Przypisy

frybra (daw.) — febra, gorączka; tu jako wyzwisko. [przypis edytorski]

frybra (daw.) — febra, gorączka; tu: wyzwisko. [przypis edytorski]

fryca — ktoś początkujący, nowicjusz, debiutant, żółtodziób. [przypis edytorski]

fryc — czeladnik, początkujący. [przypis edytorski]

fryc (daw.) — nowicjusz, początkujący, debiutant, gapa; por. frycowe (płacić). [przypis edytorski]

fryc (daw.) — nowicjusz, początkujący. [przypis edytorski]

fryc (daw.) — nowicjusz. [przypis edytorski]

fryc — nowicjusz. [przypis edytorski]

frycówka (daw.) — chłosta. [przypis edytorski]

frycówka — tu: lanie. [przypis edytorski]

frycować (daw.) — tu: bić, atakować. [przypis edytorski]

frycowe (pot.) — strata ponoszona wskutek błędu przez nowicjusza w jakiejś sprawie, kogoś niedoświadczonego w danej dziedzinie. [przypis edytorski]

frycowe — strata poniesiona z powodu popełnionego błędu. [przypis edytorski]

fryc (pogardl.) — Niemiec. [przypis edytorski]

fryc (przest.) — osoba niedoświadczona, początkująca. [przypis edytorski]

fryc — tu: nowicjusz. [przypis edytorski]

Frycz, Karol (1877–1963) — malarz, grafik, scenograf, reżyser, dyrektor teatru im. Słowackiego w latach 1935–1939 i 1945–1946, wykładowca Akademii Sztuk Pięknych. [przypis edytorski]

Frycz — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem: Karol Frycz. [przypis edytorski]

Fryde, Ludwik (1912–1942) — poeta i krytyk literacki, autor artykułów, recenzji i rozpraw analitycznych dotyczących dzieł współczesnych mu pisarzy. [przypis edytorski]

Fryderyk (1468–1503) — najmłodszy syn Kazimierza II, późniejszy biskup krakowski i prymas Polski. [przypis edytorski]

Fryderyka — tj. Fiedrichs-Odde. [przypis edytorski]

Fryderyk August (1865–1932) — ostatni król Saksonii panujący w latach 1904–1918, Generalfeldmarschall armii niemieckiej podczas I wojny światowej. [przypis edytorski]

Fryderyk Engels podróżował po kontynencie — po klęsce ruchów rewolucyjnych w 1849 władze pruskie wydały nakaz aresztowania Engelsa, który opuścił Prusy i osiadł w Anglii. [przypis edytorski]

Fryderyk — Frédéric Dupetit-Méré (1785–1827), francuski dramaturg, autor i współautor licznych sztuk, z których niemal wszystkie opublikował jako „Fryderyk”. [przypis edytorski]

Fryderyk Henryk Lewestam (1817–1878) — historyk, krytyk literatury, dziennikarz; przyjaźnił się ze Słowackim od lat czterdziestych, wtedy też została wydana jego praca Pierwotne dzieje Polski, która dowodziła, że na terenach polskich zamieszkiwali Celtowie. [przypis edytorski]

Fryderyk I Barbarossa (1152–1190) — cesarz niemiecki, organizator trzeciej wyprawy krzyżowej (1189–1192), podczas której poległ. [przypis edytorski]

Fryderyk I Barbarossa, czyli Rudobrody (ok. 1122–1190) — król Niemiec (od 1152), cesarz niemieckiego Świętego Cesarstwa Rzymskiego (od 1155); oficjalnie koronowany na króla Burgundii (która była częścią Cesarstwa) 30 czerwca 1178 w Arles, w katedrze św. Trofima. [przypis edytorski]

