Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 477 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 14954 przypisów.

ślęczeć — robić coś długo i mozolnie. [przypis edytorski]

ślęgnąć — moknąć, nasiąkać wilgocią. [przypis autorski]

ślęskiego — dziś popr. forma C.lp: śląskiego. [przypis edytorski]

šlebė (vok.) — trumpas, be rankovių viršutinis drabužis. [przypis edytorski]

ślebodny (gwar.) — swobodny, wolny. [przypis edytorski]

śledź (gw.) — śledczy. [przypis edytorski]

śledząc niemieckich obrotów — dziś popr. z B.: śledząc niemieckie obroty; obroty: zmiany szyków oddziałów wojsk. [przypis redakcyjny]

śledziennik (daw.) — człowiek ciągle niezadowolony ze wszystkiego, wmawiający sobie choroby. [przypis edytorski]

śledziennik (daw.) — człowiek wiecznie niezadowolony a. hipochondryk. [przypis edytorski]

śledziennik (daw.) — człowiek wiecznie niezadowolony ze wszystkiego, wmawiający sobie różne choroby. [przypis edytorski]

śledziennik (daw.) — hipochondryk, człowiek chorobliwie obawiający się o swoje zdrowie, nieustannie przekonany, że cierpi na jakąś poważną chorobę lub choroby. [przypis edytorski]

śledził za poruszeniami — dziś popr.: śledził poruszenia. [przypis edytorski]

śledztwy — dziś popr. forma N.lm: śledztwami. [przypis edytorski]

ślemię — belka poprzeczna. [przypis edytorski]

ślepą — w wyd. z 1790 r.: najgłupszą. [przypis edytorski]

ślepa babka — dziś raczej: ciuciubabka, zabawa, w której jedna osoba z zawiązanymi oczami ma za zadanie złapać lub dotknąć jednego z pozostałych graczy, aby ten przejął jej rolę. [przypis edytorski]

Ślepa chciwości! bezrozumny gniewie — W piątym kręgu widzieliśmy karę gniewu pochodzącego z niepowściągliwości: tu mowa jest o tych, którzy przez ślepą namiętność z rozmysłu dopuścili się gwałtu. [przypis redakcyjny]

ślepa mapa — mapa konturowa, specjalnie przygotowana do ćwiczeń i sprawdzianów, zawiera tylko kontury lądów i wód, a zadaniem ucznia jest wskazać dokładne położenie miast, szczytów górskich itp. lub też rozpoznać poszczególne państwa po kształcie ich granic. [przypis edytorski]

ślepa świnia żołądź znalazła — w pol. przysłowiu: ślepa kura ziarno. [przypis edytorski]

ślep (daw.) — ślepie, oko. [przypis edytorski]

ślepem — daw. forma N. i Msc. przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: ślepym. [przypis edytorski]

ślepe oczko — Prażmowski. [przypis redakcyjny]

śleper (z niem.: Schlepper) — robotnik w kopalni podwożący węgiel lub rudę pod windę. [przypis redakcyjny]

ślepić — dziś raczej: oślepiać. [przypis edytorski]

ślepiec z Meonii — Homer. [przypis edytorski]

Ślepi władcyLes rois aveugles, powieść francuskiego pisarza Josephe'a Kessela o schyłku Rosji carskiej, wyd. 1925. [przypis edytorski]

ślepy konsyliarz — Prażmowski. [przypis edytorski]

ślepy Kupido ócz nie ma — Kupidyna, rzymskiego boga miłości, często przedstawiano z opaską na oczach. [przypis edytorski]

Ślepym bełtem — okrągłą kulą, a nie ostrą strzałą; dowcip zagadki polega na jej dwuznacznym rozwiązaniu: na pierwszy rzut oka chodzi tu o zadek, naprawdę o broń palną. [przypis redakcyjny]

ślepy na obie — całkowicie ślepy, z obojgiem oczu niewidzących. [przypis edytorski]

ślepy strumień — ten sam, jaki przez poetów wychodzących z piekła, słyszanym był tylko, ale nie widzianym. [przypis redakcyjny]

šlibždavojimas — skiemenavimas. [przypis edytorski]

ślicie — dziś popr. forma trybu rozk.: ślijcie; przed Wysoką Portę turecką. [przypis redakcyjny]

śliczne oko, dnia oko pięknego — cytat o słońcu z sielanki Żeńcy Szymona Szymonowica (1551–1629). [przypis edytorski]

Ślicznie — Przy tych słowach zjawia się Doryna i na imię Tartufanadstawia ucha. [przypis tłumacza]

Śliczny to i budujący widok dwóch dusz wielkich… — patrz śliczne studium J. Klaczki o korespondencji Mickiewicza [Julian Klaczko, Korespondencya Mickiewicza (studium), Paryż–Berlin 1861; red. WL]. [przypis autorski]

ślifirz (z niem.) — poprawnie: szlifierz; tu: wałęga, próżniak. [przypis redakcyjny]

