Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 477 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | francuski | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | hiszpański | japoński | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5198 przypisów.

rozumiejąć — forma czasownika ze skróconą partykułą ci: rozumieją ci tedy (…). [przypis edytorski]

rozumiejąc to być — składnia naśladująca łaciński accusativus cum infinitivo; dziś: rozumiejąc, że to jest. [przypis edytorski]

rozumiejąc (…) zdybać — tu: mając nadzieję, że zdybią; licząc na to, że zdybią (złapią). [przypis edytorski]

rozumieli — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -li; znaczenie: czy rozumie, czyż rozumie. [przypis edytorski]

rozumieli to, że byłoby lepiej, gdyby wszystkie zabory były połączone i naród sam się gospodarował i miał przestronniej — o uroczystościach narodowych w pow. tarnobrzeskim patrz w komentarzach. [przypis autorski]

Rozumiem jego (sc. materializmu) powstanie i konieczność. (…) dzieło ludzkości, nie ona sama, nie jej twórczość — S. Brzozowski, Fryderyk Nietzsche, Stanisławów 1907, s. 19. [przypis autorski]

rozumiemy się — por. list z 11 czerwca 1772. [przypis redakcyjny]

rozumiemyż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy rozumiemy; czyż rozumiemy. [przypis edytorski]

rozumienie (daw.) — tu: poszanowanie, troska. [przypis edytorski]

rozumie o tym inaczej — ma o tym inne zdanie. [przypis edytorski]

rozumie problematykę humanistyczną [teorii pokolenia] (…) Sénéchal — C. Sénéchal, Les grands courants de la littérature française contemporaine, Paris 1934. [przypis autorski]

rozumie problematykę humanistyczną [teorii pokolenia] (…) Thibaudet — A. Thibaudet, Reflexions sur le roman, Paris 1938. [przypis autorski]

Rozumiesz te figielki?… — aluzja do tortury wodnej, jakiej poddano Villona w śledztwie. [przypis tłumacza]

rozumież się (daw.) — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy rozumie się, czyż rozumie się. [przypis edytorski]

rozum i wola tak się mają do tej czy owej idei lub do tego czy owego chcenia, jak kamienność do tego lub owego kamienia lub jak człowiek do Piotra i Pawła — Por. List. 2 § 9 i 10. [przypis redakcyjny]

rozum, niezdolen rady, memi usty młodzieńca żałość moję jąka — tj.: mój rozum, nie mogąc znaleźć wyjścia z sytuacji, przez moje młodzieńcze usta wypowiada moją skargę. [przypis edytorski]

Rozumowali jak Kaligula — porównaj księgę I, rozdz. II. [przypis tłumacza]

rozumowy wasz pogląd zawisły od sądu, jaki naprzód tworzą zmysłyNihil est in intellectu quid prius fuerit in sensu.. Zdanie Arystotelesa [(łac.) Nie ma nic w umyśle, czego by przedtem nie było w zmysłach; red. WL]. [przypis redakcyjny]

rozum transcendentalny nie dopuszcza innego kamienia probierczego prócz próby zjednoczenia z sobą jego zapatrywań, a więc najprzód swobodnych i niedoznających przeszkody ich zapasów wzajem pomiędzy sobą — antynomie następują tu po sobie według porządku idei transcendentalnych, powyżej przedstawionych. [przypis autorski]

rozum (…) urabia sobie narzędzia rozumowe, z pomocą których pozyskuje nowe siły do nowych wytworów rozumowych — Nazywam je tutaj wytworami, a w swej Filozofii wyjaśnię, czym są rzeczywiście. [przypis autorski]

rozuzdany — dziś: wyuzdany a. rozpasany. [przypis edytorski]

Rozwadów — prawdopodobnie chodzi o osiedle w Stalowej Woli, mieście położonym w województwie podkarpackim. [przypis edytorski]

rozwalina — przepaść, dół. [przypis edytorski]

rozwaliny — dziś: ruiny. [przypis edytorski]

rozwalnia — tu: rozszerza. [przypis redakcyjny]

rozważań o mieście jako tworze sztuki w sensie „zerwania z wzorami bezpośrednimi przyrody” — L. Krzywicki, W otchłani, Warszawa 1909, s. 251. [przypis autorski]

rozważania polityczne — to znaczy mające za przedmiot wartość większą lub mniejszą tych czy owych kultów religijnych dla państwa. Prawne rozważania mają za przedmiot kwestie, do jakiego stopnia państwo jest kompetentne w sprawach religijnych. [przypis tłumacza]

