Przypisy

alterum tantum (łac.) — drugie tyle. [przypis redakcyjny]

alto supprimimus silentio (łac.) — głębokim pokrywamy milczeniem. [przypis redakcyjny]

amaritudinis plena (łac.) — pełna goryczy. [przypis redakcyjny]

ambaje (z łac.) — bzdury. [przypis redakcyjny]

amicus (łac.) — przyjaciel, tu W. lm amici: przyjaciele. [przypis redakcyjny]

amicus Plato, sed magis amica veritas (łac.) — „Wprawdzie Plato jest przyjacielem, lecz większą przyjaciółką prawda”; wyrażenie przypisywane wybitnemu filozofowi gr. Arystotelesowi (IV w. p.n.e.), który będąc uczniem Platona, odrzucił i poddał krytyce jego idealistyczną teorię idei jako pierwowzorów rzeczy. [przypis redakcyjny]

amor (łac.) — miłość [przypis redakcyjny]

amplecti (łac.) — objąć, zaszczycić. [przypis redakcyjny]

a natura crudeles (łac.) — z natury okrutni. [przypis redakcyjny]

a natura locorum (łac.) — w naturze miejsc, tj. w niedostępnych miejscach. [przypis redakcyjny]

angustia (łac.) — trudne położenie, kłopoty. [przypis redakcyjny]

anihilować (z łac.) — unieważnić, znieść, zniweczyć. [przypis redakcyjny]

Anima eius (łac.) — dusza jego; słowa modlitwy za zmarłych. [przypis redakcyjny]

animalia (łac.) — zwierzęta. [przypis redakcyjny]

anima nostra rationalis (łac.) — dusza nasza rozumna. [przypis redakcyjny]

animo perfido et subdolo avaritiam et libidinem occultant, ex ancipiti temporum mutatione pendentes, tamquam cum fortuna fidem stare oporteat (łac.) — umysłem zdradzieckim i podstępnym pokrywają chciwość i rozwiązłość, zależąc od wątpliwej przemiany okoliczności, jak gdyby wierność od losu zależała. [przypis redakcyjny]

animusz (z łac.) — duch, umysł. [przypis redakcyjny]

annihilat (łac.) — niweczy. [przypis redakcyjny]

anni (łac.) — roku. [przypis redakcyjny]

Anno Domini (łac.) — roku Pańskiego. [przypis redakcyjny]

anno (łac.) — roku. [przypis redakcyjny]

annuere (łac.) — potakiwać. [przypis redakcyjny]

anteacta (łac.) — przeszłość. [przypis redakcyjny]

antecedanei saeculi (łac.) — dawnego wieku. [przypis redakcyjny]

antecessor (z łac.) — poprzednik. [przypis redakcyjny]

ante fores (łac.) — przede drzwiami. [przypis redakcyjny]

antemurale Christianitatis (łac.) — przedmurzem chrześcijaństwa. [przypis redakcyjny]

ante omnia (łac.) — przede wszystkim. [przypis redakcyjny]

ante saecula (łac.) — przed wiekami. [przypis redakcyjny]

ante sessionem (łac.) — przed posiedzeniem. [przypis redakcyjny]

ante triduum (łac.) — przed trzema dniami. [przypis redakcyjny]

anticipative prophetia (łac.) — poprzednie proroctwo, przepowiednia. [przypis redakcyjny]

antiqua alba (łac.) — starożytna alba, tj. długa biała szata. [przypis redakcyjny]

antiquitates (łac.) — starożytności. [przypis redakcyjny]

antiquo usu practicatum (łac.) — dawnym zwyczajem uświęcone. [przypis redakcyjny]

antistes (łac.) — biskupem. [przypis redakcyjny]

Apage, apage Satanas! (łac.) — precz, precz, szatanie. [przypis redakcyjny]

Apage, Satana (łac.) — precz, szatanie. [przypis redakcyjny]

Apage, satanas (łac.) — idź precz, szatanie. [przypis redakcyjny]

Apage satanas! (łac.) — Precz, szatanie! [przypis redakcyjny]

aparament (z łac. średniow.) — sprzęt, urządzenie. [przypis redakcyjny]

aparencja (z łac.) — okazałość. [przypis redakcyjny]

a partibus nostris (łac.) — po naszej stronie. [przypis redakcyjny]

apertura (daw., z łac.) — otwór. [przypis redakcyjny]

a pofentioribus oppressus, desiderat iustitiam (łac.) — od możniejszych ciemiężony, oczekuje sprawiedliwości. [przypis redakcyjny]

apostrophe (łac.) — zwrot. [przypis redakcyjny]

apparet (łac.) — widać. [przypis redakcyjny]

appellabilitatem (łac.) — przy wstępnej rozprawie przyznano odwołalność. [przypis redakcyjny]

apponemus curam (łac.) — dołożymy starania. [przypis redakcyjny]

apprecando felicem eventum (łac.) — życzące szczęśliwego skutku. [przypis redakcyjny]

