Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 478 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zoologia

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 4734 przypisów.

Gorgona (mit. gr.) — trzy siostry-potwory, przedstawiane ze skrzydłami, ostrymi kłami i szponami oraz wężami zamiast włosów. [przypis edytorski]

Gorgona (mit. gr.) — tu: Meduza, której spojrzenie zamieniało w kamień; trzy siostry zwane Gorgonami: Steno, Euriale i Meduzę, przedstawiano jako skrzydlate, groźne postacie, wyposażone w szpony, ostre kły i włosy z jadowitych węży. [przypis edytorski]

Gorgona — potworna postać mitologii greckiej, której widok zamieniał w kamień. Były trzy Gorgony; tę, która była śmiertelna, Meduzę, zabił Perseusz. [przypis tłumacza]

gorgonie — rodzaj ośmiopromiennych koralowców. [przypis edytorski]

Gorgony (mit. gr.) — trzy siostry-potwory, przedstawiane ze skrzydłami, ostrymi kłami i szponami oraz wężami zamiast włosów. [przypis edytorski]

Gorgony (mit. gr.) — trzy siostry-potwory: Steno, Euryale i Meduza, przedstawiane ze skrzydłami, ostrymi kłami i szponami oraz wężami zamiast włosów; ich spojrzenie obracało ludzi w kamień. [przypis edytorski]

Gorgony (mit. gr.) — trzy siostry-potwory: Steno, Euryale i Meduza, przedstawiane ze skrzydłami, ostrymi kłami i szponami oraz wężami zamiast włosów; ich spojrzenie obracało ludzi w kamień; na tarczy Ateny znajdowała się głowa Gorgony, ofiarowana jej przez Perseusza w podziękowaniu za pomoc przy pokonaniu potwora. [przypis edytorski]

Gorgony (mit. gr.) — trzy siostry-potwory: Steno, Euryale i Meduza, przedstawiane ze skrzydłami, ostrymi kłami i szponami oraz wężami zamiast włosów. [przypis edytorski]

Gorgony (mit. gr.) — trzy siostry: Steno, Euriale, Meduza. Jedynie Meduza była śmiertelna. Wygląd ich był tak straszny, że patrzących zmieniał w kamień. Znany jest mit o Perseuszu, synu Zeusa i Danae, królewny argiwskiej, który zabił Meduzę. [przypis tłumacza]

Gorgony (mit. gr.) — trzy siostry: Steno, Euryale i Meduza, potwory przedstawiane ze skrzydłami, z kłami dzika i wężami zamiast włosów; spojrzeniem obracały wszystko w kamień. [przypis edytorski]

Gorgony (mit.) — w mitologii greckiej niebezpieczne siostry o przerażającym wyglądzie. [przypis edytorski]

Gorgony — skrzydlate potwory niewieście z wężami na głowie i wężami opasane, wzrok ich był zabójczy. [przypis redakcyjny]

Gorgony — z nich najsławniejsza Meduza, zamieniająca spoj­rzeniem wszystko w kamień; ściął jej głowę Perseusz. [przypis edytorski]

Gorgo (V w. p.n.e.) — żona króla Sparty Leonidasa I, córka Kleomenesa I, znana ze swojej inteligencji i mądrości. [przypis edytorski]

gorg — rodzaj śpiewu improwizowanego przez śpiewaka. [przypis edytorski]

Gorki, Maksim, właśc. Максим Горький (1868–1936) — ros. pisarz i publicysta okresu modernizmu, uważany za inicjatora socrealizmu w literaturze, pierwszy przewodniczący Związku Pisarzy ZSRR w l. 1934–1936, przyjaźnił się z Feliksem Dzierżyńskim (poznanym podczas kuracji gruźliczej) oraz Leninem; ur. jako Aleksiej Maksimowicz Pieszkow, funkcjonował pod pseudonimem literackim. [przypis edytorski]

Gorki, Maksym, właśc. Aleksiej Maksimowicz Pieszkow (1868–1936) — rosyjski pisarz i publicysta; autor m.in. powieści Matka (1906), uznanej później za modelową dla socrealizmu w literaturze. [przypis edytorski]

gorliwcy — zeloci. [przypis tłumacza]

gorliwy ten mąż wzruszył — w wydaniu z 1816 r.: kilku gorliwych wzruszyli. [przypis edytorski]

gorod (z ros.) — miasto. [przypis edytorski]

Gorpiajos — wrzesień, r. 70 n.e. [przypis tłumacza]

gors (daw.) — dekolt. [przypis edytorski]

gorseciarka — kobieta zajmująca się szyciem damskich gorsetów i staników, a także pasów do pończoch. [przypis edytorski]

gorsecik (zdr.), gorset — daw. element ubioru, usztywniający i obciskający korpus, używany, aby podkreślić szczupłość talii kobiety. [przypis edytorski]

gorseta — dziś popr. forma D. lp: gorsetu. [przypis edytorski]

gorset — daw. element ubioru, usztywniający i obciskający korpus, używany, aby podkreślić szczupłość talii kobiety. [przypis edytorski]

gorset — dawniej, od końca XIV w. do początku XX w., obowiązkowy element ubioru damskiego, używany w celu usztywnienia korpusu, uwydatnienia biustu oraz podkreślenia i wysmuklenia talii; niekiedy gorsetu używali także mężczyźni, np. wojskowi dla odpowiedniego uformowania sylwetki. [przypis edytorski]

gorsko — a. gorszko: gorzko; podobnie gorsknąć: gorzknąć. [przypis edytorski]

gors — przednia część męskiej koszuli. [przypis edytorski]

gors — tu: biust, piersi. [przypis edytorski]

gorszaś — forma skrócona od: gorsza jesteś. [przypis edytorski]

gorsze klątew — gorsze od klątw. [przypis edytorski]

gorszem — daw. forma N. i Msc. lp przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: gorszym. [przypis edytorski]

gorszymi być się mniemamy (daw.) — uważamy się za gorsze. [przypis edytorski]

gorszy pasierba (daw.) — gorszy od pasierba. [przypis edytorski]