Rozważania zawarte w tym wstępie do Części I oddziałały wyraźnie na Słowackiego, który w Beniowskim przeciwstawienie poezji-sztuki i poezji-życia ujął w znane, wersety: „(…) Roję / Śnię, tworzę; harfy używam lub bicza / I to jest moja poetyczna droga.— / Lecz z mego życia poemat — dla Boga” (III, 341–344). W Odpowiedzi na „Psalmy przyszłości” pisał: „Jam spróbował na mej głowie / Na kształt perły kałakuckiej / Nosić gwiazdę myśli ludzkiej / I z tą gwiazdą żyć surowie” — jest to według Kleinera aluzja do obrazu owego „błogosławionego”, który poezję nosi na czole „niby gwiazdę”. Problem jedności poezji i życia nurtował świadomość romantycznego pokolenia. Kleiner stwierdza w przypisie: „Mickiewicz przecież zerwie z poezją, by życie w poemat zmienić”. Przytacza też w tym miejscu, rozważania romantyków niemieckich, Z. Wernera i Justinusa Kernera. Ten ostatni twierdził, że „prawdziwa poezja milczy tak jak ból prawdziwy”. [przypis redakcyjny]

Rozważano też stworzenie dla Płazów (…) podstawowego i uproszczonego nauczania chrześcijańskiego (…) — literatura przedmiotu była w tym przypadku tak bogata, że sama jej bibliografia zajęłaby pokaźne dwa tomy. [przypis autorski]

rozweselon (daw.) — tu: forma krótsza przymiotnika r.m., z końcówką zerową, użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]

rozwiązanie fabuły z samej fabuły wypływać powinno, a nie jak w „Medei” przez środek mechaniczny — zob. Eurypides, Medea 1310 i nast. [Medea ucieka z ciałami zabitych przez siebie synów na latającym rydwanie; red. WL] [przypis tłumacza]

rozwiał się nam był — przykład użycia czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą niż opisana czasem przeszłym; inaczej: rozwiał nam się wcześniej, uprzednio. [przypis edytorski]

rozwić (starop. forma) — rozwinąć. [przypis edytorski]

rozwić (starop.) — rozwinąć; rozwito: rozwinięto. [przypis edytorski]

rozwicie — rozwinięcie; tu w rozwiciu: w działaniu. [przypis edytorski]

rozwięźlej — dziś popr.: bardziej rozwiąźle (ang. obscenely). [przypis edytorski]

rozwięzując (starop. forma) — dziś: rozwiązując. [przypis edytorski]

rozwielmożnić się — wzmóc się, rozpanoszyć się; nabrać o sobie wysokiego mniemania. [przypis edytorski]

rozwielmożniony — o zjawiskach negatywnych: rozpanoszony, nagminny. [przypis edytorski]

rozwierać (daw.) — dziś: otwierać. [przypis edytorski]

rozwieść kontrybucyją (daw.) — położyć koniec daninom. [przypis edytorski]

rozwieść — tu: rozpostrzeć. [przypis edytorski]

rozwieść — wytłumaczyć. [przypis edytorski]

rozwiesza — rym wskazuje na wymowę z ”e pochylonym”, podobnym do głoski ”i”. [przypis edytorski]

rozwiiali (daw. zapis) — rozwijali. [przypis edytorski]

rozwija przepych fantazyjnych kamizelek — słynna była w Paryżu legendarna laska Balzaka, niezmiernej grubości, o olbrzymiej złotej gałce, rzeźbionej i wysadzanej drogimi kamieniami otrzymanymi rzekomo od wielbicielek; wewnątrz gałka była próżna i zawierała skrytkę na „włosy kochanek”. Balzac, z owym dziecinnym rozbawieniem i zapalczywością, jakie go cechują, tak przywiązany był do tej laski, iż w dniu, w którym zapomniał ją w dorożce, omal nie zemdlał [Boy]. [przypis edytorski]

rozwikłując — w oryginale „rozwiązując”; słowo miało tutaj podwójne znaczenie, odsyłające do konkretnej czynności rozwiązywania kipu jako sposobu odczytywania znaczenia splotu sznurków. [przypis tłumacza]

rozwiła — dziś popr. 3 os.lp r.ż.: rozwinęła. [przypis edytorski]

rozwinąć skrzydło i oprzeć tyły o rzekę — linia bojowa Greków była w tym momencie prostopadła do Eufratu; opisany manewr spowodowałby, że stałaby się skośna lub równoległa do rzeki, która chroniłaby tyły wojska. [przypis edytorski]

rozwinął linię bojową w taki sam kształt, jaki miała ich linia, i zajął pozycję naprzeciw nich jak przy pierwszym starciu — tzn. przesunął swoje wojska tak, że ich prawe skrzydło sięgało Eufratu, wskutek czego obie armie stały naprzeciw siebie tak samo jak w pierwszym starciu, tylko na odwrotnych pozycjach. [przypis edytorski]