šliknoti — laistyti (apie mažą lietų). [przypis edytorski]

ślimaczyć się — wlec się; wolno postępować. [przypis edytorski]

ślipięta — od: ślepia; oczy. [przypis edytorski]

ślipie — oko; zazwyczaj rzeczownik ten występuje w lm: ślipia. [przypis edytorski]

ślipki ci sie mruzom (gw.) — ślipki (oczki) ci się mrużą. [przypis edytorski]

Śliska — prawdopodobnie chodzi o warszawską ulicę, która znalazła się w obrębie getta. Mieścił się przy niej m.in. Dom Sierot prowadzonych przez Janusza Korczaka i Szpital im. Bersonów i Baumanów. [przypis edytorski]

śliski powóz — sanie. [przypis edytorski]

Śliwiak, Tadeusz (1928–1994) — krakowski poeta i aktor. [przypis edytorski]

Śliwiński, Ludwik (1857–1923) — aktor, dyrektor teatru, reżyser. [przypis edytorski]

śliże — litewska nazwa drobnych ciasteczek, podawanych z utartym na miodzie makiem (danie wigilijne). [przypis redakcyjny]

ślizać się (starop. forma) — ślizgać się; tu 3.os.lm: ślizają, dziś: ślizgają. [przypis edytorski]

ślizamy (starop.) — ślizgamy. [przypis redakcyjny]

śliznąc — ślizgając; tu: forma skrócona dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]

Śliznął się grzbietem do drugiego kręgu — Przypomnijmy, że poeci znalazłszy most złamany, który ich do szóstego Tłumoka, czyli jamy wąskiej miał przeprowadzić, zeszli w dół z tamy na upewnienie szatanów, że dalej most cały znajdą. Pochyłością tej tamy oddzielającej oddział piąty od szóstego i w głąb tegoż oddziału spuszcza się Wergiliusz z poetą; bo tam szatani już ich nie dościgną, którym nie wolno przekroczyć przeznaczonych miejsc dla ich straży. Dla obłudników stosowne zabarwienie, kaplice zewnątrz jak złoto lśniące, wewnątrz ołowiane. [przypis redakcyjny]

śliz — ryba z rodziny przylgowatych, w Polsce żyjąca głównie w rzekach górskich. [przypis edytorski]

ślózem (daw.) — na ukos, pochyło. [przypis redakcyjny]

ślozy (daw., gw.) — łzy. [przypis edytorski]

ślozy (daw., rus., gw.) — łzy. [przypis edytorski]

ślubić — dziś: ślubować. [przypis edytorski]

ślubić komu (starop.) — ślubować komu, przysięgać komu; dawać komu słowo. [przypis edytorski]

ślubowałeś (…) hekatombę — Hekatomba z greckiego, ofiara z stu byków złożona; w przenośni każda wielka ofiara. [przypis autorski]

ślubowali nie strzyc włosów — oczywista omyłka W. Witwickiego, gdyż ślubowali przeciwnie: nie nosić długich włosów. [przypis edytorski]

ślubowali tyle kóz ofiarować bogini Artemidzie, ilu nieprzyjaciół zabiją (…) nie mogli znaleźć dostatecznej ilości — w bitwie pod Maratonem zginęło 6400 żołnierzy armii perskiej (Herodot, Dzieje VI 117). [przypis edytorski]

ślubowaną ofiarę — por. ks. III, 2. [przypis tłumacza]

ślub (starop.) — [tu:] wotum [z łac. votum]; [tj. przedmiot służący do ofiarowania w świątyni, ofiara dziękczynna; w chrześcijaństwie najczęściej w formie krzyżyka, różańca, obrazka a. figurki Matki Boskiej, ryngrafu itp.; red. WL]. [przypis redakcyjny]

ślub — tu: ślubowanie, przysięga, zobowiązanie. [przypis redakcyjny]

ślubuięć za to (starop.) — ślubuję [ci] na to. [przypis redakcyjny]

ślubu łamca (daw.) — krzywoprzysięzca. [przypis edytorski]

ślub wolny (starop.) — słowo, dane przez człowieka, na wolności (nie w więzieniu) zostającego. [przypis redakcyjny]

ślubyć odda (starop.) — skrót od: odda ci śluby; złoży śluby. [przypis edytorski]

śluby — dziś N.lm: ślubami. [przypis edytorski]

śluby — dziś popr. forma N.lm: ślubami. [przypis edytorski]

śluby z tobą — To, czego nie uzyskała wprzód gorąca miłość Alcesta, sprawiła zachwiana pozycja światowa Celimeny: naraziwszy się na zemstę wpływowych wielbicieli oraz groźnej „przyjaciółki”, rada będzie znaleźć tarczę w osobie Alcesta. [przypis tłumacza]

śluzy a. ślozy (daw.) — łzy. [przypis redakcyjny]

śluzy (przestarz.) — ślozy; łzy. [przypis edytorski]