Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | czeski | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5375 przypisów.

Comte, August (1798–1857) — francuski filozof i socjolog, główny przedstawiciel pozytywizmu francuskiego, twórca terminu „socjologia''. [przypis edytorski]

Comte, August (1798–1857) — francuski filozof, wiodący pozytywista, twórca terminu „socjologia”. [przypis edytorski]

comte de l'empire (fr.) — tytuł szlachecki nadawany przez cesarza. [przypis edytorski]

Comtesse ou la matrice, car il ne peut pas bien expliquer ça — hrabiny czy też macicy, ponieważ nie potrafi dobrze tego wytłumaczyć. [przypis edytorski]

com złego zauważyła — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: co złego zauważyłam. [przypis edytorski]

com (…) zrobił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: co zrobiłem. [przypis edytorski]

co nadalej (starop.) — jak najdalej. [przypis edytorski]

co najgorsza — dziś popr.: co najgorsze. [przypis edytorski]

co najmniej — tu: jak najmniej. [przypis edytorski]

co najraniej (daw.) — jak najwcześniej; tu: jak najszybciej. [przypis edytorski]

co najważniejsza — daw. forma; dziś znaczenie: co jest najważniejsze, że. [przypis edytorski]

co najważniejsza — dziś popr.: co najważniejsze. [przypis edytorski]

co najważniejsza — dziś popr. forma: co najważniejsze. [przypis edytorski]

co najwięcej — dziś: co najwyżej. [przypis edytorski]

con amore (wł.) — z miłością; z zamiłowania. [przypis edytorski]

con amore (wł.) — z upodobaniem. [przypis edytorski]

con amore (wł.) — z zamiłowaniem. [przypis edytorski]

conapręcej (starop.) — dziś: co najprędzej; jak najprędzej. [przypis edytorski]

co naród polski teraz cierpiDziadów cz. III, tzw. Dziady drezdeńskie powstały 1832 r., po upadku powstania listopadowego; autor nadmienia tu o represjach popowstaniowych w zaborze rosyjskim. Akcja dramatu rozgrywa się natomiast w l. 1823–1824. [przypis edytorski]

co na tem należy (starop.) — co od tego zależy; jak bardzo jest to ważne. [przypis edytorski]

co na to wynidzie (starop.) — co na to wyjdzie; ile się na to wyda (pieniędzy). [przypis edytorski]

concedo (łac.) — ustępuję; zgadzam się; przyznaję słuszność. [przypis edytorski]

concetti (wł.) — pomysły; koncepty. [przypis edytorski]

concierge (fr.) — dozorca, dozorczyni. [przypis edytorski]

Conciergerie — średniowieczna część paryskiego Pałacu Sprawiedliwości, w której mieściło się więzienie polityczne. [przypis edytorski]

Conciergerie — Untersuchungsgefängnis auf der Seine-Insel. [przypis edytorski]

concilium (łac.) — zebranie, zgromadzenie; tu: zebranie apostołów, tzw. sobór jerozolimski (Dz 15, 6n). [przypis edytorski]

Concino Concini, markiz d'Ancre (1575–1617) — włoski arystokrata i polityk, faworyt królowej Francji Marii Medycejskiej, odegrał znaczącą rolę polityczną w okresie małoletniości króla Ludwika XIII. Zginął zamordowany przez spiskowców młodego króla, który przy pomocy własnych faworytów chciał przejąć ster rządów w państwie. [przypis edytorski]

conclave (łac.) — konklawe, zgromadzenie kardynałów w celu wyboru nowego papieża. [przypis edytorski]

conclave — wybory nowego papieża po śmierci poprzedniego. [przypis edytorski]

conclusum (łac.) — postanowione. [przypis edytorski]

Concolinel — zapewne tytuł piosenki śpiewanej przez Ćmę; być może przekręcona nazwa popularnej wówczas nieobyczajnej piosenki francuskiej Qvand Colinet. [przypis edytorski]

concordia (łac.) — zgodność. [przypis edytorski]

Concordia parvae res crescunt, discordia maximae dilabuntur (łac.) — zgoda sprawia, że małe rzeczy stają się wielkimi, w niezgodzie nawet największe się rozpadają. [przypis edytorski]

Concordia res parvae crescunt, discordia maximae dilabuntur (łac.) — W zgodzie małe rzeczy wzrastają, w niezgodzie nawet największe upadają; cytat z pism rzymskiego historyka Salustiusza (86–34 p.n.e.). [przypis edytorski]

Concordia res parvae crescunt (łac.) — cytat z dzieła Bella Iugurthinum rzymskiego historyka Salustiusza (Gaius Sallustius Crispus, 86–35 p.n.e.), druga część zdania brzmi: discordia vel maximae dilabuntur, a całość oznacza: Dzięki zgodzie małe rzeczy stają się większe, a przez niezgodę nawet największe rozpadają się. [przypis edytorski]

concorso (wł.) — konkurs, konkurencja. [przypis edytorski]

conde de Montezuma (hiszp.) — hrabia Montezumy, dziedziczny tytuł hiszpańskiej szlachty przysługujący linii potomków Montezumy II (od roku 1865: ducado de Moctezuma, książę Montezumy); Montezuma II Xocoyotzin (1466–1520) był ostatnim przed przybyciem Hiszpanów władcą imperium Azteków w Meksyku; nie stawiał oporu Hiszpanom, uznał władzę zwierzchnią króla hiszpańskiego; został uwięziony przez Cortésa, zginął podczas powstania antyhiszpańskiego w stolicy. [przypis edytorski]