Fryderyk I Barbarossa (ok. 1125–1190) — książę z dynastii Hohenstaufów, cesarz niem. Św. Cesarstwa Rzymskiego (od 1155 r.); wiąże się z nim mit potęgi Rzeszy Niemieckiej jako kontynuatorki tradycji staroż. Rzymu; odnowił spór o inwestyturę (tj. stosunek lenny cesarza względem papieża), zakończony jego ukorzeniem przed papieżem Aleksandrem III; prowadził wojny z miastami na północy Włoch (przerwane po klęsce pod Legano 1176); zorganizował III krucjatę (1189), podczas której utonął przeprawiając się przez rzekę Salef, na ziemiach Seldżuków (dzisiejsza płd. Turcja); według legendy Fryderyk nie utonął, lecz śpi wraz ze swymi rycerzami w jaskini w górach Kyffhäuser w Turyngii, by kiedyś powrócić i przywołać znów Niemcy do świetności, zapewniając im naczelną pozycję wśród państw europejskich. [przypis edytorski]

Fryderyk I Barbarossa (Rudobrody) (1122–1190) — król niemiecki, cesarz rzymsko-niemiecki (od 1155) cieszący się legendarną sławą, jeden z największych średniowiecznych cesarzy Świętego Cesarstwa Rzymskiego; wskutek roszczeń papieskich od 1157 do 1177 skonfliktowany z papiestwem. [przypis edytorski]

Fryderyk II a. Fryderyk II Wielki (1712–1786) — król Prus w latach 1740–1786. [przypis edytorski]

Fryderyk II Hohenstauf (1194–1250) — król Sycylii (1198), król niemiecki (od 1215), cesarz rzymsko-niemiecki (od 1220), król Jerozolimy (od 1229); w 1228 poprowadził niewielką liczebnie krucjatę i na drodze negocjacji z sułtanem egipskim odzyskał dla chrześcijan Jerozolimę, Nazaret, Betlejem i skrawki wybrzeża; jako władca rozległego obszaru toczył wojnę z papiestwem, które znajdowało się pomiędzy jego ziemiami w płn. Włoszech a jego Królestwem Sycylii na południu, był trzykrotnie ekskomunikowany i często oczerniany w propapieskich kronikach. [przypis edytorski]

Fryderyk II Wielki (1712–1786) — król Prus (od 174), które pod jego rządami stały się jednym z najpotężniejszych państw w Europie. [przypis edytorski]

Fryderyk II Wielki (1712–1786) — król Prus z dynastii Hohenzollernów, panował w latach 1740–1786, stał się twórcą potęgi państwa pruskiego. [przypis edytorski]

Fryderyk II Wielki (1712–1786) — w latach 1740–1786 król Prus, które pod jego rządami stały się jednym z najpotężniejszych państw w Europie. [przypis edytorski]

Fryderyk II Wielki a. Friedrich II von Hohenzollern (1712–1786) — król Prus w latach 1740–1786. [przypis edytorski]

Fryderyk — imię znaczące, odsyłające do filozofii Fryderyka Nietzschego. [przypis edytorski]

Fryderyk Karol Hohenzollern (1828–1885) — książę pruski, dowódca armii podczas wojny francusko-pruskiej. [przypis edytorski]

Fryderyk Schelling (1775–1854) — filozof niem., jeden z głównych przedstawicieli klasycznego idealizmu niemieckiego, inicjator romantyzmu. [przypis edytorski]

fryderyksdor (z fr. le frédéric d'or) — złota moneta pruska, będąca w obiegu w okresie 1741–1855. [przypis edytorski]

Fryderyk Szlegel — Karl Wilhelm Friedrich von Schlegel (1772–1829), niemiecki krytyk literacki i poeta, uczony, filozof oraz językoznawca, który wraz ze swym bratem, Augustem Wilhelmem Schleglem w sposób znaczący wpłynął na ukształtowanie nowego, charakterystycznego dla romantyzmu, stylu myślenia o literaturze. Nazwisko jego zostało tu spolszczone, zgodnie z manierą przyjętą w XIX w. [przypis edytorski]

