Przypisy

niepożyty (daw.) — niepokonany. [przypis edytorski]

niepożyty (daw.) — niewyczerpany, niezniszczalny. [przypis edytorski]

niepożyty (daw.) — niezwyciężony. [przypis edytorski]

niepożyty — nieugięty, srogi, niezwyciężony. [przypis edytorski]

niepożyty (starop. forma) — nieużyty, nieubłagany; zatwardziały. [przypis edytorski]

niepożyty (starop.) — niepokonany, niezwyciężony. [przypis edytorski]

niepożyty (starop.) — nieubłagany, nieugięty; srogi. [przypis edytorski]

niepożyty (starop.) — tu: nieprzezwyciężony. [przypis edytorski]

niepozbawiony interesu — tj. interesujący, budzący zainteresowanie. [przypis edytorski]

nie poznajeszże — daw. forma z partykułą -że; inaczej: czy nie poznajesz. [przypis edytorski]

nie pozostawiaj samą — dziś popr. z D.: nie pozostawiaj samej. [przypis edytorski]

nie pragnę (…) rzuconą jałmużnę — dziś popr.: nie pragnę (…) rzuconej jałmużny. [przypis edytorski]

nie pragnę (…) rzuconą jałmużnę — dziś popr.: rzuconej jałmużny. [przypis edytorski]

nie praw był (daw.) — nie należało mu się. [przypis edytorski]

Nieprawda? — raczej: „Prawda?” a. „Nieprawdaż?”. [przypis edytorski]

nieprawdaż — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż. [przypis edytorski]

nieprawda! zob. s. 138/139 — autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; w tym przypadku we wskazanym miejscu znajduje się akapit z rozdziału VII: „Tu weszły w grę motywy z innego kompleksu wypadków (…) o tym jednak podczas sprzeczki naturalnie nie było mowy”. [przypis edytorski]

nieprawdzic (starop.) — kłamca. [przypis edytorski]

nieprawe potomstwo — z pozamałżeńskiego związku z Markiem Antoniuszem Kleopatra urodziła trójkę dzieci: ur. w 40 p.n.e. Aleksandra Heliosa i jego bliźniaczą córkę Selene oraz ur. w 36 p.n.e. Ptolemeusza Filadelfosa. [przypis edytorski]

nieprawie (daw.) — w sposób nienależny. [przypis edytorski]

nieprawny — niezgodny z prawem. [przypis edytorski]

nieprawy — tu: niesłuszny. [przypis edytorski]

nie prę się — nie zaprzeczam. [przypis edytorski]

nie próbuje rzeczy — jeden przykład nie stanowi wystarczającej próby. [przypis edytorski]

niepróżno — tu: nie bez powodu. [przypis edytorski]

niepróżny — rzeczywisty, nie fałszywy. [przypis edytorski]

nieprodukcyjny (daw.) — bezproduktywny, nie przynoszący korzyści. [przypis edytorski]

nieproporcja — dziś: nieproporcjonalność. [przypis edytorski]

Nieprosz — nazwa psa gończego. [przypis edytorski]

nieproszon — nieproszony (daw. krótka forma przym.). [przypis edytorski]

nieprotiwlenja złu (ros.) — niesprzeciwiania się złu. [przypis edytorski]

nie prowadzi nas żaden słup ognisty — wg Biblii Izraelitów wędrujących z Egiptu przez pustynię do Ziemi Obiecanej prowadził sam Bóg w postaci słupa obłoku w dzień oraz słupa ognistego nocą (Wj 13, 21–22). [przypis edytorski]

nieprzebijającego w środkach — dziś: nieprzebierającego w środkach. [przypis edytorski]

nieprzebrniona (starop.) — nie do przebrnięcia. [przypis edytorski]

nieprzecięta — nieprzebyta. [przypis edytorski]

nie przeczyż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy nie przeczy. [przypis edytorski]

nieprzejrzała — dziś: nieprzejrzana. [przypis edytorski]

nie przejrzany (starop. forma ort.) — dziś: nieprzejrzany. [przypis edytorski]

nieprzełomiony (starop.) — nieprzełamany, niepodzielony; tu: niezłomne, niepożyte siły. [przypis edytorski]

nieprzełomny — niepodatny na złamanie. [przypis edytorski]

nie przełomny (starop. forma ort.) — nieprzełomny, tj. niezłomny. [przypis edytorski]

nie przenieść czegoś (daw.) — nie znieść czegoś, nie wytrzymać, nie ścierpieć czegoś. [przypis edytorski]

nie przeniósłbym (daw.) — nie wytrzymałbym. [przypis edytorski]

nieprzenoszący (daw.) — nieprzewyższający. [przypis edytorski]

nieprzeobrażon — nieprzeobrażony. [przypis edytorski]

nieprzepłacony (daw.) — bardzo wartościowy, bezcenny. [przypis edytorski]

nieprzerwalne — dziś: nieprzerwane. [przypis edytorski]

nie przeszło mu darmo (rusycyzm) — nie pozostało bez skutku. [przypis edytorski]

nieprzetoczony — tu: niestoczony przez robaki, niespróchniały. [przypis edytorski]

nie przeto — nie dlatego. [przypis edytorski]