Conde de Sulaco (hiszp.) — hrabia Sulaco. [przypis edytorski]

conde (hiszp.) — hrabia. [przypis edytorski]

condemned cells (ang.) — cele skazańców. [przypis edytorski]

conde (port.) — hrabia. [przypis edytorski]

Condiderant civitatem Romnove, trahentem nomen suum a Roma — założyli miasto Romnowe, biorące swa nazwę od Romy (Rzymu). [przypis edytorski]

con Dio (wł.) — z Bogiem. [przypis edytorski]

conditiones sine quibus non (łac.) — warunki konieczne. [przypis edytorski]

conditio sine qua non (łac.) — warunek niezbędny. [przypis edytorski]

Conditor alme siderum — łaciński hymn gregoriański z VII w., śpiewany w liturgii wieczornej podczas adwentu. [przypis edytorski]

Condorcet, Jean Antoine Nicolas (1743–1794) — francuski filozof-racjonalista, matematyk, ekonomista i polityk epoki oświecenia; jako jeden z pierwszych w historii głosił powszechną i bezpłatną edukację, konstytucjonalizm i równouprawnienie bez względu na płeć i rasę. [przypis edytorski]

Condorcet, Jean Antoine Nicolas (1743–1794) — fr. filozof-racjonalista, matematyk, ekonomista i polityk epoki oświecenia; jako jeden z pierwszych w historii głosił hasła powszechnej i bezpłatnej edukacji, konstytucjonalizmu i równouprawnienia bez względu na płeć i rasę; jego gł. dziełem jest Esquisse d'un tableau historique des progrès de l'esprit humain („Szkic obrazu postępu ducha ludzkiego poprzez dzieje”, 1794) zawierający wykład teorii postępu ludzkości. [przypis edytorski]

Condorcet, Jean Antoine Nicolas (1743–1794) — fr. filozof-racjonalista, matematyk, ekonomista i polityk epoki oświecenia. Jako jeden z pierwszych w historii głosił powszechną i bezpłatną edukację, konstytucjonalizm i równouprawnienie bez względu na płeć i rasę. Jego gł. dziełem jest Esquisse d'un tableau historique des progrès de l'esprit humain (Szkic obrazu postępu ducha ludzkiego poprzez dzieje, 1794) zawierający wykład teorii postępu ludzkości. Wziął czynny udział w rewolucji francuskiej, w 1793 uznany za „zdrajcę narodu”, zaczął się ukrywać. Podczas próby ucieczki z Paryża został zatrzymany i uwięziony, 2 dni później znaleziono go martwego w celi. [przypis edytorski]

Condorcet, Jean Antoine Nicolas (1743–1794) — fr. filozof-racjonalista, matematyk, ekonomista i polityk epoki oświecenia. Jako jeden z pierwszych w historii głosił powszechną i bezpłatną edukację, konstytucjonalizm i równouprawnienie bez względu na płeć i rasę. Jego gł. dziełem jest Esquisse d'un tableau historique des progrès de l'esprit humain (Szkic obrazu postępu ducha ludzkiego poprzez dzieje, 1794) zawierający wykład teorii postępu ludzkości. [przypis edytorski]

Coney Island — dzielnica rozrywkowa i mieszkalna na półwyspie będącym częścią nowojorskiego Brooklynu. [przypis edytorski]

conferva (biol.) — rodzaj glonów wyróżniany w dawnych systemach taksonomicznych, obejmujący m.in. dzisiejsze zielenice, krasnorosty i sinice. [przypis edytorski]

confessions (fr.) — wyznania. [przypis edytorski]

confetti a. konfetti — kolorowe krążki papieru, rozsypywane podczas zabawy. [przypis edytorski]

confetti — drobne kawałki papieru służące do obsypywania się podczas balów, zabaw karnawałowych itp. [przypis edytorski]

confetti — kolorowe kawałki papieru, którymi obsypują się uczestnicy balu. [przypis edytorski]