Fryderyk Wilhelm I (1688–1740) — król prusko-branderburski, członek dynastii Hohenzollernów. [przypis edytorski]

Frydman — wieś w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim. [przypis edytorski]

Frydrych — Fryderyk Wittelsbach (1596–1632), elektor Palatynatu Reńskiego, przywódca Unii Ewangelickiej, tj. protestanckiego przymierza politycznego w Cesarstwie Rzymskim Narodu Niemieckiego. W latach 1619-1620 król protestanckich Czech, z racji krótkiego panowania nazywany królem zimowym. [przypis edytorski]

Frydrychów figiel (daw.) — podstęp Fryderyka. [przypis edytorski]

frydrychsdor — (z fr. le frédéric d'or) — złota moneta pruska, będąca w obiegu w okresie 1741–1855. [przypis edytorski]

Frydryszanie — zwolennicy Fryderyka; Fryderyk Wittelsbach (1596–1632), elektor Palatynatu Reńskiego, przywódca Unii Ewangelickiej, tj. protestanckiego przymierza politycznego w Cesarstwie Rzymskim Narodu Niemieckiego. W latach 1619-1620 król protestanckich Czech, z racji krótkiego panowania nazywany królem zimowym. [przypis edytorski]

fryga — (daw.) bąk. [przypis edytorski]

fryga (daw.) — bąk (zabawka dziecięca kręcąca się wokół własnej osi). [przypis edytorski]

fryga (daw.) — bąk, zabawka dziecięca. [przypis edytorski]

fryga (daw.) — wirująca zabawka dziecięca, podobna do bąka. [przypis edytorski]

fryga (daw.) — zabawka dziecięca: bączek; w przenośni: ktoś zwinny, ruchliwy. [przypis edytorski]

fryga — ktoś zwinny i ruchliwy. [przypis edytorski]

fryga — wirująca zabawka dziecięca, podobna do bąka. [przypis edytorski]

fryga — wirująca zabawka dziecięca, rodzaj bączka. [przypis edytorski]

fryga — zabawka dziecięca, bąk na sznurku. [przypis edytorski]

Frygia — kraina hist. w zachodniej części Azji Mniejszej, gdzie miała znajdować się Troja. [przypis edytorski]

Frygia — kraj w zachodniej części Azji Mniejszej, gdzie miała znajdować się Troja. [przypis edytorski]

Frygia — staroż. kraina w zach. części Azji Mniejszej; Rzymian, którzy chętnie przyjmowali i czcili bogów frygijskich: przede wszystkim Kybele, Wielką Matkę Bogów, boginię płodności i odradzającej się przyrody, sprowadzoną do Rzymu w 204 r. p.n.e. przez wyrocznię sybillińską, a wraz z nią jej kochanka, Attisa. [przypis edytorski]

Frygia — staroż. kraina w zach. części środkowej Azji Mniejszej, na wsch. od Lidii, na płn.-wsch. od Likaonii. [przypis edytorski]

Frygia — starożytne państwo w Azji Mniejszej (tereny obecnej Turcji), słynące m.in. z orgiastycznych kultów religijnych. [przypis edytorski]

Frygia — w starożytności kraina w zach. części dzisiejszej Turcji. [przypis edytorski]

Frygi — Frygowie, mieszkańcy Frygii w zach. cz. Azji Mniejszej; tu: synonim Trojan. [przypis edytorski]