Gortyna — miasto na południu Krety. [przypis edytorski]

gorycząć się stanie — stanie się dla ciebie goryczą. [przypis edytorski]

Goryczkowa — trasa narciarska dla zaawansowanych, znajdująca się pod wierzchołkiem Kasprowego Wierchu. [przypis edytorski]

goryczne (gw.) — gorzkie. [przypis autorski]

goryczy (B. lm) — dziś: gorycze. [przypis edytorski]

goryl pokonuje nawet lwa — goryle mieszkają w lasach Afryki zachodniej, jednakowoż Livingstone [Livingstone, David (1813-1873) szkocki pastor i odkrywca; red. W.L.] spotykał je i we wschodniej. Porywają one często dzieci. Goryl we wschodniej Afryce jest mniej zaciekły od zachodniego, albowiem ranny nie zabija strzelca, ale poprzestaje na odgryzieniu mu palców. [przypis autorski]

gorżki (daw.) — dziś: gorzki. [przypis edytorski]

gorzałka (daw., gw.) — wódka. [przypis edytorski]

gorzeć a. goreć (daw.) — płonąć; lśnić, świecić. [przypis edytorski]

gorzeć (daw.) — płonąć, palić się. [przypis edytorski]

gorzeć (daw.) — płonąć; tu: jaśnieć. [przypis edytorski]

gorzeć (daw.) — płonąć, tu: jaśnieć. [przypis edytorski]

gorzeć – palić się, płonąć. [przypis edytorski]

gorzeć — palić się. [przypis edytorski]

gorzeć — płonąć, palić się. [przypis edytorski]

gorzeć — płonąć, palić się; tu: czerwienieć. [przypis edytorski]

gorze chłopcu (daw.) — źle z chłopcem. [przypis edytorski]

gorze (daw., dosł.: płonie, pali się) — biada, nieszczęście, niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]

gorze (daw., starop.) — tu: biada. [przypis edytorski]

gorze — gore, [płonie; WL]. [przypis autorski]

gorzej psa — gorzej niż pies. [przypis edytorski]

gorzej (…) własnego —dziś: gorzej od własnego. [przypis edytorski]

gorze (starop.) — biada, nieszczęście. [przypis redakcyjny]

gorze (starop.) — bieda, nieszczęście; zbawić wszego gorza: pozbawić wszelkiej troski. [przypis edytorski]

gorze (ze starop. gorzeć: palić się) — biada, nieszczęście, niebezpieczeństwo. [przypis redakcyjny]

Gorzkie Jeziora — Małe i Wielkie Jezioro Gorzkie, dwa słonowodne jeziora na południu Przesmyku Sueskiego łączącego Egipt z półwyspem Synaj, przez które przebiega naturalna granica między Egiptem a Azją. Obecnie stanowią część trasy Kanału Sueskiego. [przypis edytorski]

gorzkie jezioro — po tatarsku Szira-Kul. Gorzki smak wody powodują znaczne ilości rozpuszczonej w niej glauberskiej i magnezjalnej soli. [przypis autorski]

gorzkie żale — nabożeństwo pasyjne w Kościele katolickim; tu przen.: jałowe narzekania. [przypis edytorski]

Gorzkie Żale — śpiewane nabożeństwo pasyjne w Kościele katolickim, odprawiane w okresie Wielkiego Postu. [przypis edytorski]

Gorzkimi posty, pokutnymi jęki — dziś popr.: gorzkimi postami, pokutnymi jękami. [przypis edytorski]

„Gorzki pląs” i „Ta wierzba jest moja” — oba teksty: wyliczanki oraz absurdalnej piosenki czy wierszyka, pojawiają się dalej w tekście. [przypis edytorski]

gorzko to pokutuje — dziś: gorzko za to pokutuje. [przypis edytorski]

gorzonna — gorzałka, wódka. [przypis edytorski]

gorzy (gw.) — gorzej. [przypis edytorski]

Gość (gw.) — garść; uproszczenie wymowy grupy spółgłoskowej i obniżenie artykulacji głoski a. [przypis edytorski]

gość — Likaon powołuje się na prawo gościnności, ponieważ przez pewien czas był jego jeńcem. [przypis edytorski]

gość nieprawie wierny — wyrażenie bardzo oględne, chodzi bowiem o złamanie prawa gościnności i wiarołomstwo, tłumaczy się jednak stylem tragedii rozgrywającej się w środowisku dworskim. [przypis redakcyjny]

Gość przyjechał (…) z Warszawy — Ujazdów znajdował się wówczas pod miastem. Odległość między Zamkiem Królewskim w Warszawie a Zamkiem Ujazdowskim wynosi ok. 4 km. [przypis edytorski]

Gość: (…) Utrzymywać duży dom albo mieć na głowie małe państewko — czy to się czymś różni, jeżeli chodzi o rządzenie? Młodszy Sokrates: Wcale nie — to samo zdanie wyraża Sokrates u Ksenofonta (Wspomnienia o Sokratesie III, 4), stwierdzając, że oba rodzaje zarządzania różnią się tylko zakresem. [przypis edytorski]

Gość z Elei — główny mówca w dialogu Platona pt. Sofista. [przypis edytorski]

gościec (daw.) — reumatyzm, ogólna nazwa chorób, których wspólną cechą są zmiany zapalne oraz bóle stawów i mięśni. [przypis edytorski]