Confitebor Tibi Domine in toto corde meo (łac.) — Chwalę Cię, Panie, całym sercem; Psalm 9. [przypis edytorski]

confiteor (łac.) — spowiadam się (pierwsze słowa modlitwy, stanowiącej część łacińskiej mszy św.). [przypis edytorski]

confiteor (łac.) — wierzę; początek modlitwy w kościele katolickim, zw. spowiedzią powszechną: Confiteor Deo omnipotenti (Wierzę w Boga wszechmogącego). [przypis edytorski]

confiteor (łac.) — wyznaję; pierwsze słowo modlitwy katolickiej znanej jako „spowiedź powszechna”, wykorzystane przez Stanisława Przybyszewskiego jako tytuł jego manifestu; tu przen.: manifest. [przypis edytorski]

congé (fr.) — zwolnienie. [przypis edytorski]

congiuro te… va via! va via (wł.) — zaklinam cię, odejdź. [przypis edytorski]

congressus (łac.) — spotkanie. [przypis edytorski]

congressus (łac.) — spotkanie, zjazd. [przypis edytorski]

co niebądź (daw.) — tu: trochę. [przypis edytorski]

co nie jest rzecz łatwa — dziś popr.: co nie jest rzeczą łatwą. [przypis edytorski]

co nie k'myśli baczysz — co ci się nie spodoba. [przypis edytorski]

co ni mom przyńść (gw.) — czemu nie miałabym przyjść. [przypis edytorski]

Coninck, Giles de a. Aegidius de Coninck (1571–1633) — jezuicki teolog z Flandrii. [przypis edytorski]

coniunctivus (łac.) — tryb warunkowy. [przypis edytorski]

conjungium (z łac. coniungium) — małżeństwo; małżonek; spółkowanie. [przypis edytorski]

connaissait la question a fond (fr.) — znał dokładnie sprawę. [przypis edytorski]

Connaraceae, pol.: bobniowate (biol.) — rodzina tropikalnych pnączy, krzewów i niskich drzew. [przypis edytorski]

Connaught a. Connacht — jedna z prowincji irlandzkich w zachodniej części kraju. [przypis edytorski]

Connaught, Connacht — jedna z prowincji Irlandii. [przypis edytorski]

Connecticut — północno-wschodni stan Stanów Zjednoczonych, jedna z trzynastu pierwotnych kolonii. [przypis edytorski]

conquistador (hiszp.), pol.: konkwistador — zdobywca; najczęściej odnoszone do hiszpańskich zdobywców Ameryki Południowej i Środkowej. [przypis edytorski]

Conradi, Hermann (1862–1890) — pisarz niem., pionier naturalizmu w Niemczech, wydawca antologii Moderne Dichtercharaktere (Współczesne sylwetki poetów; wyd. 1885). [przypis edytorski]

Conradis Laden — authentische Ortsangabe: in der Dresdner Schlossgasse 252 befand sich eine Konditorei von Wilhelm Conradi. [przypis edytorski]

Conrad, Joseph (1857–1924) —- właśc. Józef Teodor Konrad Korzeniowski, angielski pisarz i publicysta. [przypis edytorski]

Conrad, Joseph, właśc. Józef Konrad Korzeniowski (1857–1924) — powieściopisarz i publicysta angielskojęzyczny polskiego pochodzenia; jego twórczość łączy nurt romantyzmu z pozytywizmem, symbolizmu z impresjonizmem, tematyka dotyczy przede wszystkim kwestii psychologiczno-moralnych; Conrad czerpał w swej prozie obficie z doświadczeń nabytym podczas wieloletniej służby w marynarce handlowej, początkowo we Francji, następnie w Wielkiej Brytanii, gdzie uzyskał stopień kapitana i brytyjskie obywatelstwo; jest autorem licznych powieści (m.in. Szaleństwo Almayera, 1895; Wyrzutek, 1896; Murzyn z załogi „Narcyza”, 1897; Lord Jim, 1900; Nostromo, 1904; Tajny agent, 1907; W oczach Zachodu, 1911; Gra losu, 1913; Smuga cienia, 1917), a także opowiadań (m.in. Jądro ciemności, Tajfun, Amy Foster, Falk), dramatów i kilku tomów wspomnieniowych (m.in. Zwierciadło morza, 1906; Ze wspomnień, 1912); jego proza doczekała się licznych adaptacji filmowych. [przypis edytorski]

Conrad-Korzeniowski — właśc. Józef Konrad Korzeniowski (1857–1924), powieściopisarz publikujący po angielsku jako Joseph Conrad, kapitan żeglugi wielkiej. [przypis edytorski]

Conrad-Korzeniowski — właśc. Józef Konrad Korzeniowski (1857–1924), powieściopisarz publikujący po angielsku jako Joseph Conrad, kapitan żeglugi wielkiej. [przypis edytorski]

Conrad von Hötzendorf, Franz (1852–1925) — szef sztabu generalnego i całej potęgi zbrojnej Austro-Węgier w latach 1906–1917. [przypis edytorski]

conscriptio (łac.) — zapis w rejestrze. [przypis edytorski]

consensus sapientium (łac.) — konsensus mądrych; zgoda wśród mądrych. [przypis edytorski]

consensus (z łac.) — zgodne stanowisko w jakiejś sprawie. [przypis edytorski]

consentior, consentire (łac.) — zgadzam się. [przypis edytorski]

Conservami la bella… (wł.) — Zachowaj mnie, piękna, do której me serce tak płonie. [przypis edytorski]

conservare iuventutem meam (łac.) — zachować swoją młodość. [przypis edytorski]