Frygijczyk — człowiek pochodzący z Frygii, staroż. krainy w zach. części Azji Mniejszej. [przypis edytorski]

frygijska czapeczka — stożkowate nakrycie głowy, wełniane lub filcowe. [przypis edytorski]

frygijska czapka — miękkie, wełniane, stożkowe nakrycie głowy, ściśle ją opasujące, z opadającym do przodu czubkiem; dla staroż. Greków ten rodzaj czapki (gr. pilos) był charakterystyczny dla ludów ze wschodu, np. z Frygii w Azji Mniejszej; w staroż. Rzymie takie nakrycie głowy otrzymywał wyzwoleniec, stąd czapka frygijska była symbolem wolności; w staroż. sztuce rzymskiej frygijkę nosiła bogini Roma, a także Mitra, bóstwo solarne czczone w epoce hellenistycznej; później, w okresie Wielkiej Rewolucji Francuskiej czerwona czapka frygijska z trójkolorową kokardą (barwy flagi nowo powstałego państwa), początkowo czapka sankiulotów, nazywana była czapką wolności i stała się symbolem samej rewolucji: uosobienie wolności (Liberté), tzw. Marianna, przedstawiana była w czapce frygijskiej. [przypis edytorski]

frygijska czapka — stożkowe nakrycie głowy, ściśle ją opasujące, z opadającym do przodu czubkiem; dla staroż. Greków ten rodzaj czapki był charakterystyczny dla ludów ze wschodu, np. z Frygii w Azji Mniejszej; w staroż. Rzymie takie nakrycie głowy otrzymywał wyzwoleniec, stąd czapka frygijska była symbolem wolności; w okresie Wielkiej Rewolucji Francuskiej czerwona czapka frygijska z trójkolorową kokardą (barwy flagi nowo powstałego państwa), początkowo czapka sankiulotów, nazywana była czapką wolności i stała się symbolem samej rewolucji. [przypis edytorski]

frygijska czapka — stożkowe nakrycie głowy, ściśle ją opasujące, z opadającym do przodu czubkiem; dla staroż. Greków ten rodzaj czapki był charakterystyczny dla ludów ze wschodu, np. z Frygii w Azji Mniejszej; w staroż. Rzymie takie nakrycie głowy otrzymywał wyzwoleniec, stąd czapka frygijska była symbolem wolności; w okresie Wielkiej Rewolucji Francuskiej czerwona czapka frygijska z trójkolorową kokardą (barwy flagi nowo powstałego państwa) nazywana była czapką wolności i stała się symbolem samej rewolucji. [przypis edytorski]

frygijska skala (muz.) — jedna z trzech bazowych skal muzycznych używanych w starożytnej Grecji; jej nazwa pochodzi od spokrewnionego z Grekami ludu Frygijczyków (Frygów), osiadłego w Azji Mniejszej; zbudowana w kierunku opadającym, zaczynająca się od dźwięku D. [przypis edytorski]

frygijski kamień — lekki, gąbczasty kamień z Frygii w Azji Mniejszej, przypominający pumeks, używany przez starożytnych do farbowania, podobno mający działanie wysuszające i ściągające. [przypis edytorski]

fryjerka (daw.) — kochanka. [przypis edytorski]

fryjor (daw.) — spław wiosenny; przewożenie towarów rzeką na tratwach. [przypis edytorski]

fryjowny — chętny do zalotów. [przypis edytorski]

frykando z karczochów (wł. fricandò di carciofi) — włoska potrawa. [przypis edytorski]

frykas — wyszukana, smakowita potrawa. [przypis edytorski]

frykas — wyszukana, smakowita potrawa. [przypis edytorski]

frymarczyć (daw.) — handlować, kupczyć. [przypis edytorski]

frymarczyć (daw.) — kupczyć, handlować. [przypis edytorski]

frymarczyć (daw.) — kupczyć. [przypis edytorski]

frymarczyć (daw.) — targować się, handlować czymś, czym się nie powinno. [przypis edytorski]

frymarczyć — handlować, kupczyć. [przypis edytorski]

frymarczyć — handlować. [przypis edytorski]

frymarczyć (pogardl.) — kupczyć, handlować. [przypis edytorski]

frymarczyć (starop.) — kupczyć, handlować. [przypis edytorski]

frymarka a. frymarka(daw.) — kupczenie, handlowanie. [przypis edytorski]