rozwiniony — dziś: rozwinięty. [przypis edytorski]

rozwiniony (starop.) — rozwinięty. [przypis edytorski]

rozwiódł (starop.) — wytłumaczył. [przypis redakcyjny]

rozwiozłość — dziś popr. forma: rozwiązłość. [przypis edytorski]

rozwiozłość — dziś: rozwiązłość. [przypis edytorski]

rozwiślenie — neol. od nazwy rzeki Wisły. [przypis redakcyjny]

rozwity (daw. forma) — dziś: rozwinięty. [przypis edytorski]

rozwity — rozwinięty; tu: rozpleciony. [przypis edytorski]

rozwity (starop.) — rozwinięty. [przypis edytorski]

rozwlokła woda (daw.) — rozwleczona, rozpostarta. [przypis redakcyjny]

rozwlokło — tu: w rozproszeniu a. rozciągniętymi kolumnami. [przypis edytorski]

rozwlokły — dzis popr.: rozwlekły. [przypis edytorski]

rozwód byłby niezłym — dziś popr.: rozwód byłby niezły. [przypis edytorski]

rozwód — tu: przestrzeń. [przypis redakcyjny]

rozwój kultury (…) zachodził wewnątrz ściśle zhierarchizowanej piramidy i przez to właśnie mógł posiadać wewnętrzną dyscyplinę (…) — jak świetną tresurą był ucisk Kościoła w wiekach średnich! Tylko ten ucisk i tresura myśli na scholastycznej filozofii wywołały wspaniały wytrysk zdyscyplinowanych sił w okresie renesansu. [przypis autorski]

rozwój (…) literatury — Przez literatury rozumiem tu, w przeciwieństwie do ogólnej nazwy: piśmiennictwo, tylko nadobne utwory. [przypis autorski]

Rozwój problemu pokolenia — rzecz powyższa została napisana przed ukazaniem się Młodego pokolenia chłopów J. Chałasińskiego i stąd autor nie uwzględnił wyników tego dzieła. [przypis autorski]

rozwodzić co (starop.) — odradzać co. [przypis edytorski]

rozwodzić co (starop.) — [tu:] odradzać (śmierć). [przypis redakcyjny]

rozwodzić się (starop.) — tu: rozszerzać się. [przypis edytorski]

rozwodzić (starop.) — pogodzić, jednać. [przypis redakcyjny]

rozwodzić (starop.) — przekładać. [przypis redakcyjny]

rozwodzić (starop.) — wkładać, wyłuszczać, rozważać; tu: perswadować. [przypis edytorski]

rozwodzić (starop.) — wyjaśniać, tłumaczyć. [przypis redakcyjny]

rozwodzić — tu: rozprzestrzeniać się, panoszyć. [przypis redakcyjny]

rozwodziech — dziś. popr. forma Msc.lm: rozwodach. [przypis edytorski]

rozwodzi się Kartezjusz szeroko o różnicy (…) w celu zmuszenia teologów do połknięcia trucizny ukrytej w postaci analogii (…) — Por. Epitre à M-lle A. C. P. itd., s. 191. [przypis tłumacza]

rozwołać (daw.) — rozgłosić. [przypis redakcyjny]

rozwora — długi drąg wykonany z mocnego drewna łączący przednią oraz tylną część wozu; dzięki możliwości umieszczania żelaznej zatyczki w różnych otworach w rozworze można było wydłużać lub skracać wóz zależnie od potrzeby. [przypis edytorski]

rozwora — drąg łączący przednią i tylną część podwozia wozu konnego. [przypis edytorski]

rozwora — drąg łączący przednią i tylną część wozu. [przypis edytorski]

rozwory — drąg umieszczony podłużnie w wozie gospodarskim, łączący przednią i tylną część podwozia. [przypis edytorski]

rozwrzaskany — tu: krzyczący kolorami, plamami. [przypis edytorski]

rozwścieklony — dziś raczej: rozwścieczony. [przypis edytorski]

rozwydrzenie gabinetu i opór buduaru — gabinet oznacza tu dyskretnie urządzoną salkę w restauracji, gdzie panowie odbywali schadzki z kobietami, które uwodzili lub opłacali (obyczaj rozpowszechniony w XIX w. w całej Europie), buduar to sypialnia damy; Korczak wspomina z potępieniem hipokryzję ówczesnych obyczajów pozamałżeńskich kontaktów erotycznych. [przypis edytorski]

rozyny — dziś: rodzynki. [przypis edytorski]

rozżagwiony — płonący; od żagiew — kawał płonącego drewna. [przypis edytorski]

rozżarła — rozsierdziła; rozgniewała wywołując zażartość. [przypis edytorski]