Nie przeto, święta Cnoto, porzucić cię trzeba — w zdaniu tym występuje szyk przestawny, możnaby je zapisać również tak: „Nie trzeba przeto porzucić cię, święta Cnoto”. [przypis edytorski]

nie przeto — tu: mimo to. [przypis edytorski]

nieprzetrwany (starop.) — trwający wiecznie. [przypis edytorski]

Nie przetrze oczu, jak plunę któremu! — ataman grozi, że strzeli do żołnierza łamiącego dyscyplinę (plunąć: pot. strzelić, por. spluwa: broń palna, pistolet). [przypis edytorski]

nieprzezpiecznie (daw.) — niebezpiecznie. [przypis edytorski]

nieprzezpiecznie (gw.) — niebezpiecznie. [przypis edytorski]

nieprzezpieczno (daw.) — niebezpiecznie. [przypis edytorski]

nieprzezpieczność (daw.) — niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]

nieprzezpieczny (daw.) — niebezpieczny. [przypis edytorski]

nieprzezpieczny — dziś popr.: niebezpieczny. [przypis edytorski]

nieprzyjacieli — dziś popr. B.lm: nieprzyjaciół. [przypis edytorski]

nieprzyjacieli — dziś popr. forma D.lm: nieprzyjaciół. [przypis edytorski]

nieprzyjacielskiemi — daw. forma N. i Msc. lm przymiotników r.ż. i r.n.; dziś tożsama z r.m.: nieprzyjacielskimi. [przypis edytorski]

nieprzyjaciel sroższy się jem wrócę (starop.) — wrócę jako [jeszcze] sroższy ich nieprzyjaciel. [przypis edytorski]

nieprzyjaciel z Awinionu — antypapież. [przypis edytorski]

nieprzyjaciołami — dziś popr. forma: nieprzyjaciółmi. [przypis edytorski]

nieprzyjaciołami — dziś popr. forma N. lm: nieprzyjaciółmi. [przypis edytorski]

nieprzyjacioły (arch.) — dziś popr. forma B. lm: nieprzyjaciół. [przypis edytorski]

nieprzyjacioły (daw. forma) — dziś B. lm: (na) nieprzyjaciół. [przypis edytorski]

nieprzyjacioły (daw. forma) — dziś N. lm: (z) nieprzyjaciółmi. [przypis edytorski]

nieprzyjacioły (daw. forma) — dziś popr. B.lm: nieprzyjaciół. [przypis edytorski]

nieprzyjacioły — dziś popr. forma B. lm: nieprzyjaciół. [przypis edytorski]

nieprzyjacioły (starop. forma) — nieprzyjaciół. [przypis edytorski]

nieprzyjaźliwszy (starop. forma) — bardziej nieprzyjazny. [przypis edytorski]

nieprzyjazni — [przypis edytorski]

nieprzyrodzony — tu: nienaturalny; ten wyraz został dodany w wydaniu z 1816 r. [przypis edytorski]

nie przystoi (daw.) — nie wypada. [przypis edytorski]

nieprzystojna (daw.) — tu: nieprzystojnie, nie przystoi, nie wypada. [przypis edytorski]

nieprzystojny (starop.) — taki, który nie przystoi (komuś); niewłaściwy, nieodpowiedni. [przypis edytorski]

Nie przyszedłem tu po krytykę i sąd mego ojca i moją narodowość — powinno być raczej: (…) sąd nad moim ojcem i moją narodowością. [przypis edytorski]

nie przyszła była — forma daw. czasu zaprzeszłego, dziś: nie przyszła (dawniej, wcześniej, uprzednio). [przypis edytorski]

nieprzytomność (daw.) — nieobecność. [przypis edytorski]

nieprzytomność — tu: nieobecność. [przypis edytorski]

nieprzytomny (daw.) — nieobecny. [przypis edytorski]

nieprzytomny i zrozpaczony — w oryg. niem. außer sich vor Verzweiflung: oszalały z rozpaczy. [przypis edytorski]

nie psy, a ludzie — dziś popr.: nie psy, ale ludzie. [przypis edytorski]

nie puszczały — tj. nie wypalały, zawodziły. [przypis edytorski]

niepyszny — tu: pozbawiony pychy. [przypis edytorski]

nie pytaj kogo — tu: nie pytaj o kogo, nie szukaj kogo. [przypis edytorski]

Nie pytam się, czy ranny brat mój cierpi; sam staję się tym ranionym bratem — cytat z poematu Song of myself (Pieśń o sobie samym). [przypis edytorski]

nierączy — powolny, spokojny. [przypis edytorski]

nieradaś — skrócone od: nierada [jeste]ś; nie jesteś rada. [przypis edytorski]

nierada — tu: niechętnie. [przypis edytorski]

Nie radby się bił (…) z ni-skiem (starop.) — nie rad biłby się z nikim; nie chciałby się z nikim bić. [przypis edytorski]

nierad czemu (starop.) — tu: niezadowolony z czego. [przypis edytorski]

nierad (daw.) — niechętnie. [przypis edytorski]

nierad (daw.) — niechętny, niezadowolony. [przypis edytorski]

nierad (daw.) — niechętny. [przypis edytorski]

nierad (daw.) — niezadowolony. [przypis edytorski]

nieradny (daw.) — bezradny. [przypis edytorski]