zjawiona (starop. forma) — tu: objawiona. [przypis edytorski]
zjawiony (daw.) — dziś raczej: zjawiający się. [przypis edytorski]
zjawiony — dziś w tym znaczeniu: zjawiający się. [przypis edytorski]
zjaw — tu: zjawisko. [przypis edytorski]
zjawy — daw. forma N.lm; dziś popr.: zjawami. [przypis edytorski]
zjawy Oresta pędzą (mit. gr.) — Orestes pomścił śmierć swego ojca Agamemnona, zabijając matkę Klitemnestrę (Klitajmestrę); ścigały go za to potem Furie (Eumenidy), boginie zemsty o wężowych włosach, z pochodniami w dłoniach, które prześladują zbrodniarzy, szczególnie tych, którzy dopuścili się zabójstwa, przelewając krew rodziców a. najbliższej rodziny. [przypis edytorski]
zjawy — tu: postacie. [przypis edytorski]
zjawy — tu: zjawiska. [przypis edytorski]
zjazd do skutku doszedł, obaj zaś monarchowie przy rozstaniu obiecali sobie braterstwo i przyjaźń niewzruszoną — zjazd Bolesława Krzywoustego i Kolomana odbył się w 1105 a. 1106 r.; przymierze między władcami datuje się na 1007 r. [przypis edytorski]
zjazd — tu: zebranie szlachty z danego regionu, mające na celu uchwalenie praw. [przypis edytorski]
Zjazd — ulica Nowy Zjazd w Warszawie, która od placu Zamkowego biegła po wiadukcie do mostu Kierbedzia na Wiśle. [przypis edytorski]
zjazdu — z królem węgierskim Kolomanem. [przypis edytorski]
zjazd ziemski — zjazd ziemian, mieszczan i zamożnych chłopów należących do danego ziemstwa (organu samorządowego wprowadzonego w części guberni carskiej Rosji), decydujący o najważniejszych sprawach lokalnych. [przypis edytorski]
zjęci (starop.) — ujęci, złączeni. [przypis edytorski]
z jęki bolesnemi — dziś popr. forma N. lm: z bolesnymi jękami. [przypis edytorski]
zjęto sfory — spuszczono ze smyczy psy myśliwskie. [przypis edytorski]
zjęty (daw.) — zdjęty (strachem); ujęty, przejęty. [przypis edytorski]
zjęty (starop. forma) — przejęty, przepojony. [przypis edytorski]
zjęty (starop.) — przejęty. [przypis edytorski]