aprensja a. aprehensja (z łac.) — zmartwienie pochodzące ze zbytecznego przejmowania się czymś. [przypis redakcyjny]

apud Erulos adeo secundo matrimonio non locus, ut uxor ad sepulchrum mariti statim se laqueo indueret, nisi invisa et infamis vivere mallet (łac.) — u Herulów tak dalece powtórne śluby nie są we zwyczaju, że żona u grobu męża zaraz pętlicę na szyję zarzucała, chyba że wolała żyć w nienawiści i hańbie. [przypis redakcyjny]

arbiter (z łac.) — świadek. [przypis redakcyjny]

arbitrium (łac.) — sąd, wyrok. [przypis redakcyjny]

arcana (łac.) — tajemnice. [przypis redakcyjny]

arcana (łac.) — tajemnice, sekrety. [przypis redakcyjny]

arcanum (łac.) — tajemnica, sekret; tu M. lm arcana. [przypis redakcyjny]

archiepiscopatu Ripensi (łac.) — z arcybiskupstwa rypeńskiego. [przypis redakcyjny]

a Republica (łac.) — od Rzeczypospolitej. [przypis redakcyjny]

arkada (z łac. arcus: łuk) — sklepienie łukowe w architekturze. [przypis redakcyjny]

arkana (z łac.) — sekret, tajemnica. [przypis redakcyjny]

arkanum (z łac. arcanum) — sekret, tajemnica. [przypis redakcyjny]

ark (daw., z łac. arcus) — łuk (tryumfalny). [przypis redakcyjny]

arma (łac.) — oręż. [przypis redakcyjny]

armata (daw., z łac.) — uzbrojenie. [przypis redakcyjny]

armata (daw., z łac.) — uzbrojenie (tu: sajdak, czyli kołczan). [przypis redakcyjny]

armatura (daw., z łac.) — uzbrojenie. [przypis redakcyjny]

armis experiri (łac.) — do broni się mieć. [przypis redakcyjny]

armisticium (łac.) — zawieszenie broni. [przypis redakcyjny]

armistycjum (z łac.) — zawieszenie broni. [przypis redakcyjny]

armować (z łac.) — zbroić, uzbrajać. [przypis redakcyjny]

artis amandi magister (łac.) — mistrzem sztuki kochania. [przypis redakcyjny]

a sacrificio missae (łac.) — od ofiary mszy. [przypis redakcyjny]

a septemtrione (łac.) — od północy. [przypis redakcyjny]

asfodel (z łac.) — złotogłowy; gatunek rośliny o wąskich, trawiastych liściach i żółtych, gęstych kwiatostanach. [przypis redakcyjny]

asilum (łac.) — azyl, schronienie. [przypis redakcyjny]

asilum (łac.) — schronienie. [przypis redakcyjny]

asinus asinorum in saecula saeculorum (łac.) — osioł nad osłami na wieki wieków. [przypis redakcyjny]

asocjacja (z łac.) — złączenie, zespolenie. [przypis redakcyjny]

aspirare (łac.) — wzdychać. [przypis redakcyjny]

aspirat (łac.) — dąży. [przypis redakcyjny]

aspirować (z łac.) — dążyć. [przypis redakcyjny]

assiduo addiscentes ad senium pervenimus (łac.) — ustawicznie się czegoś nowego ucząc, dochodzimy do starości. [przypis redakcyjny]

assistere (łac.) — towarzyszyć. [przypis redakcyjny]

assueverunt (łac.) — przywykli. [przypis redakcyjny]

assumpsit similitudinem animalis (łac.) — przybrało podobieństwo zwierzęcia. [przypis redakcyjny]

assurget (łac.) — powstanie. [przypis redakcyjny]

aster (łac.) — gwiazda. [przypis redakcyjny]

asylum (łac.) — schronienie. [przypis redakcyjny]

asystencja (łac.) — towarzystwo. [przypis redakcyjny]

attendentiam (łac.) — pieczę. [przypis redakcyjny]

attendere (łac.) — baczyć, pilnować. [przypis redakcyjny]

attendere (łac.) — pilnować, poświęcać uwagę. [przypis redakcyjny]

Attolli malos zamiast Attolli vela (…) cum navigarent, non est dubium, quod olim erexerant arbores (łac.) — „Wznieść maszty” zamiast „wznieść żagle”… [bo] „skoro płynęli, to niewątpliwie podnieśli uprzednio maszty”. [przypis redakcyjny]

auctores (łac.) — sprawcy. [przypis redakcyjny]

auctor lamentorum, profusionum sanguinis et universae in regno miseriae (łac.) — sprawcą łez, rozlewu krwi i powszechnej w królestwie nędzy. [przypis redakcyjny]

audiencją (z łac.) — [forma B.lp r.ż.] posłuchanie. [przypis redakcyjny]

auditor auditorum (łac.) — uczeń wysłuchujący audytorów. [przypis redakcyjny]

Augusti (łac.) — sierpnia. [przypis redakcyjny]

auksyliarny (z łac.) — posiłkowy. [przypis redakcyjny]